Yapay Zekâ Destekli Peyzaj Tasarımında Müziğin Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 38 Sayı: 2, 395 - 420, 15.12.2024

Alper Sağlık , Fatma Yetişir

https://doi.org/10.20479/bursauludagziraat.1521783

Öz

Müzik, insanlık tarihi boyunca varlığını sürdüren benzersiz bir olgu olup, dili ve alfabesi bilinmeden de anlaşılabilir ve her din, dil ve ırktan insanı bir araya getiren evrensel bir ifade biçimidir. Müziğin evrensel iletişim gücüne paralel olarak, peyzaj tasarımı da çevresel uyum ve estetik anlayışıyla insanları bir araya getirerek yaşanabilir mekânlar oluşturur. Peyzaj tasarımı, çevreyle uyumlu, estetik ve sürdürülebilir mekânlar oluşturmayı amaçlayan, sanatsal ilkeleri ve peyzaj elemanlarını kullanarak mekânları yenileme veya yeni mekânlar oluşturma sürecidir. Bu önemli iki kavram birbiriyle ilişkilendirilerek yapay zekâ yardımıyla bir ürün ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Yapay zekâ, insanlar tarafından oluşturulan, bilim ve teknolojinin birleşimini temsil eden ve doğal zekayı simüle etmek için yapılan çalışmaların tümüdür. Bu çalışma, farklı müzik türlerinin hissettirdiği duygular ve oluşturdukları ortamların ‘ChatGPT’ ve ‘LookX AI Cloud’ yapay zekâ araçları kullanılarak nasıl görselleştirilebileceğini incelemektedir. Araştırmada, seçilen müzik türleri üç ana kategoriye ayrılarak her biri kendi içinde farklı dallara ayrılmıştır. Bu seçilen müzik türleri ve şarkılar, sözleri, tonlamaları, ritimleri, ses frekansları ve algı değerleri temelinde değerlendirilmiştir. Çalışma, her müzik türünün peyzaj tasarım unsurlarında farklılıklar yarattığını ortaya koymaktadır. Şekil, biçim, form, renk ve doku gibi tasarım öğelerinin her müzik türüne göre değişiklik gösterdiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mekan algısı, müzik türleri, müzik ve yorum, müzikal peyzaj, peyzaj tasarım, yapay zeka

The Effect of Music to Artificial Intelligence-Supported Landscape Design

Öz

Music, an unparalleled phenomenon that has persisted throughout human history, is a universal form of expression that can be understood without knowledge of language or alphabet, bringing people together from every religion, language, and race. Parallel to the universal communication power of music, landscape design also brings people together by creating livable spaces through environmental harmony and aesthetic understanding. Landscape design aims to create environmentally compatible, aesthetic, and sustainable spaces by using artistic principles and landscape elements to renew or create new spaces. These two significant concepts have been interconnected to attempt to create a product through the assistance of artificial intelligence. Artificial intelligence represents the culmination of efforts by humans, combining science and technology to simulate natural intelligence. This study examines how different music genres' emotions and created environments can be visualized using artificial intelligence tools such as 'ChatGPT' and 'LookX AI Cloud'. The selected music genres are divided into three main categories, each with its own subcategories. These selected music genres and songs have been evaluated based on their lyrics, tonality, rhythms, sound frequencies, and perception values. The study
demonstrates that each music genre creates differences in landscape design elements. It has been observed that design elements such as shape, form, color, and texture vary according to each music genre.

Anahtar Kelimeler

Spatial perception, music genres, music interpretation, musical landscapes, landscape design, artificial intelligence

Kaynakça

• Akat, A. 2017. Doğu Karadeniz Bölgesi Müziklerinin Popülerleşme Süreci ve Etkileşimleri, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, Bildiriler: Müzik Kültürü ve Eğitimi, C1, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, (pp. 1-14). Retrieved from https://www.ayk.gov.tr/wpcontent/uploads/2015/01/AKAT-Abdullah-DOĞU-KARADENİZBÖLGESİMÜZİKLERİNİN-POPÜLERLEŞME-SÜRECİ-VE-ETKİLENİMLERİ.pdf .
• Akkuş, Ü. 2007. Müziğin İnsan Sağlığı Üzerindeki Yeri ve Önemi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 1; 98 103.
• Angı, E. 2013. Müzik Kavramı ve Türkiye’de Dinlenen Bazı Müzik Türleri. İdil Dergisi. 2(10); 60-81.
• Aslan, E., Aslan, F. ve Atik, A. 2015. İç mekânda algı. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 5(11); 139 151.
• Benliay, A. ve Kılıç, A. 2024. Peyzaj Tasarımı Sunum Tekniklerinde Yapay Zekâ Uygulamalarının Değerlendirilmesi. PEYZAJ- Eğitim, Bilim, Kültür ve Sanat Dergisi. 6(1); 1-14. ISSN 2687-2358
• Çelikbaş Aykut, A., 2007, Popüler Kültür – Müzik İlişkisi ve Cemal Reşit Rey Konser Salonu Örneği, Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyoloji.
• Çetinkaya, G. ve Uzun, O. 2014. Peyzaj Planlama (1). İstanbul: Birsen Yayınevi.
• Çubuk, Z. 1999. Müzik Neden Sevilir?. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 12(1); 99-103.
• Dağlı, H.U., Dağlı, K.K. ve Kiremitçi, M. 2019. Türk Müziği Tarihi. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. https://ogmmateryal.eba.gov.tr/kitap/guzel-sanatlar-lisesi/muzik/12/turk-muzigi-tarihi/index.html#p=82
• Duman, S. 2009, Eylül. Rock Müziğin Doğuşu Ve Türk Rock Müziği. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi.
• Evlivan, İ., 2019, Bireyleri Bisiklet Festivallerine Katılmaya Motive Eden Faktörler Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Bu Faktörlerin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Rekreasyon.
• Güleryüz, R. 2018. Minimalist Müziğin Elektronik Müzik Üzerine Etkisi, Kent Akademisi, 11 (33); 153-161. ISSN: 2146-9229
• Gülmez, S., De Thorpe Mıllard, E. ve Çerezcioğlu, A.B. 2023. Popüler Müziğin Azimsanmiş Müzik Türü Black Metal: Medya Ve Farkli Müzik Türleri Seslendiricilerinin Stereotipleri. Yegah Müzikolojisi Dergisi. 6(3); 529- 549.
• İmik, Ü. ve Haşhaş, S. 2020. Müzik Nedir Ve Hayatimizin Neresindedir, İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi. 6(2); 196-202.
• Kahraman, M.E. 2014. Resim-Müzik İlişkisinde Yeni Yöntemler, Grafiti Ve Rap Müziği Örneklemi. Yıldız Journal Of Art and Design. 1(1); 24-35.
• Karayaka, K., 2014, Anadolu Rock Müziğinin Oluşum ve Gelişim Sürecinin Değerlendirilmesi, Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Müzik Eğitimi.
• Kaygısız, M. 1999. Müzik Tarihi Başlangıcından Günümüze Müziğin Evrimi (1). Beyoğlu- İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Kuçlu, E., 2020, Kültürel Bir Meta Olarak Müzik: 90’lar Sonrasi Pop Müzik Örneği, Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyoloji.
• Orhaner, B. 2023. Ankara’dan Söz Eden Şarkılarda Yer Bağlılığı: Türkçe Pop Müziğin Yaygın Bir Klişesi. Ankara Araştırmaları Dergisi. 11(2); 279-292. DOI: 10.5505/jas.2023.80774
• Özdemir, U., 2015. Philip V. Bohlman’in Dünya Müziği Üzerine Bir İnceleme. 4(1); 53-56.
• Özhancı, E. Ve Yılmaz, H. 2018. Sensitivity Analysis in Landscape Ecological Planning; the Sample of Bayburt, Bursa Uludag Üniv. Ziraat Fak. Derg., 32(2); 77-98.
• Özkeleş, S. 2019, Kasım. Okul Şarkilarinin Latin Müziği Stillerinin Ritmik Yapilari İle Eşliklenmesine İlişkin Öğrenci Görüşleri. Sözlü sunum, 4 th International Symposium on Innovative Approaches in Architecture, Planning and Design, Samsun.
• Öztemel, E. 2020. Yapay Zekâ ve İnsanlığın Geleceği. M. Şeker, Y. Buduklu, C. Korkut ve M. Doğrul (Ed.), Bilişim Teknolojileri ve İletişim: Birey ve Toplum Güvenliği (1) içinde (95-112). Ankara: Berk Grup Matbaacılık. DOI:10.53478/TUBA.2020.011
• Sağlık, E. ve Yetişir, F. 2023. Discovery of interior spaces in urban open spaces: The case of Canakkale, ArtGRID, 5(2); 159-171.
• Sucu, İ. ve Ataman, E. 2020. Dijital Evrenin Yeni Dünyasi Olarak Yapay Zeka Ve Her Filmi Üzerine Bir Çalışma. Yeni Medya Dergisi. 4(1); 40-52.