Examination of Teachers' Views on Environment in Terms of Anthropocentric and Ecocentric Environmental Approach

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 37 - 55, 29.03.2022

Eda Erdaş Kartal , Arefe Yurttaş

Öz

The aim of this research is to examine elementary school teachers’ views on the environment in terms of human-centered (anthropocentric) and environment-centered (ecocentric) environmental approaches. The research was carried out with the case study design, which is one of the qualitative research designs. The sample of the research consisted of 27 elementary school teachers from various elementary schools. A semi-structured interview form developed by the researchers was used as a data collection tool. The content analysis method was used to analyze the data. As a result of the research, it was found that most of the teachers expressed their views about the reasons for the protection of the environment, the most valuable thing in the environment, the reason for the environment's existence, the importance of recycling, the depletion of natural resources, and the preference for economical products based on a human-centered environmental approach. The researchers found that the teachers generally reported their views about the rights of living beings, the consequences of population growth, and the effects of forest destruction based on an environment-centered environmental approach. As a result, it has been suggested that a qualified environmental education that will enable them to adopt an environmentally centered approach should be given to teachers during in-service training and to teacher candidates during the undergraduate education process.

Anahtar Kelimeler

Environmental education, environmental ethics, primary school teachers

Kaynakça

• Armstrong, S. J. & Botzler, R. G. (1993). Environmental ethics. Divergence and Convergence, New York.
• Atasoy E. & Ertürk H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
• Başal, H, A. (2015). Okul öncesi ve ilkokul çocukları için uygulamalı çevre eğitimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Benton R., & Benton C. (2006). Why teach environmental ethics? Because we already do. Clare Palmer (Edt.). Teaching environmental ethics (p. 77-92). Netherlands: Koninklijke Brill NV.
• Birden, B. (2016). Çevre etiğinde bireyin ahlaki sorumluluğuna kısa bir bakış. Türkiye Biyoetik Dergisi, 3(1), 4- 14.
• Bozdemir, H. & Faiz, M. (2018). Ecocentric, anthropocentric and antipathetic attitudes of teacher candidates towards the environment. Sakarya University Journal of Education, 8(1), 61-75.
• Bülbül, S. (2013). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevre Etiği Algıları Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.

• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. M. Bütün and S. B. Demir (Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çepel, N. (1983). Genel Ekoloji. İstanbul Ün. Orman Fak. Yayınları: 3155/352.
• Demir, E. & Köse, M. (2016). Öğretmenlerin rol modelliği hakkında öğretmen görüşleri. Akademik Bakış Dergisi, 53, 38-57.
• Dunlap, R. E. & Van Liere, K. D. (1978), The “new environmental paradigm. The Journal of Environmental Education, 9(4), 10-19.
• Efe, R. (1999). Çevre sorunlarının çözümünde coğrafyanın rolü. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11,81-85.
• Erciş, A. & Türk, B. (2016). Etik çerçevesinde tüketim, tüketici ve çevre: ekolojik okuryazarlığın moderatör rolü. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(2), 1-24.
• Erdaş Kartal, E. & Mesci, G. (2020). Öğretim elemanlarının çevreye karşı tutumları: Bir Q metot çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Advance online publication. doi: 10.16986/HUJE.2020062804
• Erten, S. (2007). Ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik tutum ölçeğinin türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 28, 67-74.
• Erten, S. & Aydoğdu, G. (2011). The ecocentric, anthropocentric and antipathetic attitudes toward environment in Turkish and Azerbaijani students. Hacettepe University Journal of Education, 41, 158-169.
• Guha, R. (2000). The unquiet woods: ecological change and peasant resistance in the Himalaya. Univ of California Press.
• Gülay-Ogelmen, H.(2012). Teaching preschool children about nature: A Project to provide soil education for children in Turkey. Early Childhood Education Journal, 40, 177-185.
• Güşta Şahin, H. & Doğu, S. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin tutum ve davranışlarının incelenmesi. İlköğretim Online, 17(3), 1402-1416.
• Karahan, G. (2009), Hemşirelik öğrencilerinin ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik antipatik tutumları (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Karakaya, Ç. & Çobanoğlu O. E. (2012). İnsanı merkeze alan (antroposentrik) ve almayan (nonantroposentrik) yaklaşımlara göre eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin çevreye yönelik bakış açıları. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(3), 23-35.
• Karakuş, G. & Çimen, O. (2020). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik etik yaklaşımlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 411-435. Karakoç, A. G. (2004), Çevre sorunlarına etik yaklaşım, (Ed:Marin, Mehmet C. ve Uğur Yıldırım), Çevre sorunlarına çağdaş yaklaşımlar, Beta Yayınları, Yayın No: 1483, İstanbul, s. 59-72.
• Kasalak, M. A., Yurcu, G. & Akıncı, Z. (2018). Üniversite öğrencilerinin ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik antipatik tutumlarının değerlendirilmesi: akdeniz üniversitesi iibf örneği. Journal of Tourısm Intellıgence And Smartness, 1(2), 24-33.
• Kayaer, M. (2013). Çevre ve etik yaklaşımlar. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 63-76.
• Keleş, R. & Ertan B. (2002), Çevre hukukuna giriş, Ankara: İmge Kitapevi
• Kırkıpınar Özsoy, N. & Çini, P. (2020). Antroposentrik küresel çevre politikalarının ekosentrik çevre etiği görüşü çerçevesinde değerlendirilmesi. Alternatif Politika, 12(1), 20-49.
• Kortenkamp, K. V. & Moore, C. F. (2001), Ecocentrism and anthropocentrism: Moral reasoning about ecological commons dilemmas. Journal of Environmental Psychology, 21(3), 261-272.
• MacKinnon, B. & Fiala, A. (2014). Ethics: theory and contemporary issues. Nelson Education.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S.Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özdemir, O. (2016). Ekolojik okuryazarlık ve çevre eğitimi. Pegem Akademi, Ankara.132s.
• Özdemir, O. (2017).Ekolojik okuryazarlık ve çevre eğitimi. Pegem Akademi, Ankara.
• Özgür, M. E. (2017). Nüfus dinamikleri, çevre ve sürdürülebilirlik. Coğrafi Bilimler Dergisi, 15(1), 1-26.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün & B. Demir, Çev.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Saraç, E. & Sarıkaya, R. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının çevre kimlikleri ve çevreye yönelik materyalist eğilimleri: Ahlaki muhakeme temelli çevre eğitimi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 8(3), 950-979.
• Sönmez, D. (2018). The necessity of environmental ethics for university students: evaluation of works on the subject in Turkey. International Journal of Education Science and Technology, 4(1), 18-27.
• Thompson, I. H. (2000). Aesthetic, social and ecological values in landscape architecture. A discourse analysis. Ethics, Place and Environment, 3(3), 269-287.
• Uyanık, G. (2017). İlkokul öğrencilerinin çevre kirliliğine ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1574-1600.
• Wilkinson, D. (2002), Environment and Law, Routledge, New York.
• Vaughan, C., Gack, J., Solorazano, H., & Ray, R. (2003). The effect of environmental education on schoolchildren, their parents, and community members: A study of intergenerational and intercommunity learning. The Journal of Environmental Education, 34(3), 12-21.
• Yıldırım A.E. & Çobanoğlu N. (2009). Biyoetik bir miras: geleneksel yerleşim biçimlerinde biyoetik değerler. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 97-126.
• Yıldırım, A. & Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yurttaş, A. & Çağlar, A. (2019). The attitudes of governmental official in terms of sustainable environment. International Electronic Journal of Environmental Education, 9(2), 142-156.