Stakeholder Views on Early Literacy and Reading and Writing Acquisition in the Preschool Period

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 1, 255 - 286, 30.01.2021

Berrin Genç-ersoy

Öz

Stakeholder Views on Early Literacy and Reading and Writing Acquisition in the Preschool Period

Öz

This research aims to reveal stakeholder views on early literacy and reading and writing acquisition in the preschool period. It is a case study conducted with the descriptive survey model. The research participants consisted of academics, primary school teachers, early childhood education teachers, primary school teaching students, and prospective early childhood education students. Five semi-structured interview forms were used as the data collection tool. The data were analyzed through content analysis method. The results indicate that stakeholders have a flexible approach to teaching reading and writing in the preschool period and support early literacy education. The roles that early childhood education teachers, preschool education institutions, and parents should play, are presented. It is recommended to increase the cooperation of stakeholders having an essential role in literacy skills development and to reshape the pre-service and in-service training related to early literacy.

Anahtar Kelimeler

early literacy, reading and writing, Teaching

Kaynakça

• Adıgüzel, A. ve Karacabey, M. F. (2010). Sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretiminde karşılaştıkları sorunlar. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(2), 1382-1394.
• Alisinanoğlu, F. ve Şimşek, Ö. (2012). Okuma yazmaya hazırlık çalışmalarının okul öncesi dönemdeki çocukların yazmaya hazırlık becerilerine etkisinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2 (2), 1-14.
• Altun, D. ve Tantekin Erden, F. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının erken okuryazarlık ile ilgili görüşleri ve staj uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17 (1), 241-261.
• Anthony, J. L. ve Francis, D. J. (2005). Development of phonological awareness. Current Directions in Psychological Science, 14 (5), 255-259.
• Aşıcı, M. (2009). Kişisel ve sosyal bir değer olarak okuryazarlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 17 (7), 9-26.
• Başar, M. (2013). Okuma yazma öğrenerek ilkokula başlayan çocukların karşılaştıkları sorunların değerlendirilmesi. Ekev Akademi Dergisi, 56(56), 275-294.
• Bay, D. N. ve Şimşek Çetin, Ö. (2014). Anasınıfından ilkokula geçişte yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. The Journal of Academic Social Science Studies, 30, 163-190.
• Biemiller, A. (2003). Vocabulary: Needed if more children are to read well. Reading Psychology, 24, 323-335.
• Bircan, E. E. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin okuma yazma becerisinin gelişimine yönelik rolleri ve uygulamaların incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bodrova, E. ve Leong, D. (1996). Tols of the mind the Vygotskian approach to early childhood education (Birinci Basım). America: Pearson.
• Bozgün, K. ve Uluçınar Sağır, Ş. (2018). Okuma yazmayı öğrenme sürecinde okul öncesi eğitimin etkisi. 2. International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies (ISAS 2018) içinde (s.1110-1115). Samsun.
• Bromley, K. (2007). Nine things every teacher should know about words and vocabulary instruction. Journal of Adolescent and Adult Literacy, 50(7), 528-537.
• Cabell, S.Q., Justice, L.M., Konold, T.R. ve McGinty, A.S. (2011). Profiles of Emergent literacy skills among preschool children who are at risk for academic difficulties. Early Childhood Research Quarterly, 26(1), 1-14.
• Catts, H. W., Herrera, S., Nielsen, D. C. ve Bridges, M. S. (2015). Early prediction of reading comprehension within the simple view framework. Reading and Writing, 28 (9), 1407-1425.
• Chung, K. K. H. ve McBride-Chang, C. (2011). Executive functioning skills uniquely predict Chinese word reading. Journal of Educational Psychology, 103 (4), 909–921.
• Clay, M. M. (2015). Change over time in children’s literacy development. Auckland, New Zealand: Global Educations Systems Ltd.
• Clay, M. M. (2016). Literacy lessons designed for individuals: Why? When? and How? (2. Basım). Portsmouth, NH: Heinemann.
• Cresswell, J. (2012). Educational research. Boston: Pearson Education Inc.
• Davey, L. (1991). The application of case study evaluations. Practical Assessment, Research & Evaluation, 2(9).
• Dickinson, D. K., ve McCabe, A. (2001). Bringing it all together: The multiple origins, skills and environmental supports of early literacy. Learning Disabilities Research and Practice, 16 (4), 186-202.
• Dönmezler, E. (2016). Okul öncesi dönemde uygulanan okuma yazmaya hazırlık çalışmalarının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Turkish Journal of Primary Education, 1, 42-53.
• Eminoğlu, N. ve Tanrıkulu, H. (2018). Sosyo ekonomik düzeyi düşük bölgelerde okuma yazma öğrenerek ilkokula başlamış öğrencilerin karşılaştıkları sorunların incelenmesi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 6 (2), 56-69.
• Erbasan, Ö. ve Erbasan, Ü. (2020). Sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretimi sürecinde karşılaştığı sorunlar. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8 (1), 113-125.
• Erdoğan, T., Özen Altınkaynak, Ş. ve Erdoğan, Ö. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin okuma-yazmaya hazırlığa yönelik yaptıkları çalışmaların incelenmesi. İlköğretim Online, 12 (4), 1188-1199.
• Ergül, C., Karaman, G., Akoğlu, G., Tufan, M., Dolunay Sarıca, A. ve Bahap Kudret, Z. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin “Erken okuryazarlık” kavramına ilişkin bilgi üzeyleri ve sınıf uygulamaları. İlköğretim Online, 13(4), 1449-1472.
• Esen- Aygün, H. (2019). Okuma-yazma bilerek ilkokula başlayan öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimlerinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(3), 663-687.
• Evans, M. A. ve Hulak, L. (2020). Learning to read at home: Kindergarten children’s report in relation to observed parent behavior. Early Childhood Research Quarterly, 50, 38-45.
• Ezell, H. K. ve Justice, L. M. (2005). Shared story book building young children’s language and emergent literacy skill. Maryland: Paul H. Publishing Co. Inc.
• Farver, J. M., Nakamoto J. ve Lonigan C. J. (2007). Assessing preschoolers' emergent literacy skills in English and Spanish with the get ready to read! Screening tool. Annals of Dyslexia, 57(2), 161- 178.
• Fisher, B. (1991). Reading and writing in a kindergarten classroom. Erişim Adresi ERIC Digest.
• Goodrich, J.M., Lonigan, C.J. ve Farver, J.A.M. (2017). Impacts of literacy-focused preschool curriculum on the early literay skills of language-minority children. Early Childhood Research Quarterly, 40 (3), 13-14.
• Guo, Y., Puranik, C., Kelcey, B., Sun, J., Schneider Dinnesen, M. ve Breit-Smith, A. (2020). The role of home literacy practices in kindergarten children’s early writing development: A one-year longitudinal study. Early Education and Development, https://doi.org/10.1080/10409289.2020.1746618
• Güneş, F. (2013). Okuma yazma öğrenme yaşı. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9 (4), 280-298.
• Hanson, R. A. ve Farrell, D. (1995). The long-term effects on high school seniors of learning to read in kindergarten. Reading Research Quarterly, 30 (4), 908- 933.
• Hindman, A. H., ve Wasik, B. A. (2008). Head Start teachers’ beliefs about language and literacy instruction. Early Childhood Research Quarterly, 23(4), 479-492.
• Hirsch, E. D. (2003). Reading comprehension requires knowledge of words and then world. American Educator, 10-14.
• International Reading Association [IRA] ve National Association for the Education of Young Children [NAEYC]. (1998). Learning to read and write: Developmentally appropriate practices for young children. The Reading Teacher, 52, 193-216.
• Işıtan, S. ve Akoğlu G. (2016). Yazı farkındalığı becerilerinin resimli çocuk kitabı aracılığıyla değerlendirilmesi: güvenirlik ve geçerlik çalışması. Turkish Studies, 11(3), 1333-1352.
• Jalongo, M. R. (2013). Early childhood language arts (6. Basım). Boston: Pearson.
• Juel, C. (2006). The impact of early school experiences on initial reading. (S. B. Neuman ve D. Dickinson, Ed.),
• Handbook of early literacy research içinde (s. 410-426). New York: Guilford Pres.
• Justice, L. M. (2006). Emergent literacy: Development, domains, and intervention approaches. (L.M. Justice, Ed.). Clinical approaches to emergent literacy intervention içinde (s. 1-27). Oxford: Plural Publishing.
• Justice, L. M. ve Ezell, H. K. (2001). Word and print awareness in 4-year-old children. Child Language Teaching and Therapy, 17 (3), 207-225.
• Justice, L. M., Pence, K. L., Beckman, A. R., Skibbe, L. E., ve Wiggins, A. K. (2005). Scaffolding with stırybooks: A guide for enhancing young children’s language and literacy achievement. Newark, DE: International Reading Association.
• Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1995). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
• Kendeou, P., van den Broek, P., White, M. J. ve Lynch, J. S. (2009). Predicting reading comprehension in early elementary school: The independent contributions of oral language and decoding skills. J Educ Psychol, 101(4):765–78.
• Kent, S., Wanzek, J., Petscher, Y., Al Otaiba, S., ve Kim, Y. S. (2014). Writing fluency and quality in kindergarten and first grade: The role of attention, reading, transcription, and oral language. Reading and Writing, 27(7), 1163–1188. https://doi.org/10.1007/s11145-013-9480-1
• Kim, Y. S., Al Otaiba, S., ve Wanzek, J. (2015). Kindergarten predictors of third grade writing. Learning and Individual Differences, 37, 27-37.
• Kolucki, B. ve Lemish, D. (2011). Communicating with children. Principles and practices to nurture, inspire, excite, educate and heal. New York: UNICEF.
• Kurudayıoğlu, M. ve Tüzel, S. (2010). 21. yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. TÜBAR-XXVIII, 283-298.
• Lapp, D., Moss, B., ve Rowsell, J. (2012). Envisioning new literacies through a lens of teaching and learning. Reading Teacher, 65(6), 367–377.
• Langeloo, A., Deunk, M. I., Mascareño, L., van Rooijen, M. ve Strijbos, J. W. (2019): Learning opportunities of monolingual and multilingual kindergarteners and their early literacy and executive functioning development. Early Education and Development, https://doi.org/10.1080/10409289.2019.1697607
• Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hills: SAGE Publications.
• Marczyk, G., DeMatteo, D., ve Festinger, D. (2005). Essentials of research design and methodology. New York: John Wiley & Sons Inc.
• Mangen, A. ve Velay, J. L. (2010). Digitizing literacy: Reflections on the haptics of writing, (M. H. Zadeh, Ed.) Advances in haptics içinde (s.385–402).
• Mayer, C., Wallner, S., Budde-Spengler, N., Braunert, S., Arndt, P. A. ve Kiefer, M. (2020). Literacy training of kindergarten children with pencil, keyboard or tablet stylus: The influence of the writing tool on reading and writing performance at the letter and word level. Front. Psychol, 10, 1-17.
• MEB. (2016). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayını.
• Moats, L. C. (2010). Speech to print language essentials for teachers. Baltimore: H. Brookes.
• Morrow, M.L. (2009). Literacy development in the early years. (6.Baskı). U.S.A: Pearson.
• Nation, K., Cocksey, J., Taylor, J. S., ve Bishop, D. V. (2010). A longitudinal investigation of early reading and language skills in children with poor reading comprehension. Journal of child Psychology and Psychiatry, 51(9), 1031-1039
• Neuman, L.W. (2010). Toplumsal araştırma yöntemleri nitel ve nicel yaklaşımlar. İstanbul: Yayın Odası.
• Neuman, S. (2011). The challenges of teaching vocabulary in early education. (S. Neuman ve D. Dickinson, Ed.) Handbook of early literacy research içinde (s. 358-372). New York: Guilford Press.
• Neuman, S. B. ve Dickinson, D. K. (2018). Erken okuryazarlık araştırmaları el kitabı (Çev. Gözde Akoğlu ve Cevriye Ergül). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Neumann, M. M. (2014). An examination of touch screen tablets and emergent literacy in Australian pre-school children. Australian Journal of Education, 58 (2), 109-122.
• Oktay, A. (2013). İlköğretime hazırlık ve ilköğretim programları. (A. Oktay, Ed.), İlköğretime hazır oluş ve hazır oluşu etkileyen temel faktörler içinde (s. 23-36). Ankara: Pegem Akademi.
• Özdemir, Z. S. ve Bayraktar, A. (2015). Investigation of pre-service teachers’ awareness regarding children's early literacy. Journal of Education and Future, 7, 37-48.
• Özen Altınkaynak, Ş. ve Yanıklar, C. (2014). Anne ve babaların okul öncesi eğitime devam eden çocuklarının gelişimine yönelik beklentileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 56 – 72.
• Peitz, P., ve Vena, P. (1996). Vocabulary teaching strategies: Effects on vocabulary recognition and comprehension at the first grade level. Erişim adresi ERIC database. (ED394125).
• Piasta, S. B., Farley, K. S., Mauck, S. A., Soto Ramirez, P., Schachter, R. E., O’Connell, A. A., Justice, L. M., Spear, C. F. ve Weber-Mayrer, M. (2020). At-scale, state- sponsored language and literacy professional development: Impacts on early childhood classroom practices and children’s outcomes. Journal of Educational Psychology, 112 (2), 329–343.
• Puglisi, M. L., Hulme, C., Hamilton, L. G. ve Snowling, M. J. (2017). The home literacy environment is a corralate but perhaps not a cause, of variations in children’s language and literacy development. Scientific Studies of Reading, 21, 498-514.
• Puranik, C. S., Phillips, B. M., Lonigan, C. J., ve Gibson, E. (2018). Home literacy practices and preschool children’s emergent writing skills: An initial investigation. Early Childhood Research Quarterly, 42(1), 228–238.
• Razon, N. (1986) Anaokulunda neden okuma yazma öğretilmemeli? Ya-Pa 4. Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması içinde, İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Razon, N. (1987). Çocuğa hangi yaşta okuma öğretilmeli?. Aile ve Çocuk Dergisi, 6.
• Robinson, M. (2005). Examining the relationship between vocabulary knowledge, oral reading fluency, and reading comprehension (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Oregon Üniversitesi, Oregon.
• Scott, J. E. (1996). Self-efficacy: A key to literacy learning. Reading Horizons: A Journal of Literacy and Language Arts, 36(3). https://scholarworks.wmich.edu/reading_horizons/vol36/iss3/1
• Seyfullahoğulları, A. (2012). Ailelerin anaokullarından beklentileri üzerine bir araştırma. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 1-15.
• Snow, C.E., Burns, S.M. ve Griffin, P. (1998). Preventing reading di ficulties in young children . Washington, DC: National Academy of Sciences, National Research Council, Commission on Behavioral and Social Sciences and Education.
• Snow, C. ve Oh, S. (2011). Assessment in early literacy research. (S. Neuman ve D. Dickinson, Ed.), Handbook of early literacy research içinde (s. 375-395). New York: Guilford Press.
• Strickland, D. S. (1993). Emergent literacy: How young children learn to read and write. Educational Leadership, 47(3), 9–14.
• Strickland, D. S. (2004). Working with families as partners in early literacy. The Reading Teacher, 58 (1), 86-100.
• Şahin, İ. T., Sak, R. ve Tuncer, N. (2013). Okul öncesi ve birinci sınıf öğretmenlerinin ilköğretime hazırlık sürecine ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1691-1713.
• Şahiner, V. N. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin anasınıflarında okuma yazma öğretimi konusundaki görüşlerinin araştırılması İstanbul İli; Şişli ilçesi örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Taşkın, N., Katrancı, M. ve Uygun, M. (2014). Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin okul öncesindeki okuma-yazmaya hazırlık sürecine ilişkin görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10 (4), 1102-1119.
• Taşkın, N., Sak, R. ve Şahin Sak, İ. T. (2015). Okul öncesi dönemde okuma yazma öğretimi: Öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, Uluslararası Katılımlı 3. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongresi Kitabı, 329-338.
• Teale, W. H. ve Sulzby, E. (1992). Emergent literacy: Writing and reading. Norwood, New Jersey: Ablex.
• Tuğluk, İ. H., Kök, M., Koçyiğit, S., Kaya, H. İ. ve Gençdoğan, B. (2008). Okul öncesi öğretmenlerinin okuma-yazma etkinliklerini uygulamaya ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. KKEFD, 17, 72-81.
• UNESCO. (2004). The plurality of literacy and its implications for policies and programmes. UNESCO Education Sector Position Paper. Paris, France.
• Uslu, S. (2014). Yenilenen ilkokul basamağında gerçekleştirilen okuma yazma öğretim sürecine ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Uyanık, Ö. ve Kandır, A. (2010). Okul öncesi dönemde erken akademik beceriler. Kuramsal Eğitimbilim, 3 (2), 118-134.
• Wang, X.L. (2015). Understanding language and literacy development: Diverse learners in the classroom. West Sussex: John Wiley&Sons, Inc
• Whitehead, M. R. (2007). Developing language and literacy with young children. London: Paul Chapman Publishing.
• Whitehurst, G. J. ve Lonigan, C. J. (1998). Child development and emergent literacy. Child Development, 69(3), 848-872.
• Wortham, S. C. (2009). Early childhood curriculum: Developmental bases for learning and teaching. (5. Basım). New Jersey, Columbus, Ohio: Pearson Merill Prentice Hall.
• Vacca, J. A. L., Vacca, R. T., Gove, M. K., Burkey, L. C., Lenhart, L. A., ve McKeon, C. A. (2012). Reading and learning to read (8.Basım). Boston: Pearson Education Inc.
• Yalçıntaş Sezgin, E. ve Ulus, L. (2017). Emergent literacy. Educational research and practice içinde, (Ed. Koleva I. ve Duman, G.), (s.151-161). Sofia: St. Klıment Ohrıdskı Unıversıty Press.
• Yangın, B. (2007). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki altı yaş çocuklarının yazmayı öğrenmeye hazırbulunuşluk durumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 294-305.
• Yapıcı, M. ve Ulu, F. B. (2010). İlköğretim 1. Sınıf öğretmenlerinin okul öncesi öğretmenlerinden beklentileri. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1), 43-55.
• Yazıcı, Z. (2002). Okulöncesi eğitiminin okul olgunluğu üzerine etkisinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 155-156.
• Yıldırım, A. ve Şimsek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Ankara: Seçkin.
• Yılmaz Bolat, E. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin okuma yazmaya hazırlık çalışmaları konusundaki görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23 (1), 271-286.
• Yiğit, V. (2009). Ses temelli cümle yöntemi ile ilk okuma yazma öğretim sürecinde karşılaşılan güçlükler ve bu güçlüklerle baş etme stratejilerinin belirlenmesi; (Şırnak ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Yin, R. (1984). Case study research: design and methods. (3. Basım). California: Sage Publications.
• Yin, R. (2009). Case study methods: design and methods (4. Baskı). Thousand Oaks: Sage Pbc.
• Young, J.P. (2003). Predicting patterns of early literacy achievement: A longitudinal study of transition from home to school. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Griffith University, Brisbane, Australia.
• Zygouris-Coe, V. ve Center, R. E. F. (2001). Emergent literacy. Orlando, FL: Florida Literacy and Reading Excellence. Center.