SCHOOL PRINCIPALS’ READING HABITS AND READING COMPREHENSION LEVELS

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 32, 28.12.2017

Ali Baltacı

Öz

This research was
conducted to determine the 'reading habits' and 'reading comprehension levels'
of school principals. In the scope of the research,
leisure time habits were also determined. This research was
designed with correlational survey model. 339 elementary school
managers working in Ankara constitute the working group of the research. 'Reading Habits Scale' and 'Reading Comprehension Scale' developed by
the researcher were used in the research. According to the
results of the research, 53.39% of school principals spend their leisure time
by watching television. Watching television is the
most important activity for school principals in their leisure time. Reading habits are in the 13th rank in terms of importance in school
principals' lives with a ratio of 1.77%. However, 71.7% of
school principals have never read a book. The level of
comprehensive reading of school principals is 37.1% for males, 35.25% for
females. The level of comprehension is 39.75% for single,
36.67% for married. The level of reading
comprehension of school principals working in the public sector is 39.6%, while
it is 33.78% for private school principals. Professional tenure
affects reading comprehension in the positive direction. The levels of reading comprehension are 33.46% for graduates and 25.67%
for undergraduates. Nevertheless, there was no
significant difference between the size of the schools according to the number
of students they have worked, and their reading comprehension. There is no research on the reading habits or comprehensive reading
levels of school principals in the literature. This research covers an important
gap in the literature. In addition, the results of this research emerge new
working areas in the literature.

Anahtar Kelimeler

Reading, Reading Habits, Reading Comprehension, Leisure Time, School Principal

OKUL MÜDÜRLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI VE OKUDUĞUNU ANLAMA DÜZEYLERİ

Öz

Bu araştırma, okul müdürlerinin ‘okuma alışkanlıkları’
ve ‘okuduğunu anlama düzeylerinin’ belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma
kapsamında ayrıca boş zaman alışkanlıkları da belirlenmiştir. Bu araştırma
ilişkisel tarama modeli ile desenlenmiştir. Ankara ilinde çalışmakta olan 339 ilkokul
müdürü araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında
araştırmacı tarafından geliştirilen ‘Okuma Alışkanlıkları Ölçeği’ ve ‘Okuduğunu
Anlama Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, Okul müdürlerinin
%53,39’u boş zamanlarını televizyon izleyerek geçirmektedir. Televizyon izleme,
okul müdürlerinin boş zamanlarını değerlendirmelerinde en çok önem verdikleri
etkinliktir. Okuma alışkanlıkları ise %1,77’lik oranla okul müdürlerinin yaşamında
önem bakımından 13. Sıradadır. Bununla birlikte, okul müdürlerinin %71,7’si hiç
kitap okumamaktadır. Okul
müdürlerinin okuduğunu anlama düzeyleri, erkekler için %37,1 ve kadınlar için
%35,25 olarak belirlenmiştir.
Okuduğunu anlama
düzeyi bekârlar için %39,75, evliler için %36,67 olarak belirlenmiştir. Kamuda
çalışan okul müdürlerinin okuduğunu anlama düzeyi %39,6 iken, özel okullarda
çalışanlar için bu oran %33,78 olarak belirlenmiştir. Mesleki kıdem, okuduğunu
anlamayı olumlu yönde etkilemektedir. Okuduğunu anlama düzeyi lisansüstü
mezunları için %33,46, lisans mezunları için %25,67 olarak gerçekleşmiştir.
Bununla birlikte katılımcıların çalıştıkları okulların öğrenci sayısına göre
büyüklüğü ile okuduğunu anlama arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.
Alanyazında okul müdürlerinin okuma alışkanlıkları veya okuma düzeylerine
ilişkin herhangi bir araştırma bulunmamaktadır. Bu araştırma alanyazındaki
önemli bir boşluğu kapatmaktadır. Bunun yanında araştırma sonuçları alanyazında
yeni çalışma alanlarını belirginleştirmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Okuma, Okuma Alışkanlıkları, Okuduğunu Anlama, Boş Zaman, Okul Müdürü

Kaynakça

• Aksaçlıoğlu, A. G., & Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28.
• American Library Association [ALA] (1978). Book reading and library usage: a study of habits and perceptions. New Jersey: Gallup.
• Applegate, A. J., & Applegate, M. D. (2004). The Peter Effect: Reading habits and attitudes of preservice teachers. The Reading Teacher, 57(6), 554-563.
• Arı, E. & Demir, M.K. (2013) İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 116-128.
• Bahap-Kudret, Z. & Baydık, B. (2016). Başarılı ve başarısız dördüncü sınıf okuyucularının okuduğunu anlama ve özetleme becerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(03), 317-346.
• Baker, L. (1984). Spontaneous versus instructed use of multiple standards for evaluating comprehension: Effects of age, reading proficiency, and type of standard. Journal of Experimental Child Psychology, 38(2), 289-311.
• Baltacı, A. (2017). A comparison of Syrian migrant students in Turkey and Germany: Entrepreneurial tendencies and career expectations. European Journal of Educational Research, 6(1), 15-27. doi:10.12973/eu-jer.6.1.15
• Bamberger, R. (1976). Literature and development in reading. New Horizons in Reading, 60-65.
• Başaran, M. (2013). Okuduğunu anlamanın bir göstergesi olarak akıcı okuma. Kuram ve Uygulamalarda Eğitim Bilimleri, 13(4), 2277-2290.
• Baştuğ, M., & Keskin, H. K. (2015). Akıcı okuma becerileri ile anlama düzeyleri (basit ve çıkarımsal) arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(3), 227-244.
• Batur, Z., Bek, H., & Gülveren, H. (2010). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma: Uşak Eğitim Fakültesi örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010(5), 32-49.
• Birkerts, S. (2006). The Gutenberg elegies: The fate of reading in an electronic age. New York: Macmillan.
• Bland, J. M., & Altman, D. G. (1997). Statistics notes: Cronbach's alpha. Bmj, 314(7080), 572.
• Bozkurt, M., & Memiş, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 147-160.
• Brantmeier, C. (2003). Does gender make a difference? Passage content and comprehension in second language reading. Reading in a Foreign Language, 15(1).
• Bügel, K., & Buunk, B. P. (1996). Sex differences in foreign language text comprehension: The role of interests and prior knowledge. The Modern Language Journal, 80(1), 15-31.
• Cain, K., Oakhill, J., & Bryant, P. (2004). Children's reading comprehension ability: Concurrent prediction by working memory, verbal ability, and component skills. Journal of Educational Psychology, 96(1), 31-42.
• Can, R., Türkyılmaz, M., & Karadeniz, A. (2010). Ergenlik dönemi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21.
• Chall, J. S., Jacobs, V. A., & Baldwin, L. E. (2009). The reading crisis: Why poor children fall behind. Boston: Harvard University.
• Chavez, M. (2001). Gender in the language classroom. New York: McGraw Hill.
• Chokron, S., & De Agostini, M. (2000). Reading habits influence aesthetic preference. Cognitive Brain Research, 10(1), 45-49.
• Chomsky, N. (2014). Aspects of the theory of syntax (Vol. 11). Boston: MIT.
• CNN Turk (2017). Türkiye kitap okuma oranında kaçıncı sırada? https://www.cnnturk.com/video/turkiye/turkiye-kitap-okuma-oraninda-kacinci-sirada sayfasından erişilmiştir.
• Coşkun, E. (2006). Lise II. sınıf öğrencilerinin sessiz okuma hızları ve okuduğunu anlama düzeyleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çakmakçı, N. (2017, 1 Şubat). Öğretmen adaylarının çoğu sınıfta kaldı. http://www.hurriyet.com.tr/ogretmen-adaylarinin-cogu-sinifta-kaldi-40352151 sayfasından erişilmiştir.
• Çam, B. (2006). İlköğretim öğrencilerinin görsel okuma düzeyleri ile okuduğunu anlama, eleştirel okuma ve Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Deshpande, S. K. (2016). Activating background knowledge: An effective strategy to develop reading comprehension skills. JELTL (Journal of English Language Teaching and Linguistics), 1(3), 191-202.
• Dökmen, Ü. (1994). Okuma becerisi, ilgisi ve alışkanlığı üzerine psiko-sosyal bir araştırma. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Durkin, D. (1978). What classroom observations reveal about reading comprehension instruction. Reading Research Quarterly, 481-533.
• Ehri, L. C. (2005). Learning to read words: Theory, findings, and issues. Scientific Studies of reading, 9(2), 167-188.
• Garner, R. (1987). Metacognition and reading comprehension. New York: Ablex.
• Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 185-195.
• Gür, T. (2014). Öğretmen adaylarının okuma ve boş zaman değerlendirme alışkanlıkları. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 6(1), 161-180.
• Hannon, B. (2014). Are there gender differences in the cognitive components of adult reading comprehension? Learning and Individual Differences, 32, 69-79.
• Harrington, D. (2009). Confirmatory factor analysis. London: Oxford University.
• Hock, M., & Mellard, D. (2005). Reading comprehension strategies for adult literacy outcomes. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 49(3), 192-200.
• Hsueh-Chao, M. H., & Nation, P. (2000). Unknown vocabulary density and reading comprehension. Reading in a Foreign Language, 13(1), 403-30.
• Hughes‐Hassell, S., & Rodge, P. (2007). The leisure reading habits of urban adolescents. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 51(1), 22-33.
• İnan, D. D. (2005). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının incelenmesi. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 28-30 Eylül 2005 Denizli, Bildiri Kitabı. Cilt, 2.
• Just, M. A., & Carpenter, P. A. (1980). A theory of reading: From eye fixations to comprehension. Psychological Review, 87(4), 329-354.
• Karadeniz, A., & Can, R. (2015). A research on book reading habits and media literacy of students at the Faculty of Education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 4058-4067.
• Karaman, M. K. (2010). Öğretmen adaylarının TV ve internet teknolojilerini kullanma amaç ve beklentilerinin medya okuryazarlığı bağlamında değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010(6), 51-62.
• Karatay, H. (2007). İlköğretim Türkçe öğretmeni adaylarının okuduğunu anlama becerileri üzerine alan araştırması. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kartal, E., & Özteke, H. Ç. (2010). İlköğretim öğrencilerinin okuduklarını anlama ve anlatma düzeylerinin belirlenmesi [Determination of primary school students’ reading comprehension and expression levels]. The Journal of International Social Research, 3 (11), 372-380.
• Keene, E. O., & Zimmermann, S. (1997). Mosaic of thought: Teaching comprehension in a reader's workshop. Portsmouth: Heinemann.
• Keleş, Ö. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinde kitap okuma alışkanlığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kuş, Z., & Türkyılmaz, M. (2010). Sosyal Bilgiler ve Türkçe öğretmeni adaylarının okuma durumları: İlgi, alışkanlık ve okuma stratejilerini kullanım düzeyleri. Türk Kütüphaneciliği, 24(1), 11-32.
• Libonet (2016). Türkiye’nin kitap okuma haritası. http://www.hurriyet.com.tr/turkiyenin-kitap-okuma-haritasi-40035829 sayfasından erişilmiştir.
• Logan, G. D. (1997). Automaticity and reading: Perspectives from the instance theory of automatization. Reading & Writing Quarterly: Overcoming Learning Difficulties, 13(2), 123-146.
• Nell, V. (1988). Lost in a book: The psychology of reading for pleasure. Connecticut: Yale University.
• Nystrand, M. (2006). Research on the role of classroom discourse as it affects reading comprehension. Research in the Teaching of English, 392-412.
• Odabaş, H., Odabaş, Y., & Polat, C. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı: Ankara Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465.
• OECD (2016). Program for International Student Assessment (PISA) 2015 Results: Country-Specific Overviews. http://www.oecd.org/pisa/ sayfasından erişilmiştir.
• Özbay, M., Bağcı, H., & Uyar, Y. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 117–136.
• Qian, D. (1999). Assessing the roles of depth and breadth of vocabulary knowledge in reading comprehension. Canadian Modern Language Review, 56(2), 282-308.
• Pearson, P. D. (1991). Developing expertise in reading comprehension: what should be taught?: how should it be taught?. Center for the Study of Reading Technical Report; no. 512.
• Phakiti, A. (2003). A closer look at gender and strategy use in L2 reading. Language learning, 53(4), 649-702.
• Radway, J. A. (2009). Reading the romance: Women, patriarchy, and popular literature. North Carolina: University of North Carolina.
• Raykov, T. (1997). Estimation of composite reliability for congeneric measures. Applied Psychological Measurement, 21(2), 173-184.
• Rhee, A. M. S. O. (2001). Adult reading habits and patterns. Reading Psychology, 22(3), 175-203.
• Rodrigo, V., Greenberg, D., & Segal, D. (2014). Changes in reading habits by low literate adults through extensive reading. Reading in a Foreign Language, 26(1), 73-91.
• Shanker, J. L., & Ekwall, E. E. (2009). Locating and correcting reading difficulties. Boston: Allyn & Bacon/Pearson.
• Snow, C. (2002). Reading for understanding: Toward an R&D program in reading comprehension. New York: Rand.
• Southerton, D. (2013). Habits, routines and temporalities of consumption: From individual behaviours to the reproduction of everyday practices. Time & Society, 22(3), 335-355.
• Staiger, R. C. (1979). Roads to reading. Paris: UNESCO.
• Steffensen, M. S., Joag-Dev, C., & Anderson, R. C. (1979). A cross-cultural perspective on reading comprehension. Reading Research Quarterly, 15, 10-29.
• Stone, G. C., & Wetherington Jr, R. V. (1979). Confirming the newspaper reading habit. Journalism Quarterly, 56(3), 554-566.
• Suna, Ç. (2006). İlköğretim öğrencilerinin okuma ilgi ve alışkanlıklarını etkileyen etmenlerin analitik olarak incelenmesi ve değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Şahiner, Y. (2005). İlk ve orta öğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin okuma alışkanlıkları ve bu alışkanlıkları etkileyen faktörler (Elmadağ İlçesi örneği). Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tayşi, E. K. (2007), İlköğretim 5. ve 8. sınıf öğrencilerinin hikâye ve deneme türü metinlerindeki okuduğunu anlama becerilerinin karşılaştırılması (Kütahya ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tel, M., & Köksalan, B. (2009). Günümüzde yeni bir boş zaman aktivitesi olarak internet: Öğretim üyeleri örneği. Electronic Journal of Social Sciences, 8(28), 262-272.
• Thorndike, R. (1976). Reading comprehension in fifteen countries. New Horizons in Reading, 500-507.
• Topuzkanamış, E. (2009). Öğretmen adaylarının okuduğunu anlama ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Topuzkanamış, E. & Maltepe, S.(2010). Öğretmen adaylarının okuduğunu anlama ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri. TÜBAR, 27, 655-677
• Ungan, S. (2008), Türkiye’de kitap okuma: Okuma alışkanlığımızın kültürel altyapısı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 218–228.
• Valencia, S. (1990). Assessment: A portfolio approach to classroom reading assessment: The whys, whats, and hows. The Reading Teacher, 43(4), 338-340.
• Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(4), 1461-1478.
• Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136.
• Yılmaz, Z. A. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığı. İlköğretim Online, 5(1), 1-6.
• Yılmaz, B., Köse, E., & Korkut, Ş. (2009). Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 23(1), 22-51.