Teaching Turkish as A Second Language at Primary School Level: A Comparative Case Study

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 22 - 39, 31.03.2024

Özge Güneş , Hüseyin Anılan , Mehmet Arif Bozan

Öz

Türkiye's geopolitical position has increased the interest in teaching Turkish as a second language. Both human and geographical conditions are factors that cause migration to Türkiye. Therefore, it is important to examine the processes of teaching Turkish as a second language in depth and to identify the problems that exist in the process to make the process more qualified. In this context, this research, which aims to examine the problems encountered in teaching Turkish as a second language at the primary school level from a broad and in-depth perspective, was designed as a case study from qualitative research methods. Since this study examines more than one situation that can be holistic in itself, it is suitable for a holistic multiple-case study. Since it was aimed to examine teaching Turkish to foreigners from a broad perspective, 19 teachers and 29 students from three different school types (bilingual, international, and public schools) were studied. The data collected through interviews and observations were analyzed through content analysis. The findings were analyzed in terms of teaching Turkish as a second language in bilingual schools, international schools, and public schools. As a result of the research, it was found that lack of materials, mother tongue, and environmental influences were common in all three types of schools and were effective in learning Turkish as a second language. In addition, children's and parents' attitudes towards Turkish were also found to have a significant impact on language learning. Within the scope of the research, suggestions for researchers, those working in the field, and program preparers are presented.

Anahtar Kelimeler

Primary school, Turkish teaching, teaching Turkish as a second language

İlkokul Düzeyı̇nde İkı̇ncı̇ Dı̇l Olarak Türkçe Öğretı̇mı̇: Karşılaştırmalı Bı̇r Durum Çalışması

Öz

Türkiye’nin içerisinde bulunduğu jeopolitik konum ikinci dil olarak Türkçe öğretimine olan ilgiyi artırmıştır. Hem beşeri hem de coğrafi koşullar Türkiye’ye göçe neden olan faktörlerdir. Dolayısıyla ikinci dil olarak Türkçe öğretim süreçlerinin derinlemesine incelenmesi ve süreçte var olan sorunların belirlenmesi süreci daha nitelikli hale getirmek açısından önem taşımaktadır. Bu kapsamda ilkokul düzeyinde ikinci dil olarak Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunları geniş ve derinlemesine bir bakış açısıyla incelemenin amaçlandığı bu araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olarak desenlenmiştir. Gerçekleştirilen bu çalışmada birden çok fakat kendi içlerinde bütüncül olabilecek bir durum incelendiği için durum çalışması türlerinden bütüncül çoklu durum çalışmasına uygundur. Yabancılara Türkçe öğretimi geniş bir bakış açısıyla incelemek hedeflendiği için üç farklı okul türünden (çift dilli, uluslararası ve kamu okulları) 19 öğretmen ve 29 öğrenciyle çalışılmıştır. Görüşme ve gözlem yapılarak toplanılan veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular çift dilli okullarda, uluslararası okullarda ve kamu okullarında ikinci dil olarak Türkçe öğretimi olarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda üç okul türünde de ortak olarak materyal eksikliği, ana dilinin ve çevre etkisinin ikinci dil olarak Türkçe öğreniminde etkili olduğu tespit edilmiştir. Buna ilave olarak çocukların ve ailelerin Türkçeye yönelik tutumlarının da dil öğrenimine etkisinin önemli olduğu görülmüştür. Çalışma kapsamında araştırmacılara, alanda çalışanlara, program hazırlayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, Türkçe öğretimi, Türkçenin ikinci dil öğretimi

Kaynakça

• Adams, R., & Oliver, R. (2019). Peer interaction and language learning. R. Adams, & R. Oliver (Eds) Teaching through peer ınteraction in (s. 1-50). New York: Taylor and Francis.
• Aksan, D. (2003). Dil, şu büyülü düzen. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Alan, Y. (2021). İlgili çalışmalardan hareketle Suriyelilere Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, 119-146. doi: 10.9779/pauefd.748162.
• Ana, Z. M. (2020). Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu öğrencelerin sosyal uyum sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi: Nitel bir yaklaşım. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya. Retrieved from: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
• Avcı, Y. ve Küçük, S. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil bilgisi öğretimi. Turkish Studies, 12(35), 49-67. doi:10.7827/TurkishStudies.12458
• Bailey, K. M. (2006). Issues in teaching speaking skills to adult ESOL learners. https://lincs. ed.gov/professional-development/resource-collections/profile-477
• Baskın, S. (2018). Ortaokul sözlüklerinin Türkçe eğitimindeki hedef söz varlığı açısından değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 622-637. doi:10.17679/inuefd.336691
• Biçer, N. (2012). Hunlardan günümüze yabancılara Türkçe öğretimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(4) 107-133
• Brown, A. (2023). Monolingual versus multilingual foreign language teaching: French and Arabic at beginning levels. Language Teaching Research, 27(6), 1634-1659. doi:10.1177/1362168821990347
• Candaş Karababa, Z. C. (2009). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ve karşılaşılan sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 265-277
• Cesur, M. O. (2008). Üniversite hazırlık sınıfı öğrencilerinin yabancı dil öğrenme stratejileri, öğrenme stili tercihi ve yabancı dil akademik başarısı arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı ilişkiler örüntüsü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul Retrieved from: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
• Ciğerci, F. M. ve Güngör, F. (2016). Sınıf öğretmenlerinin bakış açısından yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin yaşadığı sorunlar (Bilecik ili örneği). Journal of Education and Future, 10, 137-164.
• Ciğerci, F. M. ve Yıldırım, M. (2020). Sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma sürecine ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 15(2), 1541-1555.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2. Baskı). California: SAGE Publications.
• Çetin, İ. (2020). Ana dili Türkçe olmayanlara Türkçe öğretiminde telaffuz problemi. Prozodi (Bürün Bilimi) ve Konuşma Çalıştayı, Ankara.
• Dilber, N. Ç. (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yazılan kaynak kitaplara ilişkin bir inceleme. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 111-128.
• Durmuş, M. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi. Grafiker Yayınları.
• Er, O., Bı̇çer, N. ve Bozkırlı, K. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazını ışığında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(2), 51-69. doi:10.7884/teke.51
• Erol, S., Erdem, İ., ve Akkaya, A. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde eğitsel oyunların kullanımının akademik başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(Özel Sayı), 166-183. doi:10.35675/befdergi.850249
• Geçgel, H. ve Peker, B. (2020). Multimedya araçlarının yabancı dil öğretimine etkisi üzerine öğretmen görüşleri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (20), 12-22. doi: 10.29000/rumelide.791070.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü [GİGM] (2023). İstatistikler. Retrieved from: https://www.goc.gov.tr/
• Güngör, F. (2015). Yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin eğitim-öğretiminde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. Retrieved from: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
• Krashen, S. D. (1981). Second language acquisition and second language learning. Pergamon Press Inc. Krashen, L. (1987). Against comprehensible ınput: The ınput hypothesis and the development of second-language competence. Applied Linguistics, 8(2), 95–110.
• Krashen, S. (1991). The input hypothesis: An update. Alatis (Ed.), Georgetown University Round Table on Languages and Linguistics. Linguistics and language pedagogy: The state of the art in (p. 409–431). Georgetown University Press.
• Khomenı̇uk, A. (2020). Ukrayna’da yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ve karşılaşılan sorunlar üzerine bir inceleme. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 3(1), 5-20.
• Magos, K., & Politi, F. (2008). The creative second language lesson: The contribution of the role-play technique to the teaching of a second language in ımmigrant classes. RELC Journal, 39(1), 96–112. doi: 10.1177/0033688208091142
• Moeller, A. J. & Catalano, T. (2015). Foreign language teaching and learning. J.D. Wright (Eds.), International encyclopedia for social and behavioral sciences. Pergamon Press, in (p. 327-332). doi: 10.1016/B978-0-08-097086-8.92082-8
• Neuman, W. L. (2014). Social research methods: Qualitative and quantitive approaches (7th Edition). Edinburgh Gate: Pearson Education Limited.
• Özçakmak, H. (2019). Arapça kökenli sözcüklerin Türkçe öğrenmeye etkisine dair görüşleri. Turkish Studies Language and Literature. 14(3), 1479-1495.
• Özdemir, C. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde ders malzemelerinin önemi ve işlevsel ders malzemelerinin nitelikleri. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(1). 2049-2056.
• Ramage, K. (1990). Motivational factors and persistance in foreign language study. Language Learning, 40, 189-219.
• Sabirova, D., R., & Khanipova, R. R., (2019). Innovative approaches to teaching and learning English as second and English as foreign language in multilingual education. Humanities & Social Sciences Reviews, 7(6), 45-48. doi: 10.18510/hssr.2019.7610
• Skehan, P. (1991). Individual differences in second language learning. Methods in Second Language Research, 13(2), 275-298.
• Sorokin, S. V., & Timkova, T. (2019). Problems and difficulties in teaching Turkish grammar to Ukrainian students at university level. Journal of History Culture and Art Research, 8(4), 90-114. doi: 10.7596/taksad.v8i4.2294
• Şengül, K. (2014). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde alfabe sorunu. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 3(1), 325-339. doi: 10.7884/teke.245
• Türk, F., Türnüklü, A., Tercan, M. ve Kaçmaz, T. (2019). Gruplar arası olumlu ve olumsuz temas: Türk ve Suriyeli ilkokul öğrencilerinin sınıf içi etkileşimlerinin incelenmesi. Nesne Psikoloji Dergisi, 7(15), 214-235. doi:10.7816/nesne-07-15- 05
• Türk Dil Kurumu (2023). Sözlük. https://sozluk.gov.tr/
• Ünal, E. ve Demirtaş, E. N. (2019). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi. In H. Akyol, & A. Şahin, Türkçe öğretimi öğretmen adayları ve öğretmenler için içinde (s. 391- 412). Ankara: Pegem Akademi
• Xu, L., & Ding, L. (2010). A brief analysis of the positive and negative effects of the native language transfer in English Study. Science & Technology in Formation, 35, 216-218.
• Yıldırım, Ş. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, M. Y. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya’daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu. Turkish Studies, 9(3), 1641-1651.