Etik İlkeler ve Yayın Politikası

YAYIN ETİĞİ BİLDİRİMİ
Yayın etiği, en iyi uygulama kılavuzlarını sağlamak ve bu nedenle derginin editörleri, yazarları ve hakemler tarafından uyulması açısından çok önemlidir. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, COPE'nin Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuz İlkeleri (https://publicationethics.org/resources/code-conduct) tarafından açıklanan ilkelere uygundur ve sadece şeffaflık ilkeleri değil, aynı zamanda en iyi bilimsel uygulama Yayın Etik Kurulu (COPE) tarafından belirlenen kurallara uygun olan makaleleri yayınlar.

Baş Editör ve Alan Editörlerinin Görevleri
Tarafsızlık
Derginin baş editörü ve bölüm editörleri, dergiye gönderilen makalelerin hangisinin yayınlanması gerektiğine karar vermekten sorumludur. Bu süreçte yazarlar ırk, etnik köken, cinsiyet, din ve vatandaşlıklarına göre editörler tarafından ayırt edilmez. Editörlerin yayınlanacak bir makaleyi kabul etme, gözden geçirme veya reddetme kararları, yalnızca makalenin önemi, özgünlüğü ve açıklığına ve ayrıca makalede yapılan çalışmanın derginin kapsamına uygunluğuna dayanmaktadır.
Gizlilik
Baş editör ve bölüm editörleri, gönderilen bir makale hakkında herhangi bir bilgiyi başkasıyla paylaşmamalıdır. Ayrıca ilgili yazar, hakemler / muhtemel hakemler ve yayıncı personel tarafından açıklanmamalıdır. Editörler, yazarlar tarafından sunulan tüm materyallerin inceleme sürecinde gizli kalmasını sağlayacaktır.
Çıkar Çatışması ve Açıklama
Gönderilmiş bir makalede açıklanan yayınlanmamış materyaller, yazarın yazılı izni olmadan hiçbir hakemin kendi çalışmalarında kullanılmamalıdır. Hakem değerlendirmesi sürecinden elde edilen münhasır bilgi veya görüşler gizli tutulmalı ve kişisel çıkarlar için kullanılmamalıdır. Hakemler, rekabetçi, işbirlikçi veya makalelere bağlı yazarlar, şirketler veya kurumlardan herhangi biriyle olan diğer ilişkilerden / bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarına sahip oldukları yazıları dikkate almamalıdır.
Akran inceleme süreci
Baş editör / bölüm editörleri, dergi sistemine gönderilen her bir yazı için çift kör bir akran inceleme sürecinin etkin bir şekilde yapılmasını sağlamalıdır.
Etik olmayan davranışların yönetimi
Editörler, yayıncılarla birlikte, gönderilen bir makale veya yayınlanan bir makale hakkında etik şikâyetler sunulduğunda rasyonel olarak duyarlı önlemler almalıdır.

Yazar(lar)ın Görevleri
Makalenin Yazarı
Tasarım, yorumlama ve uygulama dâhil olmak üzere bildirilen çalışmaya önemli bir katkı sağlayanlara daraltılmalıdır. Gönderilen yazıya önemli katkılarda bulunan tüm yazarlar ortak yazar olarak listelenmelidir.

Özgünlük ve intihal
Gönderdikleri makalenin içeriğinden, dilinden ve özgünlüğünden yazarlar sorumludur. Yazarlar, orijinal eserlerini tamamen oluşturduğunu ve yazarlar çalışmayı ve / veya diğer yazarların sözlerini kullanmışlarsa, bunun uygun bir şekilde alıntılandığını veya alıntı yapıldığını temin etmelidir. İntihal, bir başkasının makalesini yazarın kendi makalesi olarak göstermek, bir başkasının makalesinin önemli kısımlarını (atıfta bulunmadan) kopyalamak veya başka bir deyişle, başkaları tarafından yapılan araştırmaların sonuçlarını almaktan farklı biçimlerdedir. Tüm formlarındaki intihal, etik olmayan yayıncılık davranışını içerir ve kabul edilemez. Hakemlere bir makale gönderilmeden önce, intihal araştırması için iThenticate aracılığıyla benzerlik açısından kontrol edilir.

Fon kaynaklarının tanınması
Makalede bildirilen araştırma için tüm finansman kaynakları, referanslar öncesinde makalenin sonunda ayrıntılı olarak belirtilmelidir.

İfşa ve çıkar çatışmaları
Tüm yazarlar makalelerinde, makalelerinin bulgularını veya yorumunu etkilemek için yorumlanabilecek herhangi bir maddi veya diğer maddi çıkar çatışmasını açıklamalıdır. Proje için tüm finansal destek kaynakları da açıklanmalıdır. Açıklanan potansiyel çıkar çatışmaları örnekleri arasında istihdam, danışmanlıklar, hisse senedi mülkiyeti, onur, ücretli uzman tanıklığı, patent başvuruları / kayıtları ve hibeler veya diğer fonlar yer almaktadır. Potansiyel çıkar çatışmaları mümkün olan en erken aşamada bildirilmelidir.

Raporlama standartları
Makalenin yazarları, yapılan çalışmanın doğru bir açıklamasını ve önemi ile ilgili objektif bir tartışma sunmalıdır. Temel veriler, metinde doğru olarak verilmelidir. Bir makale, diğer araştırmacıların çalışmayı tekrar etmelerine izin vermek için yeterli ayrıntıyı ve referansları içermelidir. Zor veya bilerek kesin olmayan ifadeler etik olmayan davranışlar oluşturur ve kabul edilemez. İnceleme ve profesyonel yayın makaleleri de kesin olmalı, özgün ve objektif olmalı ve editoryal düşünce çalışmaları açıkça ifade edilmelidir.

Veri erişimi ve saklama
Yazarlardan editoryal inceleme süreci için bir makaleyle bağlantılı ham verileri sağlamaları istenebilir ve herhangi bir durumda, yayınlandıktan sonra belirli bir süre için bu verileri saklamaları gerekebilir.

Çoklu, gereksiz veya eşzamanlı yayın
Gönderilen makaleler başka herhangi bir dergiye gönderilmemiş olmalıdır. Aynı makaleyi aynı anda birden fazla dergiye göndermek etik olmayan yayıncılık davranışını içerir. Yazarlar ayrıca makalenin daha önce başka bir yerde yayınlanmadığından da emin olmalıdır.

Yayınlanmış çalışmalarda ana hatalar
Bir yazar yayınlanmış eserinde önemli bir hata veya yanlışlıkla karşılaştığında, dergi editörünü veya yayıncısına bu durumu derhal bildirmek ve makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için editörle işbirliği yapmak yükümlülüğündedir.

Hakemlerin Görevleri
Hakemler, makale le ilgili görüşlerini tamamlayarak yorumlarını kendisine tanımlanan zaman içerisinde göndermelidir. Eğer makale, hakemin ilgi alanına uygun değilse, makale editöre geri gönderilmelidir, böylece diğer hakemler zaman kaybetmeden atanabilirler.

Katkı
Hakemler, hakemli bir dergi olan derginin kalitesine katkıda bulunan ana üyelerdir. Alınan makaleyi incelemesi için kalifiye olmayan hakemler derhal editöre bildirmeli ve bu makaleyi incelemeyi reddetmelidir.

Gizlilik
İnceleme için gönderilen yazılar gizli belgeler olarak değerlendirilmelidir. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarıyla gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır.

Nesnellik standartları
Yorumlar objektif olarak gerçekleştirilmelidir. Yazarın kişisel eleştirisi uygun değildir. Hakemler açıkça destekleyici argümanlarla görüşlerini ifade etmelidir.

Kaynakların tanınması
Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Bir gözlem, türetme veya argümanın daha önce bildirildiği herhangi bir ifadeye ilgili atıfta bulunulmalıdır. Bir gözden geçiren aynı zamanda editörün dikkatini, ele alınan yazı ile kişisel bilgileri olan yayınlanmış diğer herhangi bir makale arasında hayati bir benzerlik ya da çakışma olduğuna dikkat etmelidir.

İfşa ve çıkar çatışması
Hakemler, rekabetçi, işbirlikçi veya yazılarla bağlantılı yazarlar, şirketler veya kurumlarla yapılan diğer ilişkilerden / bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarına sahip oldukları makaleleri dikkate almamalıdır.

DERGİ POLİTİKASI
Makale Değerlendirme Süreci
Hakem Davetinin Geçerlilik Süresi : 30 gün
Hakem Daveti İçin Verilen Ekstra Süre : 5 gün
Hakemin Makaleyi Değerlendirme Süresi : 15 gün
Yazarın Düzeltmelerini Gerçekleştirmesi İçin Verilen Süre : 30 gün
Makale Değerlendirmesi İçin Hakeme Verilen Ekstra Süre : 5 gün

Ücret Politikası
Dergimize gönderilen makalelerin değerlendirilmesi/basılması gibi süreçlerde yazarlardan herhangi bir ücret talep edilmemektedir.

Makale Geri Çekme Süreci
Yayımlanmış bir makalenin geri çekilmesi işlemi ilgili makalenin tüm yazarlarının ortak talebine istinaden yapılmaktadır. Geri çekilen makaleye ait bilgiler yazar(lar)ın editörlüğümüze başvurduğu tarihten sonra yayımlanacak ilk sayımızda GERİ ÇEKME(RETRACTION) başlığı altında bildirilir.