İlkokul, Ortaokul ve Lise Öğrencilerinin Eğitim Algılarına İlişkin Kavram Ağları

Yıl 2021, Sayı: 52, 17 - 43, 31.12.2021

Şeyma Şahin , Abdurrahman Kılıç

https://doi.org/10.53444/deubefd.797519

Öz

Eğitim sisteminin temel girdilerini oluşturan öğrencilerin şu anda sahip olduğu algıların onların gelecekte sahip olacakları değerleri şekillendireceği, toplumsal yaşamın kalitesini belirleyeceği düşünülmektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı; öğrencilerin öğrenci merkezli eğitim algılarını belirlemektir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden “olgu bilim” deseni kapsamında yürütülmüştür. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Çeşitlemede; okul kademesi, okul türü, okul başarı durumu, sınıf seviyesi ve cinsiyet değişkenleri kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 3 ilkokul, 3 ortaokul ve 3 lisede farklı sınıf düzeylerinde eğitim gören toplamda 95 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama tekniği olarak projeksiyon tekniklerinden; “kelime çağrışım tekniği”, veri toplama aracı olarak ise “kelime çağrışım formu” kullanılmıştır. Veriler kavram analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; öğrencilerin eğitim algılarında “okul” kavramının en önemli yeri kapladığı, öğrencilerin okulu kural ve disiplinin olduğu bir yer olarak algıladıkları, öğretmeni “öğrenmeden sorumlu kişi”, “bilginin sahibi”, “öğretici”, “disiplinden sorumlu kişi” olarak algıladıkları görülmüştür. Araştırma sonunda ulaşılan sonuçlara dayalı olarak MEB’e, öğretmen ve müdürlere, YÖK’e ve araştırmacılara yönelik bazı öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

eğitim, öğrenci merkezli eğitim, kavram ağı, öğrenci, algı

Kaynakça

• Acar, M. C. (2012). Varoluşçu yaklaşım odaklı sorumluluk eğitimi programının ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin sorumluluk düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Akpınar, B. (2010). Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmenin, öğrencinin ve velinin rolü. Eğitime Bakış, 6(16), 16-20.
• Andrade, H., Huff, K., & Brooke, G. (2012). Assessing learning. Assessment in the Context of Student-centered Learning: The Students at the Center Series, 1-32.
• Arseven, Z., Şahin, Ş., & Kılıç, A. (2016). Teachers’ adaptation level of student-centered education approach. Journal of Education and Practice, 7(29), 133-144.
• Baş, G., & Kıvılcım, Z. S. (2019). Türkiye’de öğrencilerin merkezi sistem sınavları ile ilgili algıları: Bir metafor analizi çalışması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 639-667.
• Bayındır, N., & Arıcı, A. F. (2015) Sınıf tahtalarının etkili kullanımı üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(4), 74-83.
• Boddy, C., Bond, D., & Ramsey, E. (2011). Projective techniques: Are they a victim of clashing paradigms? 25.09.2019 tarihinde https://mpra.ub.uni-muenchen.de/33331/ adresinden elde edilmiştir.
• Boghossian, P. (2006). Behaviorism, constructivism, and socratic pedagogy. Educational Philosophy and Theory, 38(6), 713-722.
• Boyacı, A. (2009). İlköğretim öğrencilerinin disipline sınıf kurallarına ve cezalara ilişkin görüşlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Türkiye-Norveç örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 60(60), 523-554.
• Brackenbury, T. (2012). A qualitative examination of connections between learnercentered teaching and past significant learning experiences. Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 12(4), 12-28.
• Brinkmann, S. (2013). Qualitative interviewing: Understanding qualitative research. New York: Oxford University Press.
• Brooks, J. G., & Brooks, M. G. (1993). In search of understanding: The case for constructivist classrooms. Alexandria, Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Brown, J. K. (2008). Student-centered instruction: Involving students in their own education. Music Educators Journal, 30-35.
• Brown, S. W., & King, F. B. (2000). Constructivist pedagogy and how we learn: Educational psychology meets international studies. International Studies Perspectives, 1, 245–254.
• Bülbül, T., & Toker-Gökçe, A. (2015). Meslek lisesi öğrencilerinin metaforik okul algıları: İşlevselci bir yaklaşım. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 273-291.
• Carpenter, J., & Pease, J. S. (2012). Preparing students to take responsibility for learning: The role of non-curricular learning strategies. Journal of Curriculum and Instruction, 7(2), 38-55.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approach. USA: Sage Publication.
• Daley, B. (2003). A case for learner-centered teaching and learning. New Directions for Adult and Continuing Education, 98, 23-30.
• Darsih, E. (2018). Learner-centered teaching: What makes it effective. Indonesian EFL Journal, 4(1), 33-42.
• Duncan, T., & Buskirk-Cohen, A. A. (2011). Exploring learner-centered assessment: A cross-disciplinary approach. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 23(2), 246-259.
• Emaliana, I. (2017). Teacher-centered or student-centered learning approach to promote learning?. Jurnal Sosial Humaniora, 10(2), 59-70.
• Fitzgerald, J. C. (2009). Textbooks and primary source analysis. Social Studies Research and Practice, 4(3), 37-43.
• Freiberg, H. J., & Lamb, S. M. (2009). Dimensions of person-centered classroom management. Theory Into Practice, 48, 99-105.
• Froyd, J., & Simpson, N. (2008). Student-centered learning addressing faculty questions about student-centered learning. In Course, Curriculum, Labor, and Improvement Conference, Washington DC, USA.
• Gültekin, M., Karadağ, R., & Yılmaz, F. (2007). Yapılandırmacılık ve öğretim uygulamalarına yansımaları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 503-528.
• Gürol, M. (2002). Eğitim teknolojisinde yeni paradigma: Oluşturmacılık. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 159-183.
• Herman, W. E. (1995). Humanistic influences on a constructivist approach to teaching and learning. Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, California.
• Johnson, D. W., Johnson, R. T., & Smith, K. A. (2014). Co-operative learning: Improving university instruction by basing practice on validated theory. Journal on Excellence in College Teaching, 25(3-4), 85-118.
• Kablan, Z., Topan, B., & Erkan, B. (2013). Sınıf içi öğretimde materyal kullanımının etkililik düzeyi: Bir meta-analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1629-1644.
• Karadağ, E., Deniz, S., Korkmaz, T., & Deniz, G. (2008). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı: Sınıf ögretmenleri görüşleri kapsamında bir araştırma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 383-402.
• Karagiorgi, Y., & Symeou, L. (2005). Translating constructivism into instructional design: Potential and limitations. Educational Technology and Society, 8(1), 17-27.
• Keiler, L. S. (2018). Teachers’ roles and identities in student-centered classrooms. International Journal of STEM Education, 5(34), 1-20.
• Kılıç, A. (2010). Learner-centered micro teaching in teacher education. International Journal of Instruction, 3(1), 77-100.
• Kılıç, A., & Şahin, Ş. (2016). Öğrenci merkezli anlayışa göre düzenlenen Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin öğrenci başarılarına ve tutumlarına etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(1), 41-62.
• Klopfenstein, B. J. (2003). Empowering learners: Strategies for fostering selfdirected learning and implications for online learning (Unpublished master thesis). The University of Alberta, Alberta.
• Klymkowsky, M. W. (2007). Teaching without a textbook: Strategies to focus learning on fundamental concepts and scientific process. CBE Life Sci Educ., 6(3), 190-193.
• Koç, C. (2014). Öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 150-170.
• Koçak, D., Doğan Gül, Ç., Gül, E., & Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2017). Öğrencilerin sınav kavramına yönelik metaforlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 415-434.
• Kojima, H., & Kojima, Y. (2005). Teacher roles in learner-centered communicative EFL instruction. Bull. Fac. Educ. Hirosaki Univ., 94, 59-72.
• McCombs, B. L. (2001). What do we know about learners and learning? The Learner-centered framework: Bringing the educational system into balance. Educational Horizons, 79(4), 182-193.
• Magno, C. (2010). The functions of grading students. The Assessment Handbook, 3, 50-58.
• Mara, E. L. (2017). New perspective of learner-centered education in nowadays didactics. MATEC Web of Conferences, 121, 1-7.
• Maryellen, W. (2013). Learner-centered teaching: Five key changes to practice (2nd ed). San Francisco: John Wiley & Sons.
• Mascolo, M. F. (2009). Beyond student-centered and teacher-centered pedagogy: Teaching and learning as guided participation. Pedagogy and the Human Sciences, 1(1), 3-27.
• MEB (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi (4,5,6,7 ve 8. sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları.
• Megwalu, A. (2014). Practicing learner-centered teaching. The Reference Librarian, 55, 252–255.
• Mengi, F., & Schreglman, S. (2013). Yapılandırmacı sınıf öğrenme ortamı algısı. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 7, 160-174.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. California: John Wiley & Sons, Inc.
• Miri, L. R. (2006). Using projective techniques in the evaluation of groups for children of rehabilitating drug addicts. Issues in Mental Health Nursing, 27(5), 519-535.
• Norman, D. A., & Spohrer, J. C. (1996). Learner-centered education. Communications of the ACM, 39(4), 24-27.
• Okland, G. M. (2012). Determinants of learning outcome for students at high school in Norway: A constructivist approach. Scandinavian Journal of Educational Research, 56(2), 119–138.
• Özdemir, S., & Akkaya, E. (2013). Genel lise öğrenci ve öğretmenlerinin okul ve ideal okul algılarının metafor yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2), 295-322.
• Özpolat, V. (2013). Öğretmenlerin mesleki önceliklerinde öğrenci merkezli eğitim yaklaşımının yeri. Milli Eğitim, 200, 5-26.
• Pehlivan, H., Köseoğlu, P., & Şen, Z. (2018). Öğretmen adaylarının öğrenme ortamlarında uygulanan ödül, ceza ve ayrımcılığa ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 17(4), 2091-2109.
• Pedersen, S., & Liu, M. (2003). Teachers’ beliefs about issues in the implementation of a student-centered learning environment. ETR&D, 51(2), 57–76.
• Ritchie, J., Lewis, J., & Elam, G. (2003). Designing and selecting sample. In J. Ritchie & J. Lewis (Eds.), Qualitative research practice: A guide for social science students and researchers (pp. 77-108). London: Sage.
• Rodriguez-Valls, F. R., & Ponce, G. A. (2013). Classroom, the we space: Developing student-centered practices for second language learner (SLL) students. Education Policy Analysis Archives, 21(55), 1-22.
• Sadık, F. (2018). Children and discipline: Investigating secondary school students’ perception of discipline through metaphors. European Journal of Educational Research, 7(1), 31-44.
• Sezer, G. O. (2017). Öğretmenlik uygulaması dersini alan sınıf öğretmeni adaylarının sınıfta kullandıkları materyal tercihlerinin incelenmesi. ACJES, 1(1), 23-33.
• Sislian, R., Gabardo, M., Macedo, S. H., & Ribeiro, G. M. (2015). Collaborative learning in the Finnish educational system: Brazilian teachers’ perspectives. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 6(1), 63-69.
• Smart, K. L., & Csapo, N. (2007). Learning by doing: Engaging students through learner-centered activities. Busines Communication Quarterly, 70(1), 451-457.
• Smart, K. L., Witt, C., & Scott, J. P. (2012). Toward learner-centered teaching: An inductive approach. Business Communication Quarterly, 75(4) 392-403.
• Şahin, M. (2014). Öğretim materyallerinin öğrenme-öğretme sürecindeki işlevine ilişkin öğretmen görüşlerinin analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 995-1012.
• Turner, S. L. (2011). Student-centered instruction: Integrating the learning sciences to support elementary and middle school learners. Preventing School Failure, 55(3), 123–131.
• Vanderstraeten, R. (2002). Dewey’s transactional constructivism. Journal of Philosophy of Education, 36(2), 233-246.
• Weimer, M. (2002). Learner-centered teaching: Five key changes to practice. USA: John Wiley & Sons, Inc.
• Wright, G. B. (2011). Student-centered learning in higher education. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 23(3), 92-97.
• Yaman , E., & Güven, N. (2014). Öğrencilerin motivasyon düzeyine etki eden önemli bir kavram: Ödül ve ceza. International Journal of Human Sciences, 11(1), 1163-1177.
• Yılmaz, M. (2007). Görsel sanatlar eğitiminde işbirlikli öğrenme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 747-756.