Modern İktisat ve Hz. Peygamber’in Sünneti Perspektifinde Sermaye Birikiminin Değerlendirilmesi: Mukayeseli Bir Yaklaşım

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 2, 10 - 39, 31.10.2024

Teoman Kümbet , Abdulvahap Özsoy

Öz

Hz. Peygamber’den (sas) sermaye birikimini destekleyen hadisler ve uygulamalar nakledildiği gibi, biriktirilen bu sermayenin nasıl kullanılacağı veya ne şekilde değerlendirileceğini açıklayan birçok hadis rivayet edilmiştir. Bu hadis ve uygulamaların geneline baktığımızda Rasûlullah (sas) biriken sermayenin genelde, üretim ve kalkınma alanında ve bunu destekleyecek mahiyette olan faiz yasağıyla birlikte karz-ı hasen, infâk, emek-sermaye ortaklığı gibi alanlarda değerlendirilmesini tavsiye etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sünnet, Hadis, Ekonomi, Üretim, Kalkınma, Kredi, Faiz

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, E. A. A. b. M. es-Şeybânî. (t.y.). El-Müsned (1. bs). Muessesetu’r-Risale.
• Aksu, H., & Akkuş, Y. (2010). Türkiye’de Mala Karşı Suçların Sosyoekonomik Belirleyicileri Üzerine Bir Deneme: Sınır Testi Yaklaşımı (1970-2007). Sosyoekonomi, 11(11). https://doi.org/10.17233/se.13499
• Alan, R. (2019). Müslüman İnsan Ile Kapitalist İnsanın Ekonomik Davranışlarının Karşılaştırması. Marmara Üniversitesi.
• Algül, H. (2005). Muâhât. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 30, ss. 308-309). TDV Yayınları.
• Apaydın, H. Y. (2001). Karz. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 24, ss. 520-525). TDV Yayınları.
• Beyhakī, E. B. A. b. el-H. b. A. el-. (2013). Es-Sünenü’l-kebîr. Dâru ‘Âlemi’l-Kütüb,.
• Buhârî, E. A. M. ibn İ. (1987). Sahîh-i Buhâri ve Tercemesi (M. Sofuoğlu, Çev.; Vols. 1-16). Ötüken Neşriyat.
• Canbaz, M. F. (2019). İslâmi Finans Aracı Olarak Karz-ı Hasen ve Katılım Bankaları İçin Bir Model Önerisi & Qard Hasan As An Islamic Fınancial Instrument And A Model Proposal For Islamic Banks [Kocatepe Üniversitesi]. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.32831.46243
• Çağrıcı, M. (2000). İnfak. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 22, ss. 289-290). TDV Yayınları.
• Çalgan, M. A. (2015). Hadisler Işığında Kalkınma: C. 316 y. [Ankara Üniversitesi]. http://ktp.isam.org.tr/detayilhtezt.php?navdil=tr&tidno=21983&HazirlayanAra=mehmet+ali+%C3%A7algan
• Çayıroğlu, Y. (2014). İslâm İktisadının Karakteristik Özellikleri. İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 24.
• Çetin, B. I. (2011). İktisadi Sistemler Bağlamında Gelir Dağılımı—Kredi Ekonomisi İlişkisi ve Türkiye. İstanbul Üniversitesi.
• Çolak, A. (2003). İslâm’ın İktisâdî Prensipleri. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, III(1).
• Dârekutnî, E.-H. A. b. Ö. b. A. (1424). Sünen. Muessesetu’r-Risâle.
• Dârimî, E. M. A. b. A. (1412). Es-Sunen (1. bs). Daru’l-Mugnî li’n-Neşr.
• Döndüren, H. (2006). Müsâkāt. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 32, ss. 70-71). TDV Yayınları.
• Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyin, B. (1423). Şuabu’l-İman (Vols. 1-14). Mektebetu’r-Ruşd.
• Ebû Dâvûd, S. b. el-E. b. İ. el-Ezdî es-Sicistânî. (t.y.). Sunen (C. 4). el-Mektebetu’l-Asriyye.
• Efe, D. A. (2018). İslam Ekonomisinde Üretim Faktörleri ve Fiyatlandırma Sistemi. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13).
• Ege, H. (Ed.). (1985). Sîret-i İbn-i Hişam Tercemesi. Kahraman Yayınları.
• Ellek, H. (2005). İslâm Hukukunda Emek—Sermaye Ortaklığı (Mudarabe). Yeni Akademi Yayınları.
• Ersoy, A. (1987). (Teorik Bir Yaklaşım) İktisadi Kalkınma ve Sosyal Denge İlişkisi. İktisadi Kalkınma ve İslam (Sempozyum), 191-202.
• es-Sadr, M. B. (1991). İslam Ve İkti̇sadi̇ Ekoller (S. Namdar, Çev.). Akademi Yayınları.
• ez-Zebîdî, Z. A. b. A. b. A. (2019). Sahîh-i Buhârî Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercümesi ve Şerhi (S. Şengezer, Ed.). Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Hâkim en-Nîsâbûrî, E. A. M. b. A. b. M. (1411). El-Müstedrek ale’s-Sahihayn. Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye.
• Hamidullah, M., & Tuğ, S. (1993). İslam Peygamberi (gözd. gçrl. ve ilv. 4.bsk, Vols. 1-2). İrfan Yayınları.
• İbn Ebû Şeybe, E. B. A. b. M. (1409). El-Musannef fi’l-Ehâdis ve’l-Âsâr (1. bs). Mektebetu’r-Ruşd.
• İbn Hibbân, E. H. M. (t.y.). Sahihu İbn Hibban. Muessesetu’r-Risâle.
• İbn Mâce, E. A. M. b. Y. el-Kazvînî. (t.y.). Sunen (Vols. 1-2). Daru İhyai’l-Kutubi’l-Arabiyye.
• İsmail, İ. M. (1973). İslâm ve Çağdaş Ekonomik Doktrinler (C. Aydın, Çev.). Fetih Yayınevi.
• Kallek, C. (1997a). Asr-ı Saâdet’te yönetim-piyasa ilişkisi. İz Yayıncılık.
• Kallek, C. (1997b). Ebû Yûsuf’un İktisadî Görüşleri. İslam Araştırmaları Dergisi, 1.
• Kallek, C. (2005). Mudârebe. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. C. 30, ss. 359-363). TDV Yayınları.
• Kalyoncuoğlu, K. S. (2021). Gazâlî’nin İslam İktisat Düşüncesi Çerçevesinde Ticaret ve Servet Anlayışı. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(1).
• Karacan, R., & Çevi̇k, F. S. (2015). Ekonomik İstikrar Açısından Üretim Ekonomisi ve Parasal Ekonomisinin Karşılaştırılması. 7(1), 161-176.
• Karaman, H., Bardakoğlu, A., & Apaydın, H. Y. (Ed.). (2014). İlmihal. 2: İslâm ve toplum (22. baskı). Türkiye Diyanet Vakfi.
• Kayapınar, H. (2005). Mugārese. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (C. 30, ss. 373-374). TDV Yayınları.
• Kayapınar, H. (2006). Müzâraa. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (C. 32, ss. 234-236). TDV Yayınları.
• Khan, M. A., & Demirtaş, E. B. (2017). Hz. Peygamber’in (sav) İktisadi Öğretileri. İGİAD.
• Korkut, C. (2018). İslam Ekonomisinde Sermaye Oluşumu, Birikimi ve Yapısı: Fon Biriktirmede Türkiye İçin Model ve Politika Önerileri. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Korkut, C. (2020). Kapitalist İktisat Sisteminin Dönüşümünün Şafağında İslam İktisadı. Muhafazakar Düşünce Dergisi, 16(59).
• Mâli̇k B. Enes, E. A. (1988m./1408h). El-Muvatta’. Darü ihyai Ulum.
• Mâverdî, E.-H. A. b. M. b. H. el-Basrî el-. (1989). El-Mudârabe. Dâru’l-Vefâ, Mansûra.
• Müslim, E.-H. M. b. el-Haccâc en-Neysâbûrî. (t.y.). Sahîhu Müslim. Dâru İhyai’t-Turasi’l-Arabî.
• Nesâî, E. A. A. b. Ş. b. A. en-. (2017). Sünenu’n-Nesâî. Müessesetu’r-Risâle.
• Orman, S., & Kurt, İ. (Ed.). (1987). Para, faiz ve islam. İSAV Yayınları.
• Özsoy, İ. (1995). Faiz. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (C. 12, ss. 110-126). TDV Yayınları.
• Samar, M., & el-Hersh, A. (2020). İslamî İktisatta Üretim Teorisine Genel Bir Bakış. Diyalektolog: Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 24, Article 24.
• Sıddıki, M. N., & Açıkgöz, Ö. (1998). İslam İktasat Düşünce Tarihi Üzerine Yapılan Çalışmaların Bir Tahlili. İslâmî Araştırmalar (Dergi), XI(3-4), Article 3-4.
• Süyûtî, C. A. b. E. B. (1996). El-Câmiu’s-Sağir min Hadisi’l-Beşiri’ n-Nezir.
• Tirmizî, E. Î. M. b. Î. (1395). Sunenu’t-Tirmizî. Matbaa Mustafa el-Bâbî el-Halebî.
• Yıldırım, M. E. (2014). Asr-ı Saâdet’te Ticaret ve Tüccar Sahâbîler. İgiad Yayınları.
• Zaim, S. (1992). İslam-İnsan-Ekonomi. Yeni Asya Yayınları.
• Zaim, S., Esen, A., Koç, T., & Çakır, M. Y. (2013). İslâm ekonomisinin temelleri. İstanbul Sabahattin Zaim üniversitesi.