Bilimsel araştırma yöntemleri dersine yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması: Geçerlik ve güvenirlik

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 2, 109 - 129, 01.10.2014

Metin Yaşar

Öz

Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilimler alanında öğrenim gören öğrencilerin Bilimsel Araştırma Yöntemleri Dersine Yönelik tutumlarını belirleyecek; geçerli ve güvenilir bir tutum ölçeği geliştirmektir. Ölçme aracının yapı geçerliği için Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi kullanılmıştır. Açımlayıcı Faktör Analizi sonuçlarına göre, ölçek toplam 20 madde ve dört alt boyuttan oluşmaktadır. Alt boyutların faktör yük değerleri ile toplam varyansı açıklama oranları sırasıyla, birinci faktör, 7,848 özdeğer ve varyans açıklama oranı % 39,240, ikinci faktör öz değer 2,123 ve toplam varyans açıklama oranı % 10,614,üçüncü faktör öz değer 1,350 ve toplam varyans açıklama oran % 6,752, dördüncü faktör öz değer 1,111 ve toplam varyans açıklama oranı % 5,555’tir. Dört alt boyut ölçülmesi düşünülen psikolojik örtük yapıya ait varyansın % 62,161’ini açıklamaktadır. Öte yandan, açımlayıcı faktör analizi sonucu ortaya çıkan yapıyı test etmek için Doğrulayıcı Faktör Analizi kullanılmıştır. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda, 199,68/166=1.202; RMSEA=,037; CFI=,99; GFI=,92; AGFI=,86; NFI=,96; NNFI=,99; RMR=,18 ve SRMR=,049 bulgularına ulaşılmıştır. Ulaşılan bulgular ölçeğin tek yapılı dört alt boyutlu olduğu sonucuna varılmıştır. Bulgulardan hareketle ölçeğin, Bilimsel Araştırma Yöntemlerine yönelik tutumu ölçebilecek özellikte olduğu söylenebilir. Ölçeğin iç tutarlılık anlamında güvenirlik katsayısı ⍺ = .917 olarak hesaplanmıştır. Bu değer ölçeğin çok yüksek düzeyde iç tutarlılığa sahip olduğunu göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Bilimsel araştırma dersi, Tutum, Ölçek geliştirme

Developing an attitude scale related to scientific research methods course: Validity and reliability

Öz

Qualified people are supposed to perceive and describe the problems they face and to
establish various hypotheses as to the characteristics of these problems by defining probable
variations in them, as well as by detecting and describing likely relations among the
variations so that they could come up with virtual solutions to the problem by using a
number of existing scientific search procedures related to the problem. On the other hand,
the mission to impose the required knowledge and qualifications concerning the scientific
process is supposed to be performed by educational institutions. The major aim of today's
education system is training individuals who could generate knowledge by themselves and
could share what they have obtained, as well as having and investigative point of view and
scientific attitude and treatment (Büyüköztürk, 1999).

Anahtar Kelimeler

Scientific research methods course, Attitude, Scale development

Kaynakça

• Astramovich, R. L., Okech, J. E. A. & Hoskins, W. J. (2004) Counselor educators’ perception of their doctoral course work in research methods. Guidance ve Counseling, 19, 124-131.
• Ayyıldız, H. & Cengiz, E. (2006). Pazarlama modellerinin testinde kullanılabilecek yapısal modeli (YEM) üzerine kavramsal bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 11 (1), 63-84.
• Aydın, R., Şahin, H. & Topal, T. (2008). Türkiye’de ilköğretime sınıf öğretmeni yetiştirmede nitelik arayışları. TSA, 12 (2), 120-142.
• Baloğlu, M. (2003). Individual differences in Statistics anxiety among college students. Journal of Personality and Individual Differences, 34, 855-865.
• Bard, C. C.,Bieschke, K. J., Herbert, J. T. & Eberz, A. B. (2000) Predicting research interest among rehabilitation counseling students and faculty. Rehabilitation Counseling Bulletin, 44 (1), 48-55.
• Bauman, S. (2004) School counselor and research revisited. Professional School Counseling, 7, 141-151.
• Bauman, S., Siegel, J. T., Davis, A., Falco, L. D., Seabolt, K. & Szymanski, G. (2002) School counselers’ interest in Professional literature and research. Professional School Counseling, 5, 346-352.
• Bentler, P. M. & Bonnet, D. G. (1980). Significance tests and goodness of fit in the analyses of covariance structures. Psychological Bulletin, 88 (3), 588-606.
• Bishop, R. M. & Bieschke, K. J. (1998) Applying social cognitive theory to interest in research among counseling psychology doctoral students: A path analysis. Journal of Couseling Psychology, 45, 182-188.
• Büyüköztürk, Ş. (1996). Türk yüksek öğretiminde araştırma eğitimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Büyüköztürk, Ş. (1999). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin araştırma yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18, 257-269.
• Byrne, B. M. (2001). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. Mahwah, N.J: Lawrence Erlbaum Associates
• Cattell, R. B. (1996). The scree test fort the number of factors. Multivariate Behavorial Research, 1, 245-276
• Cronbach, L. J. (1990) Essentials of psychological testing. (5th Edition) New York: Harper Collins Publishers.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Çepni, S. & Küçük, M. (2002). Fen bilgisi öğretmenlerinin eğitim araştırmalarına ilişkin görüşleri. V. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 16-18 Eylül 2002. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kongre Kitabı. ss. 282-287
• Deck, M. D., Cecil, J. H. & Cobia, D. C. (1990). School counselor research as perceived by American School counselor Association leaders: Implications for the profession. Elementary School Guidance and Counseling, 25 (1), 12-20.
• Ekiz, D. (2006). Primary school teachers’ attitudes towards educational research. Educational Sciences: Theory and Practice, 6 (2), 395-402.
• Ellez, A. M., Gümüş, N. & Seferov, R. (2009). Coğrafya bölümü öğrencilerinin istatistik dersine yönelik tutumları: Türkiye ve Azerbaycan örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 185-192.
• Erkuş, A. (1999). Üç üniversitedeki lisansüstü tez çalışmalarının psikometrik açıdan durumu. IV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri 4. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. ss. 75-88.
• Diamantopoulos, A. & Siguaw, J. A. (2000). Introducing LISREL. London. SAGE Publication.
• Geban, Ö., Çiçek, F. F., Başaran, S., Demirbaş, A. & Maden, C. (2001). 21. yüzyıla girerken Türk eğitim sisteminin ihtiyaç duyduğu çağdaş öğretmen profili. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Hafdahl, A. R. (2004). Refinements for random-effects meta-analysis of Correlation matrices. Paper presented at the meeting of the Psychometric Society, Monterey, CA.
• Hauff, H. M. & Fogarty, G. J. (1996). Analyzing problem solving behavior of successful and unsuccessful statistics students. Instructional Science, 24, 397-409.
• Filinson, R. & Niklas, D. (1992). The research critique approach to educating sociology students. Teaching Sociology, 20, 129-134.
• Fong, M. L. & Malone, C. M (1994). Defeating ourselves: Common errors in counseling research. Counselor Educationand Supervision, 33, 356-362.
• Gelso, C. J. (1993). On the making of a scienst-practioner: A theory in research training and professional psychology. Professional Psychology: Researchand Practice, 24, 468-476.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tahtam, R. L. & Black, C. W.(1998). Multivariate data analysis (5th Edition). New Jersey: PrenticeHall.
• Hu, L. & Bentler, P. M. (1999) Cut off criteria for fit index in covariance structure analysis. Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
• Jöreskog, K. G & Sörbom, D. (1993). LISREL 8. Structural equation modeling with SIMPLIS command language. Lincolnwood, IL Scientific Software International.
• Kiley, M. & Mullins, G. (2005). Supervisors conceptions of research: What are they? Scandinavian Journal of Educational Research, 49 (3), 245-262.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
• Korkmaz, Ö., Şahin, A. & Yeşil, R. (2011). Öğretmenlerin bilimsel araştırmalara ve araştırmacılara ilişkin düşünceleri. Kuramsal Eğitimbilim, 4 (2), 109-127
• Lehtinen, E. & Rui, E. (1995) Computer–supported complex learning: An environment for learning experimental methods and statistical inference. Machine-Mediated Learning, 5, 149-175.
• Marsh, H. W., Balla, J. R. & McDonald, R. P. (1988). Goodnes-of-fit index in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103, 391-410.
• McCallum, R. C., Browne, M. W. & Sugawara, H. M. (1996). Power analysis and determination of sample size for covariance structural modeling. Psychological Methods, 1 (2), 130-149.
• McDonald, R. P. & Moon-Ho, R. H. (2002). Principles and practice in reporting structural equation analysis. Psychological Methods, 7 (1), 64-82.
• Meyer, J. H. F., Shanahan, M. P. & Laugksch, R. C. (2005). Students’ conceptions of research. I: A qualitative and quantitative analysis. Scandinavian Journal of Educational Research, 49 (3) 225-244.
• Nartgün, Z., Uluman, M., Akın, Ç., Çelik, T. & Çevik, C. (2008). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırma öz-yeterliklerinin incelenmesi. XVII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri, Sakarya.
• Onwuegbuzie, A. J. (2000). Academic procrastination and Statistics Anxiety. Assessment & Evaluation in Higher Education Vol. 29, No. 1, February 2004
• Onwuegbuzie, A. J. & Daley, C. E. (1998) Study skill of undergraduates as a function of academic locus of control, self-perception and social interdependence. Psychological Reports, 83, 595-598.
• Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 1 SPSS-Minitab. Eskişehir: Kaan Kitapevi.
• Öztürk, M. A. (2010). An exploratory study on measuring educators’ attitudes toward
• educational research. Educational Research and Reviews, 5 (12), 758-769.
• Papanastasiou, E. C. (2005). Factor Structure of the attitudes toward research Scale. Statistic Education Research Journal, 4 (1), 16-26.
• Pallant, J. (2001). SPSS survival manual: A step-by-step guide to data analysis using SPSS for windows. Philadelphia, PA: Open University Pres.
• Pretorius, T. B. & Norman, A. M. (1992). Psychometric data on the statistics anxiety scale for a sample of South African students. Educational and Psychological Measurement, 52, 933- 937.
• Saracaloğlu, A. S., Varol, S. R. & Ercan, İ. E. (2005). Lisansüstü eğitim öğrencilerinin bilimsel araştırma kaygıları araştırma ve istatistiğe yönelik tutumları ile araştırma yetenekleri arasındaki ilişki. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 187-199.
• Sharma, S. (1996). Applied multivariate techniques. New York: John Wiley and Sons, Inc.
• Stieger, J. H. (2007). Understanding the limitations of global fit assessment in structural equation modeling. Personality and Individual Differences, 42 (5), 893-898.
• Stieger, J. H. (1990). Structural model evaluation and modification. Multivariate Behavioral Research, 25 (2), 173-180.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-79.
• Şencan, H. (2005) Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tabachnick, B. G. & Fidel, L. S. (2001). Using multivariate statistics. (Forth Edition). MA: Allyn and Bacon, Inc.
• Taşdemir, M. & Taşdemir, A. (2011). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaları inceleme yeterlikleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 344-53.
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tay, B., Demirci-Güler, M. P. & Taşdemir, A. (2009). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bilimsel araştırma yöntemleri dersi başarı düzeyleri ve düşünceleri. VIII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Eskişehir.
• Tatlıdil, H. (1992). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel analiz. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları
• Ullman, J. B. (2007). Structural equation modeling. Using multivariate statistics (Eds: B. Tabachnick & L. Fidell). USA: Ally and Bacon. pp. 676-780.
• Yavuz, M. (2009). Eğitim araştırmaları ile ilgili öğretmen ve yönetici görüşlerinin analizi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 143-158.
• Zeidner, M. (1991). Statistics and mathematics anxiety in social science students some interesting parallels. British Journal of Educational Psychology, 61, 309-328.