Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kullanılan İleri Düzey (C1-C2) Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Düzeylerinin Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 4, 279 - 295, 30.12.2020

Hasan Bağcı

https://doi.org/10.29228/ijlet.47689

Öz

Bu çalışmanın amacı, yabancılara Türkçe öğretimi için hazırlanan Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe C1 İleri Düzey ve Yunus
Emre Enstitüsü C1-C2 ileri düzey ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik seviyelerini belirlemek ve bu metinlerdeki
okunabilirlik seviye düzeylerinin öğrenci düzeyine ne kadar uygun olduğunu saptamaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden
doküman incelemesi yöntemi kullanılan çalışmada araştırmacı tarafından ders kitaplarındaki metinlerin hece, sözcük ve cümle
uzunlukları hesaplanmıştır. Elde edilen veriler Ateşman’ın (1997) Türkçeye uyarladığı Flesch formülü kullanılarak analiz edilmiş
ve metinlerin okunabilirlik puanları belirlenmiştir. Üç kitap arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olup olmadığını belirlemek
için okunabilirlik ortalamaları karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda üç kitap arasında sözcük uzunluğu, cümle uzunluğu ve
okunabilirlik puanları arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre Yunus Emre
Enstitüsü C2 düzeyi ders kitabının Yunus Emre Enstitüsü C1 ve Gazi C1 düzeyi ders kitaplarına göre daha zor düzeyde
metinlerden oluştuğu belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarından hareketle bu alanda ders kitabı hazırlayanlara yönelik
önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okunabilirlik, yabancılara Türkçe öğretimi, ders kitapları, okuma-anlam metinleri

Comparison of Readability Levels of Texts in Advanced (C1-C2) Course Books Used in Teaching Turkish To Foreigners

Öz

The aim of study is to determine the readability level of the texts in the Turkish C1 Advanced Level and Yunus Emre Institute
C1-C2 level textbooks prepared for teaching Turkish to foreigners and to determine how appropriate the level of readability levels
of these texts are to the student level. In this study, one of the qualitative research methods, document analysis method was used.
The syllable, word and sentence lengths of the texts in the textbooks were calculated by the researcher. The data obtained were
analyzed using the Flesch formula, adapted by Ateşman (1997) into Turkish, and readability scores of the texts were determined.
The readability averages were compared to determine whether there were statistically significant differences between the three
books. As a result of the research, it was determined that there was a significant difference between word length, sentence length
and readability scores among three books. According to the results of the study, it was determined that the C2 level textbook of
the Yunus Emre Institute consisted of more difficult texts than the C1 and Gazi C1 textbooks of the Yunus Emre Institute. Based
on the results of the research, suggestions were made for those who prepared textbooks in this field.

Anahtar Kelimeler

Readability, teaching Turkish to foreigners, textbooks, reading-meaning texts.

Kaynakça

• Ateşman, E. (1997). Türkçede Okunabilirliğin Ölçülmesi. A.Ü. TÖMER Dil Dergisi, 58. 171-174. Bağcı, H., Ünal, Y. (2013). İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Düzeyi. ADED, 1(3), s. 12-28.
• Baş, B., Yıldız, F. İ. (2015). 2. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin Okunabilirlik Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1).
• Biçer, N. ve Alan, Y. (2017). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kullanılan Yeni Hitit 3 ve İstanbul C1+ Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Düzeylerinin Karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), s.1131.
• Çakıroğlu, O. (2015). İlkokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Düzeylerinin Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrenciler Açısından Değerlendirilmesi. Elementary Education Online, 14(2), s. 671- 681.