Tasarım Odaklı Düşünme Yaklaşımı Aracılığıyla Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Geliştirilen Ürünlerin Etkililiği

Yıl 2021, Cilt: 41 Sayı: 2, 885 - 910, 26.08.2021

Arcan Aydemir , Turhan Çetin

https://doi.org/10.17152/gefad.825049

Cited By: 3

Öz

Ürün geliştirmede sıkça kullanılan tasarım odaklı düşünme yaklaşımı özellikle eğitim-öğretim ortamlarında sorun veya eksikliklerin belirlenmesi ve giderilmesinde çok önemlidir. Tasarım odaklı düşünme sürecinde geliştirilen ürünlerin etkililiğine odaklanan bu çalışmada hem nitel hem de nicel yöntem kullanılarak, kullanılan ürünlerin akademik başarıya etkisi ve sürece yönelik görüşlerin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda deney-kontrol gruplu deneysel desen, nitel boyutunda ise olgubilim (fenomenoloji) kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu ortaokul 6.sınıfta öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler “Elektronik Yüzyıl” başarı testi ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen nitel veriler içerik analizi, nicel veriler ise Mann Whitney u ile Wilcoxon İşaretli Sıralar testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda tasarım odaklı düşünme aracılığıyla tasarlanan ürünlerle gerçekleştirilen süreç sonucunda elde edilen puanların, programın ön gördüğü şekilde gerçekleştirilen süreç sonunda elde edilen puanlara göre istatistiki olarak anlamlı bir şekilde farklılaştığına ulaşılmıştır. Buna ek olarak deneysel işlemin uygulandığı öğrenci grubu ise süreci, kolay öğrenme sağlaması, derste oyunların kullanılması, dersin eğlenceli hale gelmesi şeklinde değerlendirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

İnovasyon, Tasarım odaklı düşünme, Sosyal Bilgiler

Kaynakça

• Akgül, S. (2019). İlkokul sosyal bilgiler dersinde “insanlar ve yönetim” ünitesinin görsel materyal kullanılarak işlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Altun, C. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları projelerine tasarım odaklı düşünme becerilerini yansıtma süreçlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağrı.
• Araújo, R., Anjos, E. & Silva, R. (2015). Trends in the use design thinking for embedded systems. 15th International Conference on Computational Science and Applications (ICCSA), 82-86, Banff.
• Atacan, B. (2020). 7.Sınıf fen bilgisi dersinde tasarım odaklı düşünmeye yönelik etkinliğin öğrencilerin, motivasyon, ekip çalışması ve derse ilişkin bakış açılarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Avşar, S. (2012). İlköğretim ikinci kademe sosyal bilgiler derslerinde coğrafya konularının öğretiminde materyal kullanımının öğrenci başarısına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Bakeman, R. & Gottman, J. M. (1997). Observing interaction: introduction to sequential analysis (2. Edition). Cambridge: Cambridge University Press.
• Ballia, J. (2019). Design thinking for progress. Initial insights from an evolving design-led business support programme for Scotland. The Design Journal, 22(1), 981-995.
• Beckman, S., and Barry, M. 2007. Innovation as a learning process: Embedded design thinking. California Management Review 50(1), 25–56.
• Brown, T. & Wyatt, J. (2010). Design thinking for social innovation. Stanford Social Innovation Review. Winter, 31-35.
• Carlgren, L. (2013) Design thinking as an enabler of innovation: Exploring the concept and its relation to building innovation capabilities. (PhD Thesis). Chalmers University of Technology, Gothenburg.
• Creswell, J. W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş (3.Baskı). M. Sözbilir (Çev. Ed.), Ankara: Pegem.
• Croll, P. (1986). Systematic classroom observation. London: The Farmer Press.
• Chin, D.B., Blair, K.P., Wolf, R.C., Conlin, L.D., Cutumisu, M., Pfaffman, J. & Schwartz, D.L. (2019) Educating and measuring choice: a test of the transfer of design thinking in problem solving and learning. Journal of the Learning Sciences, 28(3), 337-380.
• Çapar, D. (2019). Coğrafya öğretmenlerinin etkili materyal kullanımının öğrencilerin tutum, akademik başarı ve hatırda tutma düzeylerine etkisi (İzmir Örneği). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Çetin, T. & Aydemir, A. (2018). Sosyal bilgiler öğretiminde tasarım etkinliklerinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi: Elektronik yüzyıl ünitesi örneği. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 445-466.
• Dunne, D. and Martin, R. (2006). Design thinking and how it will change management education. Academy of Management Learning and Education, 5(4), 512–523.
• Düzenli, H. (2019). İlköğretim 8.sınıf T.C. inkılap tarihi ve atatürkçülük dersinde görsel materyal kullanımının öğrenci başarısına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Gibbons, S. (2016). Design thinking 101. (https://www.nngroup.com/articles/design-thinking/ sayfasından erişilmiştir.
• Girgin, D. (2020). 21.yüyılın öğrenme deneyimi: öğretmenlerin tasarım odaklı düşünme eğitimine yönelik görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(226), 53-91.
• Ingle, B. R. (2013). Design Thinking for Entrepreneurs and Small Businesses: Putting the Power of Design to Work. Berkeley, CA: Apress.
• Kayalı, D. (2019). Dijital öyküleme yöntemi aracılığıyla 6.sınıf öğrencilerinin tasarım odaklı düşünme becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Kaymakçı, S. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde çalışma yaprakları kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve derse karşı tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kendir Çopurlar, C. & Kılıç Öztürk, Y. (2015). Giotto hareketi 2. Ulusal kongresi tasarım odaklı düşünme çalıştayı izlenimleri. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 19(1), 6-8.
• Kenger Taşdemir, G. (2002) İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde hazır eğitim-öğretim araç-gereçleri ve öğretmen-öğrenci iş birliği ile hazırlanan araç-gereçlerle yapılan öğrenme etkinliklerinin akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Kıy Can, S. (2009). İlköğretim 4. ve 5. Sınıflarda sosyal bilgiler dersinde (araç-gereç) materyal kullanımının öğrenci başarısına etkisi (Kars ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• Knight, J., Fitton, D., Phillips, C. & Price, D. (2019) Design thinking for ınnovation. stress testing human factors in ıdeation sessions. The Design Journal, 22(1), 1929-1939.
• Li, R., Qian, Z.C., Chen, Y.V. & Zhang, L. (2019). Design thinking driven ınterdisciplinary entrepreneurship. a case study of college students business plan competition. The Design Journal, 22 (1), 99-110.
• Meinel, C. & Leifer, L. (2010). Design Thinking Research. In H. Plattner, C. Meinel & L. Leifer (Eds.), Design thinking understand-improve-apply (pp. xiii-xxi). Berlin: Springer Publishing Company.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2005). Sosyal bilgiler 6.-7.sınıf programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• Morris, H. & Warman, G. (2015). Using Design Thinking in Higher Education. Educause Review.https://er.educause.edu/articles/2015/1/using-design-thinking-in-higher-education sayfasından erişilmiştir.
• Namal, R. (2011). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde yer alan ''ülkemizde nüfus'' ünitesinin öğretiminde görsel materyallerden yararlanmanın öğrenci başarısı üzerine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Özçelik, D. A. (2010). Test hazırlama kılavuzu (4.baskı). Ankara: Pegem.
• Öztürk, A. (2020). Tasarım odaklı düşünme yaklaşımı ile beşinci sınıflar için ortaklaşa stem etkinlikleri geliştirme. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Robson, C. (1994). Real world research. Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
• Sarıbaş, S. & Babadağ, G. (2015). Temel eğitimin temel sorunları. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 3(1), 18-34.
• Sönmez, Ö. F. (2006). İlköğretim sosyal bilgiler 7.sınıf Karadeniz bölgesi konusunun görsel araç-gereçlerle öğretiminin öğrencilerin akademik başarısına etkisinin değerlendirilmesi (Tokat örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şahin, E. (2019). Tasarım odaklı düşünme yönteminin benlik saygısı ve yaratıcılık ile bilişsel ve duygusal bağlamda ilişkilendirilmesi: bir etkinlik çalışması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Thoring, K. & Müller, R. M. (2011). Understanding the creative mechanisms of design thinking: an evolutionary approach. DESIRE’11- Creativy and Innovation in Design,Eindhoven: ACM Press.
• TRT Haber (2019). MEB'den öğretmenlere tasarım odaklı düşünme eğitimi (İnternet Haberi). https://www.trthaber.com/haber/egitim/mebden-ogretmenlere-tasarim-odakli- dusunme-egitimi-427607.html adresinden erişilmiştir.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitim bilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24, 543-559.
• Yeşiltaş, E. (2006). Sosyal bilgiler fiziki coğrafya konuları öğretiminde araç-gereç kullanımının öğrencilerin başarı düzeylerine etkisi (Kars ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.