In the Library of Tire Necip Paşa to the Interpretation Relating Manuscripts III

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 6, 204 - 222, 01.12.2014

Nurdoğan Türk

Öz

Necip Pasha Works in the Izmir Tire Library "Necip Pasha" and "Other Foundation" are classified in two parts. In This study are given information about 1147 manuscripts of " The other Chapter Necip Pasha " in the that commentary of 37 A total Works. Some of these works to be century of VII., values increases still more. Many of the works in the library today published in their original language, has been translated into many languages. Necip Mehmed Pasha Who devoted his 671 work to the Library, a treasure waiting to be discovered this important library in theTire led to the introduction a rich collection of boks and has served the our cultural life.

Anahtar Kelimeler

Qur’an, Tire, Necip Pasha, Library, Tafsir, Foundation, Manuscript.

Tire Necip Paşa Kütüphanesi’ndeki Tefsire Dair Yazma Eserler -III- (Diğer Vakıf Kısmı)

Öz

İzmir Tire Necip Paşa Kütüphanesi’ndeki eserler “Necip Paşa” ve “Diğer Vakıf” olmak üzere iki kısımda tasnif edilmiştir. Bu çalışmada Tire Necip Paşa Kütüphanesi’ndeki 1147 yazma eserden “Diğer Vakıf Kısmı”ndaki tefsire dair 37 yazma eser hakkında bilgi verilmiştir. Bu eserlerden bazılarının VII. yüzyıla ait olması, değerlerini bir kat daha artırmaktadır. Kütüphanedeki eserlerden bir çoğu günümüzde asıl dillerinde yayımlanmış, birçok dile çevrilmiştir. Kütüphaneye 671 eseri vakfeden bânî Mehmed Necip Paşa, bu önemli kütüphanede zengin bir kitap koleksiyonunun oluşmasına vesile olmuştur. Eserler, kültür hayatımıza hizmet etmiştir. Fakat bugünkü haliye kütüphane keşfedilmeyi bekleyen bir hazine gibidir.

Anahtar Kelimeler

Kur’ân, Tire, Necip Paşa, Kütüphane, Tefsir, Vakıf, Yazma.

Kaynakça

• Abay, Mustafa, “Osmanlı Döneminde Yazılan Tefsirle İlgili Eserler Bibliyografyası”, DÎVÂN İlmi Araştırmalar Dergisi, İstanbul 1991, sayı: 6.
• Arslan, Şükrü, “Şihâbuddîn es-Sivâsî ve Uyûnu‟t-Tefâsîr li-Fudalâi‟s- Semâsîr‟indeki Metodu”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1990, sayı: 9.
• Ata, Mehmet Mahfuz, “Kevâşî‟nin Hayatı, İlmi Kişiliği ve Eserleri”, Usûl İslam Araştırmaları Dergisi, İstanbul 2009, sayı: 12.
• Ata, Mehmet Mahfuz, “Kevâşî (ö.680/1281) ve Tefsirdeki Metodu”, doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1998.
• ---------, Kevâşî ve Kur‟ân‟ı Yorumlama Metodu, Emre Matbaacılık, İstanbul 2003.
• Bayraktar, M. Sami, “Tire Necip Paşa Kütüphanesi”, Atatürk ÜniversitesiGüzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, Erzurum 2003, sayı: 11.
• Birışık, Abdülhamit, “Osmanlıca Tefsir Tercümeleri ve Hüseyin Vâiz-i Kâşifî‟nin Mevâhib-i Aliyye‟si”, İslâmî Araştırmalar Dergisi, İSAM, İstanbul 2004, c. 17, sayı: 1.
• Bolelli, Nusrettin, “el-Ukberî‟nin Hayatı, Şahsiyeti ve Eserleri”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, İstanbul 1986, sayı: 4.
• Bursalı Mehmed Tâhir Efendi, Osmanlı Müellifleri, haz.: A. Fikri Yavuz, İsmail Özen, Meral Yayınevi, İstanbul t.y.
• Cerrahoğlu, İsmail, “Zemahşerî ve Tefsiri”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Ankara 1984, c. 26, sayı: 1.
• Çetin, Abdülbaki, “Ebu‟l-Leys Semerkandî Tefsîri‟nin Türkçe Tercümesi Üzerine”, Türkiyât Araştırmaları Dergisi, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya 2007, sayı: 22.
• Erul, Bünyamin, “İlmiyye Sınıfına Mensup Bazı İskilipli Alimler ve Eserleri”, Türk Kültüründe İz Bırakan İskilipli Âlimler, haz. Mevlüt Uyanık, Diyanet Vakfı Yayınları - 264, Ankara 1998.
• Erünsal, İsmail E., Türk Kütüphaneleri Tarihi II: Kuruluştan Tanzimat‟a Kadar Osmanlı Vakıf Kütüphaneleri, Atatürk Kültür Merkezi, Ankara 1988. Güney, Ahmet Faruk, Gaza Devrinde Kur‟ân‟ı Yorumlamak: Fetih Öncesi Osmanlı Müfessirleri ve Tefsir Eserleri, DÎVÂN İlmi Araştırmalar Dergisi, İstanbul 2005, sayı: 18.
• Habibov, Aslan, “İlk Dönem Şiî Tefsir Anlayışı”, doktora tezi, AÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2007.
• İsam Kütüphanesi, http://ktp.isam.org.tr/ (online kaynak).
• Kahveci, İhsan, “el-Mevhibetü‟l-İlâhiyye ve‟l-„Atıyyetü‟s-Sübhâniyye” Adlı Eseri Çerçevesinde İskilipli Yûsuf Efendî‟nin Tefsir Anlayışı, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sakarya 2006, sayı: 13.
• Kâtip Çelebî, Keşfu‟z-Zunûn an Esmâi‟l-Kütübi ve‟l-Funûn, Dâru İhyâi‟t- Türâsi‟l-Arabî, Beyrut, t.y.
• Kumbasar, H. Murat, “Taftazânî (722-792/1322-1390)‟nin Eserleri”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Erzurum 2006, sayı: 25.
• Osmanlı Astronomi Literatürü Tarihi, haz.: Ekmeleddin İhsanoğlu ve diğerleri, ed.: Ekmeleddin İhsanoğlu, İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA), İstanbul 1997.
• Öztürk, Mustafa, “Kevâşî ve Tefsirdeki Metodu”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Samsun 1999, sayı: 11.
• Süreyya, Mehmed, Sicilli Osmânî (I-VI), haz.: Nuri Akbayar, Tarih Vakfı Yurt Yayınları 30, Numune Matbaacılık, İstanbul 1996. T.C. Kültür www.yazmalar.gov.tr (online kaynak). ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Yazmaları,
• Türk, Nurdoğan, “Tire Necip Paşa Kütüphanesi‟ndeki Tefsire Dair Yazma Eserler I (Necip Paşa Kısmı)”, Gümüşhane İlahiyat Fakültesi Dergisi, Ocak 2014, sayı: 5.
• ---------, “Tire Necip Paşa Kütüphanesi‟ndeki Tefsire Dair Yazma Eserler II (Necip Paşa Kısmı)”, Gümüşhane İlahiyat Fak. Dergisi, Ocak 2014, sayı: 5.
• Yıldırım, Ali İhsan, Necip Paşa Kütüphanesi Yazma Eserler Kataloğu I, Tire 2003.
• ---------, Tire Necip Paşa Kütüphanesi Tezhipli Yazmalar Kataloğu, Seçil Ofset, İstanbul 2011.
• Yıldız, Abdulvahap, “Meybudî‟nin Keşfu‟l-Esrâr ve „Uddetu‟l-Ebrâr Adlı Tefsiri”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, İstanbul 2006, sayı: 17.
• Yıldız, Abdulvahap, “Meybudî (ö. 570/1174)‟nin Hayatı, Şahsiyeti ve Eserleri”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, İstanbul 2002, c. 3, sayı: 8.
• Yılmaz, Ozan, “Cinas Usulüne Dayalı Farsça-Türkçe Bir Lügat Ravzatü‟l- Cinâs”, Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, İstanbul 2010, sayı: 2.