LİRİK SÖYLEMDEN DİRENÇ DEVŞİREN ŞAİR: ALAADDİN SOYKAN VE ŞİİR VARLIĞI

Yıl 2024, , 306 - 325, 31.10.2024

Şükrü Can Balta

https://doi.org/10.28981/hikmet.1504440

Öz

Alaaddin Soykan’ın (1943-2020), şiirle olan bağlantısı henüz çocukluk yıllarında başlamıştır. Bu etkileşim, kısa sürede hayranlık duygusuyla birlikte yaşam boyu devam edecek bir bağlılığa dönüşecektir. Nitekim şiir türü onun için bayağı görülen uğraş veya araç olmaktan öte ontolojik arayış sürecinde, şahsına rehberlik eden bir dayanak hâline gelmiştir. Özellikle 1980’li yıllardan sonra süreli yayınlarda istikrarlı bir şekilde adını duyurmayı başaran Soykan’ın, nevi şahsına münhasır bir yaşantısı ve şiirsel söylemi bulunmaktadır. Şair, Varlık, Türk Dili, Mavera ve Ay Vakti benzeri çeşitli dergilerde şiirleriyle hazır bulunmuştur. Hissedilir derecede içli bir söyleyiş tarzına sahip olan sanatçı, lirik ve coşkulu ifade tarzını sentezlemiştir. Şiirlerinde soyut ve somut ögeleri aynı anda kullanmaya gayret eden şair, her açıdan tekrara düşmekten kaçınma eğilimindedir. Geleneksel şiir varlığının yanında modern şiirin güncel yönelimlerini de dikkatli bir gözle takip etmiştir. Daima eklektik bir kaynak varlığından faydalanmış, her açıdan özgün bir dil düzeni inşası için azami çaba sarfetmiştir. Türk edebiyatı tarihi kaynaklarında adı kısmen zikredilse de Soykan’ın şahsına ve en önemlisi şiir varlığına ilişkin yeterli ve ayrıntılı bir bilimsel çalışma bulunmamaktadır. Çalışmanın temel dayanak noktası da Alaaddin Soykan şiirlerine ilişkin genel ve toparlayıcı bir metin ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Alaaddin Soykan, şiir, lirizm, diyalektik

A POET, GATHERING RESISTANCE OF LYRICAL RHETORIC: ALAADDİN SOYKAN AND POSSESSION OF POETRY

Öz

Alaaddin Soykan’s (1943-2020) connection with poetry started in his childhood. This interaction soon turned into a lifelong attachment with a sense of admiration. In fact, the genre of poetry has become a basis that guides him in his ontological quest process, rather than being a common pursuit or tool for him. Soykan has a unique life and poetic discourse, especially after the 1980s with managing to make a name for himself steadily in periodicals. The poet has appeared with his poems in various journals such as Varlık, Türk Dili, Mavera and Ay Vakti. And with his noticeably sincere style of expression, he synthesized his lyrical and enthusiastic expression style. The poet tries to use abstract and concrete elements at the same time in his poems, and tends to avoid repetition in every aspect. In addition to the existence of traditional poetry, he also carefully follows the current trends of modern poet works. He has always benefited from an eclectic source of resources and has made maximum afforts to built a language system that is unique in every respect. Although his name is partially mentioned in the historical sources of Turkish literature, there is no adequate and detailed scientific study on Soykan’s personality and most importantly, his poetry. The main point of the study is to present a general and summarizing resolute about Alaaddin Soykan’s poems.

Anahtar Kelimeler

Alaaddin Soyna, Poetry, Lyrism, Dialectical

Kaynakça

• Aksan, Doğan. Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim I. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1979.
• Aktaş, Şerif. Edebiyatta Üslûp ve Problemleri. Ankara: Akçağ Yayınları, 1986.
• Bachelard, Gaston. Ateşin Psikanalizi. çev. Aytaç Yiğit. İstanbul: Bağlam Yayınları, 1995.
• Çakır, Mumine. “1980 Sonrası Türk Şiirinde Divan Şiiri Nazım Şekillerinin Kullanımına Dair”. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7/1 (2016), 653-684.
• Çoraklı, Şahbender. “Türkçe’nin Yaratma Gücü: İkilemeler (I)”. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 17 (2001), 53-60.
• Dülger, Arif. “Doru Özlem’de Kuytuların Usul Sesli Şairi: Alâaddin Soykan”. Düş Çınarı 12 (1998), 12-17.
• Dülger, Arif. “Şiir Beni Hayata Bağlıyor”-Konuşan: Alaaddin Soykan. Düş Çınarı 12 (1998). 32-33.
• Işık, İhsan. “Alaeddin Soykan”. Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi 3/ 1620. Ankara: Elvan Yayınları, 2004.
• Kandinsky, Wassily. Sanatta Ruhsallık Üzerine. ed. Şenol Erdoğan. İstanbul: Altıkırkbeş Yayın, 2010.
• Kul, Erdoğan. “Şiir Dilinde Sapmalar ve Bir Uygulama”. New World Sciences Academy 3/3 (2008), 373-389.
• Küçüker, Yakup. “Dostum Şair Alaaddin Soykan”. Ay Vakti, 21/ 190 (2021), 28-29.
• Santayana, George. Güzellik Duyusu. çev. Selim Baran. İstanbul: Albaraka Yayınları, 2022.
• Sezer, Ayşe. “Resim Sanatında Empresyonizmden Günümüze Mor Rengin Plastik Analizi”. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi 8/22 (2020), 221-239.
• Soykan, Alaaddin vd. Beşpınar. Edirne: EÖGD Kültür ve Sanat Yayınları, 1989.
• Soykan, Alaaddin vd. Kuşan Ey Yürek. İstanbul: Ortak Kitap, t. y.
• Soykan, Alaaddin. “Değirmen”. Mavera 11/123 (1987), 33.
• Soykan, Alaaddin. Doru Özlem. İstanbul: Akabe Yayınları, 1985.
• Soykan, Alaaddin. Vay Sevda Karam. İstanbul: Beyan Yayınları, 1997.
• Zorlu, Mahmut Sami. (2021.01.01). “Sevil Erdem Yıldırım ile Söyleşi”: S. E. Yıldırım, Alaaddin Soykan’ı Anlatıyor. Ay Vakti, 21/ 190 (2021), 20-22.