Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi: İzmir Örneği

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 3, 336 - 352, 25.09.2020
https://doi.org/10.18026/cbayarsos.713052

Öz

Bilindiği gibi öğretim programları çağın ve toplumun ihtiyaçları göz önüne alınarak hazırlanmalıdır. Araştırmanın amacı ülkemizde 2018 yılından beri uygulanan sosyal bilgiler öğretim programı hakkında öğretmenlerin görüşlerini ortaya koymaktır. Bu çalışmada program kazanımları, programın uygulanmasında karşılaşılan sorunlar ve ideal bir sosyal bilgiler programının sahip olması gereken unsurlar öğretmen görüşlerine göre ortaya konmuştur. Bu amaçla İzmir ilinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı devlet okullarında görev yapan 20 sosyal bilgiler öğretmeniyle görüşme yöntemi ile bilgi toplanmıştır. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması şeklinde desenlemiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre, güncellenen program kazanımları hakkında olumsuz görüş belirten öğretmen sayısı olumlu görüş bildiren öğretmen sayısından fazladır. Mevcut programda tarih ve coğrafya disiplinine ilişkin konuların ağır ve yoğun olduğu ortaya konmuştur. Programın uygulanmasında pek çok eksiklik olduğu anlaşılmıştır. Bunlar, ders saatinin az olması, ders kitaplarından kaynaklanan eksiklikler, okulların fiziki yetersizliği, ailelerin sosyo-ekonomik seviyesinden kaynaklı sorunlardır.

Destekleyen Kurum

Manisa Celal Bayar Üniversitesi

Proje Numarası

2019-107

Teşekkür

Bilimsel Araştırma Projesi birimi çalışanları

Kaynakça

  • Akpınar, B., & Aydemir, H. (2012). İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1(1), 41-53.
  • Aslanargun, E., Bozkurt, S., & Sarıoğlu, S. (2016). The Impacts of Socioeconomic Variables on the Academic Success of the students. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9-3, 214-234.
  • Aykaç, N., & Adıgüzel, Ö. (2011). Sosyal Bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına ekkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi 19-1, 297-314.
  • Aykaç, N. (2007). İlköğretim sosyal bilgiler dersi eğitim-öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi .6- 22 (46-73), 46-73.
  • Bahar, H. H., Özkaya, F., & Birol, N. (2011). 4. sınıf sosyal bġlgġler dersġ öğretġm programı hakkında öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi (Erzincan örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi (3-1).
  • Büyüköztürk, Ş., Çakman, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Creswell, J. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches ( 2. Baskı). USA: Sage Publications.
  • Çelikkaya, T., & Kürümlüoğlu, M. (2018). Yenilenen sosyal bilgiler öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Uluslar arası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi-11, 104-120.
  • Çiftçi, B., & Akça, D. (2015). 2005 ve 2018 sosyal bilgiler öğretim programlarının coğrafi beceri ve coğrafi kazanım alanlarının karşılaştırılması. Eğitimde Yeni Yaklaşıölar Dergisi , 33-59.
  • Çiftçi, B., & Akça, D. (2019). 2005 ve 2018 sosyal bilgiler öğretim programlarının coğrafi beceri ve coğrafi kazanım alanlarının karşılaştırılması, 2-1. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 33-59.
  • Çoban, O., & Akşit, İ. (2018). 2005 ve 2017 Sosyal Bilgiler Öğretim programlarının öğrenme alanı, kazanım, kavram, değer ve beceri boyutları açısından karşılaştırılması. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi 7-1, 479-505.
  • Demir, B., & Haçat, O. S. (2018). Sosyal Bilim Disiplinlerine Göre 2005 ve 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programındaki Kazanımların değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi,2-2, 27-56.
  • Dinç, E., & Doğan , Y. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Sosyal Bilgiler Öğretim Programı veUygulanması Hakkında Öğretmen Görüşleri*. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-49.
  • Doğanay, A. (2008). Çağdaş sosyal bilgiler anlayışı ışığında yeni sosyal bilgiler öğretim programının değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17-2, 77-96.
  • Filiz, S. B., & Baysal, S. B. (2019). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 234-253.
  • Gökyer, N., & Doğan, B. (2016). İstenmeyen öğrenci davranışları venedenlerine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26-1, 93-105. Gömleksiz, M. N., & Bulut, İ. (2006). Yeni Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi . Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 303, 393-421.
  • Gömleksiz, M. N., & Curo, E. (2011). Sosyal Bilgiler öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin Öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Millî Eğitim Dergisi-40, 145-165.
  • Gürel, D. (2017). 2017 Taslak Sosyal Bilgiler Öğretim Programına Yönelik Yapısal Bir Değerlendirme. I. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu Tam Metin Bildiri Kitabı (s. 236-248). Sınırsız Eğitim ve Araştırma Derneği.
  • İnan, S. (2014). Sosyal bilgiler eğitimine giriş, Kavramlar, yaklaşımlar, etkinlikler. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • İncekara, S., & Karatepe, A. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin yeni program temelinde ders kitaplarına yönelik görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 46-64.
  • Karadeniz, O. (2018). 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Beşerî ve Ekonomik Coğrafya Konularının Yeri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 7-19, 281-295.
  • Kumar, R. (2011). Araştırma Yöntemleri. Ankara: Edge Akademi.
  • MEB. (2017). Milli Eğitim Bakanlığı. Sosyal bilgiler öğretim programı: 4-7. sınıflar: http://mufredat.meb.gov.tr/ ProgramDetay.aspx?PID=155 adresinden alındı.
  • Merriam, S. (2009). Qualitative research: A Guide to design and implementation. San fransisko: CA: Jossey Bass.
  • Miles, M., & Huberman, A. (1994). Qualitative Data Analysis. Londra: Sage Yayıncılık.
  • Ozankaya, Ö. (2007). Toplumbilim. İstanbul: Cem yayınları.
  • Özçelik, D. (1992). Eğitim programları ve öğretim-genel öğretim yöntemi. Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • Öztürk, C., & Deveci, H. (2016). Farklı ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programları. Ankara: Pegem yayıncılık.
  • Patton, M. O. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Şen, A. (2019). Vatandaşlık Eğitiminde Değişiklik ve Süreklilikler: 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı Nasıl bir Vatandaşlık Eğitimi Öngörüyor? Eğitimde nitel araştırmalar dergisi, 7-1, 1-28.
  • Sarıtaş, M. (2006). Öğretmen Adaylarının Değerlendirmelerine Göre Sınıfta İstenmeyen Öğrenci Davranışlarını Değiştirmek ve Düzeltmek Amacıyla Yararlanılan Stratejiler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergis, 19-1, 167-187.
  • Sözen, E., & Ada, S. (2018). 2005 ve 2018 4. sınıf sosyal bilgiler öğretim programının karşılaştırılması. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi 6 (1), 53-71.
  • Şimşek, S. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Öğretim Programını Tanıma yeterlilikleri. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3-3, 143-157.
  • Taş, H., & Kıroğlu, K. (2017). 2017 İlkokul Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. İlköğretim Online 17 (2), 697-716.
  • Tay, B. (2017). 2005 sosyal bilgiler dersi öğretim programı ile 2017 sosyal bilgiler dersi taslak öğretim programının karşılaştırması. International Journal Of Eurasia Social Sciences, Vol: 8, Issue: 27, 461-487.
  • Tay, B., Durmaz, F. Z., & Şanal, M. (2013). Sosyal Bilgiler Dersi Kapsamında Öğrencilerin Değer ve. GEFAD / GUJGEF 33(1) , 67-93.
  • Tenekeci, M., & Dursun, H. (2019). 2018-2019 Eğitim öğretim yılında 6. sınıflarda okutulan Türkçe ders kitaplarına yönelik öğretmen görüşleri. Al-Farabi International Journal on Social Sciences 3-4, 1-11.
  • Yalçın, A., & Akhan, N. E. (2019). Cumhuriyetten Günümüze Sosyal Bilgiler Programlarının Sosyal Bilgiler Öğretim Yaklaşımlarına Göre İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(3), 842-873.
  • Yapıcı, M., & Demirdelen, C. (2007). İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, 6(2), 204-212,.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin yayıncılık.
  • Yıldız, V. A., & KIlıç, D. (2018). Sosyal Bilgiler dersi öğretim programlarına ilişkin öğretmen görüşleri: bir meta-sentez çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22(Özel Sayı), 2115-2127.
  • Yılmaz, H., & Sünbül, A., M. (2003). Öğretimde planlama ve değerlendirme. Ankara: Mikro Yayınları.

Evaluation of Social Studies Curriculum According to Teachers' Views: Example of Izmir

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 3, 336 - 352, 25.09.2020
https://doi.org/10.18026/cbayarsos.713052

Öz

As it is known, a curriculum should be prepared considering the needs of the age and society. The aim of the research is to reveal the opinions of the teachers about the social studies curriculum that has been applied since 2018 in Turkey. Program acquisitions, problems encountered in the implementation of the program and the elements that an ideal social studies program should possess are determined according to the opinions of the teachers. This research was designed as a case study, one of the qualitative research methods. The data obtained were analyzed by content analysis method. According to the results of the research, the number of teachers who stated negative opinions about the updated program outcomes is more than the number of teachers who claimed positive opinions about them. It has been revealed that issues related to the discipline of history and geography in the current curriculum are heavy and intense. It turned out that there are many shortcomings in the implementation of the program. These are deficiencies due to the textbooks, physical inadequacy of the schools, problems arisen due to the socio-economic level of families and fewer hours for the lessons.

Proje Numarası

2019-107

Kaynakça

  • Akpınar, B., & Aydemir, H. (2012). İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1(1), 41-53.
  • Aslanargun, E., Bozkurt, S., & Sarıoğlu, S. (2016). The Impacts of Socioeconomic Variables on the Academic Success of the students. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9-3, 214-234.
  • Aykaç, N., & Adıgüzel, Ö. (2011). Sosyal Bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına ekkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi 19-1, 297-314.
  • Aykaç, N. (2007). İlköğretim sosyal bilgiler dersi eğitim-öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi .6- 22 (46-73), 46-73.
  • Bahar, H. H., Özkaya, F., & Birol, N. (2011). 4. sınıf sosyal bġlgġler dersġ öğretġm programı hakkında öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi (Erzincan örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi (3-1).
  • Büyüköztürk, Ş., Çakman, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Creswell, J. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches ( 2. Baskı). USA: Sage Publications.
  • Çelikkaya, T., & Kürümlüoğlu, M. (2018). Yenilenen sosyal bilgiler öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Uluslar arası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi-11, 104-120.
  • Çiftçi, B., & Akça, D. (2015). 2005 ve 2018 sosyal bilgiler öğretim programlarının coğrafi beceri ve coğrafi kazanım alanlarının karşılaştırılması. Eğitimde Yeni Yaklaşıölar Dergisi , 33-59.
  • Çiftçi, B., & Akça, D. (2019). 2005 ve 2018 sosyal bilgiler öğretim programlarının coğrafi beceri ve coğrafi kazanım alanlarının karşılaştırılması, 2-1. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 33-59.
  • Çoban, O., & Akşit, İ. (2018). 2005 ve 2017 Sosyal Bilgiler Öğretim programlarının öğrenme alanı, kazanım, kavram, değer ve beceri boyutları açısından karşılaştırılması. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi 7-1, 479-505.
  • Demir, B., & Haçat, O. S. (2018). Sosyal Bilim Disiplinlerine Göre 2005 ve 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programındaki Kazanımların değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi,2-2, 27-56.
  • Dinç, E., & Doğan , Y. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Sosyal Bilgiler Öğretim Programı veUygulanması Hakkında Öğretmen Görüşleri*. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-49.
  • Doğanay, A. (2008). Çağdaş sosyal bilgiler anlayışı ışığında yeni sosyal bilgiler öğretim programının değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17-2, 77-96.
  • Filiz, S. B., & Baysal, S. B. (2019). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 234-253.
  • Gökyer, N., & Doğan, B. (2016). İstenmeyen öğrenci davranışları venedenlerine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26-1, 93-105. Gömleksiz, M. N., & Bulut, İ. (2006). Yeni Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi . Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 303, 393-421.
  • Gömleksiz, M. N., & Curo, E. (2011). Sosyal Bilgiler öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin Öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Millî Eğitim Dergisi-40, 145-165.
  • Gürel, D. (2017). 2017 Taslak Sosyal Bilgiler Öğretim Programına Yönelik Yapısal Bir Değerlendirme. I. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu Tam Metin Bildiri Kitabı (s. 236-248). Sınırsız Eğitim ve Araştırma Derneği.
  • İnan, S. (2014). Sosyal bilgiler eğitimine giriş, Kavramlar, yaklaşımlar, etkinlikler. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • İncekara, S., & Karatepe, A. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin yeni program temelinde ders kitaplarına yönelik görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 46-64.
  • Karadeniz, O. (2018). 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Beşerî ve Ekonomik Coğrafya Konularının Yeri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 7-19, 281-295.
  • Kumar, R. (2011). Araştırma Yöntemleri. Ankara: Edge Akademi.
  • MEB. (2017). Milli Eğitim Bakanlığı. Sosyal bilgiler öğretim programı: 4-7. sınıflar: http://mufredat.meb.gov.tr/ ProgramDetay.aspx?PID=155 adresinden alındı.
  • Merriam, S. (2009). Qualitative research: A Guide to design and implementation. San fransisko: CA: Jossey Bass.
  • Miles, M., & Huberman, A. (1994). Qualitative Data Analysis. Londra: Sage Yayıncılık.
  • Ozankaya, Ö. (2007). Toplumbilim. İstanbul: Cem yayınları.
  • Özçelik, D. (1992). Eğitim programları ve öğretim-genel öğretim yöntemi. Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • Öztürk, C., & Deveci, H. (2016). Farklı ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programları. Ankara: Pegem yayıncılık.
  • Patton, M. O. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Şen, A. (2019). Vatandaşlık Eğitiminde Değişiklik ve Süreklilikler: 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı Nasıl bir Vatandaşlık Eğitimi Öngörüyor? Eğitimde nitel araştırmalar dergisi, 7-1, 1-28.
  • Sarıtaş, M. (2006). Öğretmen Adaylarının Değerlendirmelerine Göre Sınıfta İstenmeyen Öğrenci Davranışlarını Değiştirmek ve Düzeltmek Amacıyla Yararlanılan Stratejiler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergis, 19-1, 167-187.
  • Sözen, E., & Ada, S. (2018). 2005 ve 2018 4. sınıf sosyal bilgiler öğretim programının karşılaştırılması. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi 6 (1), 53-71.
  • Şimşek, S. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Öğretim Programını Tanıma yeterlilikleri. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3-3, 143-157.
  • Taş, H., & Kıroğlu, K. (2017). 2017 İlkokul Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. İlköğretim Online 17 (2), 697-716.
  • Tay, B. (2017). 2005 sosyal bilgiler dersi öğretim programı ile 2017 sosyal bilgiler dersi taslak öğretim programının karşılaştırması. International Journal Of Eurasia Social Sciences, Vol: 8, Issue: 27, 461-487.
  • Tay, B., Durmaz, F. Z., & Şanal, M. (2013). Sosyal Bilgiler Dersi Kapsamında Öğrencilerin Değer ve. GEFAD / GUJGEF 33(1) , 67-93.
  • Tenekeci, M., & Dursun, H. (2019). 2018-2019 Eğitim öğretim yılında 6. sınıflarda okutulan Türkçe ders kitaplarına yönelik öğretmen görüşleri. Al-Farabi International Journal on Social Sciences 3-4, 1-11.
  • Yalçın, A., & Akhan, N. E. (2019). Cumhuriyetten Günümüze Sosyal Bilgiler Programlarının Sosyal Bilgiler Öğretim Yaklaşımlarına Göre İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(3), 842-873.
  • Yapıcı, M., & Demirdelen, C. (2007). İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, 6(2), 204-212,.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin yayıncılık.
  • Yıldız, V. A., & KIlıç, D. (2018). Sosyal Bilgiler dersi öğretim programlarına ilişkin öğretmen görüşleri: bir meta-sentez çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22(Özel Sayı), 2115-2127.
  • Yılmaz, H., & Sünbül, A., M. (2003). Öğretimde planlama ve değerlendirme. Ankara: Mikro Yayınları.
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Beşeri Bilimler Sayısı
Yazarlar

Nalan Altay 0000-0003-0807-7494

Proje Numarası 2019-107
Yayımlanma Tarihi 25 Eylül 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 18 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Altay, N. (2020). 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi: İzmir Örneği. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 336-352. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.713052