THE LIMITLESSNESS OF POSTMODERNIST FICTION: THE EXAMPLE OF SAHIR

Yıl 2022, Sayı: 17 [GÜZ, 2022], 188 - 202, 31.10.2022

Bahar Dervişcemaloğlu

https://doi.org/10.28981/hikmet.1145704

Öz

In general, postmodernism, which expresses an extremely wide intellectual movement, philosophy, world view, cultural condition, discourse, a form of interpretation and criticism, has manifested its most concrete and earliest examples in the field of literature. Contrary to traditional narrative techniques, postmodern fiction, which enables extremely innovative and unusual techniques, has brought issues related to fictionality into question by focusing on the ontology, or existence, of fictional narrative. The novel Sahir, which is a good example of postmodern fiction that deals with the ontology of the fictional text, has remarkable features both technically and thematically. The novel, built on a metaleptic structure, is a typical example of postmodern fiction, which refuses to adhere to ontological boundaries and hierarchies, blurs the borderline between fiction and reality, questions the authority of the “author”, and frequently employs irony, parody and intertextuality. Ontological metalepsis, which is at the center of the novel, has alienating, surprising and entertaining effects on the readers and also contains extremely serious thematic messages. In this study, firstly, the shift from epistemology to ontology, which is considered as the dominant feature of postmodern fiction, will be focused on, and then the novel Sahir, which is an example of a postmodern novel written by Ercan y Yılmaz, will be analyzed in terms of ontological issues, metalepsis and questioning the concept of author.

Anahtar Kelimeler

postmodern fiction, Ercan y Yılmaz, metalepsis, fiction.

POSTMODERN KURMACANIN SINIRSIZLIĞI: SAHİR ÖRNEĞİ

Öz

Genel olarak bakıldığında kapsamı son derece geniş bir entelektüel hareketi, felsefeyi, dünya görüşünü, kültür durumunu, söylemi, yorumlama ve eleştiri biçimini ifade eden postmodernizmin en somut ve belki de ilk örnekleri edebiyat sahasında kendini göstermiştir. Geleneksel anlatı tekniklerinin aksine son derece yenilikçi ve alışılmışın dışında tekniklere imkân tanıyan postmodern kurmaca, kurmaca anlatının ontolojisine yani var oluşuna odaklanarak kurgusallıkla ilgili meseleleri gündeme getirmiştir. Kurmaca metnin ontolojisiyle ilgili meseleleri kendine konu edinen postmodern kurmacaya bu açıdan iyi bir örnek teşkil eden Sahir romanı, hem teknik hem de tematik açıdan dikkat çekici hususiyetler barındırmaktadır. Metaleptik bir yapı üzerine inşa edilen roman, ontolojik sınırlara ve hiyerarşilere bağlı kalmayı reddeden, kurmaca ile gerçek arasındaki ayrımı belirsizleştiren, “yazar”ın otoritesini sorgulayan, ironi, parodi ve metinlerarasılığa sıkça başvuran postmodern kurmacanın tipik bir örneğini teşkil etmektedir. Romanın merkezinde yer alan ontolojik metalepsis, bir taraftan okuyucular üzerinde yabancılaştırıcı, şaşırtıcı ve eğlendirici etkiler bırakırken öbür taraftan da son derece ciddi tematik mesajlar içermektedir. Bu çalışmada öncelikle postmodernizm ve postmodern kurmacayla ilgili bazı temel hususlara değinilecek, daha sonra da Ercan y Yılmaz tarafından kaleme alınan Sahir adlı roman postmodernizm ve postmodern anlatı teknikleri bağlamında incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

postmodern kurmaca, Ercan y Yılmaz, metalepsis, kurmaca

Kaynakça

• Barthes, Roland. (1977 [1968]), “The Death of the Author”, Image Music Text, Fransızcadan çev. Stephen Heath, Fontana Press, London, s. 142-149.
• Bell, Alice ve Jan Alber. (2012), “Ontological Metalepsis and Unnatural Narratology”, Journal of Narrative Theory, 42.2 Summer, s. 166-192.
• Cahoone, Lawrence E. (Ed.). (2000 [1996]), From Modernism to Postmodernism: An Anthology, Blackwell Publishers, Oxford.
• Connor, Steven. (2004), The Cambridge Companion to Postmodernism, Cambridge University Press, New York.
• Dervişcemaloğlu, Bahar. (2014), Anlatıbilime Giriş, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Dervişcemaloğlu, Bahar. (2019a), “Kurmaca Nedir?”, Toplumsal Değişimin Eğitim, Mimari, Edebiyat ve Kadın Hayatına Etkileri, (Editör: Leyla Aydemir), DORA Yay., Bursa.
• Dervişcemaloğlu, Bahar. (2019b), “Metalepsis Üzerine”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 66, s. 141-154.
• Dervişcemaloğlu, Bahar. (2019c), “Postmodern Bir Anlatı Stratejisi: Ontolojik Metalepsis”, 6. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi Bildiri Kitabı, 26-27 Nisan 2019, Gaziantep, Türkiye, s. 28-35.
• Foucault, Michel. (1998 [1969]), “What Is an Author?”, Essential Works of Foucault: Aesthetics, Method, and Epistemology, (Editör: James D. Faubon), Fransızcadan çev. Josue V. Harari, The New Press, New York, s. 205-223.
• Hutcheon, Linda. (2004), A Poetics of Postmodernism, Routledge, London/New York.
• Klarer, Mario. (2005), An Introduction to Literary Studies, Routledge, London/New York.
• Lyotard, Jean-François. (1984 [1979]), The Postmodern Condition: A Report on Knowledge, Fransızcadan çev. Geoff Bennington ve Brian Massumi, University of Minnesota Press, Minneapolis.
• McHale, Brian. (2004 [1987]), Postmodernist Fiction, Routledge, London/New York.
• McHale, Brian. (2008), “Postmodern Narrative”, Routledge Encyclopedia of Narrative Theory. (Editörler: David Herman, Marie-Laure Ryan ve Manfred Jahn), Routledge, s. 456-460.
• McHale, Brian. (2015), The Cambridge Introduction to Postmodernism, Cambridge University Press, Cambridge.
• Ning, Wang ve Brian McHale (Ed.). (2013), Narrative, Special Issue: Postmodernist Fiction: East and West, Volume 21, Number 3.
• Ning, Wang. (2013), “Introduction: Historicizing Postmodernist Fiction”, Narrative, Vol. 21, No. 3, s. 263-270.
• Richardson, Brian. (2012), “Antimimetic, Unnatural, and Postmodern Narrative Theory”, Narrative Theory: Core Concepts and Critical Debates, David Herman vd., The Ohio State University Press, Columbus/Ohio, s. 20-29.
• Schmid, Wolf. (2010), Narratology: An Introduction, Walter de Gruyter, Berlin/New York.
• Yılmaz, Ercan y (2016), Sahir, Alakarga Yayınları, İstanbul.