Manyetizma Konusunda Tahmin-Gözlem-Açıklama Stratejisine Dayalı Alternatif Bir Deney Etkinliği ve Fizik Öğretmenlerinin Görüşleri

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 20, 20.04.2018

Hidayet Tereci Orhan Karamustafaoğlu , Gökhan Sontay

Öz

Bu çalışmanın amacı, fizik dersi öğretim
programında yer alan 11. sınıflara ait manyetizma konusunda TGA (Tahmin
et-Gözle-Açıkla) stratejisine dayalı bir deney etkinliği geliştirilerek fizik
öğretmenlerin kullanımına sunmak ve görüşlerini almaktır. Tasarlanan bu
etkinlikle mıknatıs, alternatif akım, elektromanyetik indüklenme, manyetik alan
gibi kavram veya kavramlar arası ilişkilerin anlaşılması amaçlanmıştır. Bu
etkinlik öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor becerilerini
geliştirmekle birlikte bilimsel süreç becerilerini kazandıracak niteliktedir.
Betimsel nitelik taşıyan bu çalışma, amacı doğrultusunda olgubilim araştırma
yöntemi kapsamında yürütülmüştür. TGA stratejisine göre hazırlanan etkinlik
planı ve deney videosu 12 fizik öğretmeni ile paylaşılmıştır. Öğretmenler
etkinlik planı ve deney videosu doğrultusunda deney etkinliğini uygulamıştır.
Öğretmenlerle etkinlik hakkında yarı-yapılandırılmış görüşmeler
gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerden, bu deney etkinliğinin birebir
aynısını öğretmenlerin % 62’sinin ilgili konunun öğretiminde hiç yapmadığı
anlaşılmıştır. Çalışma sonunda, bu etkinliğinin kolaylıkla uygulanabileceği,
öğrencilerin ilgisini çekebileceği, manyetizma konusu ile ilgili kavramların
daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacağı ve öğretmenlerin tamamının manyetizma
konusunda bu deneyden faydalanabileceğini sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fizik öğretimi, TGA, Manyetizma, Deney etkinliği, Öğretmen görüşleri

An Alternative Experimental Activity Based on the Prediction-Observation-Explanation Strategy about Magnetism and Opinions of the Physics Teachers

Öz

The aim of this research is to develop an
experimental activity based on the POE (Predictive-Visual-Explain) strategy on
the magnetism involved in the physics teaching program belonging to the 11^th
grade and present it to the use of physics teachers and take their opinions.
The purpose of this activity is to understand the relationships between
concepts or concepts such as magnet, alternating current, electromagnetic
induction, magnetic field. This activity will improve students' cognitive,
emotional and psychomotor skills and gain scientific process skills. This descriptive study has been carried out by a phenomenology research
method. The activity plan and experiment videos prepared according to the POE strategy
were shared with 12 physics teachers. Teachers practiced experiment activity in
the direction of the activity plan and experiment videos. Semi-structured
interviews were held with teachers on the activity. From the data obtained, it
was understood that 62% of the teachers did not exacly the same this experiment
activity at all in the teaching of the relevant subject. At the end of the
study, it has been reached that this activity can be applied easily, students
can draw interest, help to understand the concepts related to magnetism and all
teachers can benefit from this experiment on magnetism.

Anahtar Kelimeler

Physics teaching, POE, Magnetism, Experiment activity, Teachers' views

Kaynakça

• Alsancak Sırakaya, D. (2017). Oyunlaştırılmış tersyüz sınıf modeline yönelik öğrenci görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 114-132.
• Alev, N., & Karal, I. S. (2013). Fizik öğretmenlerinin elektrik ve manyetizma konusuna ilişkin pedagojik alan bilgilerinin belirlenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 88-108.
• Arzi, H. J., & White, R. T. (2008). Change in teachers’ knowledge of subject matter: a 17-year longitudinal study. Science Education, 92, 221-251.
• Ayas, A., Yaman, F., & Kala, N. (2010). Bilgisayar destekli tahmin-gözlem-açıklama (TGA) etkinlikleriyle öğrencilerin günlük hayatta karşılaşılan asitler ve bazlar ve bunlar arasında gerçekleşen reaksiyonlar hakkındaki anlamalarının belirlenmesi. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir.
• Aydoğdu, B., & Ergin, Ö. (2008). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkileri. Ege Eğitim Dergisi, 9(2), 15-36.
• Bilen, K., & Aydoğdu, M. (2012). Tahmin et-gözle-açıkla (TGA) stratejisine dayalı laboratuvar uygulamalarının öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve bilimin doğası hakkındaki düşünceleri üzerine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 49-69.
• Bilen, K., & Köse, S. (2012). Kavram öğretiminde etkili bir strateji TGA (tahmin et – gözle – açıkla) “bitkilerde madde taşınımı”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 21-42.
• Bilgin, İ. (2006). The Effects of hands-on activities incorporating a cooperative learning approach on eight grade students’ science process skills and attitudes toward science. Journal of Baltic Science Education, 1(9), 27–37.
• Booth, S. (1997). On phenomenography, learning and teaching. Higher Education Research & Development, 16, 135-159.
• Çeken, R. (2010). Fen ve teknoloji dersinde balonlu araba etkinliği. İlköğretim Online, 9(2), 1-5.
• Çepni, S., & Ayvacı, H.Ş. (2006). Laboratuvar Destekli Fen ve Teknoloji Öğretimi. S. Çepni (Ed.). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi içinde (s:158-188). Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Chabay, R., & Sherwood, B. (2006). Restructuring the introductory electricity and magnetism course. American Journal of Physics, 74, 329-336.
• Dalziel, J. (2010). Practical e-teaching strategies for predict-observe-explain problem-based learning and role plays. Macquarie University: N.S.W LAMS International.
• Ebenezer, J. V., & Fraser, M. D. (2001). First year chemical engineering students’ conception of energy in solution processes: phenomenographic categories for common knowledge construction. Science Education, 85, 509-535.
• Güngör, S. N., & Özkan, M. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının tahmin-gözlem-açıklama (TGA) yöntemine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 82-95.
• Harman, G. (2015). Tahmin gözlem açıklama (TGA) yöntemine dayalı bir laboratuar etkinliği: hücre zarından madde geçişi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 4(1), 23-36.
• Hilario, J. S. (2015). The use of Predict-Observe-Explain-Explore (POEE) as a new Teaching strategy in general Chemistry-laboratory. International Journal of Education and Research, 3(2), 37-48.
• Hong, J. C., Hwang, M. Y., Liu, M. C., Ho, H. Y., & Chen, Y. L. (2014). Using a “prediction–observation explanation” inquiry model to enhance student interest and intention to continue science learning predicted by their Internet cognitive failure. Computers & Education, 72, 110-120.
• Kala, N., Yaman, F., & Ayas, A. (2013). The effectiveness of predict–observe–explain technique ın probing students’ understanding about acid–base chemistry: a case for the concepts of pH, pOH, and strength. International Journal of Science and Mathematics, 11(3), 555-574.
• Karamustafaoğlu, S., & Mamlok-Naaman, R. (2015). Understanding Electrochemistry Concepts using the Predict-Observe-Explain Strategy. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 11(5), 923-936.
• Karamustafaoğlu, O., & Yaman, S. (2011). Fen eğitiminde özel öğretim yöntemleri I-II (Üçüncü baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kaya, G., & Yılmaz, S. (2016). Açık sorgulamaya dayalı öğrenmenin öğrencilerin başarısına ve bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 300-318.
• Kearney, M. (2004). Classroom use of multimedia-supported predict-observe-explain tasks in a social constructivist learning environment. Research in Science Education, 34(4), 427-453.
• Kibirige, I., Osodo, J., & Tlala, K. M. (2014). The effect of predict-observe-explain strategy on learners’ misconceptions about dissolved salts. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(4), 300-310.
• Koballa, T., Graber, W., Coleman, C., & Kemp, C. (2000). Prospective gymnasium teachers conceptions of chemistry learning and teaching. International Journal of Science Education, 22(2), 209-224.
• Küçüközer, H. (2008). The effects of 3d computer modelling on conceptual change about seasons and phases of the moon. Physics Education, 43(6), 632-636.
• Liew, C-W., & Treagust, D.F. (1998). The effectiveness of predict-observe-explain tasks in diagnosing students’ understanding of science and in identifying their levels of achievement. Paper Presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Diago, CA, April 13-17.
• Mulhall, P., McKittrick, B., & Gunstone, R. A. (2001). Perspective on the resolution of confusion in the Teaching of Electricity. Research in Science Education, 31, 575-587.
• Mısır, N. (2009). Elektrostatik ve elektrik akımı ünitelerinde TGA yöntemine dayalı olarak geliştirilen etkinliklerin uygulanması ve etkililiğinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Pardhan, H., & Bano, Y. (2001). Science Teachers’ alternate conceptions about direct currents. International Journal of Science Education, 23(3), 301-318.
• Richmond, A. S., & Cummings, R. (2005). Implementing Kolb’s learning styles into online distance education. International Journal of Technology in Teaching and Learning, 1(1), 45-54.
• Sadi, Ö., & Cakiroglu, J. (2011). Effectsof hands-on activity enrichedınstructionon students' achievementand attitudes towards science. Journal of Baltic Science Education, 10(2), 87-97.
• Sesen, B. A. (2013). Diognosing pre-service teachers’ understanding of chemistry concepts by using coputer-mediated predict-observe explain tasks. Chemistry Education research and Practice, 14, 239-246.
• Svandova, K. (2013). Lower secondary school pupils misconceptions about photosynthesis and plant respiration: Pilot study. ECER 2013, Creativity and Innovation in Educational Research, İstanbul, Türkiye.
• Yavuz, S., & Çelik, G. (2013). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin gazlar konusundaki kavram yanılgılarına tahmin et-gözle-açıkla tekniğinin etkisi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 1, 1-20.
• Yıldız, E., Akpınar, E., Aydoğdu, B., & Ergin, E. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen deneylerinin amaçlarına yönelik tutumları. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3, 2-18.
• Tatlı, Z., & Ayas, A. (2011). Sanal kimya laboratuvarı geliştirilme süreci. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, 22-24 September 2011 Fırat University, Elazığ.
• Temiz, B., K., & Kanlı, U. (2005). Üniversite 1. sınıf öğrencilerinin temel fizik laboratuar araçlarını tanıma bilgileri. Milli Eğitim Dergisi, 168, 188-200.
• Tereci, H., & Karamustafaoğlu, O. (2013). Gazlarda genleşme kavramı üzerine yapılandırmacı bir deney etkinliği. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(2), 122-132.
• Tiftikçi, H. İ., Yüksel, İ., Koç, A., & Sert Çıbık, A. (2017). Tahmin gözlem açıklama yöntemine dayalı laboratuvar uygulamalarının elektrik akımı konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesine ve başarıya etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 19-29.
• White, R., & Gunstone, R. (1992). Probing understanding. London And New York: The Falmer Pres.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.