Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi; nitelikli bilimsel makaleleri yayımlamak amacıyla aşağıda belirtilen etik ilkeler ve kurallar çerçevesinde faaliyet gösteren bir hakemli  dergidir. Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi'ne gönderilen özgün bilimsel amakaleler çift taraflı açık hakemlik süreciyle değerlendirilmekte ve ücretsiz olarak elektronik ortamda yayımlanmaktadır. Dergi yayın sürecinin tüm aşamalarında geçerli olan etik ilkelere, bilimsel yayın sürecinin tüm bileşenlerinin; yayıncı, editörler, yazarlar, hakemler ve okuyucuların uymaları gerekir. Bu doğrultuda Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi’nin Etik İlkeler ve Yayın Politikası; Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, COPE) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları; “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors”) yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uyulmasını gerektirmektedir.

Yayınlanması için dergiye gönderilen makalelerde; intihal, uydurmacılık, yanıltmacılık, çarpıtma, manipüle etme gibi durumların tespiti halinde; makale yazarının çalıştığı kuruma bu durum resmi yollardan bildirilecek ve makale ret edilecektir. Dergi, editörler veya hakemler tarafından gerek görülmesi durumunda; yazarlardan analiz sonuçlarına ilişkin veri dosyalarını isteme hakkına sahiptir.

Yazar/Yazarlara İlişkin Etik Sorumluluklar

Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi'ne gönderilen makalelerin, Derginin yayın yapmakta olduğu alanlarda özgün bilimsel çalışmaları konu edinmiş olması gerekmektedir.

Makalelerde yararlanılan tüm kaynaklar (yazarlar, çevrimiçi sayfalar, kişisel görüşmeler, vb.) için doğru ve uygun bir şekilde kaynak gösterilmelidir (APA formatı).

Benzerlik oranı (kaynakça hariç-9 ve üzeri kelime eşleşme) %20 oranını geçmemeli ayrıca durumu gösterir rapor eklenmelidir.

Dergiye gönderilen makalelerin başka bir dergiye gönderilmediği belirtilmeli ve Yazar Katkı Oranları ile Çıkar Çatışması Beyan Formu (https://dergipark.org.tr/tr/download/journal-file/16249) doldurulmalıdır.

Makaleye fikren katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.

Gönderilen makaleye ilişkin çıkar çatışmaları belirtilmeli ve nedeni açıklanmalıdır.

Yazarların, hakem sürecindeyken çalışmalarına ilişkin ham verileri editörler kuruluna iletmesi istenebilir, bu durumda yazarların ham verilerini editörler kuruluyla paylaşmaları beklenmektedir.

Yazarlar, yayımlanan bir makaleye ilişkin verileri 5 yıl süreyle saklamakla yükümlüdürler.

Yazarlar çalışmalarında bir hata tespit ettiklerinde editörü ve editörler kurulunu bilgilendirmeli, düzeltme ya da geri çekme süreci için iş birliği içerisinde olmalıdırlar.

Yazarlar, etik kurul kararı gerektiren deney, anket, ölçek, görüşme, gözlem, odak grup çalışması gibi nicel ya da nitel yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı aldığını; etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı aday makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtmeli, etik kurul kararını gösteren belgeyi makalenin başvurusuyla birlikte sisteme yüklemelidir.

Yazarlar, veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır. Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir. Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir.

Yazarlardan derleme makaleler için etik kurul onayı istenmez. Bununla birlikte etik kurul kararı gerektirmeyen makalelerde de, etik kurul kararının gerekmediği, makalenin ilk ile son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtilmelidir.

Etik kurallar çerçevesinde; dergide değerlendirilmesi için Etik Kurul İzni gerektiren araştırmalar şunlardır:

• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar.
• İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
• İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
• Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.

Bu çerçevede dergimizde değerlendirmeye alınacak çalışmalarda;

• Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
  
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
  
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.
  

Hakemlere İlişkin Etik Sorumluluklar

Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi değerlendirmeye aldığı tüm makaleleri çift taraflı açık hakemlik süreci ile değerlendirilmektedir. Hakemler ve yazarlar birbirlerinden haberdar olabilirler. Hakemler tarafından değerlendirilen makalenin bilime katkısı ve makalenin yayımlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ve bu kararlarına ilişkin gerekçelerini içeren bir değerlendirme formu doldurmaları gerekmektedir. Hakemlerin değerlendirmeleri, Dergi Editör Kurulu tarafından yayımlanabilir.

Hakemlerin yalnızca uzmanlık alanlarına ilişkin makalelere hakemlik yapmaları gerekmektedir.

Hakemlerden çıkar çatışmaları bulunmayan makalelere hakemlik yapmayı kabul etmeleri beklenmektedir.

Hakemler herhangi bir çıkar çatışması fark ettiklerinde editörü bilgilendirmeli ve ilgili makalenin hakemliğini yapmayı reddetmelidirler.

Hakemler makaleleri yansız ve nesnel olarak değerlendirmelidirler.

Hakemlerin değerlendirdikleri makalelere ilişkin Hakem Değerlendirme Formu’nu doldurmaları gerekmekte, çift taraflı açık hakemlik süreci kapsamında formlarda isimlerini belirtmeleri beklenmektedir. Hakemlerin değerlendirdikleri makalenin yayımlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ile kararlarına ilişkin gerekçelerini de bu formda belirtmeleri gerekmektedir.

Hakemlerin önerilerinde kullandıkları üslubun kibar, saygılı ve bilimsel olması gerekmektedir.

Hakemler saldırgan, saygısız ve öznel kişisel yorumlardan kaçınmalıdırlar.

Hakemlerin bu tür bilimsel olmayan yorumlarda bulundukları tespit edildiğinde yorumlarını yeniden gözden geçirmeleri ve düzeltmeleri için editör ya da editörler kurulu tarafından kendileriyle iletişime geçilebilmektedir.

Hakemlerin kendilerine verilen süre içerisinde değerlendirmelerini tamamlamaları gerekmekte ve burada belirtilen etik sorumluluklara uymaları beklenmektedir.

Editörlere İlişkin Etik Sorumluluklar

Editörün ‘Yayın Etiği Komitesi’nin (Committe on PublicationEthics - COPE (https://publicationethics.org/)) yayınlamış olduğu ‘COPE Dergi Editörleri için Etik Davranışlar ve En İyi Uygulamalar Kılavuzu’ (COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors (https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf)) ve ‘COPE Dergi Editörleri için En İyi Uygulamalar Kılavuzu’nda (COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors (https://publicationethics.org/files/u2/Best_Practice.pdf)) yer alan ve aşağıda listelenen etik sorumluluklara uyması gerekmektedir.

Editör dergide basılan tüm makalelerden sorumludur. Editörün etik görevleri ve sorumlulukları aşağıdaki gibidir:

Genel Sorumluluklar:

Editör derginin niteliğinin artırılması ve gelişimine katkıda bulunmak için çaba sarf etmekle yükümlüdür.

Editörün, yazarların ifade özgürlüğünü desteklemesi gerekmektedir.

Okuyucularla İlişkiler:

Editörün, dergide hakem değerlendirmesinin gerekli olmadığı bölümlerin (editöre mektup, davetli yazılar, konferans duyuruları vb.) açıkça belirtildiğinden emin olması gerekmektedir.

Editörün yayımlanan makalelerin dergi okuyucularının bilgi ve becerileriyle uyumlu olabilmesi için çaba sarf etmesi gerekmektedir.

Hakemlerle İlişkiler:

Editör, hakemlerin bilgi ve uzmanlıklarına uygun makaleleri değerlendirmelerini istemelidir. Böylece makalelerin alanında uzman kişilerce uygun bir şekilde değerlendirilmesi sağlanmalıdır.

Editör, hakemlerin bir makaleyi değerlendirmeden önce makaleye ilişkin çıkar çatışmaları bulunmadığını belirtmelerini talep etmekle yükümlüdür.

Editörün hakem değerlendirme sürecine ilişkin gerekli tüm bilgileri ve hakemlerden yapması beklenenleri hakemlere iletmesi gerekmektedir.

Editör, hakem değerlendirme sürecinin çift taraflı açık hakemlik ile sürdürüldüğünden emin olmalıdır.

Editör, hakemleri zamanlama ve performanslarına göre değerlendirmelidir.

Editör, hakemlere ilişkin bir veri tabanı oluşturmalı ve hakemlerin performansına göre veri tabanını güncellemelidir.

Editör, kaba ve niteliksiz yorumlarda bulunan ya da geç dönen hakemleri hakem listesinden çıkarmalıdır.

Editör, hakem listesini hakemlerin uzmanlık alanlarına göre sürekli yenilemeli ve genişletmelidir.

Yazarlarla İlişkiler:

Editör, yazarlara kendilerinden ne beklendiğine ilişkin yayım ve yazım kuralları ile örnek şablonu sürekli güncellemelidir.

Editör dergiye gönderilen makaleleri dergi yazım kuralları, çalışmanın önemi, özgünlüğü açısından değerlendirmeli ve makaleyi ilk gönderim sürecinde reddetme kararı alırsa, yazarlara bunun nedenini açık ve yansız bir şekilde iletmelidir. Bu süreçte, makalenin dilbilgisi, noktalama ve/veya yazım kuralları (kenar boşlukları, uygun şekilde referans gösterme, vb.) açısından tekrar gözden geçirilmesi gerektiğine karar verilirse, yazarlar bu konuda bilgilendirilmeli ve gerekli düzeltmeleri yapabilmeleri için kendilerine zaman tanınmalıdır.

Makalelerde gönderim ve yayıma kabul tarihleri yer almalıdır.

Yazarların makalelerinin durumuna ilişkin bilgi talebi olduğunda çift taraflı açık hakemlik sürecini bozmayacak şekilde yazarlara makalelerinin durumuna ilişkin bilgi verilmelidir.

Editörler Kurulu ile İlişkiler:

Editör, yeni editörler kurulu üyelerine yayım ve yazım kurallarını iletmeli ve kendilerinden beklenenleri açıklamalıdır.

Editör, editörler kurulu üyelerine yayım ve yazım kurallarının en güncel halini iletmelidir.

Editör, editörler kurulu üyelerini değerlendirmeli ve derginin gelişimine aktif olarak katılım gösterecek üyeleri editörler kuruluna seçmelidir.

Editör, editörler kurulu üyelerini aşağıda yer alan rolleri ve sorumluluklarına ilişkin bilgilendirmelidir

Yayıncıya İlişkin Etik Sorumluluklar

Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Iğdır Üniversitesi tarafından yayımlanmakta olup etik sorumlulukları aşağıdaki gibidir:

Yayıncı, Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi’nde makale yayımlama sürecinde karar merciinin ve hakemlik sürecinin editörün sorumluluğu olduğunu kabul eder.

Yayıncı derginin web sayfasında derginin açık, elektronik ve ücretsiz erişimini sağlar.

İntihal ve Etik Dışı Davranışlar

Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi’ne gönderilen tüm makaleler basılmadan önce IThenticate (http://www.ithenticate.com/) ya da Turnitin (https://www.turnitin.com/) yazılım programı ile taranmaktadır. Makalelerin kabulü için intihal oranı en fazla %20 oranında olan makaleler yayına kabul edilir. Bu oranı aşan makaleler ayrıntılı olarak incelenir ve gerekli görülürse gözden geçirilmesi ya da düzeltilmesi için yazarlara geri gönderilir, intihal ya da etik dışı davranışlar tespit edilirse yayımlanması reddedilir.

Akademik Etik: Akademisyenlerin bilimsel çalışma ve akademik etkinlikleri sürecinde birikim ve bilgilerini paylaşma ve öğrencilerine aktarmada, bilimsel çalışmaların üretilmesi ve değerlendirilmesinde, toplumun farklı paydaşları ile ilişkilerinde ödüllendirme ve yükseltme aşamalarında, bilim kurumları ve üniversitelerin bilimsel yetkinliğe dayalı yapılandırılması ve iyi eğitilmiş bilim insanlarının yetiştirilmesi faaliyetlerinin her aşamasında etik davranış kurallarına uymayı ifade eder.

Etik dışı olarak değerlendirilen bazı davranışlar:

• Uydurmacılık (Fabrication): Olmayan veri ve sonuçlar yaratmak,
  
• Yanıltmacılık (Falsification): Kasıtlı olarak veri ve/veya sonuçlar üzerinde değişiklik yapmak ve/veya veri atlamak,
• Çifte Yayın (Duplication): Aynı çalışmayı birden fazla yayın ortamında yayımlamak,
• Bölerek yayımlama (Slicing): Bir çalışmayı yayın sayısını artırmak amacıyla bölerek yayımlamak,
• İntihal/Aşırma (Plagiarism): Bilimsel usullere uygun biçimde gerekli atıfları yapmadan ve kaynak göstermeden başkalarının fikir, veri, eser ve yayınlarını kendisine aitmiş gibi yayımlamak,
• Sözde (Armağan) yazarlık: Bir çalışmada (araştırmanın tasarımında, verilerin toplanmasında, değerlendirilmesinde, yayının hazırlanması ve onayında) yeterli katkıda bulunmaksızın yazar olarak görünmek/gösterilmek,
• Yazar saklama: Çalışmaya katkısı olduğu halde yazarlar arasında ismine yer vermeme,
• Gönüllü katılım ilkesinin çiğnenmesi: Öğrenci veya diğer katılımcı grupları araştırmaya katılmaya zorlamak,
• Aydınlatılmış onam almama: Araştırmaya katılan gönüllüleri araştırmanın uygulama adımları ve riskleri hakkında yeterli bilgilendirme yapmadan izinlerini almak,
• Gizlilik ilkesinin çiğnenmesi: Katılımcılardan elde edilen kişisel veya kurumsal verileri yasal zorunluluk olmaksızın paylaşmak, araştırmada yer alan katılımcıların kimliklerini saklı tutmamak.

Etik İlkelere Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi

Iğdır Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi'nde editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda iibfdergi@igdir.edu.tr mail adresine bildirilmesi gerekir.