Yetişkinlerin Küresel Isınma ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Geri Dönüşüm Farkındalıkları

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 1364 - 1391, 30.06.2018

Ayşegül Gürer , Gönül Sakız

https://doi.org/10.15869/itobiad.376392

Cited By: 8

Öz

Bu araştırmanın amacı,
yetişkinlerin küresel ısınma ile ilgili bilgi düzeyleri ve geri dönüşüm
farkındalıkları ile cinsiyet, yaş ve eğitim durumları arasındaki ilişkiyi incelemektir.
Araştırmanın örneklemini İstanbul’un Eyüp, Beşiktaş, Bayrampaşa ve
Gaziosmanpaşa halk eğitim merkezlerinde çeşitli kurslara katılan amaçlı ve
kolay ulaşılabilir örneklem yöntemiyle seçilen 261 kursiyer oluşturmaktadır. Araştırmada
survey (anket) yöntemi kullanılmış olup, veri toplama aracı olarak iki bölümden
oluşan bir anket kullanılmıştır. Veriler t testi, ANOVA ve non-parametrik Ki-Kare
testi kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgularda, küresel ısınma
bilgi düzeylerinde cinsiyet ve yaş değişkenine göre farklılık görülmezken, eğitim
durumuna göre farklılıklar olduğu, üniversite/yüksek lisans mezunu
yetişkinlerin küresel ısınma bilgi düzeylerinin daha yüksek olduğu
belirlenmiştir. Yetişkinlerin büyük bir bölümü geri dönüşüm amblemini daha önce
gördüklerini ve ambalaj atıklarının geri dönüşümü konusunda bilgi sahibi
olduklarını bildirmişlerdir. Yetişkinlerin geri dönüşüm ile ilgili bilgiyi en
çok, sırasıyla, televizyon, belediye afiş/ broşürleri ve internet üzerinden
edindikleri, kadınların daha çok televizyonu, erkeklerin ise interneti bilgi
edinme kaynağı olarak kullandıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Küresel ısınma bilgi düzeyi, Geri dönüşüm farkındalığı, Halk eğitimi, Çevre eğitimi, Bilgi kaynakları, Nicel analiz

Global Warming Knowledge Levels and Recycling Awareness in Adults

Öz

The purpose of
this research was to examine adults’ knowledge levels of global warming and
their awareness of recycling with respect to the criteria of gender, age and
education. The participants were 261 adult trainees, chosen using purposeful
and convenient sampling, from the Public Education Centers of Istanbul: Eyüp,
Besiktas, Bayrampasa and Gaziosmanpasa. The survey method was used and the data
was collected using a two parts survey. The data was analyzed using t-test, ANOVA
and Chi-Square tests. Based on the findings, the levels of knowledge about
global warming showed no significant differences among adults in terms of
gender and age. On the other hand, education level was found to be a
significant determining factor. The knowledge level of global warming was
significantly higher for the adults having undergraduate/graduate degrees. Most
adults reported that they had already seen the recycling symbol and had
knowledge of the recycling of packaging waste. The most prevalent sources of
information for recycling were found to be television, municipality banners,
brochures and the internet; the female participants widely used television
while the male participants generally used internet as the sources of
information for recycling.

Anahtar Kelimeler

Knowledge level of global warming, Awareness of recycling, Adult education, Environmental education, Information sources, Quantitative analysis

Kaynakça

• Aksan, Z. (2011). İlköğretim öğretmen adaylarının küresel ısınma konusundaki algıları ve görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Alper, D. ve Anbar, A. (2007). Küresel ısınmanın dünya ekonomisine ve Türkiye ekonomisine etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (4), 15-54.
• Aydın, F. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin küresel ısınma konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Turkish Journal of Education, 3(4), 15-27. Bacanak, A. (2002). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen okuryazarlıkları ile fen-teknoloji-toplum dersinin uygulanışını değerlendirmeye yönelik bir çalışma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Bozdoğan, A. E. (2011). “Küresel Isınma” sorunu hakkında eğitim alanında yapılan çalışmalardan bir derleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1609-1624.
• Büyüksaatçi, S., Küçükdeniz, T. ve Esnaf, Ş. (2008). Geri dönüşüm tesislerinin yerinin gustafson-kessel algoritması-konveks programlama melez modeli tabanlı simülasyon ile belirlenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 13, 1-20.
• Çelik, Z. (2011). İlköğretim müfredatında ambalaj atıklarının geri dönüşümü eğitiminin yeri ve ilköğretim kurumlarındaki geri dönüşüm uygulamalarının araştırılması (İstanbul ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 63-67.
• Çobanoğlu, M.T. ve Orhan, O. (2008). Küresel ısınma ve iklim değişikleri. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Dairesi Başkanlığı. Ankara.
• Domina, T. and Koch, K. (2002). Convenience and frequency of recycling: Implications for including textiles in curbside recycling programs. Environment and Behavior, 34(2), 216-238.
• Gurer, C., Akbulut, H. ve Kurklu, G. (2004). İnşaat endüstrisinde geri dönüşüm ve bir hammadde kaynağı olarak farklı yapı malzemelerinin yeniden değerlendirilmesi. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu (13-14 Mayıs), İzmir, Türkiye.
• Ilgar, R. (2007). Çevre eğitiminde yaygın eğitimin rolü ve önemi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 38–50.
• İlkin, A. ve Alkin, E. (1991). Ekonomik ve sosyal sorunlar-çözüm önerileri dizisi 1: Çevre sorunları. Ankara: TOBB.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi-kavramlar, ilkeler, teknikler Ankara: Nobel.
• Kiziroğlu, İ. (2000, Kasım). Türk eğitim sisteminde çevre eğitimi ve karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Ekoloji ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Çevre Eğitimi (1-2 Kasım). Ankara, Türkiye.
• Miser, R. (2002). “Küreselleşen” Dünya’da yetişkin eğitimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 55-60.
• Spence, C. (2007). Küresel ısınma. S. Gönen ve S. Ağar (Çev.). İstanbul: Pegasus.
• T.C. Çevre Ve Orman Bakanlığı (2004). Türkiye çevre atlası. Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Ulutaş, K. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin küresel ısınma hakkındaki bilgi düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Ünlü, İ., Sever, R. ve Akpınar, E. (2011). Türkiye’de çevre eğitimi alanında yapılmış küresel ısınma ve sera etkisi konulu akademik araştırmaların sonuçlarının incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 39-54.
• Yalçın, E. (2002). Öğrenen ve öğreten arasındaki iletişimin yetişkin eğitimi süreci açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yalçın, F. (2010). İlköğretim öğrencilerinin küresel ısınma ve sera etkisi konularındaki bilgi düzeylerinin ve yanlış kavramalarının belirlenmesi üzerine bir çalışma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, A., Morgil, İ., Aktuğ, P. ve Göbekli, İ. (2002). Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin çevre, çevre kavramları ve sorunları konusundaki bilgileri ve öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22, 156-162.