Atatürk and Ataturkism at the 4th and 5th Class Books in the 2005 and 2017 Social Studies Curriculum

Yıl 2018, , 118 - 136, 15.12.2018

Tekin Çelikkaya , Zeynep Esen Mutlu Kürümlüoğlu

https://doi.org/10.20860/ijoses.429939

Cited By: 1

Öz

The
contribution of Mustafa Kemal Atatürk and his suggestion are important
facts  in shaping of the state, society,
all economic, social and political structure. Success
in teaching Atatürk's subjects is related to many variables.Effective teaching can be
said when teacher, student, physical conditions of the class, program elements
are integrated.
It is of great importance that
the changes in 2005-2017 program 
and  It is reflected in how much
and how Atatürk and Ataturkism are included in the textbooks that teachers and
students use and follow as the primary source in social studies . For this reason, This research was
aimed to determine the status of Atatürk and Ataturkism in the 4^th and
5^th grade Social Studies books .  This research was conducted
through qualitative research methods. In data analysis have been examined under
6 themes and 17 sub-themes, taking into account the gains, the Atatürk and
Ataturkism's explanations and warnings section. In the analysis of the data obtained within the research, inductive
analysis was used from the types of content analysis. As a result: While
in the 2005 curriculum, in the 4^th and 5^th grades, there
are gains, explanations and reminders about Atatürk or Ataturkısm, in the 2017
curriculum is no place for them. While Atatürk and Ataturkism topics are
being intensively studied in the 2005 curriculum, the same situation does not
apply to in the 2017 curriculum.It has been determined that the visual themes
(65) are used too much in order to reveal the reality and the teaching of the
texts described in Atatürk and Ataturkism topics in 2005 curriculum., and the
visual themes (9) are not used sufficiently 
in 2017 curriculum.

Anahtar Kelimeler

2005 and 2017 Social Studies Curriculum, 4th and 5th Social Studies Books, Atatürk

2005 ve 2017 Sosyal Bilgiler Programı 4.ve 5. Sınıf Ders Kitaplarında Atatürk ve Atatürkçülük

Öz

Devletin,
toplumun kısaca tüm ekonomik, sosyal ve siyasal yapının şekillenmesinde,
Mustafa Kemal Atatürk’ün katkısı ve onun ileri sürdüğü düşünceler yadsınamaz
bir gerçeklik arz etmektedir. Atatürkçülük konularının
öğretiminde başarı birçok
değişkenle ilişkilidir. Öğretmen,
öğrenci, sınıfın fiziki
koşulları, program gibi
unsurlar bütünleştiğinde etkili bir öğretimden söz edilebilmektedir. Sosyal Bilgiler
dersinde, öğretmenlerin ve öğrencilerin birincil kaynak olarak kullandıkları ve
takip ettikleri ders kitaplarında Atatürk ve Atatürkçülüğe ne kadar ve ne
şekilde yer verildiği 2005 ile 2017 programında ne gibi değişiklikler yapıldığı
büyük bir önem taşımaktadır. Bu nedenle, araştırmada 4.ve 5.sınıf Sosyal
Bilgiler kitaplarında Atatürk ve Atatürkçülüğe yer verilme durumunun
belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman
incelemesi ile gerçekleştirilmiştir. Veri analizinde kazanımlar, Atatürk ve
Atatürkçülük ile ilgili açıklamalar ve uyarılar bölümü dikkate alınarak 6 tema ve 17 alt tema altında incelenmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi
türlerinden tümevarımcı analiz kullanılmıştır. Sonuç olarak:2005
öğretim programında 4. ve 5. sınıflarda Atatürk ya da Atatürkçülük ile ilgili
kazanım, açıklama ve uyarılara yer verilmişken buna karşılık 2017 öğretim
programında 4. ve 5. sınıflarda bunların hiçbir yer
almamaktadır.2005
programında Atatürk ve Atatürkçülük konuları yoğun bir şekilde işlenmekte iken
aynı durum 2017 programı için geçerli değildir.2005 programında Atatürk ve
Atatürkçülük konularının anlatıldığı metinlerin, gerçekliğini ortaya koymak ve
öğretimi desteklemek amacıyla görsel temaların (65) çok fazla kullanıldığı,
2017 programı 4. ve 5. sınıf Sosyal Bilgiler kitaplarında ise görsel temaların
(9) yeterince kullanılmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

2005 ve 2017 Sosyal Bilgiler Programı, 4.ve 5. Sınıf Ders Kitapları Atatürk

Kaynakça

• Bektaş, Ö. (2006). İlköğretim 4-5. Sınıflar Sosyal Bilgiler Programında Atatürkçülük Konuları ve Bu Konuların Öğreniminde Öğretmen Rolü, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 69-107.
• Büyükalan Filiz, S. (2011). T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Ders Programının Değerlendirilmesi. L. Küçükahmet, (Edt.).Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu içinde (324-338). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Çeçen, Anıl (2006). Kemalizm. İstanbul: Fark Yayınları.
• Çiftçi, H. (2007). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Atatürkçülük
• Kazanımlarına Dair Öğretmen Görüşleri, Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Dönmez, C. ve Yazıcı, K. (2008). T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Konularının Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Evirgen,Ö.F., Özdural, Z., Özkan, J. ve Öztürk, S.(2017).İlkokul Sosyal Bilgiler 4 Ders Kitabı, Ankara:MEB
• Evirgen,Ö.F., Özkan, J., Öztürk, S. ve Özdural, Z. (2017).İlkokul Sosyal Bilgiler 5Ders Kitabı, Ankara:MEB
• Gül, M. (2010). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi. 7. Baskı. Ankara: Barış Platin Kitabevi.
• Karaaslan, E. (2009). İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Atatürkçülük Kazanımlarına Dair Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karadeniz, O. (2008). İlköğretim 4. Ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Yer Alan Atatürkçülük Konularındaki Kavramların Kazandırılma Düzeyi (Zonguldak İli Örneği), Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü , Ankara.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis (2nd Ed.), Thousand Oaks, London: Sage Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB],(2005) Sosyal Bilgiler Dersi 6-7. Sınıflar Öğretim Programı Kılavuzu Devlet Kitapları Müdürlüğü: Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB],(2017 ) Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar).Ankara
• Özensoy, A.U. ve Aynacı, C. (2016) İlköğretim Sosyal Bilgiler 5 Öğretmen Kılavuz Kitabı, Ankara: Berkay Yay.
• Şahin, S. C., Bayram, Ö. ve Midilli, A. (2016). İlköğretim Sosyal Bilgiler 4 Öğretmen Kılavuz Kitabı, Ankara:Koza yay.
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı [TTKB] (2004). Sosyal Bilgiler Dersi (4. ve 5. Sınıflar)Öğretim Programı ve Kılavuzu, İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi (4-5. Sınıf) Öğretim Programı Atatürkçülükle İlgili Konu Ve Kazanımları Ankara. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=39 adresinden 13.12.16 tarihinde erişilmiştir.
• Tay, B. (2017). 2005 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ile 2017 Sosyal Bilgiler Dersi Taslak Öğretim Programının Karşılaştırması, International Journal Of Eurasia Social Sciences, Vol: 8, Issue: 27, pp. (461-487).
• Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2016) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, M. S. (2006), Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Konularının İlköğretimde Öğretimi, Dr.Y. Doğaner (Edt.). Türk Eğitim Sisteminde Atatürkçülük ve Cumhuriyet Tarihi Öğretimi 10-11 Kasım 2005 içinde (s.24-44) Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Zogo, A. (2016). İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Atatürkçülük Kazanımlarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , Edirne.