Türk Etlik Piliç Sektörünün Rekabet Gücü ve Kendi Kendine Yeterliliği: Seçilmiş Ülkelerle Karşılaştırmalı Bir Analiz

Yıl 2023, Cilt: 38 Sayı: 2, 217 - 226, 29.12.2023

Deniz Sarıca

Öz

Bu araştırma, Türkiye’nin uluslararası etlik piliç ticaretindeki rekabet gücünü ve kendine yeterliliğini belirlemek ve dünya piliç eti ihracatında ve üretiminde öne çıkan Brezilya, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Çin ve Avrupa Birliği (AB-27) ülkeleri ile karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmada kullanılan araştırma verileri, Gıda ve Tarım Örgütü veri tabanından (2061-2021) elde edilmiştir. Ülkelerin rekabet gücü Açıklanmış Simetrik Karşılaştırmalı Üstünlük (RSCA) endeksi kullanılarak, kendi kendine yeterlilikleri ise Kendi Kendine Yeterlilik Oranı (SSR) kullanılarak hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, etlik piliç ticaretinde özellikle son yıllarda Türkiye’nin RSCA endeks skorları kademeli olarak artarak 2021 yılında 0.42’ye ulaşmıştır. Brezilya ve ABD ise önemli bir karşılaştırmalı üstünlüğe sahipken, AB-27 ve Çin bu üstünlüğe sahip değildir. Ayrıca Türkiye uzun yıllardır sektörde kendi kendine yeterli durumda olup, kendi kendine yeterlilik endeksi 2021’de %132.24 gibi yüksek bir seviyeye ulaşmıştır. Çin dışında araştırmaya dâhil edilen ülkelerin tamamı bu sektörde kendi kendine yeterlidir. Bu istatistiksel sonuçlar, rakipleri gibi Türkiye’nin de piliç eti sektöründe yüksek düzeyde kendi kendine yeterlilikten ve açık bir karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olma avantajından yararlandığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Açıklanmış simetrik karşılaştırmalı üstünlük, etlik piliç sektörü, kendi kendine yeterlilik, rekabet gücü, Türkiye

Competitiveness and Self-Sufficiency of The Turkish Broiler Sector: A Comparative Analysis with Selected Countries

Öz

This research aims to determine the competitiveness and self-sufficiency of Türkiye in international broiler trade and to compare it with Brazil, the United States of America (USA), China, and the European Union’s 27-member (EU-27) countries that are prominent in world chicken meat exports and production. The research data was obtained from the Food and Agricultural Organization database (2061–2021). The competitiveness of countries was calculated using the Revealed Symmetric Comparative Advantage (RSCA) index, and their self-sufficiency was calculated using the Self-Sufficiency Ratio (SSR). According to the findings, Türkiye’s RSCA index scores increased gradually, particularly in recent years, and reached 0.42 in 2021. Brazil and the USA have a significant comparative advantage in the broiler trade, whereas the EU-27 and China do not. Furthermore, Türkiye has been self-sufficient in the sector for many years, with the self-sufficiency index reaching a high of 132.24% in 2021. Except for China, all of the countries included in the study are self-sufficient in this sector. These statistics demonstrate that Türkiye, like its competitors, has benefited from a high level of self-sufficiency and a clear comparative advantage in the chicken meat sector.

Anahtar Kelimeler

Broiler sector, Competitiveness, Revealed symmetric comparative advantage, Self-sufficiency, Türkiye

Kaynakça

• Askan, E., Dagdemir, V. (2017) Türkiye broiler (etlik piliç) sektörünün durumu ve sektörün trend analizi. III. IBANESS Congress Series, Edirne, Türkiye, 1457-1465.
• Balassa, B. (1965) Trade liberalization and “revealed” comparative advantage. The Manchester School of Economic and Social Studies 33(2):92-123.
• Bashimov, G. (2015) Revealed comparative advantage of Turkish cotton sector. International Research Journal of Social Sciences 4(7):16-18.
• Clapp, J. (2017) Food self-sufficiency: Making sense of it, and when it makes sense. Food Policy 66:88-96.
• Daysal, H., Demirbas, N. (2017) Türkiye’nin tavuk eti ihracat performansının Brezilya örneğinde değerlendirilmesi. 4th International Poultry Meat Congress, Antalya, Türkiye, 636-640.