Okulöncesi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeyleri

Yıl 2011, Cilt: 10 Sayı: 2, 430 - 440, 26.06.2011

Gökhan Özsoy , Yunus Günindi

Öz

Bu araştırmada, okulöncesi öğretmenliği lisans programında öğrenim görmekte olan öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık durumlarını incelenmesi ve farkındalık düzeylerinin cinsiyet, sınıf düzeyi ve mezun oldukları lise türü bakımından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, üç farklı üniversitenin okulöncesi öğretmenliği lisans programlarında öğrenim görmekte olan toplam 183 öğrenciye (166 kız, 17 erkek), MAI (Metacognitive Awareness Inventory – Üstbilişsel Farkındalık Envanteri) uygulanmıştır. Araştırma, 2010 yılı Nisan ayı içinde yürütülmüştür. Uygulama sonunda toplanan veriler analiz edildiğinde, okulöncesi öğretmeni adaylarının orta-üst düzeyde bir üstbilişsel farkındalığa sahip oldukları görülmüştür. Diğer yandan öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık puanlarının sınıf düzeyine göre dördüncü sınıflar lehinde farklılaştığı (F = 4.72, p < .05, f = .23), fakat cinsiyet (t = .60, p > .05) ve mezun oldukları lise türü (F = 1.21, p > .05) bakımından anlamlı bir farklılık bulunmadığı görülmüştür

Anahtar Kelimeler

üstbiliş, üstbilişsel farkındalık, okulöncesi, öğretmen adayı

Okulöncesi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeyleri

Öz

The purpose of this research is to analyze prospective preschool teachers’ metacognitive
awareness and to find out whether a significant difference exists according to gender, grade, and the types of
high school they have graduated. For this purpose, Metacognitive Awareness Inventory was applied to a total of
183 students -166 female and 17 male- from three different universities. The research was conducted in the
spring semester of 2009-2010 academic year. Results of the study revealed that prospective teachers have a
medium-high level metacognitive awareness. Besides, the results also showed that there is no significant
difference between females and males with respect to their metacognitive awareness. Additionally, a significant
difference is found with respect to prospective teachers’ grade (F = 4.72, p < .05, f = .23), and no significant
difference is found with respect to the types of high school they have graduated (F = 1.21, p > .05).

Anahtar Kelimeler

metacognition, metacognitive awareness, pre-school education, prospective teachers

Kaynakça

• Brown, A. L. (1987). Metacognition, executive control, self-regulation, and other more mysterious mechanisms. F. E. Weinert, R. H. Kluwe (Eds.), Metacognition, Motivation, and Understanding (65-116). Hillsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Case, L. P., Harris, K. R., & Graham, S. (1992). Improving the mathematical problem solving of students with learning disabilities: Self-regulated strategy development. The Journal of Special Education, 26, 1-19.
• Cautinho, S. A. (2007). The relationship between goals, metacognition and academic success. Educate~, 7(1), 39-47.
• Çakıroğlu, A. (2007). Üstbiliş. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 21-27.
• Demetriou, A., & Efklides, A. (1990). The objective and subjective structure of metacognitive abilities from early adolescence to middle age. In H. Mandl, E. De Corte, N. Bennett, & H. F. Friedrich (Eds.), Learning and instruction: European research in an international context (Vol. 2.1, pp. 161-180). Oxford, UK: Pergamon.
• Desoete, A. & Ozsoy, G. (2009). Metacognition, more than the lognes monster?. International Electronic Journal of Elementary Education, 2(1), 1-6.
• Desoete, A., & Roeyers, H. (2002). Off-line Metacognition - A Domain-specific Retardation in Young Children with Learning Disabilities. Learning Disability Quarterly. 25, 123-139.
• Desoete, A., Roeyers, H., Buysee, A. (2001). Metacognition and Mathematical Problem Solving in Grade 3. Journal of Learning Disabilities, 34, 435-449.
• Flavell, J. H. (1979). Metacognitive and cognitive monitoring: A new area of cognitive developmental inquiry. American Psychologyst, 34, 906-911.
• Gage,N. L. & Berliner, D. C. (1988). Educational Psychology, (4th Ed.). Boston, MA: Houghton Mifflin Company. Gürşimşek, I., Çetingöz, D., & Yoleri, S. (2009). Okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. I. Uluslar arası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale, Türkiye.
• Hacker, D.J. & Dunlosky, J. (2003). Not all metacognition is created equal. New Directions For Teaching And Learning, 95, 73-79.
• Huitt, W. (1997). Metacognition. Educational Psychology Interactive. Valdosta, GA: Valdosta State University.
• Kapa, E. (2001). A Metacognitive Support During the Process of Problem Solving in a Computerized Environment. Educational Studies in Mathematics, 47, 317-336.
• Kotrlik, J. W. & Williams, H. A. (2003). The incorporation of effect size in information technology, learning, and performance research. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 21 (1), 1-7.
• Kramarski, B., Mavarech, Z. R., & Arami, M. (2002). The Effects of Metacognitive Instruction on Solving Mathematical Authentic Tasks. Educational Studies in Mathematics, 49, 225-250.
• Lucangeli, D. & Cornoldi, C. (1997). Mathematics and metacognition: What is the nature of relationship? Mathematical Cognition, 3, 121-139.
• Marge, J. J. (2001). The Effect of Metacognitive Strategy Scaffolding on Student Achievement in Solving Complex Math Word Problems. (Doctoral Thesis). Riverside, CA: University of California.
• Mevarech, Z. R. (1999). Effects of Metacognitive Training Embedded in Cooperative Settings on Mathematical Problem Solving. The Journal of Educational Research, 92, 195-205.
• Morin, E. (2003). Geleceğin Eğitimi İçin Gerekli Yedi Bilgi. Çeviren: H. Dilli. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Özsoy, G. (2008). Ustbilis. Turk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 713-740.
• Özsoy, G. (2010) An investigation of relationship between metacognition and mathematics achievement. Asia Pacific Education Review . DOI: 10.1007/s12564-010-9129-6.
• Özsoy, G., & Ataman, A. (2009). The effect of metacognitive strategy training on problem solving achievement. International Electronic Journal of Elementary Education, 1(2), 67-82.
• Özsoy, G., Memiş, A. & Temur, T. (2009). Metacognition, study habits and attitudes. International Electronic Journal of Elementary Education, 2(1), 154-166.
• Özsoy, G., Çakıroğlu, A., Kuruyer, H. G., & Özsoy, S. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeylerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, Fırat Üniversitesi, Elazığ, Mayıs 2010.
• Schneider, W., & Lockl, K. (2002). The Development of Metacognitive Knowledge in Children and Adolescents. In T. Perfect, B. Schwartz (Eds.). Applied Metacognition. West Nyack, NY, USA: Cambridge University Pres.
• Schoenfeld, A. (1985). Mathematical Problem Solving. San Diego, CA: Academic Press.
• Schraw, G. (2009). A conceptual analysis of five measures of metacognitive monitoring. Metacognition and Learning, 4, 33-45.
• Schraw, G., & Dennison, R. S. (1994) Assessing metacognitive awareness. Contemporary Educational Psychology 19, 460-475.
• Schraw, G. & Moshman, D. (1995). Metacognitive theories. EducationalPsychology Review 7(4), 351-371.
• Schurter, W.A. (2001). Comprehension Monitoring and Polya’s Heuristics as Tools for Problem Solving by Developmental Mathematics Students. (Doctoral Thesis). San Antonio, TX: The University of the Incarnate Word.
• Semerci, N. (2005). Problem Temelli Öğrenme ve Öğretmen Yetiştirme. Milli Eğitim Dergisi, 166.
• Tanner, H. & Jones, S. (2000). Becoming a Successful Teacher of Mathematics. London, UK: RoutledgeFalmer.
• Teong, S.K. (2002). The Effect of Metacognitive Training on Mathematical Word-Problem Solving. Journal of Computer Assisted Learning, 19, 46-45.
• Victor, A. M. (2004). The Effects of Metacognitive Instruction on the Planning and Academic Achievement of First and Second Grade Children. (Doctoral Thesis). Chicago, IL: Graduate College of the Illinois Istitute of Technology.
• Yavuz, D. & Memis, A. (2009). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik algıları ve Üstbilişsel farkındalıklarının öğretmenlik Mesleğini tercih etme sebebi açısından İncelenmesi. I. Uluslar arası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale, Türkiye.
• Zhang, L. J. & Wu, A. (2009). Chinese senior high school EFL students’ metacognitive awareness and reading strategy use. Reading in a Foreign Language, 21(1), 37-59.