Okul Öncesi Dönemi Çocuklarının Sayı Büyüklüklerini Anlamlandırmaları

Yıl 2024, Cilt: 44 Sayı: 1, 867 - 897, 30.04.2024

Ayşe Özer , Mesture Kayhan Altay , Çiğdem Alkaş Ulusoy , Aysun Umay

https://doi.org/10.17152/gefad.1306872

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemi çocuklarının sayı büyüklüklerini anlamlandırmalarını incelemektir. Bu amaçla 27 çocuk (61-80 aylık) ile çevrimiçi bir ortamda görüşmeler yapılmıştır. Görüşme sırasında çocuklara üç türde olmak üzere toplam 14 tane soru sorulmuştur. Birinci türdeki sorular sayıların günlük hayatta farklı bağlamlarda kullanımı ile ilgili iken, ikinci türdeki sorular sayıların sembolik olarak ve çokluk olarak karşılaştırılması ile ilgilidir. Son türdeki sorular ise sayıların sayı doğrusundaki gösterimi ve sıralanması ile ilgilidir. Veriler içerik analizinden yararlanarak çözümlenmiştir. Görüşmeler sırasında çocukların sorularda kullandıkları sözel ifadeler, mimik ve hareketler iki aşamada kodlanmıştır. Birinci aşamada çocukların sayıları anlamlandırma performansları doğru ve yanlış olarak değerlendirilmiştir. İkinci aşamada kullanılan stratejiler alan yazından yararlanılarak belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları, çocukların sayı büyüklüklerini anlamlandırmaya ilişkin algılarının yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Çocuklar en düşük performansı sayıların sayı doğrusunda gösterimi ile ilgili sorularda, en yüksek performansı ise sayıların sembolik olarak karşılaştırılmasını gerektiren sorularda sergilemişlerdir. Ayrıca çocukların 100 ve 1000 gibi büyük sayılara yönelik algısı araştırmanın bir diğer önemli sonuçlarındandır.

Anahtar Kelimeler

Sayı duyusu, Sayıların anlamları, Sayı büyüklüğü, Sayı dizisi, Okul öncesi dönemi çocukları

Kindergarten Children’s Understanding of Number Magnitude

Öz

The aim of this research is to examine kindergarten children's understanding of number magnitude. For this purpose, interviews were conducted with 27 children (61-80 months old) in an online setting. During the interview, a total of 14 tasks were asked, of three types, to the children. While the first type of tasks is about the using of numbers in various contexts in daily life, the second type of tasks is about comparing numbers in both symbolic and non-symbolic contexts. The last type of tasks involves the placing and ordering of numbers on the number line. Content analysis was employed to analyze the data. Two phases of coding were applied to the children's actions, facial expressions, and words during the interviews. In the first phase, the children's interpretation of numbers of performances was evaluated as correct and incorrect. In the second phase of coding, the strategies used were determined by using the literature. The findings of the study reveal that the perception of children in understanding of number magnitude is high. Children showed the lowest performance in the questions about the placing of numbers on the number line, and the highest performance in the questions that required the symbolic comparison of the numbers. An additional significant finding of the study is how children interpret large numbers like 100 and 1000.

Anahtar Kelimeler

Number sense, Number meaning, Number magnitude, Numerical sequence, Kindergarten children

Kaynakça

• Andrews, P., & Sayers, J. (2015). Identifying opportunities for grade one children to acquire foundational number sense: Developing a framework for cross cultural classroom analyses. Early Childhood Education Journal, 43, 257-267. Doi 10.1007/s10643-014-0653-6
• Baroody, A. J. (1984). Children's difficulties in subtraction: Some causes and questions. Journal for Research in Mathematics Education, 15(3), 203-213.
• Baroody, A. J., & Wilkins, J. L. (1999). The development of informal counting, number, and arithmetic skills, and concepts. In J. V. Copley (Ed.), Mathematics in the early years (pp. 48–65). National Association for the Education of Young Children.
• Berch, D. B. (2005). Making sense of number sense: Implications for children with mathematical disabilities. Journal of Learning Disabilities, 38(4), 333–339. https://doi.org/10.1177/002221940503800409
• Cheung, P., & Ansari, D. (2023). A million is more than a thousand: Children's acquisition of very large number words. Developmental Science, 26(1). Doi: 10.1111/desc.13246
• Creswell, J.W. (2013) Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. SAGE Publications.
• Demir, E., & Çiftçi, H. D. (2018). 5-6 yaş çocuklarına sayı kavramını kazandırmada drama çalışmalarının etkisinin incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(2), 309-333. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.196720182263
• Friso-van den Bos, I., Kroesbergen, E. H., & Van Luit, J. E. (2014). Number sense in kindergarten children: Factor structure and working memory predictors. Learning and Individual Differences, 33, 23-29. http://dx.doi.org/10.1016/j.lindif.2014.05.003
• Fuson, K. C. (2009). Avoiding misinterpretations of Piaget and Vygotsky: Mathematical teaching without learning, learning without teaching, or helpful learning-path teaching? Cognitive Development, 24(4), 343-361. doi:10.1016/j.cogdev.2009.09.009
• Gersten, R. & Chard, D. (1999). Number sense: Rethinking arithmetic instruction for students with mathematical disabilities. The Journal of Special Education, 33(1), 18–28.
• Greenes, C., Schulman, L., & Spungin, R. (1993). Developing sense about numbers. The Arithmetic Teacher, 40(5), 279-284. Doi: https://doi.org/10.5951/AT.40.5.0279
• Griffin, S. (2004). Teaching number sense. Educational Leadership, 61(5), 39–42.
• Güleç, N., & İvrendi, A. (2017). 5-6 yaş çocuklarının sayı kavramı becerilerinin ebeveyn ve öğretmen değişkenleri açısından yordanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 81-98. doi: 10.16986/HUJE.2016018516
• Gülleci, P. (2019). Oyun Temelli Matematik Eğitim Programının Okul Öncesi Çocukların Dikkat ve Sayı Korunum Becerilerine Etkisinin İncelenmesi (Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Howden, H. (1989). Teaching number sense. The Arithmetic Teacher, 36(6), 6-11.
• Howell, S., & Kemp, C. (2005). Defining early number sense: A participatory Australian study. Educational Psychology, 25(5), 555-571. Doi: 10.1080/01443410500046838
• Howell, S. C., & Kemp, C. R. (2010). Assessing preschool number sense: Skills demonstrated by children prior to school entry. Educational Psychology, 30(4), 411-429. Doi: 10.1080/01443411003695410
• Jordan, N. C., Kaplan, D., Locuniak, M. N., & Ramineni, C. (2007). Predicting first grade math achievement from developmental number sense trajectories. Learning Disabilities Research & Practice, 22(1), 36–46.
• Jordan, N. C., Glutting, J., & Ramineni, C. (2010). The importance of number sense to mathematics achievement in first and third grades. Learning and Individual Differences, 20(2), 82-88. doi:10.1016/j.lindif.2009.07.004
• Lago, R. M., & DiPerna, J. C. (2010). Number sense in kindergarten: A factor-analytic study of the construct. School Psychology Review, 39(2), 164-180.
• MEB (2013). 36-72 aylık çocuklar için okul öncesi eğitim programı, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Mutlu, Y., Olkun, S., & Cumhur, F. (2019). Dokunsay sayı tabletlerinin okul öncesi çocuklarının aritmetik becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. İlköğretim Online, 18(1), 437-450.
• Olkun, S., Fidan, E., & Özer, A. B. (2013). 5-7 yaş aralığındaki çocuklarda sayı kavramının gelişimi ve saymanın problem çözmede kullanımı. Eğitim ve Bilim, 38(169), 236-248.
• Önkol, F. L. (2012). Erken sayı testi’nin uyarlanması ve erken sayı gelişim programı’nın altı yaş çocukların sayı gelişimlerine etkisinin incelenmesi (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Reid, E. E., Baroody, A. J., & Purpura, D. J. (2015). Assessing young children's number magnitude representation: A comparison between novel and conventional tasks. Journal of Cognition and Development, 16(5), 759-779. Doi: 10.1080/15248372.2014.920844
• Seggie, F. N., & Bayyurt, Y. (Eds.). (2021). Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. Anı Yayıncılık.
• Siegler, R.S. & Booth, J. L. (2005). Development of numerical estimation: A review. In J. I. Campbell (Ed.), The handbook of mathematical cognition (pp. 215-230). Psychology Press.
• Spinillo, A. G. (2018). Number sense in elementary school children: The uses and meanings given to numbers in different investigative situations. In Invited lectures from the 13th International Congress on Mathematical Education (pp. 639-650). Springer International Publishing.
• Spinillo, A., Correa, J., & Cruz, M. (2021). Number sense in children: meaning of numbers, relative magnitude, and numerical sequence. Zetetiké Campinas, 29, 1-18. Doi: 10.20396/zet.v29i00.8660951
• Toll, S. W., & Van Luit, J. E. (2014). Explaining numeracy development in weak performing kindergartners. Journal of Experimental Child Psychology, 124, 97-111. http://dx.doi.org/10.1016/j.jecp.2014.02.001
• Whyte, J. C., & Bull, R. (2008). Number games, magnitude representation, and basic number skills in preschoolers. Developmental Psychology, 44(2), 588. https://doi.org/10.1037/0012-1649.44.2.588