İstihdam Şekillerine Göre Örgütsel Adalet Algılaması: Üniversite Hastanesi Örneği

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 33 - 46, 20.04.2018

Ferda Alper Ay , Özgün Ünal , Mustafa Amarat , Sümeyye Hekim

https://doi.org/10.18394/iid.348499

Cited By: 3

Öz

Çalışmanın
amacı, hastane çalışanlarının istihdam şekillerine göre örgütsel adalet
algılamalarında farklılık olup olmadığını belirlemektir. Bunun yanında
çalışanların sosyo-demografik özelliklerinin örgütsel adalet algılamalarında
farklılık oluşturup oluşturmadığının belirlenmesi de hedeflenmektedir.
Çalışmanın evrenini Sakarya Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi’nde çalışan
3055 sağlık personeli oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi 405 kişidir. Veri
toplama aracı olarak sosyo demografik özellikleri belirlemeye yönelik bir form
ile Colquitt (2001) tarafından geliştirilen Örgütsel Adalet Algısı ölçeği
kullanılmıştır. Verilerin analizinde; tanımlayıcı istatistiksel metotlar,
korelasyon analizi, bağımsız örneklemlerde t-testi ve ANOVA analizlerinden
yararlanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre devlet memurlarının örgütsel
adalet algısı ortalamaları 3,27; sözleşmeli çalışanların 2,82; taşeron
işçilerin ise 2,99’dır. Yapılan analiz sonucunda memurlar, sözleşmeli
çalışanlar ve taşeron işçilerin örgütsel adalet algıları arasında anlamlı bir
farklılık bulunmuştur. Ayrıca çalışanların yaşları, eğitim durumları, aylık
ortalama gelirleri ve idari görevleri örgütsel adalet algılarında anlamlı
farklılık oluşturmaktadır. Ancak cinsiyet, medeni durum ve mesleki tecrübe
anlamlı bir farklılık oluşturmamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Adalet, İşlemsel Adalet, Dağıtımsal Adalet, Etkileşimsel Adalet, İstihdam Şekli.

Organizational Justice Perception by Types of Employment: University Hospital Sample

Öz

The aim of the study is to determine following
questions: Do the types of employment of the participants make a difference in
perceptions of organizational justice? Do the socio-demographic features of the
participants make a difference in perceptions of organizational justice? The
universe of the study is 3055 employees, of which Sakarya University Training
and Research Hospital. The sample of the study is 405 employees. As a data
collection tool a question form for determining socio-demographic
characteristics and the Organizational Justice Perception scale developed by
Colquitt (2001) were used. In the analysis of the data, descriptive statistical
methods, correlation analysis, independent samples t-test and ANOVA analyses were
used. According to the findings of the study, the average of perception of
organizational justice of civil servants is 3.296; contracted workers average
is 2.823 of; subcontracted workers average is 2.996. According to another finding
of the study, a significant difference was found between the perceptions of
organizational justice of civil servants, contracted workers and subcontracted
workers. In addition, the age, educational status, monthly average income and
administrative duties of the employees are significantly different in terms of
organizational justice perceptions. However, gender, marital status and
professional experience do not make any significant difference.

Anahtar Kelimeler

Organizational Justice, Procedural Justice, Distributive Justice, Interactional Justice

Kaynakça

• Adams, J. S. (1965). Inequity in Social Exchange. Advances in Experimental Social Psychology, 2, 267-299.
• Akbolat, M. & Işık, O. (2008). Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri: Bir Kamu Hastanesi Örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 11(2), 229-254.
• Akdağ, R. (2007), Nereden Nereye Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Kasım 2002- Haziran 2007, T. C. Sağlık Bakanlığı Yayın No:713, Ankara.
• Alper Ay F., G. Demirel & N. Erbaş, (2017). Örgütsel Adaletin Sanal Kaytarma Üzerindeki Etkisi: Sağlık Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma, Research Journal Of Business And Management, 4(3), 400-409.
• Aykanat, Z. & Yıldırım, A. (2012), Etik Liderlik ve Örgütsel Adalet İlişkisi: Teorik ve Uygulamalı Bir Araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 260-274.
• Balaban, Ö. & Konyalı, H. (2016). Kamu Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri ile Örgütsel Adalet Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Sakarya Sgk Örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(1): 189-207.
• Barling, J. & Phillips, M. (1993). Interactional, Formal, and Distributive Justice in the Workplace: An Exploratory Study. The Journal of Psychology, 127(6), 649-656.
• Baş, G. & Şentürk, C. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 17(1), 29-62.
• Baş, T., Ünal, Ö., Amarat, M., & Sağlık, D. (2017). Hemşirelerde İş Tatmininin Motivasyon Düzeyine Etkisi. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(2), 20-39.
• Başar, U. (2011). Örgütsel Adalet Algısı, Örgütsel Özdeşleşme ve İş Tatmini Arasındaki İlişkilere Yönelik Görgül Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kara Harp Okulu, Ankara.
• Batchelder, J. S. & Alexander, R. C. (2009). Effects of Personnel Policy on the Public Administration Paradigm Shift: From Merit to Neo-Managerial. Journal of Social Science, 21(2), 153-159.
• Büyükyılmaz O. & Alper Ay, F. (2017). Etik Liderliğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisinde Örgütsel Adaletin Aracılık Rolü. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 209-233.
• Çetin, F., Basım, H. N. & Karataş, M. (2011). Çalışanların Problem Çözme Becerilerinde Örgütsel Adalet Algısı Ve İş Tatmininin Rolü. Yönetim Ve Ekonomi, 18(1), 71-85.
• Cihangiroğlu, N. (2011). Askeri Doktorların Örgütsel Adalet Algıları İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin Analizi. Gülhane Tıp Dergisi, 53(1), 9-16.
• Cihangiroğlu, N., Şahin, B. & Naktiyok, A. (2010). Hekimlerin Örgütsel Adalet Algıları Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 6(12), 67-82.
• Cohen-Charash, Y. & Spector, P.E. (2001). The Role of Justice ın Organizations: A Meta-Analysis. Organizational Behavior and Human Decision Process, 86(2), 278-321.
• Colquitt, J. A. (2001). On The Dimensionality of Organizational Justice: A Construct Validation of a Measure. Journal of Applied Psychology, 86(3), 386-400.
• Conway, N. & Briner, R. B. (2002). Full-time versus part-time employees: Understanding the links between work status, the psychological contract, and attitudes. Journal of Vocational Behavior, 61(2), 279-301.
• Durmuş, R. (2015). Örgütsel Adalet Ve Tükenmişlik Arasındaki Etkileşimin Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma- Eskişehir’de Bir Kamu Hastanesi Örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Toros Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Eberhardt, B. J. & Shani, A. B. (1984). The effects of full-time versus part-time employment status on attitudes toward specific organizational characteristics and overall job satisfaction. Academy of Management Journal, 27(4), 893-900.
• İçerli, L. (2010). Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1):67-92.
• Işık, O., Uğurluoğlu, Ö. & Akbolat, M. (2012). Sağlık Kuruluşlarında Örgütsel Adalet Algılarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(2): 254-265.
• İyigün, N. Ö. (2012), Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 49-64. Kalay, F., Arslan, H. & Oflas, Ş. (2013). Kadrolu ve 4/B Sözleşmeli Yardımcı Sağlık Personellerinin İş Doyumlarının Karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (29), 111-121.
• Kaplan, M. & Öğüt, A. (2012). Algılanan Örgütsel Adalet İle Sanal Kaytarma Arasındaki İlişkinin Analizi: Hastane Çalışanları Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-13.
• Karahan, A. (2008). Çalışma Ortamındaki Statü Farklılıklarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 231-246.
• Keklik, B. & Coşkun Us, N. (2013). Örgütsel Adalet Algılamalarının İş Tatminine Etkisi: Hastane Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 143-161.
• Meydan, C.H. & Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi Amos Uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Miller, H.E. & Terborg, J.R. (1978). Part-time and full-time workers: Exploratory data and conceptual analysis. Unpublished paper. University of Illinois.
• Nowakowski, J. M. & Donald E. C. (2005). Organizational Justice: Looking Back, Looking Forward. International Journal of Conflict Management, 16(1), 4-29.
• Omar, M. K. (2010). Work Status Congruence, Work-Related Attitudes, And Satisfaction Towards Work-Life Balance. International Review of Business Research Papers, 6(1), 145-156.
• Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan Örgütsel Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 21, 77-96.
• Özen, Y. & Gül, A. (2007). Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştirmalarinda Evren-Örneklem Sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 394-422.
• Özkılıçcı, G. (2011). Örgütsel Adalet Algısı İle Örgütsel İletişim Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özmen, O. N., Arbak, Y. & Özer, P. S. (2007). Adalete Verilen Değerin Adalet Algıları Üzerindeki Etkisinin Sorgulanmasına İlişkin Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi, 7(1), 19-35.
• Polat, S. & Celep, C. (2008). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(2), 307-331.
• Sağlık Bakanlığı (2015). Sağlık İstatistiği Yıllığı 2015. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. Ankara. Sentez Matbaacılık ve Yayıncılık.
• Sağlık Bakanlığı (2016). Sağlık İstatistiği Yıllığı 2015. http://www.metaveri.saglik.gov.tr/book/SIY_2016_Haber_Bulteni.pdf. Erişim tarihi: 6/10/2017.
• Savgun Doğruöz, S. (2009). Kadrolu ve Sözleşmeli Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuzmayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
• Sayan, İ. Ö. & Küçük, A. (2012). Türkiye’de Kamu Personeli İstihdamında Dönüşüm: Sağlık Bakanlığı Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(01), 171-203.
• Sökmen, A., Bilsel, M. A. & Erbil, C. (2013). Örgütsel Adaletin Çalışan Motivasyonu Ve Performansı Üzerindeki Etkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma. İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 43-62.
• Tan, Ö. (2009). Performans Değerlendirme Sistemine İlişkin Örgütsel Adalet Algısının Sistemden Duyulan Memnuniyet Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tezcan, C. (2008). Yapısal Eşitlik Modelleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Thorsteinson, T. J. (2003). Job attitudes of part‐time vs. full‐time workers: a meta‐analytic review. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 76(2), 151-177.
• Tutar, H. (2007). Erzurum'da Devlet Ve Özel Hastanelerde Çalışan Sağlık Personelinin İşlem Adaleti, İş Tatmini ve Duygusal Bağlılık Durumlarının İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3), 97-120.
• Ünalan, D., Çetinkaya, F., Özyurt, Ö. & Kayabaşı, A. (2006). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Sekreterlerde İş Memnuniyeti. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 9(1).1-18.
• Yalçın, B. (2011). Kamu sektöründe sözleşmeli personel istihdamı: Akdeniz Üniversitesi örneği (Doktora tezi). SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Yıldırım, F. (2007). İş Doyumu İle Örgütsel Adalet İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(01), 253-278.