A Comparison and Contrast of The Roles of The Visual and Olfactory Senses in Cognitive Learning Process

Yıl 2008, Cilt: 3 Sayı: 2, 42 - 53, 01.06.2008

Burhan Akpınar , Zehra Nur Ersözlü

Öz

In this manuscript, the roles of the visual and olfactory senses in learning process are taken in historical process. In the study, which is in the form of a suvaillance model, the roles of the visual and olfactory senses in cognitive learning process are taken into consideration in a comparative point of view. In the study, it is seen that, the visual culture gives the first place to visuality and turns the role the olfactory sense in learning process into being less important. However the researches point out that olfaction may have an important role in learning. Thus in the reseaches, it is proved that in the processes of spatial perception and attention, seeing, and in the process of memory, olfaction is more dominant. The results also showed that, the visual perception is electromagnetically coded, proportional, objective and quantitative, and the olfactory perception is chemically coded, holistic and qalitative. It is also determined that, the visual memory is semantic and the olfactory memory is incidental. In the study it is evaluated that, the sense of smell is not a rival to the visual sense, but more likely to be integral in increasing the quality of visual perception

Anahtar Kelimeler

The visual sense and the sense of smell, The olfactory sense in cognitive learning, Olfactory learning

Görme ve Koklama Duyularının Bilişsel Öğrenme Sürecindeki Rollerinin Karşılaştırılması

Öz

Bu makelede, görme ve koklama duyularının öğrenme sürecindeki rolleri tarihi süreç içerisinde ele alınarak tartışılmıştır. Tarama modelindeki çalışmada, görme ve koklama duyularının bilişsel öğrenme sürecindeki rolleri karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışmada, görsel kültürün öğrenme sürecinde görmeyi ön plana çıkararak koku duyusunun bu süreçteki rolünü perdelediği belirlenmiştir. Ancak araştırmalar, koklamanın öğrenmede önemli bir role sahip olabileceğini göstermiştir. Nitekim yapılan karşılaştırmada uzaysal algı ve dikkat sürecinde görmenin; hafıza sürecinde ise koku duyusunun daha baskın olduğu belirlenmiştir. Ayrıca görsel algının elektromanyetik kodlu, oranlı, objektif ve nicel olduğu; kokusal algının ise, kimyasal kodlu, bütüncül, subjektif ve nitel olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, görsel hafızanın anlamsal, kokusal hafızanın ise olaysal olduğu belirlenmiştir. Çalışmada, koku duyusunun görmeye rakip değil, değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Görme ve koklama duyuları, Bilişsel öğrenmede koku duyusu, Kokusal öğrenme

Kaynakça

• Akpınar, B. (2005a). Limon Esans Yağı Aromasının Kokusal Uyarıcı Olarak Ratların Öğrenme Davranışları Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış Araştırma.
• Akpınar, B. (2005b). Aromanın Öğrenme Sürecindeki Rol ve Etkileri: Kokusal Öğrenme. Eğitim Araştırmaları Dergisi, (20), 25-35.
• Bacanlı, H. (2003). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 6. Baskı.
• Bodnar, A., Corbett, R., and Nekrasovski, D. (2004). Aroma: Ambient awaReness through http://www.ece.ubc.ca/elec596/previous/hit. in a messaging application
• Broughan, C. (2002). Odours, emotions, and cognition – how odours may affect cognitive performance. The International Journal of Aromatherapy, Elsevier Science, 12, (2), 92-98.
• Caine, R.N., & Caine, G. (2002). Beyin Temelli Öğrenme. Çeviren : G. Ülgen. Ankara, Nobel yayınları.
• Ceccarelli, I., Lariviere, W. R., Fiorenzani, P., Sacerdote, P., and Aloisi, A. M (2003). Effects of long-term exposure of lemon essetial oil odor on behavioral, hormonal and neuronal parameters in male and female rats. Brain Research, (1001), 78- 86.
• Covey, S. R. (2005). 8’inci Alışkanlık, Bütünlüğe Doğru (Çev: Sezer Soner ve Çağlayan Erendağ) İstanbul: Sistem Yayınclık.
• Dorita, S.B. (2002). Music Therapy Sensory Integration and Authority, Philadelphia, http://site.ebrary.com/lib/firat. USA: Jessica Kingsley Publishers.
• Ergin, A. (1998). Öğretim Teknolojisi İletişim. Ankara: Anı Yayıncılık, 2. Baskı.
• Erlauer, L. (2003). Brain-Compatible Classroom. Alexandria, VA, USA. http://site.ebrary.com/lib/firat.
• Finnegan, R. (2002) Communicating: The Multiple Modes of Human Interconnection. Florence, KY, USA: Routledge. http://site.ebrary.com/lib/firat.
• Goleman, D. (1996). Duygusal Zeka Neden IQ’dan Daha Önemlidir? İstanbul: Varlık Yayınları.
• Guterman, U. (2001). Do You Smell What I Hear? Neuroscientists Discover Crosstalk Among the Senses. The Chronicle of Higher Education. Washington: 48, (16), 1-17.
• Herz, R.S. (1997) . Memory guide. The effects of cue distinctiveness on odor-based context dependent memory. Memory and Cognition, (25), 375-380. http://www.memory-key.com/ResearchReports/herz97.htm.
• Holden, C. (2004). An Eye for Nose. Science, Washington: 303, 621.
• Holley, A. (2002). Olfaction, Taste and Cognition. In B. Schaal (Ed.), Olfaction, Taste and Cognition (pp. 61-67) West Nyack, NY, USA: Cambridge University Pres. http://site.ebrary.com/lib/firat.
• Howes, D. (2002). Nose-Wise: Olfactory Metaphors in Mind. In B. Schaal (Ed.), Olfaction, Taste and Cognition (pp. 61-67) West Nyack, NY, USA: Cambridge University Pres. http://site.ebrary.com/lib/firat.
• Howes, M. J. R. and Houghton, P. (2003). Plants used in Chinese and Indian traditional medicine for improvenment of memory and cognitive function. Pharmacology, Biochemistry and Behavior, 75, 513-527.
• Hudson, R. and Distel, H. (2002). The Individual of Odor Perception. In B. Schaal (Ed.), Olfaction, Taste and Cognition (pp. 408-432) West Nyack, NY, USA: Cambridge University Pres. http://site.ebrary.com/lib/firat.
• İnceoğlu, M. (2000). Tutum-Algı-İletişim. Ankara:İmaj Yayıncılık.
• Koku Terapisti (2004). http://www.rotary. (Erişim:20 ocak 2004).
• Köster, E. P. (2002). The Specific Characteristics of the Sense of Smell. In B. Schaal (Ed.), Olfaction, Taste and Cognition (pp. 27-51) West Nyack, NY, USA: Cambridge University Press. http://site.ebrary.com/lib/firat/Doc?id=10069964&ppg=91
• Lamprecht, R. and LeDoux, J.(2004). Structural Plasticity and Memory. Nature Reviews, 5.
• Moore, K.D. (1992). Öğretim Becerileri (Çeviren: Nizametin Kaya).
• Moss, M., Cook, J., Wesney, K. and Duckett, P. (2002). Aromas of Rosemary and Lavender Essential Oils Differentially Affect Cognition and Mood in Healthy Adults. Intern J Neuroscience, 113, 15-38.
• Özden, Y. (2003). Öğrenme ve Öğretme. Ankara, Pegem yayıncılık.
• Robins, J.L.W. (1999). The Science and Art of Aromatherapy. Journal o Holistic Nursing, 17, (1), 5-17.
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim ve Öğrenme-Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi, 10. Baskı.
• Stephenson, J. (2002). Characterization of Multisensonry Environments: Why Do Teachers Use Them? Jaounal of Applied Research in Intellectual Disabilities.
• Sprinkle, R. (1999). The Power of Aroma and Olfactory Experience in the Classroom. Teaching English in the Two-Year Collage, 27, 93-188.
• Tildesley, N.T.J., Kennedy, D.O., Perry, E.K., Ballard, C.G., Wesnes, K.A. and Scholey A.B. (2005). Positive modulation of mood and cognitive performance following administration of acute doses of Salvia lavandula efolia essatial oil to healthy young volunteers. Physiology & Behavior, 83, 699-709.
• Üstündağ, T. (2002). Yaratıcılığa Yolculuk. Ankara, Pegem yayıncılık.
• Welzl, H. and Stork, O. (2003). Cell Adhesion Molecules: Key Players in Memory Consolidation?, News Physiol Sci 18:147-150.
• Wolfe, P., (2001), Brain Matters: Translation Research into Classroom Practice, Alexandria,VA USA, http://site.ebrary.com/lib/firat/Doc?id=10044811&ppg=97