Öğrenci Kariyer Yapılandırma Envanteri’nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 157 - 168, 20.10.2018

Abdullah Sevinç , Diğdem Müge Siyez

https://doi.org/10.18394/iid.349410

Cited By: 8

Öz

Bu
çalışmanın amacı Öğrenci Kariyer Yapılandırma Envanteri’nin (ÖKYE) Türkçeye
uyarlanarak üniversite öğrencileri için geçerlik ve güvenirliğinin
incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Dokuz Eylül Üniversitesi’nde
öğrenim gören 309 öğrenci (161 kadın, 158 erkek) oluşturmaktadır. ÖKYE’ nin
geçerlik çalışması kapsamında doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve eş değer
ölçek geçerliği incelenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda üç faktörlü
yapının uyum indekslerinin daha iyi olduğu belirlenmiştir. Eş değer ölçek
geçerliği sonucunda da ÖKYE’ nin alt boyutları ile Kariyer Uyum Yetenekleri
Ölçeği’ nin alt boyutları arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı
ilişkiler bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı .87
bulunurken Belirginleştirme” alt boyutu için α= .65, “Keşfetme” alt boyutu için
α= .72 ve “Hazır Olma” ve “Karar verme” alt boyutu için α= .87 olarak
bulunmuştur. Sonuç olarak üniversite öğrencilerinin kariyer seçimi konusunda
tutumlarını, yeterliliklerini ve inançlarını ölçmede Öğrenci Kariyer
Yapılandırma Envanteri’ nin yeterli geçerlik ve güvenirlik değerlerine sahip
olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Kariyer, Kariyer Yapılandırma, Geçerlik, Güvenirlik, Uyarlama

Adaptation of the Student Career Construction Inventory into Turkish: A Validity and Reliability Study

Öz

The aim of this study was to adapt the Student
Career Construction Inventory (SCCI) into Turkish language and examine the
reliability and validity among university students. After completing
translation and back translation studies, SCCI was administered 309 students
(161 female and 158 male) from Dokuz Eylül University. In order to assess the
validity of the SCCI, confirmatory factor analysis and concurrent validity were
conducted. Results indicated that three-factor structure better fit data.
Regarding concurrent validity SCCI and their subscales are positively
correlated with the sub-dimensions of the Career Adapt Ability Scale. The
Cronbach alpha internal consistency coefficent was .65 for Crystallizing
subscale, .72 for Exploring subscale, .87 for Deciding subscale and .87 for all
the scale. As a result, SCCI has enough validity and reliability values form
easuring attitudes, qualifications and beliefs of universty students about
career choice.

Anahtar Kelimeler

Career, Careerconstruction, Validity, Reliability

Kaynakça

• Bacanlı, F. (2011). Özellik faktör uyumlu kuramlar. İçinde B. Yeşilyaprak (Ed.) Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı (ss. 90-133). (Beşinci baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Barbarović, T. & Šverko, I. (2016). Vocational development in adolescence: Career construction, career decision-making difficulties and career adaptability of Croatian high scholl students. Primenjena Psihologija, 9, 429-448.
• Baş, G. (2016). Amerika Birleşik Devletleri Eğitim Sistemi: Karşılaştırmalı bir çalışma. Journal of Educational Sciences, 1(1), 63-93.
• Bayraktaroğlu, S. (2003), İnsan Kaynakları Yönetimi, Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Brislin, R. W. (1970). Back-translation for cross-cultural research. Journal of cross-cultural psychology, 1(3), 185-216.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York, NY: Guilford.
• Černja, I., Šverko, I., & Babarović, T. (basım aşamasında). Career maturity indicators in adolescence: Convergence of different measures. İçinde V. Cohen-Scali, J. Rossier, & L. Nota (Eds.). International perspectives on current research in career counseling and guidance: Building careers in changing and diverse societies. New York: Springer.
• Cron, W. L. & Slocum, J. W. (1986). The influence of career stages on salespeople's job attitudes, work perceptions, and performance. Journal of Marketing Research, 23(2), 119-129.
• Doğan, T. (2010). Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği’nin (SGKÖ) Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39 (39).
• Holland, J. L. (1966). The psychology of vocational choice: A theory of personality types and model environments. Massachusetts: Blaisdeel.
• Hu, L. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
• Kağan, M., Gülaçtı, F. & Ağırkan, M. (2016). Super’ın meslek gelişim kuramına dayalı örnek bir mesleki grup çalışması. II. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve Sosyal Bilimler Sempozyumu bildiriler kitabı içinde, ss. 20-33, Gaziantep.
• Kanten, S. (2012). Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(16), 191-205.
• Korkut-Owen, F. & Niles, S. G. (2011). Yeni yaklaşımlar ve modeller. İçinde B. Yeşilyaprak (Ed.). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı (ss. 274-305). Ankara: Pegem.
• Kou, K. H., Tuncali, K. & Silverman, S. G. (2003). Correlation and simple linear regression. Statistical Concepts Series, 227, 617-628.
• Kozak, M. A. & Dalkıranoğlu, T. (2013). Mezun öğrencilerin kariyer algılamaları: Anadolu Üniversitesi örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13(1), 41-52.
• Kuzgun, Y. (2006). Meslek Rehberliği ve Danışmanlığına Giriş (3. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Külekçi, E. & Bulut, L. (2010). Türkiye ve ABD’ deki Öğretmen Yetiştirme Sistemlerinin Karşılaştırılması. International Conference on New Trends in Education and Their Implications 11-13 Kasım, 2010, Antalya, Turkey.
• Maree, J. G. (2015). Career construction counseling: A thematic analysis of outcomes for four clients. Journal of Vocational Behavior, 86, 1-9.
• Merino-Tejedor, E., Hontangas-Beltran, P. M. & Boada-Grau, J. (2016) Career adaptability and its relation to self-regulation, career construction, and academic engagement among Spanish university students. Journal of Vocational Behavior, 93, 92-102.
• Osborn, D. S. & Zunker, V. G. (2002). Using assesment results for career development. Boston: Cengage Learning.
• Özdamar, K. (2004). Tabloların Oluşturulması, Güvenirlik ve Soru Analizi. Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi-1. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özyürek, R. (2013). Kariyer psikolojik danışmanlığı kuramları: Çocuk ve ergenler için kariyer rehberliği uygulamaları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Polat, E. (2008). Türkiye'nin demografik yapısı içinde eğitim ekonomisinin yeri ve önemi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Rocha, M., & Guimaraes, M., I., (2012). Adaptation and psychometric properties of the student Career Construction Inventory for a Portuguese sample: Formative and reflective constructs. Psychological Reports: Measures and Statistics, 111(3), 845-869.
• Ryba, T. V., Zhang, C. Q., Huang, Z. & Aunolaa, K. (2016). Career Adapt-Abilities Scale – Dual Career Form (CAAS-DC): Psychometric properties and initial validation in high-school student-athletes. Health Psychology and Behavioral Medicine, 5, 85-100.
• Savickas, M. L. (2002). Career construction: A developmental theory of vocational behavior. İçinde D. Brown ve ark. (Ed.). Career choice and development. (ss. 149-205). San Francisco: Jossey-Bass.
• Savickas, M. L. (2005). The theory and practice of career construction. In R. W. Lent, & S. D. Brown (Ed.), Career development and counseling: Putting theory and research to work. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons.
• Savickas, M. L., Nota, L., Rossier, J., Dauwalder, J. P., Duarte, M. E., Guichard, J., et al., (2009). Life designing: A paradigm for career construction in the 21st century. Journal of vocational behavior, 75(3), 239-250.
• Savickas, M. L., & Porfeli, E. J. (2012a). Student Career Construction Inventory. Rootstown, OH: Vocopher.com.
• Savickas, M. L., & Porfeli, E. J. (2012b). Career Adapt-Abilities Scale: Construction, reliability, and measurement equivalence across 13 countries. Journal of Vocational Behavior, 80(3), 661-673.
• Savickas, M. L., Porfeli, E. J., Hilton, T. L. and Savickas, S. (basım aşamasında). The student career construction theory.
• Sharf, R. S. (1992). Applying career development theory to counseling. Belmont: Brooks Cole.
• Super, D. E. (1953). A theory of vocational development. American Psychologist, 8(5), 185-190. doi: 10.1037/h0056046
• Super, D. E., (1975). Career education and career guidance fort he life span and for life roles. Journal of Career Education, 2(2), 27-42.
• Super, D. E. (1980). A life-span, life-space approach to career development. Journal of vocational behavior, 16(3), 282-298.
• Yeşilyaprak, B. (Ed.). (2011). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem.
• Yılmaz, O. (2016). Üniversite öğrencilerinin kariyer yönelimlerinin "Kariyer Dünyası Haritası" üzerinde karma desenle incelenmesi: Psikolojik danışma ve rehberlik örneği (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.