Yazar Rehberi
Acil Yardım ve Afet Bilimi Dergisi'ne gönderilecek makaleler genel olarak aşağıda sunulan araştırma yöntemlerine uygun olarak hazırlanmalıdır:
- Gözlemsel araştırmalar için STROBE (Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology),
- Deneysel çalışmalar için CONSORT (Consolidated Standards of Reporting Trials),
- Sistematik derleme ve meta analizler için PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses),
- Vaka raporları için CARE (Case Report),
- Nitel araştırmalar için SRQR (Standards for Reporting Qualitative Research) veya COREQ (Consolidated Criteria for Reporting Qualitative Research),
- Sağlık hizmetlerinde kaliteyi iyileştirme çalışmaları için SQUIRE (Standards for Quality Improvement Reporting Excellence),
- Sağlık ekonomik değerlendirmesi için CHEERS (Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards) rehberleri kullanılmalıdır.
Makale Türlerine Göre
- Özgün Araştırma: Özgün araştırmalar afet eğitimi, itfaiye, arama kurtarma, afet yönetimi, afet tıbbı, afetlerde sağlık yönetimi ve afetleri içeren diğer halk sağlığı uygulamaları gibi afetlerle ilgili alanlardaki niteliksel araştırmalar veya epidemiyolojik ve toplum temelli niceliksel temel ve klinik çalışmalardır. Ana metin / çalışma Giriş, Yöntem, Bulgular, Tartışma, Sonuç alt başlıklarını içermelidir. Ana metine / çalışmaya kaynaklar ve yapılandırılmış özet de dahil edilmelidir. Ana metin en fazla 4.000 kelime (kaynak ve yapılandırılmış özet dahil), toplamda 7 tablo veya şekilden oluşur.
- Sistematik Derlemeler: Sistematik derlemeler herhangi bir konuda literatürün kapsamlı bir gözden geçirilmesini temel alır. Kaynaklar literatürün son 5 yılını içermeli, ancak bunlarla sınırlı olmamalıdır. Makaleler PRISMA kontrol listesine uygun olarak hazırlanmalıdır. Ana metin en fazla 7.000 kelime (kaynak ve yapılandırılmamış özet dahil), toplamda 5 tablo veya şekilden oluşur.
- Derleme Makale: Derleme makale, özet, giriş, yazar tarafından belirlenen alt başlıklar, sonuç ve öneriler bölümlerinden oluşur. Derleme makalede giriş ve sonuç-öneriler bölümü dışındaki alt başlıklar yazar tarafından oluşturulur. Başlıklar numaralı sistem kullanılmadan genel kurallar bölümünde belirtilen şekilde sistematik olarak gösterilmelidir. Giriş bölümünde makalenin amacı ve dayandığı bilimsel düşünceler açık olarak ifade edilmeli; ortaya konan sorun Dünya’da ve Türkiye’deki Afet Bilimiyle ile ilgili alan yazınla ilişkilendirilmelidir. Derlemeler en fazla 5.000 kelimeden (kaynak ve yapılandırılmamış özet dahil), toplamda 5 tablo veya şekilden oluşur.
- Kısa Rapor: Sahadaki gerçek afet olayları veya gelecekte yapılması planlanan araştırmalar için küçük gruplar üzerinde yapılan çalışmalardan elde edilen verilerin, egzersizlerin, tatbikatların veya pilot bir çalışmanın raporlanmasıdır. Rapora kaynaklar ve yapılandırılmış özet dahil edilmelidir. Rapor en fazla 2.000 kelime (yapılandırılmış özet dahil), 10 kaynak ve toplamda 2 tablo veya şekilden oluşur.
- Olgu Sunumu: Afet bilimi ve araştırmalarında nadiren karşılaşılan ve eğitim açısından önem taşıyan olguların veya olumsuz koşulların tanımlanmasıdır. Mevcut literatürde belgelenmemiş koşullar, bulgular veya olumsuz durumlar ve bilinen bir uygulamanın ya da bilimsel bulguların belgelenmemiş olumsuz etkilerini konu alan makalelerdir. Olgu sunumu özet, giriş, olgu sunumu, tartışma ve sonuç bölümlerinden oluşur. Giriş bölümünde konunun afetler ile ilgili önemine vurgu yapılmalıdır. Burada, olguya ait gerekli tüm ayrıntılar en az üç-dört sorunu ortaya koyacak ve okuyucunun düşünmesini sağlayacak şekilde verilmeli ve olgu sunumunun etik yönü açıklanmış olmalıdır. Tartışma bölümünde, olguda verilen sorulara tam olarak yanıt aranmış olmalıdır. Olgu sunumu en fazla 1.500 kelime (yapılandırılmış özet dahil), 10 kaynak, toplam 2 tablo veya şekilden oluşur.
- Editöriyel Yorum: Dergide yayınlanan bir araştırmanın, o konunun uzmanı olan veya üst düzeyde değerlendirme yapan bir hakemi tarafından kısaca yorumlanması amacını taşımaktadır. Yazarları, dergi tarafından seçilip davet edilir. Özet, anahtar sözcük, tablo, şekil, resim ve diğer görseller kullanılmaz. Editöriyel yorum en fazla 1.000 kelimeden (kaynak dahil) oluşur.
- Editöre Mektup: Dergide daha önce yayınlanan bir yazının önemini, gözden kaçan bir ayrıntısını, eksik kısımlarını ya da düzeltmesini tartışabilir. Ayrıca derginin kapsamına giren alanlarda okurların ilgisini çekebilecek konular ve özellikle eğitici olgular hakkında da Editöre Mektup formatında yazılar yayınlanabilir. Okuyucular da yayınlanan yazılar hakkında yorum içeren Editöre Mektup formatında yazılarını sunabilirler. Özet ve anahtar sözcüklere gerek yoktur. Hakkında mektup yazılan yayına ait cilt, yıl, sayı, sayfa numaraları, yazı başlığı ve yazarların adları açık bir şekilde belirtilmeli, kaynak listesinde yazılmalı ve metin içinde atıfta bulunulmalıdır. Editöre mektup en fazla 1000 kelime, 5 referanstan oluşur. Özel bir makaleye yanıt veriliyorsa bir sonraki dergi sayısının yayın tarihinden altı (6) hafta öncesine kadar gönderim yapılmalıdır.
Yazarların Etik/Yasal Sorumlulukları
Gönderilen makale daha önce herhangi bir yerde (özet veya ön rapor hariç) yayınlanmamış olmalıdır. Yazar olarak listelenen her kişinin, çalışmaya büyük oranda katılmış olması beklenir. Yazarların sırası, ilk gönderimden önce belirlenmelidir. Akran değerlendirmesi sürecinde veya kabulden sonra yazar listelerine ekleme veya silme işlemleri, Dergi Editörlüğü tarafından onaylanmalı ve TÜM yazarların imzaladığı bir Yazarlık Formu Değişikliği tamamlanmalıdır. Yazarlar çalışmalarını sadece ön kontrol aşamasında geri çekebilirler. Diğer durumlarda hakemlik süreçleri başlatılmış ise çalışmalar yalnızca editörler tarafından iade edilebilir. Dergide yayınlanan makalelerde ifade edilen görüşler ve fikirler yazarların bakış açılarını yansıtır. Editör, Yardımcı Editörler, Yayın Kurulu ve Yayıncı bu gibi durumlar için hiçbir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmez. Yayınlanan içerik ile ilgili tüm sorumluluk yazarlara aittir. Tüm makaleler dergipark sistemi üzerinden gönderilmelidir.
Acil Yardım ve Afet Bilimi ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) tavsiyeleri ile COPE (Committee on Publication Ethics)’nin Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartlarını dikkate almaktadır. Lütfen COPE web sitesini ziyaret edin.
Anonim Hastalar ve Bilgilendirilmiş Onam
Bir hastanın gizliliğinin dikkatli bir şekilde korunmasını sağlamak ve yazıda bildirilen insan deneklerle yapılan deneysel soruşturmanın bilgilendirilmiş onam ile yapıldığını ve kurum tarafından istenen insan denekleri ile deneysel araştırma için etik kuralların tümünün uyguladığını doğrulamak yazarın/yazarların sorumluluğundadır. Yazarlar, hastalardan yazılı onay almadıkça, hastaların kişisel bilgilerine yönelik herhangi bir bilgiyi paylaşmamalıdır. Etik konular ve izinlerine -yöntem bölümünde belirtildiği üzere- ETİK başlığı altında (Etik kurul kurum adı, tarih ve sayı no; olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgi) yer verilmelidir.
Araştırmada İnsan ve Hayvanların Korunması
Yazarlar, insan konusundaki deneyleri raporlarken, takip edilen prosedürlerin, insan deneyleri için sorumlu komitenin (kurumsal ve ulusal) etik standartlarına ve 2004'te revize edilen Helsinki Deklarasyonu'na uygun olduğunu teyit etmelidir. Hayvanlar üzerindeki deneyleri raporlarken, yazarlar, laboratuar hayvanlarının bakımı ve kullanımı için kurumsal ve ulusal rehberlerin izlendiğini doğrulamalıdır. Etik konular ve izinlerine -yöntem bölümünde belirtildiği üzere- ETİK başlığı altında (Etik kurul kurum adı, tarih ve sayı no ve diğer bilgiler) yer verilmelidir.
Telif Hakkı
Tüm yazarlar, derginin Form TÇB 1.0. Telif ve Çıkar Çatışması Formu’nu imzalayıp makale ile birlikte dergipark sistemine yüklemelidir.
İzinler
Yazarlar, basılı ya da elektronik formatta yer alan resimler, tablolar ya da diğer her türlü içerik dâhil daha önce yayınlanmış içeriği kullanırken telif hakkı sahibinden izin almalıdır. Telif hakkı sahibi tarafından istenebilecek izin ücretleri, Dergi’nin telif hakkına sahip olan Acil Yardım ve Afet Yöneticileri Derneği’nin sorumluluğu değil, ödünç alınan materyalin kullanılmasını isteyen yazarların sorumluluğundadır. Bu konudaki yasal, mali ve cezai sorumluluk yazarlara aittir.
Yazarlar tarafından gönderilen çalışmalar, intihal programı ile taranmaktadır. Dergi aşağıdaki filtreleme kriterlerini uygulamaktadır:
• Kaynakça hariç,
• Alıntılar hariç,
• 5 kelimeden daha az örtüşme içeren metin kısımları hariç.
Ayrıca, Acil Yardım ve Afet Bilimi Dergisi aşağıdaki durumları intihal olarak kabul etmektedir:
• Bir başkasına ait eseri kendi çalışması gibi göstererek yayınlamaya çalışmak,
• Bir başkasına ait eserde yer alan cümleleri veya fikirleri atıf yapmadan kullanmak,
• Bir eserden yapılan alıntı işleminde ilgili esere atıf yapmadan, referans yazarın ifadelerini değiştirmek ve/veya farklı kelimelerle referans eseri kullanarak, kendi çalışmasında yer vermek.
• Alıntılarda, kullanılması gerektiği halde cümleleri tırnak içinde göstermemek ya da daha küçük yazım boyutu ile belirtmemek,
• Eserlere yapılan atıflarda referans kaynağı doğru olarak vermemek ya da yanıltmak.