Ekolojik Kimlik Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2018, Cilt: 38 Sayı: 3, 1121 - 1142, 30.12.2018

Melehat Gezer , Mustafa İlhan

https://doi.org/10.17152/gefad.391938

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmada Watson ve Jones (2017) tarafından geliştirilen
Ekolojik Kimlik Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması amaçlanmıştır. Araştırma 460
üniversite öğrencisinden oluşan bir çalışma grubu üzerinde yürütülmüştür. Dilsel
eşdeğerlik çalışmasında katılımcıların EKÖ’nün Türkçe ve İngilizce formuna
verdikleri cevaplar arasında pozitif yönlü, güçlü ve anlamlı korelasyonlar
saptanmıştır. EKÖ’nün Türkçe formunun yapı geçerliği Açımlayıcı Faktör Analizi
(AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) uygulanarak test edilmiştir. AFA’da
toplam varyansın %50.49’unu açıklayan ve ölçeğin orijinal formuyla paralellik
gösteren üç faktörlü bir yapı elde edilmiş olup DFA’da rapor edilen uyum
indeksleri bu yapıyı doğrulamıştır. Faktör analizi sonucunda ortaya çıkan
boyutlar, ölçeğin orijinal formunda olduğu gibi özdeşlik, farklılaşma ve merkezilik
olarak adlandırılmıştır. Güvenirlik çalışması kapsamında, EKÖ’nün geneli için
hesaplanan Cronbach Alfa iç tutarlık katsayısı .94 olarak bulunmuştur. Madde
analizinde düzeltilmiş madde toplam korelasyonlarının EKÖ’deki maddelerin tümü
için .30 alt sınırının üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular, EKÖ’nün
Türkçe formunun geçerli ve güvenilir ölçümler ürettiğini ve bireylerin ekolojik
kimliklerini ölçmek için kullanılabileceğini yansıtmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ekolojik kimlik, Ölçek uyarlama, Geçerlik, Güvenirlik

Kaynakça

• Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Bragg, E.A. (1996). Towards ecological self: Deep ecology meets constructionist self-theory. Journal of Environmental Psychology, 16(2), 93–108 https://doi.org/10.1006/jevp.1996.0008
• Bryant, F.B., King, S.P., & Smart, C.M. (2007). Multivariate statistical strategies for construct validation in positive psychology. In A.D. Ong & M.H.M. van Dulmen (Eds.), Oxford handbook of methods in positive psychology (pp. 61-82). New York: Oxford University Press.
• Burke, P.J., & Tully, J. (1977). The measurement of role/identity. Social Forces, 55(4), 881-897. https://doi.org/10.1093/sf/55.4.881
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Byrne, B.M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications and programming. New York, NY: Taylor and Francis Group.
• Clayton, S.D. (2003). Environmental identity: A conceptual and operational definition. In S.D. Clayton & S. Opotow (Eds.), Identity and the environment: The psychological significance of nature (pp. 45-65). Cambridge, MA: MIT Press.
• Dimitrov, D.M. (2012). Statistical methods for validation of assessment scale data in counseling and related fields. Alexandria, VA American Counseling Association.
• Dunlap, R.E., & McCright, A.M. (2008). Social movement identity: Validating a measure of identification with the environmental movement. Social Science Quarterly, 89(5), 1045-1065. https://doi.org/10.1111/j.1540-6237.2008.00573.x
• Field, A. (2009). Discovering statics using SPSS. London: SAGE Publications.
• Gardner, G.T., & Stern, P.C. (1996). Environmental problems and human behavior. Boston, MA: Allyn & Bacon.
• Kals, E. Schumacher, D., & Montada, L. (1999). Emotional affinity toward nature as a motivational basis to protect nature. Environment and Behavior, 31(2), 178-202. https://doi.org/10.1177/00139169921972056
• Kiesling, F., & Manning, C.M. (2010). How green is your thumb? Environmental gardening identity and ecological gardening practices. Journal of Environmental Psychology, 30(3), 315-327. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2010.02.004
• Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• Meydan, C.H., & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Meyers, L.S, Gamst, G., & Guarino, A.J. (2006). Applied multivariate research: Design and interpretation. London: SAGE Publications.
• Naess, A. (1989). Ecology, community and lifestyle. Cambridge UK: Cambridge University Press.
• Schultz, P.W. (2002). Inclusion with nature: The psychology of human-nature relations. In P. Schmuck & P. Wesley Schultz (Eds.), Psychology of sustainable development (pp. 61-78). New York, NY: Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4615-0995-0_4
• Schultz, P.W., & Oskamp, S. (1996). Effort as a moderator of the attitude-behavior relationship: General environmental concern and recycling. Social Psychology Quarterly, 59(4), 375-383. https://doi.org/10.2307/2787078
• Sipahi, B., Yurtkoru, E.S., & Çinko, M. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Sönmez, V., & Alacapınar, F.G. (2016). Sosyal bilimlerde ölçme aracı hazırlama. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Stern, P.C., Dietz, T., Kalof, L., & Guagnano, G.A. (1995). Values, beliefs, and proenvironmental action: Attitude formation toward emergent attitude objects. Journal of Applied Social Psychology, 25(18), 1611-1636. https://doi.org/10.1111/j.1559-1816.1995.tb02636.x
• Stets, J.E., & Biga, C.F. (2003). Bringing identity theory into environmental sociology. Sociological Theory, 21(4), 398-423. https://doi.org/10.1046/j.1467-9558.2003.00196.x
• Stets, J.E., & Burke, P.J. (2000). Identity theory and social identity theory. Social Psychology Quarterly, 63(3), 224-237. https://doi.org/10.2307/2695870
• Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2007). Using multivariate statistics. Boston, Pearson Education, Inc.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
• Thoits, P.A., & Virshup, L.K. (1997). Me’s and we’s: Forms and functions of social identities. In R. D. Ashmore & L. Jussim (Eds.), Self and identity: Fundamental issues (pp. 106-133). New York, NY: Oxford University Press.
• Thomashow, M. (1996). Ecological identity: Becoming a reflective environmentalist. Cambridge, MA: MIT Press.
• Urbina, S. (2004). Essentials of psychological testing. New Jersey: John Wiley & Sons. Inc.
• Walton, T.N., & Jones, R.E. (2017). Ecological identity: The development and assessment of a measurement scale. Environment and Behavior. Advance online publication. https://doi.org/10.1177/0013916517710310
• Weigert, A.J. (1997). Self, interaction, and natural environment: Refocusing our eyesight. Albany: State University of New York Press.
• Whitmarsh, L., & O’Neill, S. (2010). Green identity, green living? The role of pro-environmental self-identity in determining consistency across diverse pro-environmental behaviors. Journal of Environmental Psychology, 30(3), 305-314. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2010.01.003
• Wilson, R.A. (1996). Starting early environmental education during the early childhood years (ERIC Digest). Columbus, OH: ERIC Clearinghouse for Science, Mathematics and Environmental Education (ERIC Identifier ED 402147).
• Zavestoski, S. (2003). Constructing and maintaining ecological identities: The strategies of deep ecologists. In S. Clayton & S. Opotow (Eds.), Identity and the environment (pp. 297-315). Cambridge, MA: MIT Press.