Analysis of the Current Status of Learning Centers in Preschool Education

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 1, 26 - 53, 28.03.2025

Kevser Durmaz Şenel Elaldı

https://doi.org/10.54637/vizetek.27579522.2

Öz

This study aims to make an evaluation of the current status of learning centers in preschool education (material status of the centers, location, security elements, competencies, ergonomic status). The survey model was used within the scope of quantitative research. The universe of the research consisted of preschool teachers working in official and private institutions in Türkiye in the 2023-2024 academic year. The sample of the research consisted of 130 preschool teachers who were included in this universe and accepted to participate in the study voluntarily, using the simple random sampling method. The data were collected with a questionnaire developed by the researchers and aimed to determine the opinions of preschool teachers on the current status of learning centers. Descriptive statistics (frequency, percentage, mean, standard deviation) were used in the analysis of the data. The findings revealed that the participants emphasized that the classroom centers were equipped with materials appropriate to the number of children. Most participants stated that they had the most appropriate and optimal variety of materials for the class size, the materials were durable, these materials were suitable for health conditions, the materials had the characteristics of the learning centers, and they were renewed by taking action according to the current situation. The study determined that the positioning of the learning centers was appropriate within the classroom and that they were positioned in harmony with neighboring centers. The participants stated that the learning centers did not contain the possibility of accidents, and that the shelves and cabinets were fixed for safety. In terms of adequacy, the block center, book center and art center were sufficient for learning. On the other hand, the music center, science center and dramatic play center are learning centers that need to be developed. The participants also stated that the centers were aesthetic, clean and usable. The researchers recommend that preschool education institutions take the opinions of teachers into consideration when developing learning centers, organize in service training programs for teachers to increase the effective use of learning centers, create and develop learning centers within the scope of the MEB (2024) program, and improve physical conditions.

Anahtar Kelimeler

Preschool education, learning center location, learning center ergonomics, learning center adequacy, learning center material availability

Okul Öncesi Eğitimdeki Öğrenme Merkezlerinin Mevcut Durumunun Analizi

Öz

Bu çalışma, okul öncesi eğitimde yer alan öğrenme merkezlerinin mevcut durumuna (merkezlerin materyal durumu, konumu, güvenlik unsurları, yeterlilikleri, ergonomi durumu) ilişkin bir değerlendirme yapmaktır. Nicel araştırma kapsamında tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2023-2024 akademik yılında Türkiye'de resmi ve özel kurumlarda görev yapan okul öncesi öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi ise basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak bu evrende yer alan ve çalışmaya gönüllü katılmayı kabul eden 130 okul öncesi öğretmeninden oluşmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen ve okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezlerinin mevcut durumuna ilişkin görüşlerini belirlemeyi amaçlayan anket ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler (frekans, yüzde, ortalama, standart sapma) kullanılmıştır. Bulgularda katılımcıların sınıf merkezlerinin mevcut çocuk sayısına uygun materyallerle donatılmış olduğuna vurgu yaptıkları ortaya çıkmıştır. Çoğu katılımcı sınıf mevcuduna uygun ve optimal çeşitte materyallere sahip olduğunu, materyallerin dayanıklılığının bulunduğunu, bu materyallerin sağlık koşullarına uygun olduğunu, materyallerin öğrenme merkezlerinin niteliğine sahip olduğunu ve güncel duruma göre aksiyon alınarak yenilendiğini ifade etmiştir. Öğrenme merkezlerini konumlandırmanın sınıf içerisinde uygun olduğu ve komşu merkezlerle uyumlu konumlandırıldığı belirlenmiştir. Öğrenme merkezlerinin kaza olasılığı içermediği, raf ve dolapların güvenlik açısından sabitlendiği belirtilmiştir. Yeterlilik açısından blok merkezi, kitap merkezi ve sanat merkezi öğrenim için yeterli bulunmuştur. Buna karşılık müzik merkezi, fen merkezi ve dramatik oyun merkezi geliştirilmesi gereken öğrenme merkezleridir. Merkezler estetik, temiz ve kullanılabilir durumda olduğu bulgularına da yer verilmiştir. Okul öncesi eğitim kurumlarının öğrenme merkezlerini geliştirirken öğretmenlerin görüşlerini dikkate almaları, öğrenme merkezlerinin etkin kullanımını artırmak için öğretmenlere yönelik hizmet içi eğitim programları düzenlenmesi, MEB (2024) programı kapsamında öğrenme merkezleri oluşturulması ve gelişiminin sağlanması, fiziki koşulların iyileştirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, öğrenme merkezi konumu, öğrenme merkezi ergonomisi, öğrenme merkezi yeterliliği, öğrenme merkezi materyal durumu

Etik Beyan

Etik Kurul Komisyon Adı: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Sosyal ve Beşeri Bilimler Kurulu Etik Kurul Belge Tarihi ve Protokol No: 06.08.2021 ve 2021-08-26 no’lu başvuru Sayı: E-60263016-050.06.04-72078, 07.09.2021 kabul tarihi Bu çalışma Elaldı danışmanlığında, Durmaz tarafından 2024 yılında tamamlanan “Okul Öncesi Eğitimde Öğrenme Merkezlerinin Mevcut Durumunun ve Kullanımının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi” isimli yüksek lisans tezinin bir bölümüdür.

Kaynakça

• Aktın, K., ve Aşçı, A. (2021). Okul öncesi sınıflarında öğrenme merkezlerine yönelik öğretmen görüşleri. Başkent University Journal of Education, 8(1), 57-66.
• Aral, N., ve Can Yaşar, M. (2015). 36-72 aylık çocuklar için eğitim programı. A. Köksal Akyol (Eds.), Okul öncesi eğitim programları içinde (ss.77-114) Ankara: Hedef CS Basın Yayın.
• Aysu, B., ve Aral, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezleri hakkındaki görüş ve uygulamalarının incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 24(5), 2561-2574.
• Ayvacı, H. Ş., Devecioğlu, Y., ve Yiğit, N. (2002). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerindeki yeterliliklerinin belirlenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16, 18.
• Babaroğlu, A., ve Metwalley, E. O. (2018). Erken çocukluk döneminde fen eğitimine ilişkin okul öncesi öğretmenlerinin görüşleri. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 125-148.
• Başaran, S. T., ve Ulubey, Ö. (2018). 2013 Okul öncesi eğitim programının değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(2), 1-38.
• Clevenger, K. A., McKee, K. L., ve Pfeiffer, K. A. (2022) Classroom location, activity type, and physical activity during preschool children’s indoor free-play. Early Childhood Education Journal, Early Childhood Education Journal, 50(3), 425–434. https://doi.org/10.1007/s10643-021-01164-7.
• Clevenger, K. A., ve Pfeiffer, K. A. (2022). Teacher-report of where preschool-aged children play and are physically active in indoor and outdoor learning centers. Journal of Early Childhood Research, 20(1), 3-12. https://doi.org/10.1177/1476718X211033641.
• Cosgrove, M. S. (1992). Inside learning centers. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED356875.pd.
• Çetin, M., ve Çetin, G. (2021). 21. yüzyıl becerileri açısından MEB okul öncesi eğitim programına eleştirel bir bakış. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 235-255.
• Demirci, F. G., ve Şıvgın, N. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezleri ile ilgili uygulama ve görüşleri. Electronic Turkish Studies, 12(8), 271-292.
• Demiriz, S., Karadağ, A., ve Ulutaş. İ. (2003). Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim ortamı ve donanım. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Demiriz, S., ve Ulutaş, İ., (2000). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki fen ve doğa etkinlikleri ile ilgili uygulamaların belirlenmesi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, 86-90. Erzurum, Türkiye.
• Dodge, D. T., Colker, L. J., ve Heromen, C. (2008).The creative curriculum for preschool. (4th ed.). Washington, DC: Teaching Strategies.
• Dudek, M. (2000). Architecture of schools: The new learning environments. Boston: Architectural Press.
• Dülgeroğlu, T., ve Günindi, Y. (2022). Reflection of learning centers in pre-school education institutions to the classes: The case of Aksaray. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 6(1), 80-97.
• Elis, M. J., ve Arnold, H. (2006). The educator’s guide to emotional intelligence and academic achievement: Social-emotional leaving in the classroom. Thousand Oaks. CA: Corwin Press.
• Gökçe, B. (1988). Toplumsal bilimlerde araştırma. Savaş Yayınları.
• Güzelyurt, T., Dayanan, F., Çakır, S., ve Ahmetoğlu, A. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezlerine ilişkin görüşleri. Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi, 2(1), 62-75.
• Jones, M. L., ve Reynolds, T. (2021). Enhancing learning through updated preschool environments. Educational Research and Reviews, 16(4), 147-160.
• Kaçan, M. O., Dedeoğlu, N., Karayol, S., ve Kimzan, İ. (2021). Okul öncesi sınıflarda öğrenme merkezlerinin incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 436-451.
• Kan, A. Ü., ve Yel, E. (2018). Okul öncesi sınıflardaki sanat merkezlerinin etkililiğine ilişkin öğrenci-öğretmen-veli görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 71, 137-152.
• Kantrowitz, E., ve Evans, J. W. (2004). The relation between the ratio of children per activity area and off-task behaviour and type of play in day care centres. Environment and Behavior, 36, 541–447.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karlıdağ, I. Ö. (2021). Creating learning environments in preschool classrooms: perspectives of pre-service preschool teachers. International Journal of Progressive Education, 17(3), 327-342.
• Kocamanoğlu, D. Ö. (2014). Öğrenme merkezleri kullanılarak oluşturulan bir okul öncesi eğitim sınıfında çocukların sanat ürünlerinin incelenmesi ve estetik yargılarının belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Maxwell, L. E., Mitchell, M. M., ve Evans, G. W. (2020). Effects of environmental factors on children’s learning and development in early childhood settings. Journal of Environmental Psychology, 67, 101-108.
• MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf.
• MEB. (2024). Okul öncesi eğitim programı https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/guncellenenokuloncesiegitimprogrami.pdf.
• Metin, Ş. (2017). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki öğrenme merkezlerindeki uygulamaların incelenmesi. Türk Eğitim Dergisi, 6(1), 1-16.
• Mwoma, T., Begi, N., ve Murungi, C. (2018). Safety and security in preschools: A challenge in informal settlements. Issues in Educational Research, 28, 720-736.
• Nsamenang, A. B. (2004). Cultures of human development and education: Challenge to growing up in Africa. New York: Nova.
• Ogelman, H. G., ve Karakuzu, E. (2016). MEB 2013 okul öncesi eğitim programında belirtilen öğrenme merkezlerinin uygulamaya yansımalarının incelenmesi: Aydın ili örneği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 73-98.
• Oğuzkan, Ş., ve Oral, G. (2002). Orta dereceli kız teknik öğretim okulları okul öncesi eğitimi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Özsırkıntı, D., Akay, C., ve Bolat, E. Y. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programı hakkındaki görüşleri (Adana ili örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 313-331.
• Özyürek, A., ve Kılınç, N. (2015). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki öğrenme merkezlerinin çocukların serbest oyun davranışları üzerine etkisi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 125-138.
• Ramazan, O., Çiftçi, H., ve Tezel, M. (2018). Okul öncesi sınıflarındaki öğrenme merkezlerinin durumunun belirlenmesi ve öğretmenlerin öğrenme merkezleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(2), 213-233.
• Sevinç, M. (2017). Okul öncesi eğitimde materyal seçimi ve kullanımı. Nobel Yayıncılık.
• Shonkoff, J. P., ve Phillips, D. A. (Ed.). (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. Washington, D.C: National Academy Press
• Smith, R. J. (2020). The role of learning centers in early childhood education. Early Education Journal, 33(3), 102-110.
• Şahin, G. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezlerine ilişkin görüşleri ve sınıf içi uygulamaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Şener, T., ve Ülkü, F. (2016). Okul öncesi dönemde yaratıcılık eğitimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Tanrıkulu, R., Dağdaş, E., ve Kiziroğlu, F. (2023). Okul öncesi sınıflarındaki öğrenme merkezlerinin durumuna ilişkin öğretmen görüşleri. Socıal Mentalıty And Researcher Thınkers Journal (Smart Journal), 9(74), 4094-4111.
• Veneziano L., ve Hooper J. (1997). A method for quantifying content validity of health-related questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21(1), 67-70.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması [Using content validity indices for content validity in scale development studies]. In Proceedings of the 14th national Educational Sciences Congress 28-30 September 200. Https://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/pamukkalebildiri.pdf5