Determination of preservice teachers’ electromagnetic pollution awareness / Öğretmen adaylarının elektromanyetik kirlilik farkındalıklarının belirlenmesi

Yıl 2014, Cilt: 10 Sayı: 4, 1077 - 1090, 16.05.2014

İsmail Kenar Sedat Turgut , Muhammed Sait Gökalp

Öz

Bu araştırmada öğretmen adaylarının elektromanyetik kirlilik farkındalıklarını etkileyen olası nedenleri belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaçla Kenar, Turgut ve Gökalp (2013) tarafından geliştirilen Elektromanyetik Kirlilik Farkındalık Ölçeği kullanılarak elde edilen veriler analiz edilip yorumlanmıştır. Bu ölçek Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği, Fen Bilgisi Öğretmenliği ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümlerinde öğrenim gören 2. ve 3. sınıf öğrencilerinden toplam 476 öğretmen adayına uygulanmıştır. Araştırma sonucunda cinsiyete göre elektromanyetik kirlilik farkındalığı “t–Testi” sonuçlarına bakıldığında, ikinci faktör olan elektromanyetik kirlilik algısı boyutunda cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmüştür. Bayan öğretmen adaylarının farkındalıkları erkek öğretmen adaylarına göre daha yüksektir. Öğretmen adaylarının öğrenimlerini sürdürdükleri bölümlere göre elektromanyetik kirlilik farkındalığına yönelik düşünceleri arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Öğretmen adaylarının ailelerinin yaşadığı bölgelere göre üçüncü faktör olan elektromanyetik kirliliğin insan sağlığına etkileri boyutunda anlamlı bir fark görülmüştür. Buna göre ailesi Marmara Bölgesi’nde ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ikamet eden öğretmen adaylarının elektromanyetik kirliliğin insan sağlığına etkilerine yönelik farkındalıklarının ailesi diğer bölgelerde ikamet edenlere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının ikamet ettikleri yerlere göre ise elektromanyetik kirlilik farkındalıklarına yönelik düşünceleri arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Elektromanyetik kirlilik, farkındalık, GSM-baz istasyonu, insan sağlığı.

Kaynakça

• Akdağ, T. ve Sarıyıldız, L. (2012). Elektromanyetik Alanlara Maruziyet Sonrası Gözlenen Bazı Biyokimyasal Değişiklikler. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 34, 534-5
• Atasoy, E. ve Ertürk, H. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum Ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Alan Araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi 10(1), 105-122.
• Balcı, A. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma. (9. Baskı ). Ankara: Pegem Akademi.
• Bold, A., Toros, H. ve Şen O., 2003. Manyetik alanın insan sağlığı üzerindeki etkisi, III. Atmosfer Bilimleri Sempozyumu, 19-21 Mart, İTÜ, İstanbul. ISBN.975-561-236-X.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (12. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çerezci, O. (2010). Bursa Nilüfer İlçesi İstemdışı Elektromanyetik Kirlilik Raporu. http://www.nilufer.bel.tr/alt/pdf_doc/EMKRaporu3.pdf Erişim Tarihi, 02013.
• Çolak, İ. ve Koşanay, İ. (2009). TV Vericilerinden Kaynaklanan RF Elektromanyetik Kirliliğin Tahmininde Yapay Sinir Ağlarının Etkinliği. 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu, Karabük.
• Erten, S. ve Aydoğdu, C. (2011). Türkiye’li ve Azerbaycan’lı Öğrencilerde, Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye Karşı Antipatik Tutum Anlayışları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 158-169.
• Ek, H. N., Kılıç, N., Öğdüm, P., Düzgün, G. ve Şeker, S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin Farklı Akademik Alanlarında Öğrenim Gören İlk ve Son Sınıf Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları Ve Duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 125-136.
• Havas, M. (2004). Biological Effects of Low Frequency Electromagnetic Fields, Electromagnetic Environments and Health in Buildings, Clements-Croome, D. (Ed.), London: Spon Press, 207-232.
• Kahyaoğlu, M., Daban, Ş., ve Yangın, S. (2008). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumları. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 42Kaya, E., Akıllı, M. ve Sezek, F. (2009). Lise Öğrencilerinin Çevreye Karşı Tutumlarının Cinsiyet Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 43-54.
• Kenar, İ., Turgut, S. ve Gökalp, M. S. (2013). Elektromagnetic Pollution Awareness Scale. International Journal of Educational Sciences, 5(3), 163-171.
• Sarıgöz, O., Karakuş, A. ve İrak, K. (2012). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Elektromanyetik Kirlilik İle İlgili Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Electronic Journal of Vocational Colleges, December, Aralık 2012.
• Sarmaşık, G., Durusoy, R. ve Özkurt, A. (2012). Bilgisayar Laboratuvarlarında Maruz Kaldığımız Elektromanyetik Alanların Zararları ve Çözüm Önerileri. XIV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Uşak Üniversitesi 1-3 Şubat, 20
• Seyhan, N. (1999). Elektromanyetik Kirlilik ve Etkileri, Korunma Yöntemleri, WHO Uluslararası Elektromanyetik alan Projesi, Ulusal ve Uluslararası Politikalar. Bilişim Toplumuna Giderken Elektromanyetik Kirlilik Etkileri Sempozyumu. http://www.cekod.org/images/konusma.pdf Erişim Tarihi, 02013.
• Seze, R., Peray, P. F. ve Miro, L. (1998). GSM Radiocellular Telephones do not Disturb to Secretion of Antepituitary Hormones in Humans, Bioelectromagnetics, 19(5), 271-333.
• Şama, E. (2003). Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 99-110.
• Taktak, F., Tiryakioğlu, İ. ve Yılmaz, İ. (2005). GSM’de Kullanılan Elektromanyetik Dalgaların İnsan Sağlığına Etkilerinin İrdelenmesi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Harita Kadastro Mühendisleri Odası, Mühendislik Ölçmeleri STB Komisyonu, 2. Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu, İstanbul.
• Panagopoulos, D. J., Karabarbounis, A. ve Margaritisa, L. H.(2002). Mechanism for Action of Electromagnetic Fields on Cells. . Biochemical and Biophysical Research Communications 298, 95-102.
• Panagopoulos, D. J., Messini, N., Karabarbounis, A., Philippetis, A. L. ve Margaritis, L. H. (2000). A Mechanism for Action of Oscillating Electric Fields on Cells. Biochemical and Biophysical Research Communications 272, 634-640. Adler, P. S., & Borys, B. (1996). Two types of bureaucracy: Enabling and coercive. Administrative Quarterly, 41, 61-89. EK – ELEKTROMANYETİK KİRLİLİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİ Birinci Faktör (Elektromanyetik Kirliliğin Ekosisteme Etkileri) 1) Elektromanyetik kirlilik doğal çevrede yaşayan canlıları olumsuz etkiler. 2) Elektromanyetik kirliliğin çevredeki ağaçlar ve bitki örtüsü üzerinde olumsuz etkisi vardır. 3) Elektromanyetik kirlilik biyolojik rahatsızlıklara yol açar. 4) Elektromanyetik kirliliğin çevreye verdiği zarardan rahatsız olurum. 5) Elektromanyetik kirlilik tarım ürünlerine zarar verir. 6) Elektromanyetik kirlilik sağlıklı bir çevrede yaşama hakkımı ihlal eder. 7) Elektromanyetik kirlilik sağlıklı yaşamı tehdit etmektedir. 8) Elektromanyetik kirlilik kanser hastası sayısının artmasına neden olur. İkinci Faktör (Elektromanyetik Kirlilik Algısı) 9) Elektromanyetik kirlilik insan psikolojisini olumsuz etkiler. 10) Elektromanyetik kirlilikten korunmak benim için önemlidir. 11) Elektromanyetik kirliliğin insan sağlığına olumsuz etkileri beni korkutur. 12) Elektromanyetik kirlilik canlı dokularda bozucu etkiye sahiptir. 13) Bulunduğum ortamda elektromanyetik kirliliğe maruz kalınca rahatsızlık hissederim. 14) Elektromanyetik kirlilik yaşlılar, hastalar ve çocuklar için daha risklidir. 15) Elektromanyetik kirlilik önümüzdeki yıllarda toplu ölümlere yol açabilir. Üçüncü Faktör (Elektromanyetik Kirliliğin İnsan Sağlığına Etkileri) 16) Ev balkonum veya yakınında baz istasyonu olması beni rahatsız eder. 17) Elektromanyetik kirlilik geleceğimizi tehdit etmektedir. 18) Elektromanyetik kirlilik önemli bir çevre sorunudur. 19) Elektromanyetik kirliliğe maruz kaldığım bir meslekte çalışmak istemem 20) Çatısında baz istasyonu kurulu bir apartmanda oturmak istemem. 21) Yaşadığım şehrin elektromanyetik kirlilik değerleri benim için önemlidir. 22) Elektromanyetik kirlilik haberleri dikkatimi çeker. 23) Elektromanyetik kirlilik büyük şehirlerde daha fazladır. Dördüncü Faktör (Elektromanyetik Kirlilik Farkındalığı) 24) Elektromanyetik kirliliğin en büyük nedeni cep telefonları ve bilgisayarlardır. 25) Radar cihazları elektromanyetik kirliliğe yol açar. 26) Elektromanyetik kirlilikten haberdarım. 27) Elektromanyetik kirlilik küresel bir sorundur. 28) Teknolojik gelişmeler elektromanyetik kirliliği giderek arttırmaktadır. 29) Elektronik cihazlar genelde elektromanyetik kirliliğe yol açar.