Bilim Fuarlarının Ortaokul Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 37 - 54, 30.09.2020

Celal Erdal , Uğur Sarı

Öz

Bu çalışmada, 4006 TÜBİTAK Bilim Fuarları sürecinin ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisini incelemek ve fuar etkinlikleri hakkında öğrenci görüşlerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Yozgat ilinde bir devlet ortaokulunun 7. ve 8. sınıfında öğrenim gören 17 öğrenciden oluşmaktadır. Karma yöntem araştırması olarak dizayn edilmiş çalışmanın nicel boyutunda tek grup ön test-son test yarı deneysel desen kullanılmıştır. Nitel boyutta ise nicel verileri desteklemek için fuar etkinlikleri hakkında öğrencilerin görüşleri alınmıştır. Araştırmanın verileri, bilimsel süreç becerileri ölçeği ve yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Nicel verilerin analizi için non-parametrik testlerden Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılmıştır. Analiz sonucuna göre araştırmaya katılan öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ölçeği ön test ve son test puanları arasında son test lehine istatiksel olarak anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri içerik analizi tekniği ile değerlendirilmiş ve öğrencilerin bilim fuarı hakkında olumlu görüşlere sahip olduğu belirlenmiştir. Öğrenciler görüşlerinde fuar etkinliklerinin tutum ve motivasyonlarını olumlu yönde etkilediği, fen bilimleri dersine ve beceri gelişimlerine önemli katkılar sağladığını belirtmişlerdir. Gerek nicel verilerden elde edilen bulgular gerekse öğrencilerle yapılan görüşme sonuçları bilim fuarı sürecinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini olumlu yönde etkilendiğini göstermektedir. Sonuç olarak bu araştırmaya göre, 4006 TÜBİTAK Bilim Fuarının arzu edilen çağrı amaçlarından bilimsel süreç becerilerinin kazandırılması amacına ulaştığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

4006 TÜBİTAK Bilim Fuarları, Bilimsel süreç becerileri, fen eğitimi

Kaynakça

• Aktamış, H.(2007). Fen eğitiminde bilimsel süreç becerilerinin bilimsel yaratıcılığa etkisi ilköğretim 7. Sınıf fizik örneği. Yüksek lisans tezi. Dokuz eylül üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü. İzmir, 2007.
• Bozdemir, E.(2018). TÜBİTAK bilim fuarlarında yapılan projelerin öğrenciler üzerinde etkinliğinin değerlendirmesi. Yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart üniversitesi, Çanakkale.
• Burns, J. C., Okey, J. C., Wise, K.(1985). Development of an ıntegrated porcess skills test: tıps II. journal of research in science teaching, 22(2): 169-177.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş.(2015). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Camcı, S. (2008). Bilim şenliğine katılan ve katılmayan öğrencilerin bilim ve bilim insanlarına yönelik ilgi ve imajlarının karşılaştırılması. Yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Creswell, J. W.(2003). Araştırma tasarımı: kalitatif, niceliksel ve karışık yöntem yaklaşımları. Kaliforniya:Sage Publications.
• Çavuş, R., Balçın, M. D., & Yılmaz, M. M.(2018). Bilim fuarı etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin fen ve problem çözme becerilerine yönelik algılarına etkisi. İnönü üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü dergisi, 5(10), 1-17.
• Çelik, A.(2019). Bilim şenliklerinin ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerisi, motivasyon, fen bilimleri dersi ve bilime yönelik tutumlarına etkisi. Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Çolakoğlu, M. H.(2018), TÜBİTAK 4006 Bilim Fuarlar Desteğinin Eğitim ve Öğretime Katkısı. Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik ve Sanat Eğitimi Dergisi, 1(1), 48-63.
• Eshach, H. (2007). Bridging in-school and out-of-school learning: Formal, non-formal, and informal education. Journal of science education and technology, 16(2), 171-190.
• Huberman, A. M., Miles, M. B. (1994). Data management and analysis methods. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Handbook of qualitative research (p. 428–444). Sage Publications, Inc.
• Huppert, J., Lomask, S. M., & Lazarowitz, R. (2002). Computer simulations in the high school: Students’cognitive stages, science process skills and academic achievement in microbiology. International Journal of Science Education, 24(8), 803-821.
• Jaworsky, B. A., The Effects Of Science Fairs On Students’ Knowledge Of Scientific İnquiry And İnterest İn Science. Unpublished Masters Thesis. Montana State University. Montana, Bozaman, 2013.
• Kahraman, Ü.(2019).TÜBİTAK 4006 Bilim fuarlarının bilim insanı imajına etkisi Ağrı ili örneği. Yüksek lisans tezi. Ağrı İbrahim Çeçen üniversitesi, Ağrı.
• Keskin, F., & Çam, A. (2019). Yaşam Temelli REACT Stratejisinin Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarısına ve Fen Okuryazarlığına Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (49), 38-59.
• Lincoln, YS. ve Guba, EG., Paradigmanın tartışmaları, Çelişkileri ve Ortaya Çıkan Konfluanslar. NK Denzin and YS Lincoln'da. (Eds.), Nitel Araştırma El Kitabı, 163-188. Bin Oaks, CA: Bilge, 2000.
• Okuyucu, M. A., 4006-TÜBİTAK Bilim Fuarına İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(2), 202-218, 2019.
• Özdemir, B. B., & Babaoğlan, B.(2019), TÜBİTAK 4006 bilim fuarlarının 6. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ve fen bilimleri dersine yönelik tutumlarıyla İlişkisi. İnformal ortamlarda araştırma dergisi, 4(1), 22-36.
• Özkan, İ., Aşkar, P. & Geban Ö. (1992). Effects of computer similations and problem solving approaches on high school students. Journal of educational research, 86 (1), 5–10.
• Sontay, G., Anar, F., & Karamustafaoğlu, O.(2018). 4006-Bilim Fuarına Katılan Ortaokul Öğrencilerinin Bilim Fuarı Hakkındaki Görüşleri. International e- Journal of Edicationnal Studies (IEJES), 3(5),16-28.
• Strong, M. G. (2013). Developing elementary math and science process skills through engineering design instruction. Hofstra University.
• Şahin, Ş. (2012). Bilim şenliklerinin 10. sınıf öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumlarına olan etkisi. Uşak üniversitesi Sosyal bilimler dergisi, 5(1), 89-102.
• Tan, M., & Temiz, B. K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinin yeri ve önemi. Pamukkale üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 1(13), 89-101.
• Turan, F. (2015). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji öğretim programı çerçevesinde ders kitabının bilimsel süreç becerileri açısından karşılaştırılması ve bilimsel süreç becerilerinin uygulanabilirliğine yönelik öğretmen görüşleri. Yüksek lisans tezi. Ahi Evran üniversitesi, Kırşehir.
• TÜBİTAK (2018). 7. Bilim Fuarları Destekleme Programı, Bilim ve Toplum Daire Başkanlığı Bilim ve Toplum Programları Müdürlüğü.
• TÜBİTAK, Öğretmenler İçin .(2020). http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/tubitak_kilavuz_ogretmen_0.pdf. adresinden alınmıştır.
• Ulukök, Ş., Çelik, H., & Sarı, U. (2013). Basit elektrik devreleriyle ilgili bilgisayar destekli uygulamaların deneysel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(1), 77-101.
• Yaşar, S., & Baker, D. (2003). The ımpact of involvement in a science fair on seventh grade students. paper presented at the annual meeting of the national association of research in science teaching, (s. 478-905). Philadelphia, 2003.
• Yavuz Topaloğlu, M. (2016). Sosyobilimsel konulara dayalı okul dışı öğrenme ortamlarının öğrencilerin kavramsal anlamalarına ve karar verme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Yıldırım, H. İ., & Şensoy, Ö. (2014). Bilim şenliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına etkisi. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 822-823.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, H. İ. (2017). Bilim şenliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine etkisi. Trakya üniversitesi eğitim bilimleri dergisi, 8(2), 390-409.