Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreçte Bilgi İletişim Teknolojileri Kullanımına Yönelik Ölçek Geliştirilmesi

Yıl 2015, Cilt: 35 Sayı: 1, 1 - 25, 26.03.2015

Esra Açıkgül Fırat , Mustafa Özden

https://doi.org/10.17152/gefad.77668

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının bilimsel süreçte bilgi iletişim teknolojileri (BİT) kullanım durumlarını belirlemek amacıyla bir ölçek geliştirmektir. Bu amaçla, araştırma kapsamında “Bilimsel Süreçte Bilgi İletişim Teknolojileri Kullanımı Ölçeği” geliştirilmiştir. Araştırma, genel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Adıyaman Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği Bölümü’nde öğrenim gören 245 öğretmen adayının katılımıyla gerçekleşmiştir. Araştırma sürecinde öncelikle, madde havuzu oluşturulmuş ve hazırlanan taslak formun ön uygulaması yapılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla 53 maddeden oluşan taslak ölçeğe uygulanan faktör analizi sonucunda, faktör yükü 0.50’un altında olan maddeler ve aynı anda birden çok faktörde yer alıp iki faktördeki yükleri arasındaki fark 0,20’den küçük olan maddeler elenerek beşli likert tipinde 25 maddeden oluşan nihai ölçek elde edilmiştir. Geliştirilen ölçek; bilgiyi kullanma, deney tasarlama ve uygulama, bilimsel süreç becerilerini kullanma, araştırma ve geliştirme alt boyutlarından oluşmakta ve toplam varyansın yüzde 57,872’sini açıklamaktadır. Ayrıca, ölçeğin güvenirlik katsayısı 0,93 olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgular doğrultusunda, geliştirilen ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Bilgi iletişim teknolojileri, Öğretmen adayları, Bilimsel süreç

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. 2002. Öğretmenlerin İnternet Kullanımı ve Bu Konudaki Öğretmen Görüşleri Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 22, 1 - 8.
• Albion, P. 2008. Web 2.0 in teacher education: two imperatives for action. Computers in the Schools, 25 (3/4). 181-198.
• Albright, J. J., and Hun M. P.. 2008. Confirmatory Factor Analysis Using Amos, LISREL, Mplus, and SAS/STAT CALIS. Technical Working Paper. The University Information Technology Services (UITS) Center for Statistical and Mathematical Computing, Indiana University."
• Arbuckle, J.L. (2005), Amos 6.0 User’s Guide, Chicago, IL: SPSS Inc.
• Atav, E., Akkoyunlu, B. ve Sağlam, N. 2006. Öğretmen Adaylarının İnternet’e Erişim Olanakları ve Kullanım Amaçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 37-44.
• Balcı, A. 2009. Sosyal Bilimsel Araştırma. Pegem Akademi Yayıncılık, 362 s, Ankara.
• Baş, T. 2010. Anket, Nasıl Yapılır, Uygulanır, Değerlendirilir?. Seçkin Yayıncılık, 271 s, Ankara.
• Bindak R. 2005. Tutum ölçeklerine madde seçmede kullanılan tekniklerin karşılaştırılması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 17-26.
• Bower, M., Hedberg, J. G. & Kuswara, A. (2010) A framework for Web 2.0 learning design, 10.1080/09523987.2010.518811 Media
• International, 47:3, 177-198, DOI:
• Bulut, A. 2006. 9.sınıf matematik dersi 2005 öğretim programının değerlendirme boyutuna dair öğretmen görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ve Kılıç, E. 2009. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegema Yayıncılık, 360 s, Ankara.
• Costello, a. b., and Osborne, j. w. (2005). best practices in exploratory factor analysis: four recommendations for getting the most from your analysis. practical assessment research & evaluation, 10(7), 1.
• Çavuş, H. ve Gökdaş, İ. 2006. Eğitim Fakültesi’nde Öğrenim Gören Öğrencilerin İnternetten Yararlanma Nedenleri Ve Kazanımları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2) , 56-78.
• Dawson, V. 2008. Use of Information Communication Technology by Early Career Science Teachers in Western Australia. International Journal of Science Education, 30 (2), 203–219.
• Enoch, Y. and Soker, Z. 2006. Age, gender, ethnicity and the digital divide: University students’ use of web-based instruction. Open Learning, 21, 99-110.
• Fahser-Herro, D. (2010). Exploring student practices, teacher perspectives, and complex learning with web 2.0 technologies: A socio-constructivist approach. The University of Wisconsin – Madison). ProQuest Dissertations and Theses, , 314. Retrieved http://search.proquest.com/docview/756050153?accountid=10382. from
• Fraenkel, J., Wallen, N., & Hyun, H.H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). Boston: McGraw Hill.
• Gürak, H. 2004. Tez hazırlama, sunuş ve eleştiri teknikleri, http://www.hasmendi.net/ makale_gurak/Sosyal_Bilimlerde_Arastirma.pdf. Erişim Tarihi: 20.05.2011.
• Hack, L. and Smey, S. 1997. A survey of internetby use teachers in three urban Connecticut Schools. School Media Library Qarterly. 25 (3). 151-154.
• Herrera-Barista, M. A. and Gonzalez-Martinez, D. 2008. Information and communication technologies used by undergraduate students in their academic and socialization activities, http://eric.ed.gov/PDFS/ED502988.pdf . Erişim Tarihi: 18.01.2011.
• Hinkin, T. R. (1995). “A Review of Scale Development Practices in the Study of Organizations”. Journal of Management, Vol. 21, No. 5.967-988.
• Hu, L.T. and Bentler, P.M. (1999), "Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives," Structural Equation Modeling, 6 (1), 1-55.
• Kalaycı, Ş. 2009. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, 426 s, Ankara.
• Kara, A. 2010. Öğrenmeye İlişkin Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 9(32), 49-62.
• Karaca, M. 2008. Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilgi Teknolojilerinin Kullanımıyla İlgili Görüşleri: O.D.T.Ü. ve Ankara Üniversitesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kline, R. B. (in press). Exploratory and confirmatory factor analysis. In Y. Petscher & C. Schatsschneider (Eds.), HApplied quantitative analysis in the social sciences. New York: Routledge. (Prepublication version).
• Kurulgan, M. ve Argan, M. 2007. Anadolu Üniversitesi Öğrencilerinin İnternet Üzerinden Bilgi Arama Davranışları, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 291-304.
• Kutluca, T. Arslan, S. and Özpınar, İ. 2010. Developing A Scale To Measure Towards Measuring Information And Communication Technology Utilization Level. The Turkish Science and Education– TUSED, 7 (4), 37-45.
• Lau, W. F., & Yuen, A. K. (2014). Developing and validating of a perceived ICT literacy scale for junior secondary school students: Pedagogical and educational doi:10.1016/j.compedu.2014.04.016. Computers
• contributions. & Education, 781-9.
• Leech, N.L., Barrett, K.C., and Morgan, 2005. G.A. SPSS for Intermediate Statistics: Use and Interpretation, Fourth Edition. New York: Taylor & Francis.
• Metin, M., Kaleli Yılmaz, G., Coşkun, K & Birişçi, S. (2011) Developing An Attitude Scale Towards Using İnstructional Technologies for Pre-Service Teachers. Turkish Online Journal of Educational Technology, 11 (1), 36-45
• Odabaşı, H. F. 2007. Öğretmen Eğitiminde Bilgi Ve İletişim Teknolojileri Planlama Rehberi. Nobel Yayın Dağıtım. 228 s, Ankara.
• Odabaşı, F. 2010. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Işığında Dönüşümler. Nobel Yayın Dağıtım. 305 s, Ankara.
• Önür, N. 2007. Dijital Bölünme ve Gençlik: Bilgi Toplumunun Sınırlarında Erişilen Toplumsallık. Sosyoloji Dergisi, 17, 195-233.
• Özmusul, M. 2008. İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Yararlanma Düzeylerinin İncelenmesi (Kilis İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri ABD. Gaziantep.
• Özmusul, M.(2011). Bilisim Teknolojilerinden Yararlanma Ölçeginin Gelistirilmesi. Kuramsal Egitimbilim, 4 (1), 1-17.
• Petscher, Y., Schatschneider, C. W., & Compton, D. L. (Eds.). (2013). Applied Quantitative Analysis in Education and the Social Sciences. New York: Springer.
• Polat, C. ve Odabaş, H. 2008. Bilgi Toplumunda Yaşam Boyu Öğrenmenin Anahtarı: Bilgi Okuryazarlığı. Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyumu Bildiri Kitabı = ınternational Symposium on Globalization, Democratization and Turkey Proceedings içinde (596-606). Antalya: Akdeniz Üniversitesi.
• Rohada, M.S. (2004). The Acquisition of Integrated Science Process Skills in a Web- Based Learning Enviroment, Research in Science & Technological Education, 22(1), 23-40.
• Suhr, D.D. (2006). Statistics and Data Analysis Paper 200-31. Exploratory or Confirmatory Factor Analysis. In the Proceedings of the 31st Annual SAS Users Group International Conference. Cary, NC: SAS Institute Inc.
• Şeker Bektaş, T. 2005. “Bilgi Teknolojilerindeki Gelişmeler Çerçevesinde Bilgiye Erişimin Yeni Boyutları”, S.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 377-391.
• Tavşancıl, E. 2010. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayın Dağıtım, 224 s, İstanbul.
• Tezbaşaran, A. A. 1997. Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Türk Psikologlar Derneği, 56 s, Ankara.
• UNESCO. 2006. Using ICT to Develop Literacy. UNESCO Bangkok:18-21
• Yavuz, S. (2005). Developing a technology attitude scale for pre-service chemistry teachers. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 4, 1, 17-25.