Öz
Bu çalışmada, 1990-2016 yılları arasında
Türkiye’de fizik eğitimi alanında yapılmış yüksek lisans ve doktora tezlerinin
incelenmesi amaçlanmıştır. Tezlerin incelenmesinde içerik analizi yöntemi
kullanılmıştır. Çalışmada incelenen tezler Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK)
Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi veri tabanına kayıtlı olan fizik eğitimi alanında
yazılmış tezler arasından seçilmiştir. Fizik eğitimi alanında toplam 466 adet
teze ulaşılmıştır. Tam metnine ulaşılamayan 129 tez çalışmaya dahil edilmemiş
ve çalışmada tam metinlerine ulaşılabilen 337 tez sekiz araştırmacı tarafından
incelenmiştir. Çalışmada tezleri sınıflandırmak amacıyla ‘fizik eğitimi
lisansüstü tez sınıflama formundan’ yararlanılmıştır. Verilerin analizi için
SPSS 23.0 programı kullanılmış ve sonuçlar yüzde ve frekans tabloları ile
gösterilmiştir. Elde edilen veriler incelendiğinde fizik eğitiminde; 1990-2016
yılları arasında yapılan tezlerde en fazla ‘diğer’ tez alanı olarak
adlandırılan ve laboratuvar çalışmaları, öğretmen eğitimi, müfredat ve fizik
kitabı inceleme gibi herhangi bir konu alanına dahil olmayan alanlar
çalışılmıştır. İkinci olarak en çok çalışılan fizik alanı ise ‘Elektrik’tir.
Çalışmalarda tez konusu olarak ‘öğretime’ öncelik verildiği belirlenmiştir.
‘Başarı testi’ kullanımının fazlalığı veri toplama yönteminin analiz
sonuçlarında göze çarpmaktadır. Tercih edilen örneklem grubu en fazla
‘ortaöğretim (9-12)’ ve ‘lisans’ öğrencileri olmuş ve veri analizinde ‘t-testi’
ve ‘frekans-yüzde tabloları’ yöntemleri çoğunlukla kullanılmıştır.
Anahtar Kelimeler
: Fizik eğitimi İçerik analizi Lisansüstü tezler Araştırma Eğilimleri
Kaynakça
- Büyüköztürk, Ş. K. (2004). Sınıf içi öğretmen davranışları ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik analizleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 38, 212-229.
- Çalık, M. & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39 (174), 33-38.
- Çeliker, D. H. & Uçar, C. (2015). Fen eğitimi araştırmacılarına bir rehber: 2001-2013 yılları arasında yazılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (54), 81-94.
- Çiltaş, A., Güler, G. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12 (1), 565-580.
- Doğru, M., Gençosman, M., Ataalkın, N. A. & Şeker, F. (2012). Fen bilimleri eğitiminde çalışılan yüksek lisans ve doktora tezlerin analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9 (1), 46-64.
- Güneş, B. (2007). Türkiye'de fizik öğretim programlarının tarihsel gelişimi. http://w3.gazi.edu.tr/~bgunes/fizik/Tarihselgelisim.html adresinden alındı.
- Kaltakçı-Gürel, D., Sak, M., Ünal, Z. Ş., Özbek, V., Candaş, Z. & Şen, S. (2017). 1995-2015 yılları arasında Türkiye’de fizik eğitimine yönelik yayınlanan makalelerin içerik analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 143-167.
- Kanlı, U., Gülçiçek, Ç., Göksu, V., Önder, N., Oktay, Ö., Eraslan, F., Eryılmaz, A. & Güneş, B. (2014). Ulusal fen bilimleri ve matematik eğitimi kongrelerindeki fizik eğitimi çalışmalarının içerik analizi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34 (2), 127-153.
- Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 75-87.
- Kayhan, M., & Koca, S. A. Ö. (2004). Matematik eğitiminde araştırma konuları: 2000-2002. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 72-81.
- Kula Wassink, F., Sadi, Ö. (2016). Türkiye’de fen bilimleri eğitimi yönelimleri: 2005 ile 2014 yılları arası bir içerik analizi. İlköğretim Online Dergisi, 15 (2), 594-614.
- Küçüközer, A. (2016). Fen bilgisi eğitimi alanında yapılan doktora tezlerine bir bakış. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10 (1), 107-141.
- Miles ve Huberman (1994). Qualitative data analysis : an expanded sourcebook. (2. Baskı). California: SAGE Publications.
- Önder, N., Oktay, Ö., Eraslan, F., Gülçiçek, Ç., Göksu, V., Kanlı, U., Eryılmaz, A. & Güneş, B. (2013). Content Analysis of Physics Education Studies Published in Turkish Science Education Journal from 2004 to 2011. Journal of Turkish Science Education, 10 (4), 151-163.
- Sözbilir, M. ve Canpolat, N. (2006). Fen eğitiminde son otuz yıldaki uluslararası değişimler: Dünyada çalışmalar nereye gidiyor? Türkiye bu çalışmaların neresinde? M. Bahar (Yay. Haz.). Fen ve teknoloji öğretimi (1. Baskı.) (ss. 417-432). Ankara: Pegem A.
- Sözbilir, M. ve Gül, Ş. (2014 ). Türkiye’de biyoloji eğitimi alanında araştırmalara yönelik bir içerik analizi çalışması. https://www.researchgate.net/publication/273964517 adresinden alındı
- Sözbilir, M., Gül, Ş., Okçu, B., Kızılaslan, A., Zorluoğlu, S. L., & Atilla, G. (2015). Görme yetersizliği olan öğrencilere yönelik fen eğitimi araştırmalarında eğilimler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 856-991.
- Sözbilir, M., Kutu, H. & Yaşar, M. D. (2013). Türkiye’de kimya eğitimi araştırmalarının durumu ve eğilimler. M. Sözbilir (Ed). Türkiye'de Kimya Eğitimi İçinde (ss. 175-204). İstanbul. Türkiye Kimya Derneği .
- Şimşek A., Özdamar. N., Uysal, Ö., Kobak, K., Berk, C., Kılıçer, T. & Çiğdem, H. (2009). İki binli yıllarda türkiye’deki eğitim teknolojisi araştırmalarında gözlenen eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9 (2), 941-966.
- Lee, M. H., Wu, T. Y. & Tsai, C. C. (2009) Research and trends in science education from 2003 to 2007: a content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 31 (15), 1999-2020.
- Tsai, C. C. & Wen, M. L. (2012). Research and trends in science education from 1998 to 2002: a content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 27 (1), 3-14.
- Ulutaş, F., & Ubuz, B. (2008). Research and trends in mathematics education: 2000 to 2006. İlköğretim Online, 7 (3), 614-626.
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. Baskı). Ankara: Şeçkin Yayıncılık.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 37 Sayı: 3 |
