Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, İngiltere ve Türkiye’de Genel Lise Sosyal Bilimler Programlarının Karşılaştırılması

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 1, 25 - 41, 26.03.2021

Metin Aşçı , Mehmet Ali Kısakürek

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.489597

Öz

Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, İngiltere ve Türkiye’deki genel liselerde okutulan Sosyal Bilimler programları ile sınırlandırılan bu çalışma konusu gereği uluslararası karşılaştırmalı bir çalışmadır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada İnternet üzerinden ulaşılan ilgili ülkelerin lise Sosyal Bilimler programlarından ve bu programlar hakkında yayımlanan makalelerden elde edilen veriler karşılaştırmalı eğitimin kendine özgü analiz yöntemlerine uygun olarak benzerlik ve farklılıklar açısından analiz edilmiştir. Araştırma sorularından yola çıkılarak veri analizi için bir çerçeve oluşturulmuştur. Bu çerçeveye göre veriler seçilmiş, düzenlenmiş, benzerlik ve farklılıklar bir araya getirilmiş, karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır. Çalışma bulguları açısından ele alındığında görülmektedir ki genel lise programlarında sosyal bilimler derslerine niceliksel olarak ağırlık veren ülke Türkiye’dir. Türkiye’deki genel lise programlarında 13 Sosyal Bilim dersi bulunmaktadır. Genel lise programları Sosyal Bilimler öğretimi açısından incelenen ülkelerden A.B.D. Almanya ve Fransa’da lise Sosyal Bilim derslerinin bütünleştirilmesine yönelik eğilimler tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları, Türkiye’de genel liselerde okutulan Sosyal Bilimler derslerinin tek disiplin içinde yaklaşımının parçalı modeline göre disipliner bir anlayışla lise programlarına eklendiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilimler, Eğitim Programı, Karşılaştırmalı Eğitim

A Comparison of the Curricula of Social Sciences Courses at Upper Secondary Level in Germany, U.S.A., France, England, and Turkey

Öz

In this study, the curricula of Social Sciences courses (history, geography, citizenship, economics ) at the upper secondary level, the objectives, contents, instruction and assessment methods and techniques of the courses in Turkey, Germany, France, England and the USA are compared. Based on the data and using mainly the horizontal approach, a curriculum model is suggested for the social science education at the upper secondary level in Turkey. The websites of the ministries of education and related networks were investigated and curricula of social sciences courses, related laws as well as articles accessed were made use of through documentary and literary survey method in completing the study. The findings of the study show that social science teaching at the upper secondary level in Turkey is based on a disciplinary approach and puts emphasis on national elements. It is essential to implement an inter-discipliner approach in social science teaching at the upper secondary level in Turkey or employ some thematic strands which consist of both national and universal themes and values to construct new curricula of social sciences courses.

Anahtar Kelimeler

Curricula, Social Sciences, Comparative Education

Kaynakça

• Gardner W. ve Diğerleri (1997). Sosyal Bilimler Öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi.
• Gulbenkian Komisyonu (1996). Sosyal Bilimleri Açın; Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor Metis Yayınları.
• Güven, İ. (2005). Sosyal Bilimlere Giriş Ders Notları, Ankara.
• Hantrais, L. (1995), “Comparative Research Methods,” Social Research Update. England: University of Surrey, Guildford GU2 7XH.
• Kısakürek, M, A. (1981) Sosyal Bilimlerde Lisans Program Modelleri ve Programların Disipliner Analizi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları no:100.
• Kilimci S (2006) Almanya, İngiltere, Fransa ve Türkiye’de Sınıf Öğretmenliği Yetiştirme Programlarının Karşılaştırılması Yayımlanmamış Doktora Tezi Adana
• Özoğlu, Ç., S. (1974). Liselerde Sosyal Bilimler Öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları no:38 Ankara
• Philips, D. & Ochs, K. (2004), Researching policy borrowing: some methodological challenges in comparative education, British Educational Research Journal, (30), (6).
• Ültanır, G. (2000). Karşılaştırmalı Eğitim Bilimi Kuram ve Teknikler. Ankara: Eylül Yayıncılık.Varış, F. (1988). Eğitimde Program Geliştirme Teori ve Teknikler. (4. Baskı) Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları no:157.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Kitabevi
• İnternet KaynaklarıAlmanya’daki genel ortaöğretim kurumlarının süreleri ve çeşitleri http://www.mszs.si/eurydice/pub/eurydice/Key_Data_2002/E_en_Secondary_2002_69-94b.pdf
• Bedford High School Curriculum (http://www.bedfordschool.org.uk/upload_docs/AcademicCurriculumSept06.pdf)
• Cozad High School Web Page in Nebraskahttp://userweb.esu10.k12.ne.us/~[e-mail]/chs/schedule.htm
• Fransa da ortaöğretim eğitim sistemi http://www. iufm.fr/f_qu-iufm.htm
• İngiltere ortaöğretim Sistemi (http://www.inca.org.uk/england-system-mainstream.html)
• Türkiye 9,10,11,12 sınıf Coğrafya Öğretim Programı MEB 2005 http://ogm.meb.gov.tr/