Etik İlkeler ve Yayın Politikası
International Journal of Social Inquiry (IJSI) Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü tarafından yayımlanan uluslararası hakemli bir dergidir. Dergi her yıl Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında olmak üzere yılda üç sayı olarak yayımlanmaktadır. IJSI, sosyal olayları özellikle ekonomi, maliye, işletme ve yönetim, siyaset bilimi, kamu yönetimi, sosyoloji, psikoloji ve felsefe alanlarına dayalı olarak inceleyen makaleleri yayımlamaktadır. Böylelikle derginin geniş çapta yazar ve okuyucu kitlesine ulaşması hedeflenmektedir.
Derginin yayınlanması sürecinde yer alan editör(ler), editör yardımcıları, bilimsel komite, hakemler ve yazarların bilimsel yayınlarda gözetilmesi gereken etik yazım ve davranış kurallarına uymaları gerekmektedir.
Dergide, Yüksek Öğretim Kurulu’nun Yüksek Öğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi ve COPE (Committee on Publication Ethics)’nin Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınarak bu standart ve kurallara uygun yayınlar yapılmaktadır (Bkz. https://publicationethics.org).

Editörlerin Etik Sorumlulukları
• Editörler bir makaleyi kabul etmek ya da reddetmek için tüm sorumluluğa ve yetkiye sahiptir.
• Editörler kabul ettiği ya da reddettiği makaleler ile ilgili çıkar çatışması/çakışması içerisinde olmamalıdır.
• Sadece alana katkı sağlayacak makaleler kabul edilmelidir.
• Hatalar bulunduğu zaman düzeltmenin yayınlanmasını ya da geri çekilmesini desteklemelidir.
• İntihal/sahte veriye engel olmalıdır.
• Editörler ve Yayın Kurulu dergiyle ilişkili bilimsel içerik ve yazım kurallarıyla ilgilenmelidir.
• Editörler, araştırma suistimalinin meydana geldiği yerlerde makalelerin yayınlanmasını belirlemek ve önlemek için makul adımları atacaklardır.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Hakem değerlendirmesi, alanında uzman olan kişilerden, dergiye yayımlanmak üzere gönderilen makaleler hakkında tavsiye almak olarak tanımlanmaktadır.
• Hakemlerin kararları objektif ve tarafsız olmalıdır.
• Hakemlerin araştırma/yazar/araştırmaya fon sağlayanlar ile çıkar çatışması/çakışması olmamalıdır.
• Hakemler, yayınlanmış ama makalede henüz atıfta bulunulmamış eserleri belirtmelidir.
• Hakemler incelenen makaleleri gizli tutmalıdır.
• Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz; makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar editörler tarafından yazar(lar)a iletilir.
• Hakemlerin değerlendirdikleri makalelere ilişkin “Hakem Değerlendirme Formu”nu doldurmaları gerekmektedir. Hakemlerin değerlendirdikleri makalenin yayınlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ile kararlarına ilişkin gerekçelerini/önerilerini de bu formda belirtmeleri gerekmektedir.
• IJSI’da yayınlanmak üzere gönderilen bir makale en az iki hakem tarafından değerlendirilmektedir.
• IJSI’da hakem değerlendirmesi sürecinde hakemlerin yazarların isimlerini görmediği yazarların da hakemlerin isimlerini bilmediği çift yönlü kör (double blind) hakemlik uygulanmaktadır.
• Yayımlanmak üzere gönderilen makale hakem değerlendirmesine tabi tutulduktan sonra gerek görülen hallerde bilimsel kurul tarafından da incelenmektedir. Hakemlerden ve/veya bilimsel kuruldan gelecek yorum ve değerlendirmeler yazarlara iletilir ve gerektiğinde yazardan makalesini gözden geçirmesi ve düzeltmeler yapması istenebilmektedir.
• IJSI, hakemlere makale değerlendirme işlemlerine yönelik olarak hiçbir aşamada ücret ödememektedir.

Yazarların Sorumlulukları
• Kaynakça listesi eksiksiz olmalıdır.
• İntihal ve sahte veriye yer verilmemelidir.
• Aynı araştırmanın birden fazla dergide yayınlanmasına teşebbüs edilmemelidir.
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alındığı belirtilmelidir. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar; İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması; İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar; Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar; Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar etik kurul izni gerektirir (Bkz. Sık Sorulan Sorular https://trdizin.gov.tr).
• Etik Kurul izni gerektiren tüm çalışmalarda verilerin toplanma yılına bakılmaksızın bu izin aranmaktadır.
• Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda etik kurul onayı alınmış olmalı ve belgelendirilmelidir. Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde yer verilmelidir.

• Bilim araştırma ve yayın etiğine uymalıdır. 

YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 4’e göre bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:

a) İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
b) Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri akademik yükselmelerde ayrı eserler olarak sunmak,
d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak akademik yükselmelerde ayrı eserler olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,

Diğer etik ihlal türleri şunlardır:

a) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
b) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
c) İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek,
ç) İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,
d) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,
e) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
f) Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak,
g) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak,
h) Araştırma ve deneylerde, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek,
ı) Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak.
i) Araştırma ve deneylerde mevzuatın veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak.
j) Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak,
k) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak,
l) Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.

• Yazarların kullandığı fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet etmesi gerekmektedir. Yazarlar, basılı ya da elektronik formatta resimler, tablolar ya da diğer her türlü içerik dahil olmak üzere, daha önce yayınlanmış içeriği kullanırken telif hakkı sahibinden izin almalılardır. Bu konudaki tüm hukuki, mali ve cezai sorumluluk yazarlara aittir.
• Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdür.

• Birden çok yazarın olduğu makalelerde tüm yazarların araştırmaya önemli ölçüde katkıda bulunmuş olmaları beklenmektedir.
Yazar(lar), makalelerinde yararlandıkları kaynaklara doğru biçimde atıf yapmalı ve derginin belirlemiş olduğu ‘Yazarlara Notlar (Yazım Kuralları ve Kaynak Gösterme Biçimleri)’ne uygun olarak makalelerini hazırlamalılardır.
• Tüm yazarlar, hataların geri çekilmesini veya düzeltilmesini sağlamakla yükümlüdür.
• Makaleler IJSI dışında bir dergiye eş zamanlı olarak yayınlanmak üzere gönderilmemelidir. Başka bir yerde yayımlanan makalelerin çevirileri IJSI’da yayınlanmak üzere kabul edilmez.
• Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkıları belirtilmelidir.
• Makale yazarın yüksek lisans veya doktora tezinden ya da bir projeden üretilmişse bu durum makalede belirtilmelidir.
• IJSI, yazar/yazarlardan yayın işlemlerine yönelik olarak hiçbir aşamada ücret almamaktadır.
• Yazar(lar), makalelerini dergiye gönderirken “Yazar Beyannameleri Formunu" ıslak imzalı şekilde sisteme yüklemelidirler. Ayrıca Etik Kurul İzni gerektiren çalışmalarda onay yazısı ek dosya olarak sisteme yüklenmelidir.

Gizlilik Beyanı
Tüm veriler (isim, elektronik posta adresleri, telefon numaraları gibi kişisel bilgiler) yalnızca derginin bilimsel çalışmaları için kullanılır. Bu veriler, başka bir amaç için kullanılmaz, üçüncü kişilerle paylaşılmaz.

Telif Hakkı ve Lisanslama
IJSI, yayınladığı makaleler için yazarlardan herhangi bir telif ücreti almaz yahut yazarlara herhangi bir telif ücreti ödemez. Yazarlar dergide yayınlanan çalışmalarının telif hakkına sahiptirler. IJSI'deki yayınlar Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansına sahiptir (Bkz. https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.tr). Bu lisans eserin her boyut ve formatta paylaşılmasına, kopyalanmasına, çoğaltılmasına ve orijinal esere uygun şekilde atıfta bulunmak kaydıyla yeniden düzenleme, dönüştürme ve eserin üzerine inşa etme dâhil adapte edilmesine izin verir. Ancak eser ticari amaçlarla kullanılamaz.

Açık Erişim Bildirimi
IJSI, açık erişimli bir e-dergidir ve Budapeşte Açık Erişim Girişiminin açık erişim tanımını benimsemektedir (Bkz. https://www.budapestopenaccessinitiative.org). 'Açık erişim' ile IJSI'deki makalelerin halka açık internet üzerinden ücretsiz bir şekilde erişilebilir olmasını kastediyoruz. Böylece herhangi bir kullanıcı makaleleri ücretsiz bir şekilde okuma, indirme, kopyalama, dağıtma, yazdırma, arama, makalelere link verme ve indeksleme için tarama fırsatına sahip olmaktadır.

İntihal Denetimi
Uygun bulunan çalışmalar uluslararası kabul gören benzerlik tarama programlarınca, akademik kurallara uygun bir biçimde atıf yapılan bire bir alıntılar, kaynakça ve dipnot dışarıda tutularak, taranır. %15’den fazla benzerlik tespit edilen çalışmalar hiçbir işlem yapılmadan, tarama sonuç raporu ile birlikte yazar / yazarlarına geri gönderilecektir. İntihal denetimi iThenticate yazılımı aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.

Arşivleme
IJSI’nın 2018 yılına kadar olan sayıları, Bursa Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Fuat Sezgin Merkez Kütüphanesi’nde ve çeşitli kütüphanelerde basılı olarak bulunmaktadır. Derginin elektronik hâli ise 2008 yılından itibaren Dergi Park’ta ve indekslerde arşivlenmektedir.