Çukurova Koşullarında Lavandin (Lavandula X intermedia Emeric ex Losiel. ) Ekotip ve Çeşitlerinde Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 1, 17 - 33, 01.06.2023

Perihan Ceren Özer , Elif Ferahoğlu , Saliha Kırıcı

https://doi.org/10.20479/bursauludagziraat.1121688

Öz

Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde 2018-2020 yılları arasında iki yıllık bir deneme olarak yürütülen bu çalışmada farklı Lavandin çeşitleri ve bir Lavandin ekotipinin Çukurova koşullarında verim ve kalite özellikleri incelenmiştir. Başak sap uzunluğu ve başak uzunluğunda birleştirilmiş yıllarda Akmeşe ekotipi (53.47 cm; 10.67 cm) en yüksek değerlere sahip olmuştur. Yıllar bazında ise ölçülen her iki bileşen için de 2. yılda 1. yıla oranla daha yüksek değerler elde edilmiştir. Yeşil herba ve kuru herba verimlerinde birleştirilmiş yıllarda ve ÇeşitxYıl interaksiyonunda Abrial çeşidinin en yüksek verime, Akmeşe ekotipinin ise en düşük verime ulaştığı saptanmıştır. Yıllar bazında yeşil herba ver kuru herba verimlerinde 1. yılda 2. yıla oranla daha yüksek verim değerlerine ulaşılmıştır. Kuru çiçek verimi, uçucu yağ oranı ve uçucu yağ verimi bakımından “Grosso” çeşiti öne çıkmıştır. İki yıllık veriler birlikte değerlendirildiğinde uçucu yağ bileşenleri 1,8-cineol (%6.51-20.53), linalool (%24.62-34.68), camphor (%6.02-18.87) endo-borneol (%3.42-20,21) ve linalyl asetat (%1.33-22.69) olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Lavandin, Uçucu yağ bileşenleri, Verim, Lavandula X intermedia emeric ex Losiel.

Destekleyen Kurum

Çukurova Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP)

Proje Numarası

FYL-2019-11699

Teşekkür

Bu araştırma Çukurova Üniversitesi Bilimsel Araştırma Komisyonu tarafından desteklermiştir (Proje no:FYL-2019-11699). Yazarlar finansal destek için teşekkür eder.

Determination of Production and Quality Characteristics of Some Lavandin (lavandula x intermedia emeric ex losiel.) Ecotype and Varieties Under Cukurova Conditions

Öz

In this study, yield and quality characteristics of different Lavandin cultivars and one Lavandin ecotype were investigated under Çukurova conditions in a two-year experiment conducted between 2018 and 2020 at Çukurova University, Faculty of Agriculture, Field Crops Research and Application Farm. In the combined years, Akmeşe ecotype had the highest values in spike stem length and spike length (53.47 cm, 10.67 cm). On the basis of years, higher values were obtained in the second year compared to the first year for both components measured. In green herb and dry herb yields, it was determined that Abrial cultivar had the highest yield while Akmeşe ecotype having the lowest yield in combined years and cultivar x year interactions. In green herb and dry herb yields on the basis of years, higher yield values were reached in the first year compared to the second year. "Grosso" variety stood out in terms of dry flower yield, essential oil ratio and essential oil yield. When the two-year data were evaluated together, the essential oil components were determined as 1,8-cineole (6.51-20.53%), linalool (24.62-34.68%), camphor (6.02-18.87%) endo-borneol (3.42-20.21%) and linalyl acetate (1.33-22.69%).

Anahtar Kelimeler

Lavandin, Lavandula X intermedia emeric ex Losiel., Yield, Essential oil components

Proje Numarası

FYL-2019-11699

Kaynakça

• Anonim, 2018. VI. Bölge Meteoroloji Genel Müdürlüğü Sarıçam iklim verileri (Yayınlanmamış kayıtlar), Adana.
• Anonim, 2019. VI. Bölge Meteoroloji Genel Müdürlüğü Sarıçam iklim verileri (Yayınlanmamış kayıtlar), Adana.
• Anonim, 2020. VI. Bölge Meteoroloji Genel Müdürlüğü Sarıçam iklim verileri (Yayınlanmamış kayıtlar), Adana.
• Akgül, D. T., Göğüş, N., Şelale, G. ve Akcan, T. 2019. Yenilebilir Çiçek: Lavanta. 4th International Anatolian Agriculture Food Environment and Biology Congress April 2019 Afyonkarahisar Turkey, p:723-727.
• Aprotosoaie, A. C., Gille, E., Trifan, A., Luca, V. S. and Miron, A. 2017. Essential oils of Lavandula genus: a systematic review of their chemistry. Phytochemistry Reviews, 16(4): 761–799.
• Aslancan, H. 2016. Bazı lavanta (Lavandula x intermedia Emeric Ex loisel.) ekotip ve çeşitlerinin ısparta koşullarında tarımsal ve teknolojik özelliklerinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Tarla Bitkileri ABD.
• Atalay, A.T., 2008. The effect on yield and quality characters of organic and inorganic fertilisers applied different doses on Lavender (Lavandula angustifolia Mill.) grown in Konya ecolojical contitions, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Tarla Bitkileri ABD.
• Basch, E., Foppa I., Liebowitz, R., Nelson J., Smith M., David, S. and Ulbricht, C. 2004. Lavender (Lavandula angustifolia Mill.). J. Herb Pharmacother, 4(2):63-78.
• Bombarda, I., Dupuy, N., Van Da, J. P. L. and Gaydou, E. M. 2008. Comparative chemometric analyses of geographic origins and compositions of lavandin var. Grosso essential oils by mid infrared spectroscopy and gas Chromatography. Analytica Chimica Acta, 613(1):31–39.
• Détár, E. Zámboriné, E., Beáta, N., , Demján, G. I. and Pluhár, Z. 2020. Effects of variety and growth year on the essential oil properties of Lavender (Lavandula angustifolia Mill.) and Lavandin (Lavandula x Intermedia Emeric Ex Loisel.). Biochemical Systematics and Ecology, 90:104020.
• Erbas, S., Kucukyumuk, Z., Baydar, H., Erdal, I. and Sanli, A. 2017. Effects of different phosphorus doses on nutrient concentrations as well as yield and quality characteristics of Lavandin (Lavandula × Intermedia Emeric Ex Loisel. Var. Super). Turkish Journal of Field Crops, 22(1):32–38.
• Guler, K. H. and Korkmaz, M. 2018. Economic analysis of Lavender production in forest villages of Isparta province. Turkish Journal of Forestry | Türkiye Ormancılık Dergisi, 19(2):156–62.
• Hassiotis, C.N., Ntana, F., Lazari, D.M., Poulios, S. and Vlachonasios, K. E. 2014. Environmental and developmental factors affect essential oil production and quality of Lavandula angustifolia during flowering period. Industrial crops and products, 62:359-366.
• Herraiz-Peñalver, D., Cases, M. Á., Varela, F., Navarrete, P., Sánchez-Vioque, R. and Usano-Alemany, J. 2013. Chemical characterization of Lavandula latifolia Medik. essential oil from Spanish wild populations. Biochemical Systematics and Ecology, 46: 59–68.
• Kaloustian, J., Pauli, A. M. and Pastor, J. 2000. Evolution of camphor and others components in the essential oils of two labiate species during the biological cycle, J. Analusis, 28(4): 308–315. Kara, N. 2011. Uçucu yağ üretimine uygun lavanta (Lavandula sp.) çeşitlerinin belirlenmesi ve mikroçoğaltım olanaklarının araştırılması, Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Tarla Bitkileri ABD.
• Kara, N. and Baydar H. 2013 a. Determination of Lavender and Lavandin cultivars (Lavandula Sp.) containing high quality essential oil in Isparta, Turkey. Turkish Journal of Field Crops, 18(1):58–65.
• Kara, N. ve Baydar H. 2013 b. Lavantanın uçucu yağ oranı ve kalitesine distilasyon suyuna eklenen katkı maddelerinin etkisi. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2):52–58.
• Karık, Ü., Çiçek, F. ve Çınar, O. 2017. Menemen ekolojik koşullarında Lavanta (lavandula spp.) tür ve çeşitlerinin morfolojik verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 27(1):17-28.
• Katar, D., Can, M. ve Katar, N. 2020. Farklı lokasyonların Lavandin (Lavandula × Intermedia Emeric Ex Loisel.)’de uçucu yağ oranı ve kimyasal kompozisyonu üzerine etkisi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6(3): 546-553.
• Lafhal, S., Bombarda, I., Dupuy, N., Jean, M., Ruiz, K., Vanloot, P. and Vanthuyne, N. 2020. Chiroptical fingerprints to characterize lavender and lavandin essential oils. Journal of Chromatography A. 1610: 460568
• López, V., Nielsen, B., Solas, M., Ramírez, M.J. and Jäger, A.K., 2017. Exploring pharmacological mechanisms of lavender (Lavandula angustifolia) essential oil on central nervous system targets. Frontiers in pharmacology, 8:1-8.
• Özdemirel, F. ve Kaçar, O. 2021. Bursa ekolojik koşullarında yetiştirilen farklı kökenli çörek otu (Nigella sativa L.) genotiplerinin tarımsal özelliklerinin ve sabit yağ oranlarının belirlenmesi. Bursa Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Derg., 35(1):13-31.
• Pistelli, L., Najar, B., Giovanelli, S., Lorenzini, L., Tavarini, S. and Angelini, L. G. 2017. Agronomic and phytochemical evaluation of Lavandin and Lavender cultivars cultivated in the Tyrrhenian area of Tuscany (Italy). Industrial Crops and Products, 109:37-44.
• Renaud, E. N. C., Charles, D. J. and Simon, J. E. 2001. Essential oil quantity and composition from 10 cultivars of organically1 grown Lavender and Lavandin, Journal of Essential Oil Research, 13(4):269–73.
• Soltanbeigi, A. 2020. Qualitative variations of Lavandin essential oil under various storage conditions, Journal of Essential Oil-Bearing Plant,. 23(6): 1237-1252.
• Sugawara, Y., Hara, C., Tamura, K., Fujii, T., Nakamura, K.I., Masujima, T. and Aoki, T., 1998. Sedative effect on humans of inhalation of essential oil of linalool:: Sensory evaluation and physiological measurements using optically active linalools. Analytica Chimica Acta, 365(1-3):293-299.
• Usano-Alemany, J., Peñalver, D. H., Ortiz, J. C., De López, B. B., Ruiz, O. S. and Palá-Paúl, J. 2011. Ecological production of Lavenders in Cuenca province (Spain), a Study of yield production and quality of the essential oils. Botanica Complutensis, 35: 147-152.
• Wichtl, M. 1971. Die pharmakogostich-chemisehe Untersuchung und Wertbestimmung von Drogen und galenischen Präparaten, Methoden der Analyse in der Chemie Band, 12. Frankfurt and Main.
• Woronuk, G., Demissie, Z., Rheault, M. and Mahmoud, S. 2011. Biosynthesis and therapeutic properties of lavandula essential oil constituents. Planta Medica, 77(1): 7-15. Yang, S. A., Jeon, S. K., Lee, E. J., Shim, C. H. and Lee, I. S. 2010.
• Comparative study of the chemical composition and antioxidant activity of six essential oils and their components. Natural Product Research,24(2):140-51.
• Yilmaz, M. A. 2018. Essential oil composition of Lavandin (Lavandula x intermedia) cultivated in Bismil-Turkey. Academic Perspective Procedia, 1(1): 1120-1125.
• Zheljazkov, V. D., Cantrell, C. L., Astatkie, T. and Jeliazkova, E. 2013. Distillation time effect on lavender essential oil yield and composition. Journal of Oleo Science, 62(4): 195-199.