DETERMINING SAILING BOAT SELECTION CRITERIA FOR YACHT TOURISM COMPANIES

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 1, 22 - 50, 30.06.2024

Ozan Hikmet Arıcan

https://doi.org/10.18613/deudfd.1422201

Öz

Sea tourism is becoming an increasingly important sector in Turkey, especially after the Covid-19 outbreak, people have started to turn to living spaces away from social interaction. This trend is particularly concentrated towards vehicles such as caravans and sailboats. While yacht class boats are generally known to be high cost, sailboats can be seen as more economical and more suitable for middle-income people compared to motor yachts. Tourism companies also show great interest in the affordable costs of this type of marine vehicle. There is a rapid increase especially in the operation of sailboats by tourism companies. However, choosing the most suitable sailboat for companies poses a problem because there are many brands and preference criteria. To solve this problem, sectoral research has been carried out and it has been determined that the main determining factors in choosing a second-hand sailboat include economic factors, comfort, ease of use and boat material. These main criteria can be decisive in choosing the most suitable and satisfactory sailboat(s) for marine tourism companies. In the study conducted on this subject, the Fuzzy AHP method, which is the most common multi-criteria decision-making method, was used. Based on the data received from experts, the most important main criteria in choosing a sailboat were determined as ease of use and materials. It has been concluded that the most important sub-criteria in sailboat selection are 'machine brand', 'rig structure and condition', 'sail area and quantity', 'fiber condition' and 'sail type'. These criteria show that information about ease of use and the durability of the material structure of the boat are important in choosing a sailboat. These findings will guide tourism companies operating sailboats to make more conscious and prioritized choices.

Anahtar Kelimeler

Yacht Tourism, Sailing Boat, Marine Management, Marine Transportation and Management, Marine Transportation

YAT TURİZM ŞİRKETLERİ İÇİN YELKENLİ TEKNE SEÇİMİ KRİTERLERİNİN BELİRLENMESİ

Öz

Deniz turizmi, Türkiye'de giderek daha önemli bir sektör haline gelmektedir, özellikle Covid-19 salgını sonrasında insanlar sosyal etkileşimden uzak yaşam alanlarına yönelmeye başlamışlardır. Bu eğilim, özellikle karavan ve yelkenli tekne gibi araçlara doğru yoğunlaşmıştır. Yat sınıfı tekneler genellikle yüksek maliyetli olarak bilinirken, yelkenli tekneler motorlu yatlara kıyasla daha ekonomik ve orta gelir düzeyine sahip kişilere daha uygun bir deniz aracı olarak görülebilir. Bu tip deniz araçlarındaki uygun maliyetlere turizm şirketleri de büyük ilgi göstermektedir. Özellikle yelkenli teknelerin turizm şirketleri tarafından işletilmesinde hızlı bir artış gözlemlenmektedir. Ancak, şirketler için en uygun yelkenli teknenin seçimi bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır, çünkü çok sayıda marka ve tercih kriteri bulunmaktadır. Bu problemin çözümü için sektörel bazda araştırmalar yapılmış ve ikinci el yelkenli tekne seçiminde belirleyici olan ana kriterler arasında ekonomik faktörler, konfor, kullanım kolaylığı ve tekne malzemesi yer aldığı tespit edilmiştir. Bu ana kriterler, deniz turizmi şirketleri için en uygun ve tatmin edici yelkenli teknenin/teknelerin seçilmesinde belirleyici olabilmektedir. Bu konuda yapılan çalışmada, çok kriterli karar verme yöntemlerinden en yaygını olan Bulanık AHP yöntemi kullanılmıştır. Uzmanlardan alınan verilerle yelkenli tekne seçiminde en önemli ana kriterler Kullanım kolaylığı ve materyal olarak tespit edilmiştir. Yelkenli tekne seçiminde en önemli alt kriterler 'makine markası', 'arma yapısı ve durumu', 'yelken alanı ve adeti', 'fiber durumu', 'yelken türü' olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu kriterler ile yelkenli tekne seçiminde kullanım açısından kolaylık ve teknenin malzeme yapısının sağlamlığı konusunda bilgilerin seçim tercihinde önemli olduğunu göstermektedir. Bu bulgular, yelkenli tekne işleten turizm firmalarına daha bilinçli ve öncelikli tercihler yapmaları için rehberlik edecektir.

Anahtar Kelimeler

Yat Turizmi, Yelkenli Tekne, Deniz İşletmeciliği, Deniz Ulaştırma ve İşletme, Deniz Ulaşımı

Kaynakça

• Akman, G. ve Alkan, A. (2006). Tedarik Zinciri Yönetiminde Bulanık AHP Yöntemi Kullanılarak Tedarikçilerin Performansının Ölçülmesi: Otomotiv Yan Sanayiinde Bir Uygulama. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5(9), 23-46.
• Alesta F. (2023). Yelkenli Tekne Markaları ve Modelleri. https://www.alestaferro.com/post/yelkenli-tekne-markalari-vemodelleri# viewer-a4pee, Erişim Tarihi: 11.12.2023.
• Boat Design, (2024). Sailing Boats' Stability, STIX and Old Ratios. https://www.boatdesign.net/forums/attachments/stability/9806d11616813 31-sailing-boats-stability-stix-old-ratios-stix-formula-r3.xls, Erişim Tarihi: 02.01.2024.
• Boats (2023). Sailing Boats: Sailboat Types, Rigs, Uses And Definitions. https://uk.boats.com/on-the-water/sailing-boats-sailboat-types-rigs-usesdefinitions/, Erişim Tarihi: 21.12.2023.
• Buchalski, Z. (2013). Selection Of Sailing Boats Configuration For Various User Groups. Swiatek, J., Borzemski, L., Grzech, A. Ve Wilimowska, Z. (Ed.), Information Systems Architecture and Technology, (s.43-52). Wroclaw: Wrocław University of Technology.
• Bucur, B. (2015). Conceptual Design. A Case Study: Sailing Boat. Journal Of Industrial Design And Engineering Graphics, 10, 21-25.
• Castegnaro, S., Gomiero, C., Battisti, C., Poli, M., Basile, M., Barucco, P., ... ve Lazzaretto, A. (2017). A bio-composite racing sailboat: Materials selection, design, manufacturing and sailing. Ocean Engineering, 133, 142-150. https://doi.org/10.1016/j.oceaneng.2017.01.017.
• Chang, D.Y. (1996). Applications of the Extent Analysis Method on Fuzzy AHP. European Journal of Operational Research, 95(3), pp. 649-655. https://doi.org/10.1016/0377-2217(95)00300-2.
• Cheng, C.H. (1996). Evaluating naval tactical missile systems by fuzzy AHP based on the grade value of membership function. European Journal of Operational Research, 96(2), 343–350. https://doi.org/10.1016/S0377- 2217(96)00026-4.
• Franzen, I. (2013). A Refinement of the Method Used to Determine the Balance of a Sailing Vessel During the Design Phase, with Application to Sail Design and Subsequent Sail Selection and Sailing Operations. In SNAME Chesapeake Sailing Yacht Symposium (p. D021S003R001). SNAME. https://doi.org/10.5957/CSYS-2013-007.
• Gotosailing, (2024). Hırvatistan'da Tekne Tatili Yapmak İçin 10 Neden. https://gotosailing.com/tr/hirvatistan-da-tekne-tatili-yapmak-icin-10- neden, Erişim Tarihi: 23.12.2023.
• Göcek Sailing, (2023) Yelkenli Markaları ve Modelleri. https://www.goceksailing.com/yelkenli-markalari-ve-modelleri, Erişim Tarihi: 25.12.2023.
• Göksu, A. ve Güngör, İ. (2008). Bulanık analitik hiyerarşik proses ve üniversite tercih sıralamasında uygulanması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 1-26.
• Hogarth R.M. (1978). A note on aggregating opinions. Organizational Behavior And Human Performance, 21(1), 40-46.
• Mancuso, A., Saporito, A. ve Tumino, D. (2022). Designing the internal reinforcements of a sailing boat using a topology optimization approach. Applied Ocean Research, 129, 103384. https://doi.org/10.1016/j.apor.2022.103384.
• Marine Insight. (2023). Types of Sailboats – A Comprehensive Classification. https://www.marineinsight.com/naval-architecture/typesof- sailboats/, Erişim Tarihi: 27.12.2023.
• Matulja, T., Bogdanović, M. ve Udovičić, N. (2013). Selection of the Racing Multihull Sailing Boat Equipment by the AHP Method–A Case Study. Pomorstvo, 27(2), 313-324.
• Milgram, J.H. (1998). Fluid mechanics for sailing vessel design. Annual Review of Fluid Mechanics, 30(1), 613-653.
• Sariisik, M., Turkay, O. ve Akova, O. (2011). How to manage yacht tourism in Turkey: A swot analysis and related strategies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 24, 1014-1025.
• Stenersen, H.S. (2016). Construction and control of an autonomous sail boat. IFAC-PapersOnLine, 49(23), 524-531. https://doi.org/10.1016/j.ifacol.2016.10.489.
• Şengül, Ü., Eren, M. ve Shıraz, S.E. (2012). Bulanık AHP ı̇ le beledı̇ yelerı̇ n toplu taşıma araç seçı̇ mı̇ . Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 40, 143–165.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2023). Deniz Turizmi Tesisleri ve Araçları İstatistikleri. https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201146/deniz-turizmitesisleri- ve-araclari-istatistikleri.html, Erişim Tarihi: 12.02.2024.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (TCKTB). (2024). Turizm İstatistik Raporları. https://www.ktb.gov.tr/genel/searchhotelgenel.aspx?lang=tr, Erişim Tarihi: 22.11.2023.
• Turizme Bakış. (2023). Yat Turizmi Nedir ve Yat Turizm İstatistikleri. https://www.turizmebakis.com/yat-turizmi/, Erişim Tarihi: 20.12.2023.
• Türk Loydu. (2023). Yatlar. https://www.linkedin.com/pulse/segmentlerine-g%C3%B6re-2023-yatpazar% C4%B1-verileri-turk-loydu/?originalSubdomain=tr, Erişim Tarihi: 11.12.2023.
• WTTC. (2023). Destination 2030 WTTC & JLL Assess Global Cities' Tourism Readiness. https://research.wttc.org/destination-2030-jll-wttcreport?_ gl=1*16mvw3q*_ga*MjExOTI0ODE2NS4xNzA3NzY0MTI1*_ ga_JM5GLX6V1W*MTcwNzc2NDEyNC4xLjEuMTcwNzc2NDQxMy4 wLjAuMA, Erişim Tarihi: 12.02.2024.
• Yacht World. (2023). Luxury Yachts, Superyachts, Advice & Trends. https://www.yachtworld.com/research/, Erişim Tarihi: 25.12.2023.
• Yat Turizm Derneği. (2023). Özel Teknelerin Donatımı ve Özel Tekneleri Kullanacak Kişilerin Yeterlilikleri Hakkında Yönetmelik. https://ytb.org.tr/haberler/ozel-teknelerin-donatimi-ve-ozel-teknelerikullanacak- kisilerin-yeterlilikleri-hakkinda-yonetmelik_25, Erişim Tarihi: 21.12.2023.