ÜÇÜNCÜ DÜNYA MİLLİYETÇİLİK VE İŞÇİ SINIFI

Yıl 2020, Cilt: 29 Sayı: 3, 429 - 440, 26.10.2020

Cahit Aslan

https://doi.org/10.35379/cusosbil.772979

Öz

Toplumsal tabakalaşma olgusu, ilk insan toplumlarından beri tekâmül geçirerek günümüze kadar gelmiştir. Yine insani bir olgu olan milliyetçilik sanayi devrimi ve modernleşmeyle beraber ortaya çıkmıştır. İki yüz yıllık geçmişi olmasına rağmen o da tekâmül geçirmiştir. Pek doğal olarak Batı toplumlarına ait bir olgu olmasına rağmen tüm dünyada zaman içerisinde var olmuştur. Her toplum kendi toplumsal ve tarihsel özgün koşullarına bağlı olarak kendi milliyetçiliklerini yaşamaktadır. Bu olgu gelişme-alan yazını içerisinde de tartışılmaktadır. Öte yandan sanayi toplumunun olgunlaştırdığı işçi sınıfının varlığı da söz konusudur. Batı toplumlarında işçi sınıfının sınıf mücadelesinin refahın bölüşümünde ve demokrasinin gelişiminde olumlu sonuçları olmuştur. Fakat gelişme-alan yazınında gelişmekte olan ülkeler olarak tarif edilen üçüncü dünya ülkelerinin işçi sınıfının varlığı ve onun mücadele tarzı ülkelerin kendi özgün koşulları tarafından şekillenmekte ve Batı toplumlarındaki gibi bir sonuç meydana çıkartmamıştır. Onların bu şekillenme sürecine en büyük etkilerinden birini yine kendi özgün milliyetçilik anlayışları yapmaktadır. Bu sürecin nasıl geliştiğini ve şekillendiğini anlamak ve en başından kavramsal tartışmaları yapmayı gerektirmektedir. İşte bu makale hem milliyetçilik anlayışını hem de işçi sınıfının niteliğini birbiriyle ilişki içerisinde tartışmaktadır. Fakat bu tartışmalar üçüncü dünya ülkesindeki özgün koşulları göz önünde bulundurarak yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, İşçi Sınıfı, Etnisite, Hemşericilik

Kaynakça

• AKKAYA, T. (1985). “Göç ve Değişme”. İstanbul, İ.Ü. Ed. Fak. Yay. No: 2753.
• AKKAYA, T. (1989). “Mahallesiyle Muhtarıyla İstanbul”. Hürriyet Gazetesi (16-17-18 Mart).
• AYATA, S. –A. GÜNEŞ (1996a), “Konut, Komşuluk ve Kent Kültürü”. Ankara: T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Konut Araştırmaları Dizisi: 10.
• AYATA-GÜNEŞ, A. (1996b). “Kültürel Kimlik, Türkiye’de Etnik Kimlik ve Etnik Gruplar”. Toplum ve Göç, 2. Ulusal Sosyoloji Kongre Tebliğleri, Ankara: Sosyoloji Derneği Yayınları No: 5.
• BELL, D. (1999). “The Coming of Post-Industrial Society”. New York: Basic Books.
• BENETON, P. (1991). “Toplumsal Sınıflar” Çev: Hüsnü Dilli, İstanbul: İletişim Yayınları.
• BOTTOMORE, T. ve R. NİSPET (1990). “Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi”, Der: Mete Tunçay ve Aydın Uğur, İstanbul: V Yayınları.
• CLASTRES, . (1991) “Devlete Karşı Toplum”, Çev.: M. Sert ve N. Demirtaş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• CARDOSO, F. H. (1974), “Dependecy and Development in Latin America”, New Left Review, N. 74, pp. 83-95.
• EVANS-PRITCHARD, E. (1999). “İlkellerde Din” (çev.: Hüsen Portakal). İstanbul: Öteki Yayınevi.
• FRANK, A. G. (1976). “Capitalism and Underdevelopment in Latin America”. New York: Montly Review.
• GİDDENS, A. (1999). “İleri Toplumların Sınıf Yapısı”, Çev: Ömer Baldık, İstanbul: Birey Yayıncılık.
• GODFREY, M. (1980). “Is Dependecy Dead?”; Bulletin, Institute of Development Studies, Sessexs.
• GÜZEL, Ş. (1995). “Devlet Ulus”, İstanbul: Alan Yayıncılık.
• HOBSBAWM, E. J. (1995). “Milletler ve Milliyetçilik”, Çev: Osman Akınhay, 2. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• KEYDER, Ç. (1993). “Ulusal Kalkınmacılığın İflası”, İstanbul: Metis Yayınları.
• KHON, HANS (2005) “The Idea of Nationalism: A Study in Its Origins and Background”, New York: Routledge.
• KOLUKIRIK, S. ve İ. H. SARAÇ (2010). “Farklı Dini Gruplarda Kirvelik Geleneği: Sanal Akrabalığın Dönüşümü Üzerine Bir Araştırma”. ZfWT (Zeitschrift für die Welt der Türken-Journal of World of Turks) Vol. 2, No. 1, ss. 217-232.
• KÖKER, L. (1996). "Charles Taylor: Kimlik/Farklılık Sorununa Sahici Demokratik Çözüm Arayışı", "Çokkültürlülük", İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• LAROQUE, P. (1969). “Sosyal Sınıflar”, Çev: Yaşar Gürbüz. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• LEWİS, I. M. (2002). “A Modern History of the Somali: Nation and State in the Horn of Africa”, 4. Edition, Ohio University Press: Eastern African Studies.
• LLOYD, P. (1982). “Third World Proletariat?”, Londan: George Allen & Unwin Ltd.
• PARKİN, F. (1990). “Toplumsal Tabakalaşma”, Çev: Fatmagül Berktay, Bottomore’nin “Sosyolojik Çözümleme Tarihi” içinde, İstanbul: V Yayınları.
• WEBER, M (2012). “Ekonomi Toplum”, (çev.: Latif Boyacı). İstanbul: Yarın Yayınları.
• WOLF, E. R. (1982). “In Europe and the people without history”. Berkeley: Univ. of California Pres.
• WORSLEY, P. (1984). “The Three Worlds”, London: George Weidenfeild and Nicolson Ltd.