İl Maarif Müfettişlerinin Hissettikleri Yalnızlık Duygusu: Nedenleri ve Başa Çıkmada Kullandıkları Yollar

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 4, 1500 - 1524, 31.10.2019

Kemal Kayıkçı , Gülnar Özyıldırım

Öz

Bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı İl Maarif Müfettişlerinin hem kendi birimleri
içinde hem de diğer birimlerdeki bireysel ve örgütsel faaliyetlerinde hissettikleri yalnızlık
duygusunun nedenlerini ve başa çıkma yollarını belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma
yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Veri toplama sürecinde Antalya İl Milli Eğitim
Müdürlüğü teftiş birimi ve yönetim kademelerinde (başkan-başkan yardımcıları) görev yapan on iki
maarif müfettişi ile yarı yapılandırılmış görüşme formu yoluyla görüşme yapılmış ve veriler içerik
analizi yöntemi ile incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre il maarif müfettişleri yalnızlığı genel
olarak kişinin sosyal ilişkilerinde tek başına kalmışlığı olarak tanımlamakta, birim içi yalnızlık
nedenlerini ise teftişin doğası, kurumsal ve kişisel değerler ile iş koşullarına bağlamaktadırlar.
Ayrıca, müfettişlerin birimler arası ilişkilerde denetim ve rehberlik yönetmeliğinde yapılan
değişiklikler nedeniyle kendilerini yalnız hissettikleri, sosyal hayatta ise yaptıkları işin etkisini
hissetmeleri nedeniyle bu duyguyu deneyimledikleri söylenebilir. Çeşitli hobiler edinmek ve
arkadaşlarıyla işbirliği yapmak, onların yalnızlıkla baş etme yolları arasında bulunmaktadır. İş
yerinde yalnızlığın örgüte etkisi de göz önüne alınarak müfettişlere kendi birimleri ve diğer
birimlerle iletişimlerini arttıracak şekilde bir fiziki çalışma ortamı hazırlanmalı, grupla teftiş
uygulamasına devam edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel yalnızlık, sosyal hayatta yalnızlık, yalnızlıkla baş etme yolları, il maarif müfettişleri

Loneliness of Supervisors: Its Causes and Their Coping Ways

Öz

The aim of this study was to determine both the reasons for loneliness of supervisors,
which they feel in their individual and organizational activities in their own sub-systems and other
sub-systems, and their ways to cope with loneliness. Phenomenology design from qualitative
research methods, was used in the research. During the data collection process, twelve supervisors
working at management positions (as a chairman or vice chairman) or at supervision office of
Antalya Provincial Directorate of National Education were interviewed through semi-structured
interview form and the data were analyzed by content analysis method. According to the results of
the research, supervisors perceived loneliness as being alone in the social relations and they related
the reasons of loneliness in the institution with the nature of the work, institutional and personal
values and working conditions. In addition, it can be said that they felt lonely in their other subsystems
relations because of the changes made in the regulation on guidance and supervision, and
they experienced this feeling in their social life owing to the effect of their work. Taking up various
hobbies and collaborating with friends were among their methods to cope with loneliness. Taking
into consideration the effect of loneliness in the workplace, a physical working environment should
be prepared for the supervisors in order to increase their communication with their units and other
units, and the supervision should be continued with the group.

Anahtar Kelimeler

Organizational loneliness, loneliness in social life, methods to cope with loneliness, supervisors

Kaynakça

• Acar, A. G. (2000). Etik değerlerin kurumsallaştırılması üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Adamson, B., & Axmith, M. (2003). The CEO disconnect: Finding consistency between personal values and the demands of leadership. Ivey Business Journal, May/June, 1-6.
• Bacharach, S. B.; Bamberger, P. & Conley, S. (1991). Work-home conflict among nurses and engineers: Mediating the ımpact of role stress on burnout and satisfaction at work. Journal of Organizational Behavior. 12, 39-53.
• Bycio, P., Hackett, R. D., & Allen, J. S. (1995). Further assessments of Bass's (1985) conceptualization of transactional and transformational leadership. Journal of Applied Psychology,80(4), 468.
• Buhrmester, D., Furman, W., Wittenberg, M., & Reis, H. (1988). Five domains of interpersonal competence in peer relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 55, 991-1008
• Buluş, M. (1997). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(3), 82-90.
• Carmeli A. (2009). High-quality relationships, individual aliveness and vitality, and job performance at work. İçinde N. Ashkanasy, W. J. Zerbe, and C. E. J. Hartel (Eds), Research on emotion in organizations. Oxford, UK: Elsevier JAI Press.
• Çarıkçı, İ. H. (2001). Banka çalışanlarının iş ve aile rollerinin çatışması (bireysel ve örgütsel boyutlar), Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin, A., & Alacalar Çakır, A. (2016). İş yaşamında yalnızlığı yordamada kişilik özellikleri ile algılanan sosyal ve örgütsel desteğin rolü. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 193-216.
• Cooper, C., & Quick, J. (2003). The stress and loneliness of success. Counselling Psychology Quarterly, 16(1), 1–7.
• Cotton, P., & Hart, P. (2003). Occupational wellbeing and performance: A review of organisational health research. Australian Psychologist, 38(2), 118–127.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.
• Dussault, M., & Barnett, B. G. (1996). Peer-assisted leadership: Reducing educational managers’ professional isolation. Journal of Educational Administration, 34(3), 5-14.
• Dussault, M., and Thibodeau, S. (1997), Professional isolation and performance at work of school principals. Journal of School Leadership, 7, 521– 536.
• Döş, İ. (2009). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metaforik algıları. I. Uluslararası Katılımlı Ulusal Eğitim Denetimi Sempozyumu. Ankara Başkent Öğretmenevi, 22-23 Haziran 2009. Tem-sen bildiri kitabı 357-365
• Edmonds, W. A., & Kennedy, T. D. (2017). An applied reference guide to research designs: Quantitative, qualitative, and mixed methods. Sage.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2005). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill Humanities/Social Sciences/Languages.
• Gates, D. M. (2001). Stress and coping: A model for the workplace. Aaohn Journal, 49(8), 390-398.
• Greenhaus, J. & Beutell. J.N. (1985). Sources of conflict between work and family roles. The Academy of Management Review, 10(1), 76-88.
• Guiaux, M. (2010). Social adjustment to widowhood; Changes in personal relationships and loneliness before and after partner loss. PhD dissertation, Amsterdam: VU University.
• Gumbert, D. E., & Boyd, D. P. (1984). The loneliness of the small business owner. Harvard Business Review, 62(6), 33-38.
• Güler, A. (2009). Korku kültüründe denetim. I. Uluslararası Katılımlı Ulusal Eğitim Denetimi Sempozyumu. Başkent Öğret.evi, 22-23 Haziran 2009, Ankara. Tem-sen bildiri kitabı, 353-356
• Hazan, C., & Shaver, P. R. (1990). Love and work: An attachment-theoretical perspective. Journal of Personality and Social Psychology, 59(2), 270.
• Heylen, L. (2010). The older, the lonelier? Risk factors for social loneliness in old age. Ageing and Society, 30, 1177–1196.
• Hogg, M.A., & Heller, K. (1990). A measure of relational competence for community-dwelling elderly. Psychology and Aging, 5, 580–588.
• Howard, M. (2002). Perceptions of isolation among Georgia high school principals. Unpublished doctoral dissertation. Georgia Southern University, Georgia.
• Jones, R. (1994). The loneliness of leadership. The Executive Educator, 16(3), 26-30.
• Kahraman, N. (2003). İlköğretim müfettişlerinin mesleki etik ilkeleri ve bu etik ilkelere uyma düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Karaköse, T., Aslan, A., Kılıç, L.(2009). İlköğretim müfettişlerinin kurum ve öğretmen denetiminde karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunların çözümüne ilişkin öneriler. I. Uluslararası Katılımlı Ulusal Eğitim Denetimi Sempozyumu. Başkent Öğretmenevi, 22–23 Haziran 2009, Ankara. Temsen bildiri kitabı,123–126.
• Kayıkçı, K. (2005). Milli Eğitim Bakanlığı denetmenlerinin denetim alt sisteminin yapısal sorunlarına ilişkin algıları ve iş doyum düzeyleri. Ankara: Tem sen yayınları
• Kayıkçı, K. & Şarlak, Ş. (2013). İlköğretim okullarında denetimin etkili işleyişini zorlaştıran örgütsel engeller. İlköğretim Online, 12(2), 461-478.
• Kayıkçı, K. & Uygur, Ö. (2012). İlköğretim okullarının denetiminde mesleki etik (Bir durum çalışması). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(1), 65-94.
• Kayıkçı, K. (2018). Türkiye’de eğitim denetimi sorunları ve çözüm önerileri. M. Sağır ve S. Göksoy (ed). Eğitimde denetim ve değerlendirme. Ankara: Pegem yayınları. 385-412
• Kınnunen, U. & Mauno, S. (1998). Antecedents and outcomes of work-family conflict among employed women and men in finland, Human Relations, 51(2), 157-177.
• Lam, L. W. & Lau, D. C. (2012). Feeling lonely at work: investigating the consequences of unsatisfactory workplace relationships. The International Journal of Human Resource Management, 23(20), 4265-4282.
• Landis, J. R., & Koch, G. G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics, 33, 159-174.
• Lazarus, R., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York, NY: Springer.
• Lincoln, Y. S. & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hills, CA: Sage.
• Mao, H. Y. (2006). The relationship between organizational level and workplace friendship. International Journal of Human Resource Management, 17, 1819– 1833.
• Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370.
• Moore, G. (1990). Structural determinants of men’s and women’s personal networks. American Sociological Review, 55, 726–735.
• Ozcelik, H., & Barsade, S. (2011). Work loneliness and employee performance. Academy of management conference, San Antonio, Ağustos 2011. Academy of management conference proceding, 1-6.
• Özdevecioğlu, M. ve Doruk, N. Ç. (2009). Organizasyonlarda iş-aile ve aile iş çatışmalarının çalışanların iş ve yaşam tatminleri üzerindeki etkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (33), 69-99.
• Patton, M. Q. (2001). Qualitative research & evaluation methods. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Pratt, M. G., & Dutton, J. E. (2000). Owning up or Opting out: The Role of Emotions and Identities in Issue Ownership. Quorum Books/Greenwood Publishing Group.
• Pettigrew, S., & Roberts, M. (2008). Addressing loneliness in later life. Aging and Mental Health, 12, 302–309.
• Reiman, A. J., & Thies-Sprinthall, L. (1998). Mentoring and supervision for teacher development. New York: Longman.
• Reinking, K., & Bell, R. A. (1991). Relationships among loneliness, communication competence, and career success in a state bureaucracy: A field study of the ‘lonely at the top’maxim. Communication Quarterly, 39(4), 358-373.
• Rhoades, L., & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature. Journal of Applied Psychology, 87, 698–714.
• Riketta, M. (2005). Organizational identification: A meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, 66, 358–384.
• Robson, C. (2011). Real world research. West Sussex: John Wiley & Sons Ltd.
• Rokach, A. (1988). The experience of loneliness: A tri-level model. Journal of Psychology, 122, 531-544.
• Rokach, A. (1990). Surviving and coping with loneliness. The Journal of Psychology, 124, 39-54.
• Rokach, A. (2001). Strategies of coping with loneliness throughout the lifespan. Current Psychology, 20(1), 3-17.
• Rokach, A. (2014).Leadership and loneliness. International Journal of Leadership and Change,2(1),46-59.
• Rokach, A., & Brock, H. (1998). Coping with loneliness. The Journal of Psychology, 132(1), 107-127.
• Rook, K. S. (1988). Towards a more differentiated view of loneliness. İçinde S. Duck (Ed.), Handbook of Personal Relationships: Theory, Research and Interventions (ss. 571–590). Chichester, England: Wiley.
• Rook, K. S. (1984). Research on social support, loneliness and social integration: Toward an integration. Review of Personality and Social Psychology, 5, 239-264
• Rook, K. S. & Peplau, L. A. (1982). Perspectives on helping the lonely. İçinde L. A. Peplau & D. Perlman (Ed.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (ss. 351−378). New York: Wiley
• Russell, D., Peplau, L. A., & Ferguson, M. L. (1978). Developing a measure of loneliness. Journal of Personality Assessment,42(3), 290-294.
• Russell, D., Peplau, L. A., & Cutrona, C. E. (1980). The revised UCLA Loneliness Scale: Concurrent and discriminant validity evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 39(3), 472-480.
• Schoenmakers, E. C., van Tilburg, T. G. & Fokkema, T. (2012) Coping with loneliness: What do older adults suggest?. Aging & Mental Health, 16(3), 353-360, DOI: 10.1080/13607863.2011.630373
• Shalinee, Y. & Shalini, A. (2014). Loneliness among elderly having psychological disorders. People, 21(7), 8-75.
• Sherony, K. M. & Green, S. G. (2002). Coworker exchange: relationships between coworkers, leadermember exchange, and work attitudes. Journal of Applied Psychology, 87(3), 542-548.
• Tabancali, E. (2016). The relationship between teachers' job satisfaction and loneliness at the workplace. Eurasian Journal of Educational Research, 66, 263-280.
• Tabancali, E. & Korumaz, M. (2015). Relationship between supervisors’ loneliness at work and their organizational commitment. International Online Journal of Educational Sciences, 7, 172-189.
• Tabancali, E., & Korumaz, M. (2014). İl egitim denetmenlerinin iş yerinde yalnızlıklarının incelenmesi . Akdeniz Egitim Arastirmalari Dergisi, 15, 31-40.
• Wright, S. L. (2005). Organizational climate, social support, and loneliness in the workplace. İçinde N. Ashkanasy, C. Hartel, & W. J. Zerbe (Ed.), The effect of affect in organizational settings: Research on emotion in organizations (pp. 123-142). Greenwich, CT: JAI Press.
• Wright, S. L., Burt, C. D. & Strongman, K. T. (2006). Loneliness in the workplace: Construct definition and scale development. New Zealand Joumal of Psychology, 35, 59-68.
• Yaşar, M. R. (2007). Yalnızlık. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 237-260.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.