How can Social Sciences be Integrated into Science Centers?

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 3, 325 - 342, 31.12.2023

Galip Öner , Şeyma Erarslan

https://doi.org/10.5961/higheredusci.1170910

Öz

There are about 3000 science centers in the world. Hundreds of millions of people visit these science centers every year. A significant
portion of these visitors are school-age children. Science centers are not only a formal learning environment that can be used in various
courses at every level from pre-school education to university but also informal learning environments that can be considered within the
scope of lifelong learning. However, it is seen that the content related to social sciences is given a very little place in the existing science
centers. This situation causes the perception of science in society to be formed incompletely or incorrectly, and at the same time, it is
not possible to benefit from these places sufficiently in the courses related to different social sciences. In this context, the research aims Yuto
determine the views of teachers on science, science centers, and social sciences and to reveal their thoughts on how social sciences
can be integrated into science centers. Phenomenology, one of the qualitative research methods, was used in the study. The study group
of the research consists of 25 teachers from social studies, history, geography, Turkish language and literature, philosophy group, and
Turkish branches working in secondary school, social sciences high school, science, and art center, science, and Anatolian high schools.
The criterion sampling method was used in the determination of the study group, and the main criterion sought for the participants was
that they visited the science center with their students. Semi-structured interviews were used as a data collection tool in the research. The
data were analyzed by descriptive and content analysis, one of the qualitative data analysis techniques. The findings were interpreted with
a holistic description and supported by direct quotations from the participants. As a result of the research, it has been determined that the
participants think that social sciences are not given enough value in Turkey, that the content related to social sciences is not included in the
science centers, and that the existing science centers can be rearranged with the content of social sciences.

Anahtar Kelimeler

Science, Social sciences, Science centre, Teacher’s opinions

Proje Numarası

1919B012000578

Sosyal Bilimler Bilim Merkezlerine Nasıl Entegre Edilebilir?

Öz

Dünyada yaklaşık 3000 bilim merkezi bulunmaktadır. Bu bilim merkezlerini her yıl yüzlerce milyon kişi ziyaret etmektedir. Bu
ziyaretçilerin önemli bir kısmını ise okul çağındaki çocuklar oluşturmaktadır. Bilim merkezleri okul öncesi eğitimden yükseköğretime
kadar her kademede yer alan çeşitli derslerde yararlanılabilecek formal bir öğenme ortamı olduğu gibi hayat boyu öğrenme kapsamında
ele alınabilcek informal öğrenme ortamlarından da biridir. Ancak mevcut bilim merkezlerinde sosyal bilimlere ilişkin içeriklere çok az yer
verildiği görülmektedir. Bu durum ise toplumda bilim algısının eksik veya yanlış şekilde oluşmasına aynı zamanda farklı sosyal bilimlere
ilişkin derslerde bu mekânlardan yeterince yararlanamamasına neden olmaktadır. Bu kapsamda araştırmanın amacı öğretmenlerin bilim,
bilim merkezi ve sosyal bilimlere ilişkin görüşlerini tespit etmek ve bilim merkezlerine sosyal bilimlerin nasıl entegre edilebileceğine ilişkin
düşüncelerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan olgubilim kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma
grubunu ortaokul, sosyal bilimler lisesi, bilim ve sanat merkezi, fen ve anadolu liselerinde görev yapmakta olan sosyal bilgiler, tarih,
coğrafya, Türk dili ve edebiyatı, felsefe grubu, Türkçe branşlarından 25 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde
ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmış, katılımcılarda aranan temel ölçüt ise bilim merkezini öğrencileriyle birlikte ziyaret etmiş
olmasıdır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşmelerden yararlanılmıştır. Veriler nitel veri analiz tekniklerinden
betimsel ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Bulgular bütüncül bir betimlemeyle yorumlanmış ve katılımcılardan edinilen doğrudan
alıntılarla desteklenmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların, Türkiye’de sosyal bilimlere yeterince değer verilmediğini, bilim
merkezlerinde sosyal bilimlere ilişkin içeriklere içeriklerin bulunmadığını, hâlihazırdaki bilim merkezlerinin sosyal bilimler içerikleriyle
yeniden düzenlenebileceğini düşündükleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilim, Sosyal bilimler, Bilim merkezi, Öğretmen görüşleri

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK BİDEB

Proje Numarası

1919B012000578

Kaynakça

• Adams, C. & Manen, M. V. (2008). Phenomenology. In The Sage encyclopedia of qualitative research methods (p.614-619), Lisa M. Given (Ed.). USA: SAGE Publications
• Alberti, S.J.M.M. (2022). Curious devices and mighty machines: exploring science museums. UK: Reaktion Books
• Angın, D. E. & Özenoğlu, H. (2019). Öğretmen adaylarının bilim insanına ilişkin algıları. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 255-276.
• Ashmolean Museum. (2022). Hıstory of the Ashmolean. https://www.ashmolean.org/history-ashmolean
• ASTC. (2016). Science center statistics. https://www.astc.org/wp-content/uploads/2017/09/ASTC_SCStats-2016.pdf
• Ata, B. (2002). Müzelerle ve tarihî mekânlarla tarih öğretimi: tarih öğretmenlerinin müze eğitimine ilişkin görüşleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Azkeskin, C. (2021). Kocaeli bilim merkezi galerilerindeki bilimsel düzeneklerin ortaöğretim fizik dersi öğretim programıyla uyumunun analizi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 6(1), 66-86.
• Azkeskin, C. & Yavuz-Topaloğlu, M. (2021). Kocaeli bilim merkezi galerilerindeki düzeneklerin fen bilimleri dersi öğretim programı çerçevesinde incelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 220-245.
• Barry, A. (2010). On interactivity: consumers, citizens and culture. In The Politics of Display: Museums, science, culture, Sharon Macdonald (Ed.),p. 85-102. USA: Routledge
• Binekci, Ö. & Öner, G. (2019). Ortaokul branş öğretmenlerinin derslerinde müzelerden yararlanma durumları ile müze ve tarihi mekâna ilişkin görüşleri. Uluslararası Müze Eğitimi Dergisi, 1(1), 32-49.
• Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen ögretimindeki yeri ve önemi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bozdoğan, A. E. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilim merkezlerini fen öğretimi açısından değerlendirmesi: Feza Gürsey Bilim Merkezi örneği. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 19-41.
• Bozdoğan, A. E. & Yalçin, N. (2006). Bilim merkezlerinin ilköğretim öğrencilerinin fene karşı ilgi düzeylerinin değişmesine ve akademik başarılarına etkisi: Enerji parkı. Ege Eğitim Dergisi, 7(2), 95-114.
• Braund, M. & Reiss, M. (2006). Towards a more authentic science curriculum: The contribution of out-of-school learning. International Journal of Science Education, 28, 1373-1388.
• Chin, C. C. (2004). Museum experience – a resource for science teacher education. International Journal of Science and Mathematics Education, 2, 63-90.
• Çakıcı, E. (2018). Farklı öğretim kademelerindeki öğrencilerde bilim insanı algısının belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Çığrık, E. & Özkan, M. (2016). Bilim merkezinde yürütülen öğrenme etkinliklerinin öğrencilerin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi ve motivasyon düzeyleriyle ilişkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 279-301.
• Çıldır, Z. (2007). Öğretmenlerle müzede yetişkin eğitimi: Feza Gürsey Bilim Merkezi örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Cogswell, G. A. (1899). The classification of the sciences. The Philosophical Review, 8(5), pp. 494-512. https://www.jstor.org/stable/pdf/2176887.pdf
• Coulton, T. (2006). Hands-on exhibitions: managing interactive museums and science centres. UK: Routledge
• Danilov, V. J. (2010). Hands-on science centers: a directory of interactive museums and sites in the United States. USA: McFarland & Company
• Derry, G. N. (1999). What science is and how it works. New Jersey: Princeton University Press
• Doğanay, H. & Sever, R. (2013). Genel ve fiziki coğrafya. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Erçetin, Ş. Ş. & Görgülü, D. (2018). Bilim merkezlerini ziyaret eden 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine ilişkin görüşlerinin incelenmesi: Konya bilim merkezi örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(2), 122-138.
• Falk, J. H. & Gillespie, K. L. (2009). Investigating the role of emotion in science center visitor learning. Visitor Studies, 12(2), 112-132.
• Faria, C., Chagas, I., Machado, A. & Sousa, J. (2012). A science teacher education course in a science centre: A successful strategy to empower teachers to master museum resources exploration?. Electronic Journal of Science Education, 16(2), 1-13.
• Gordon, S. (2003). The history and philosophy of social science. UK: Routledge
• Henning, M. (2006). Museums, media and cultural theory. UK: Open University Press
• Hunt, E. G. & Colander, D. C. (2010). Social Science: An introduciton to the study of society. UK: Pearson
• ICOM. (2020). 224 years of defining the museum. https://icom.museum/wp-content/uploads/2020/12/2020_ICOM-Czech-Republic_224-years-of-defining-the-museum.pdf
• ICOM. (2022). Museum definition. https://icom.museum/en/resources/standards-guidelines/museum-definition/
• Laçin Şimşek, C. & Öztürk, Ö. (2021). An examination of science center visitors' ınteractions with exhibits. Museum Management and Curatorship, 37(3), 1-21.
• Latham, K. F. & Simmons, J. E. (2014). Foundations of museum studies: Evolving systems of knowledge. USA: Libraries Unlimited
• Linnemann, C. R. & Martini, G. (2020). Art in science museums towards a post-disciplinary approach. UK: Routledge
• Mañebog, J. D. G. (2013). The nine social science disciplines. https://www.scribd.com/document/414236731/The-Nine-Social-Science-Disciplines
• McLendon, J. C. (1971). Social science disciplines: Fundamental for curriculum development. Jonathan C. McLendon (Ed.). 1-186. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED058125.pdf Nisbet, R. A. & Greenfeld, L. (2021). Social science. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/social-science
• Oreskes, N. (2019). Why trust science? New Jersey: Princeton University Press
• Önen Öztürk, F. & Ağlarca, O. (2019). Öğretmen adaylarının bilim insanlarına ve çalışma yöntemlerine ilişkin görüşleri ve metaforları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46, 88-107.
• Öner, G. & Çengelci Köse, T. (2019). Müze ve tarihi mekânlarda değer ve beceri kazandırmaya yönelik sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri. Turkish History Education Journal, 8(1), 98-128.
• Öner, G. & Öztürk, M. (2019). Okul dışı öğrenme ve öğretim mekânları olarak bilim merkezleri: sosyal bilgiler öğretmen adaylarının deneyimi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(Özel Sayı), 1-27.
• Öz, R. (2015). Araştırma ve sorgulamaya dayalı etkinliklerle desteklenmiş bilim merkezi uygulamalarının 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, bilim okuryazarlıklarına ve sorgulayıcı düşünme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Öztürk, A. & Başbay, A. (2017). Mevlana Toplum ve Bilim Merkezi öğretim programlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve bilime yönelik tutumlarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 283-298.
• Özmen, S. S. (2018). Müze eğitiminin gelişimi. Humanitas, 6(11), s.301-324.
• Peker, H. (2000). İbn Sina'nın bilimler sınıflaması. Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 9(9), 1-5.
• Popper, K. (2005). The logic of scientific discovery. UK: Routledge
• Porter, T. M. (2008). Genres and objects of social inquiry, from the enlightenment to 1890. In The Cambridge History of Science: The Modern Social Sciences, Theodore M. Porter and Dorothy Ross (Eds.), (p. 13-40). UK: Cambridge University Press
• Porter, T. M. & Ross, D. (2008). Introduction: Writing the history of social science. In The Cambridge History of Science: The Modern Social Sciences, Theodore M. Porter and Dorothy Ross (Eds.), (p. 1-12). UK: Cambridge University Press
• Rosenberg, A. (2008). Philosophy of social science. USA: Westview Press
• Salmi, H. (2003). Science centres as learning laboratories: experiences of Heureka, the Finnish Science Centre. International Journal of Technology Management, 25(5), 460-476.
• Sasson, I. (2014). The role of informal science centers in science education: attitudes, skills, and self-efficacy. Journal of Technology and Science Educaton, 4(3), 167-180.
• Shields, C. (2016). Aristotle. In The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Edward N. Zalta (Ed.). https://plato.stanford.edu/archives/win2016/entries/aristotle/
• Sontay, G., Tutar, M. & Karamustafaoğlu, O. (2016). Okul dışı öğrenme ortamları ile fen öğretimi hakkında öğrenci görüşleri: Planetaryum gezisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-24.
• Tekkumru-Kısa, M. (2005). Development and implementation of a “science center learning kit” designed to improve student outcomes from an informal science setting. Unpublished Doctoral Thesis, Boğaziçi University, The Institute for Graduate Studies in Sciences and Engineering, İstanbul.
• Tezcan, Akmehmet, K. ve Ödekan A. (2006). Müze Eğitiminin Tarihsel Gelişimi. İTÜ Dergisi/B Sosyal Bilimler, 3(1),s. 47-58.
• TÜBİTAK. (2022). Dünyadan bilim merkezleri. https://bilimmerkezleri.tubitak.gov.tr/
• TÜBİTAK. (2022). TÜBİTAK bilim ve toplum proje destek programı bilim merkezi kurulması çağrı.metni. http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/4003_bilim_merkezi_kurulmasi_cagri_metni.pdf
• Türkyılmaz, M. (2020). Türkçe öğretmen adaylarının bilim algısı. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 8(3), 36-49.
• Yavuz Topaloğlu, M. & Balçın, M. D. (2021). Doğa eğitim gezisi ve bilim merkezi gezisinde dördüncü sınıf öğrencilerinin fene yönelik tutumlarının incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 55-75.
• Yurtkulu, A., Şare-Akkuş A. N. & Laçin-Şimşek, C. (2017). Feza Gürsey Bilim Merkezi etkinlik örneği: Fısıltı tabakları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(2), 70-76.
• Zeren-Özer, D. & Güngör, S. N. (2019). Bilim merkezlerinin öğrencilerin motivasyonu ve fen bilimleri akademik başarısı üzerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 51, 288-314.
• Zlatanova, J. (2020). What is science? Myths and reality. USA: CRC Press