Öğretmenlerin Yaratıcı Drama Yöntemini Kullanmaya Yönelik Özyeterlik Algıları ve Tutumları

Yıl 2019, Cilt: 34 Sayı: 4, 901 - 914, 31.10.2019

Ayşegül Oğuz Namdar , Özgür Salih Kaya

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin yaratıcı dramanın bir öğretim yöntemi olarak nasıl kullanılabileceğini öğrenmelerini sağlayarak, yaratıcı drama uygulamalarından önceki ve sonraki yaratıcı dramaya yönelik tutumlarını, yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik özyeterlik düzeylerini belirlemektir. Bu kapsamda, bu araştırmada deneysel desenlerden “Tek Grup Ön Test-Son Test Model” kullanılmıştır. Rize ilinde farklı alanlardaki çalışan farklı 21 öğretmene, toplam 24 saat süren dört günlük yaratıcı drama eğitimi verilmiştir. Katılımcılara ön test ve son test olarak “Yaratıcı Drama Tutum Ölçeği” ile “Yaratıcı Drama Yöntemini Kullanmaya Yönelik Özyeterlik Ölçeği” uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde, ilişkili ve ilişkisiz örneklemler için t-testi yapılmıştır. Bu sayede yaratıcı drama uygulamalarının, bireylerin yaratıcı dramaya yönelik tutumları ve yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik özyeterlik düzeylerine etkisi ortaya koyulmuştur. Analizler SPSS 24 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarında, öğretmenler ile yapılan yaratıcı drama uygulamalarının, yaratıcı dramaya yönelik tutumları üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkisinin olduğu, yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik özyeterlik puanları üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkisinin olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin yaratıcı drama uygulamalarından sonraki yaratıcı drama tutumları ve yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik özyeterlik puanları cinsiyete göre anlamlı bir fark göstermemiştir.

Anahtar Kelimeler

yaratıcı drama, tutum, özyeterlik

Teachers’ Self-Efficacy Perceptions and Attitudes towards Using Creative Drama

Öz

The purpose of this study is to determine teachers’ attitudes towards creative drama before and after creative drama practice, the levels of self-efficacy in using creative drama method and the difference between them by enabling in-service teachers to learn how to use creative drama as a teaching method through activities. In that regard, “Single Group Pretest-Posttest Model” was used as an experimental design in the study. A four-day creative drama training was given to 21 teachers from a variety of disciplines in the province of Rize, Turkey, which took 24 hours in total. A creative drama attitude scale created by Okvuran (2000) and self-efficacy towards using creative drama method scale created by Can & Cantürk-Günhan (2009) were used as pre- and post-test. Data were analyzed by using paired and non-paired samples t-test. Analyses were conducted using SPSS 24 package program. In this way, it was found that there was a significant positive effect of the creative drama activities on the teachers’ attitudes towards creative drama and their self-efficacy towards using creative drama. There was no significant effect of gender neither on attitudes towards creative drama and self-efficacy towards using creative drama.

Anahtar Kelimeler

creative drama, attitude, self-efficacy

Kaynakça

• Adıgüzel, Ö. (2006). Yaratıcı drama derslerinde (okulöncesinde drama ve ilköğretimde drama) ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(2), 7-15.
• Adıgüzel, Ö. (2013). Eğitimde yaratıcı drama. Ankara: Pegem.
• Adıgüzel, Ö. (2016). MEB 2012 güzel sanatlar ve spor liseleri drama dersi öğretim programının değerlendirilmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 7(14), 1-18.
• Akar Vural, R. ve Somers, J. W. (2011). Hümanist ilköğretim programları için ilköğretimde drama: kuram ve uygulama. Ankara: Pegem.
• Asımoğlu, S. (2012). Yaratıcı drama ve Orff yaklaşımı çerçevesinde okul öncesi eğitimde oyun kavramı. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Baldwin, P. (2008). The primary drama handbook. London: SAGE.
• Baldwin, P. (2009). School improvement through drama. London: Continuum International.
• Bell, E. (2008). Theories of performance. California: SAGE.
• Bertiz, H. (2005). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yaratıcı dramaya yönelik tutumları yönelik tutumları ve öyküleme çalışmalarına ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu, Türkiye.
• Can, B. ve Cantürk Günhan, B. (2009). Yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik özyeterlik ölçeği. E-Journal of New World Sciences Academy, 4(1): 34-43.
• Colston, GL. (1985). The effects of a creative drama workshop and an arts on film program on the social interaction of deinstitutionalized developmentally disabled persons (Therapeutic recreation, District of Columbia). PhD. Usa: University of Maryland Press.
• Çetingöz, D. (2012). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik özyeterlikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 131-142.
• Çöme, A. (2011). Okul yöneticilerinin eğitimde yaratıcı drama faaliyetlerine ilişkin tutumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Desailly, J. (2012). Creativity in the primary classroom, London: SAGE.
• Eratay, E. (2017). Özel eğitim öğretmenlerinin dramaya ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,16, 2239-2254.
• Fenli, A. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı drama dersine yönelik tutumları (MAKÜ örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
• Gencel Evin, İ. (2009). Yaratıcı drama yönteminin sosyal bilgiler dersi başarısı ve derse yönelik tutum üzerindeki etkileri. Çağdaş Eğitim Dergisi, 318(34), 5-13.
• Gürol, A. (2003). Okul öncesi öğretmenleri ile okul öncesi öğretmen adaylarının eğitimde dramanın uygulanmasına ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 158, 25-40.
• Hamurcu, H. (2009). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaratıcı Dramaya Yönelik Tutumları.The First International Congress of Educational Research. 1-3 Mayıs. Çanakkale-Turkey.
• Heathcote, D. & Wagner, B. (1990). Drama as a learning medium. (6. Baskı). Stanley Thornes, Publishers Ltd.
• Heinig, R.B. (1993). Creative drama for the classroom teacher. Upper Saddle River NJ: Prentice Hall.
• Henderson, C. & Shanker, J.L. (1978). The use of interpretive dramatics versus basal reader workbooks. Reading World. 17, 239-243.
• Karaosmanoğlu, G. ve Adıgüzel, Ö. (2017). Yaratıcı drama yönteminin 6. sınıf bilişim teknolojileri ve yazılım dersi alan öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. İlköğretim Online, 16(2).
• Maden, S. (2010). Türkçe öğretmenlerinin drama yöntemini kullanmaya yönelik öz yeterlikleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 259-274.
• McCaslin, N. (1990). Creative drama in the classroom. New York: Longman.
• McCaslin, N. (2006). Creative Drama in the Classroom and beyond. (Eighth Edition). New York, Pearson.
• McNaughton, M. J. (2004). Educational drama in the teaching of education for sustainability. Enviromental Education Research, 10(2), 139-155.
• Okvuran, A. (2000). Yaratıcı dramaya yönelik tutumlar. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
• Sağlam, T. (2004). Dramatik eğitim: amaç mı? araç mı? Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 17, 4-22.
• San, İ. (1990). Eğitimde yaratıcı drama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(2), 573-583.
• Susar Kırmızı, F.(2007). Yaratıcı drama yönteminin okuduğunu anlama başarısına etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci görüşleri. Eğitim Araştırmaları, 7(29), 59-71.
• Ünal, E. (2004). Celal Bayar üniversitesi eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği bölümünde öğrenim gören son sınıf öğrencilerinin ilköğretimde drama dersine ilişkin tutumları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2).
• Ünver, N., & Semiz, S. (2017). Okul öncesi öğretmenliği lisans programında yer alan Drama dersi kapsamında yapılan uygulamaların öğretmen adaylarının Sosyal zekâ alanlarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2585.
• Üstündağ, T. (1994). Günümüz eğitiminde dramanın yeri. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 37,7-10.
• Üstündağ, T. (1997). Vatandaşlık ve insan hakları öğretiminde yaratıcı dramanın erişiye ve derse yönelik öğrenci tutumlarına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Doktora Tezi. Ankara, Türkiye.
• Yassa, N.A.(1997). A study of the effect of drama education on social interaction in high school students. Unpublished Doktoral Dissertation, Ontario: Lakehead University.
• Yeğen, G. (2004). “Eğitim Fakültelerindeki Yaratıcı Drama Eğitimi”. Türkiye’de drama liderleri buluşması ve 6. ulusal drama semineri kitabı. Drama Liderliği Oluşum Yayınları Fersa Matbaacılık, Ankara 2004.
• Yıldırım, İ. N. (2008). İlköğretim birinci kademe sınıf öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemine ilişkin yeterlilik ve uygulama düzeylerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ, Türkiye.
• Yıldırım, M., & Erdoğan, T. (2016). Yaratıcı drama yönteminin ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin Türkçe dersine ilişkin tutumlarına etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 11(1), 71-88.
• Yıldırım, Y. (2011). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının yaratıcı drama dersine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.