Social Studies Teachers’ Levels of Using Social Media in Education

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 62 - 87, 30.08.2018

Erhan Yaylak , Süleyman İnan

Öz

The purpose of this research is trying to determine social studies teachers'
levels of using social media in education. 
The sample of the research is comprised of 236 Social Studies teachers
(83 female, 153 male) selected through criterion sampling who are members of
Facebook Group of Social Studies Teachers Group. In order to determine the levels
of Social Studies teachers’ adoption of social media, “Social Media Adoption Process
and Educaitonal Use” scale (SMBÖ) developed by Mazman (2009) and Onyebushi
(2009) refers to the scale (SMÖÖSEÖ) prepared to determine“The Effect of Social Media on Learning and Teaching Processes.” The
data of the research were collected from the Social Studies teachers in the sample
during the education year of 2014-2015. As a result of the research;
participating Social Studies teachers have stated that they have adopted social
media because of the reasons of “convenience”
and “selfhood” and that they use social
media upon their own request rather than external effect/environmental factors.
Besides this, they have expressed that social media is easy, simple and understandable
and using it for educational purposes is beneficial, but they have not
encouraged students to use social media for educational purposes. This shows that
although Social Studies teachers who have chosen the answer “I agree” to the level of social media adoption
and to the level of using social media on learning and teaching processes, have
adopted using social media and think that social media affects learning and teaching
processes positively, using social media for educational purposes stays as a
thought and they have not practised it.

Anahtar Kelimeler

Social media, Teacher, Socialne tworks, Social studies

Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Eğitimde Sosyal Medyayı Kullanma Düzeyleri

Öz

Bu araştırmanın amacı; Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin eğitimde sosyal
medya kullanma düzeylerini belirlemeye çalışmaktır. Araştırmanın örneklemini; “Türkiye Sosyal Bilgiler Zümresi”
Facebook Grubu’na üye olan Sosyal Bilgiler öğretmenleri içinden ölçüt örneklem
yoluyla seçilen (83 kadın, 153 erkek) 236 Sosyal Bilgiler öğretmeni
oluşturmaktadır. Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin sosyal medyayı benimseme
düzeylerini belirlemek amacıyla; Mazman (2009) tarafından geliştirilmiş olan “Sosyal Ağların Benimsenme Süreci ve Eğitsel
Bağlamda Kullanımı” ölçeği (SMBÖ) ve Onyebuchi (2009) tarafından sosyal
medyanın öğrenme ve öğretme süreçlerine etkisini belirleme amaçlı hazırlanan “Sosyal Medyanın Öğrenme ve Öğretme
Süreçlerine Etkisi Ölçeği” (SMÖÖSEÖ) referans alınmıştır. Araştırmanın
verileri 2014-2015 eğitim-öğretim yılı içerisinde örneklem dâhilindeki Sosyal
Bilgiler öğretmenlerinden toplanmıştır. Araştırmanın sonucuna göre, katılımcı
Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin sosyal medyayı “kolaylık” ve “kişisellik”
nedenlerinden dolayı benimsediklerini, dış etki/çevresel faktörlerden ziyade
kendi istekleri doğrultusunda sosyal medyayı kullandıklarını ifade etmişlerdir.
Bunun yanında sosyal medyayı kolay, basit, anlaşılır ve eğitim amaçlı
kullanımını da yararlı bulmakta ancak öğrencileri sosyal medyanın eğitim amaçlı
kullanımını konusunda teşvik etmediklerini belirtmişlerdir. Bu da sosyal
medyayı benimseme düzeyleri ve sosyal medyanın öğrenme ve öğretme süreçlerinde
kullanım düzeyleri “katılıyorum”
düzeyinde cevap veren Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin sosyal medya kullanımını
benimsemelerine ve sosyal medyanın öğrenme ve öğretme süreçlerine olumlu etki ettiğini
düşünmelerine rağmen sosyal medyanın eğitim amaçlı kullanımının düşüncede
kaldığını ve uygulamaya geçiremediklerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya, Öğretmen, Sosyal ağlar, Sosyal bilgiler

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (24), 1-10. 11.08.2017 tarihinde http://www.bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/200324BUKET%20AKKOYUNLU.pdf adresinden alınmıştır.
• Altunay, M. (2010). Gündelik yaşam ve sosyal paylaşım ağları: Twitter ya da “Pıt Pıt Net”. Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (12). 31-56. 13.08.2017 tarihinde http://dergipark.ulakbim.gov.tr/gsuilet/article/view/5000004801/0 adresinden alınmıştır.
• Baran, B. ve Ata, F. (2013). Üniversite öğrencilerinin web 2.0 teknolojileri kullanma durumları, beceri düzeyleri ve eğitsel olarak faydalanma durumları. Eğitim ve Bilim, 38(169), 192-208. 21.08.2017 tarihinde http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/1937 adresinden alınmıştır.
• Bekdemir, Ü. ve Tağrikulu, P. (2018). Sosyal medya kullanımının üniversite öğrencileri üzerindeki akademik ve sosyal etkileri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,7(1), 316-348. 19.05.2018 tarihinde http://dergipark.gov.tr/buefad/issue/35713/343249 adresinden alınmıştır.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Bilen, K., Ercan, O. ve Gülmez, T. (2014). Sosyal ağların kullanım amacı ve benimseme süreci: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 115-123. 23.08.2017 tarihinde http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/11.bilen.pdf adresinden alınmıştır.
• Çemrek, F., Baykuş, H. ve Özaydın, Ö. (2014). Sosyal medya kullanım ve davranışlarının kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında incelenmesi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi örneği. Alpha numeric Journal, 2(2), 61-76. 17.07.2016 tarihinde http://dergipark.gov.tr/alphanumeric/issue/1678/20763adresinden alınmıştır.
• Erdemir, N., Bakırcı, H. ve Eyduran, E. (2009). Öğretmen adaylarının eğitimde teknolojiyi kullanabilme özgüvenlerinin tespiti. Türk Fen Eğitimi Dergisi (3), 99-108. 24.07.2015 tarihinde http://www.tused.org/internet/tused/archive/v6/i3/text/tusedv6i3s9.pdfadresinden alınmıştır.
• Framework for 21st Century Skills. (2016). Framework for 21st Century Learning. 05.10.2017 tarihinde http://www.p21.org/storage/documents/docs/P21_framework_0816.pdf adresinden alınmıştır.
• Genç, Z. (2010). Web 2.0 Yeniliklerinin eğitimde kullanımı: Bir Facebook eğitim uygulama örneği. Akademik Bilişim 10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 237-242. Muğla. 15.08.2015 tarihinde http://ab.org.tr/ab10/kitap/genc_AB10.pdf adresinden alınmıştır.
• Gençlik ve Spor Bakanlığı. (2013). Gençlik ve sosyal medya araştırma raporu. Ankara: Gençlik ve Spor Bakanlığı. 14.08.2017 tarihinde http://www.gsb.gov.tr/HaberDetaylari/1/3816/genclik-ve-spor-bakanligi-turkiyenin-en-kapsamli-sosyal-medya-arastirmasini-yapti.aspx adresinden alınmıştır.
• Gülbahar, Y., Kalelioğlu, F. ve Madran, R. (2010). Sosyal ağların eğitim amaçlı kullanımı. inet-tr 2010 Türkiye'de İnternet Konferansı. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi. 05.07.2016 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/228549730_Sosyal_Aglarin_Egitim_Amacli_Kullanimi adresinden alınmıştır.
• Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Tanrıöğen, A. içinde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 57-83. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Mazman, S. (2009). Sosyal ağların benimsenme süreci ve eğitsel bağlamda kullanımı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edilmiştir. (Tez No: 244959).
• Menzi, N., Çalışkan, E. ve Çetin, O. (2012). Öğretmen adaylarının teknoloji yeterliliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1), 1-18. 25.04.2017 tarihinde http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ajesi/article/view/5000109995adresinden alınmıştır.
• Morkoç, D. ve Erdönmez, C. (2015). Web 2.0 uygulamalarının eğitim süreçlerine etkisi: Çanakkale Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(3), 335-346. 21.08.2016 tarihinde http://oaji.net/articles/2016/593-1453735335.pdf adresinden alınmıştır.
• Onyebuchi, E. (2009). Makingsense of web 2.0 Technology: Do europeanstudentsusethesocialmediaapplicationsforeducationalgoals. Master’sThesis in Communication Studies, Twente. 11.02.2013 tarihinde http://essay.utwente.nl/59499/1/scriptie_E_Eze.pdfadresinden alınmıştır.
• Otrar, M. ve Argın, F. (2014). Öğrencilerin sosyal medyaya ilişkin tutumlarının kullanım alışkanlıkları bağlamında incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 1-13. 05.12.2015 tarihinde http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/01.otrar.pdf adresinden alınmıştır.
• Özcan, M. (2011). Bilgi çağında öğretmen eğitimi, nitelikleri ve gücü: Bir reform önerisi. Ankara: Önka Kağıt Ürünleri Matbaa Sanayi Ltd.Şti.
• Özel, E. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim teknolojilerine yönelik tutum ve davranışları. Doğu Coğrafya Dergisi. 19(31), 129-144. 05.12.2016 tarihinde http://e-dergi.atauni.edu.tr/ataunidcd/article/view/5000013854/5000014084 adresinden alınmıştır.
• Özen, Ü., Çam, H., Can, D. ve Dönmez, Ö. (2018). Uzaktan yükseköğretim öğrencilerinin sosyal medyanın eğitim boyutu konusundaki algıları ve eğitim amaçlı sosyal medya kullanımlarının belirlenmesi. The Journal of International Scientific Researches, 3(1), 64-72. 21.06.2017 tarihinde http://dergipark.gov.tr/download/article-file/454222 adresinden alınmıştır.
• Özmen, B. (2012). Sosyal Ağ Destekli Uzaktan Eğitim Uygulamalarının Öğrenci Başarısı ve Görüşlerine Etkisi. Elazığ. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edilmiştir.(Tez No: 175903).
• Öztürk, Ö, K. Ve Tetik, E. (2015). Sosyal ağ destekli bilişim teknolojileri eğitiminin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. E-Journal of New World Sciences Academy,10(3), 151-168. 19.05.2018 tarihinde http://dergipark.ulakbim.gov.tr/nwsaedu/article/view/5000107576 adresinden alınmıştır.
• Pollara, P. ve Zhu, J. (2011). Social networking and education: Using Facebook as an edu social space. Society for Information Technology & Teacher Education International Conference, (s. 3330-3338). 15.09.2015 tarihindehttp://www.academia.edu/394232/Social_Networking_and_Education_Using_Facebook_as_an_Edusocial_Space adresinden alınmıştır.
• Rouis, S.,Limayem, M. ve Sangari, E. (2011). Impact of Facebook usage on students' academicachievement: role of self-regulation and trust. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 9(3), 961-994. 02.09.2015 tarihinde https://eric.ed.gov/?id=EJ960123 adresinden alınmıştır.
• Ryan, D. (2014). Dijital pazarlama. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sarsar, F.,Başbay, M. ve Başbay, A. (2015). Öğrenme-öğretme sürecinde sosyal medya kullanımı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 418-431.
• Sezer, N. ve Sert, N. (2013). Öğretim üye ve elemanlarının sosyal medya kullanımı. Yeni Medya Çalışmaları I. Ulusal Kongresi, 143-160. 13.03.2015 tarihinde https://ekitap.alternatifbilisim.org/yeni_medya_calismalari-1_kongre_kitabi.html adresinden alınmıştır.
• Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z. ve Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Journal of Selcuk Communication, 7(4), 23-32. 11.09.2016 tarihinde http://josc.selcuk.edu.tr/article/view/1075000023 adresinden alınmıştır.
• Somyürek, S. ve Gün, E.,T. (2017).Öğretmen adaylarının sosyal ağları kullanma durumları ile cinsiyet ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,30(2), 705-724. 19.05.2018 tarihinde http://dergipark.gov.tr/uefad/issue/33142/369236adresinden alınmıştır.
• Tanrıverdi, H. Ve Sağır, S. (2014). Lise öğrencilerinin sosyal ağ kullanım amaçlarının ve sosyal ağları benimseme düzeylerinin öğrenci başarısına etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,18, 775-822. 19.05.2018 tarihinde http://dergipark.ulakbim.gov.tr/adyusbd/article/view/5000071173 adresinden alınmıştır.
• Tedmem. (2015). Günah keçisi teknoloji mi? 11.06.2017 tarihinde https://tedmem.org/mem-notlari/degerlendirme/gunah-kecisi-teknoloji-mi adresinden alınmıştır.
• Tutgun, A., Deniz, L. & Moon, M. (2011). A comparative study of problematicınternetuseandlonelinessamongTurkishandKoreanprospectiveteachers. Turkish Online Journal of Educational Technology, 10(4), p.14-30. 15.06.2017 tarihinde https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ946606.pdf adresinden alınmıştır.
• Wang, J., Lin, C., Yu, W. ve Wu, E. (2013). Meaningful engagement in Facebook learning environments: merging social and academic lives. Turkish Online Journal of Distance Education, 14(1), 302-322. 14.07.2015 tarihinde http://dergipark.ulakbim.gov.tr/tojde/article/view/5000102197/0 adresinden alınmıştır.
• Yalçınalp, S ve Türkoğlu, H. (2017). Öğretmen adaylarının Facebook’un öğrenme yönetim sistemi olarak kullanımına ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 213, 15-35. 19.05.2018 tarihinde http://dergipark.gov.tr/download/article-file/441207 adresinden alınmıştır.
• Yiğit, E. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Teknoloji Okuryazarlığı Düzeylerinin ve Teknoloji ile Bütünleştirilmiş Sosyal Bilgiler Öğretimine Yönelik Görüşlerin Belirlenmesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. (Yayımlanmamış doktora tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edilmiştir. (Tez No: 298642).