The Relationship Between Work Motivation and Organisational Identification According to Perceptions of Teachers

Yıl 2017, Cilt: 14 Sayı: 1, 71 - 88, 02.04.2017

Yener Akman

Öz

In this study, it is aimed to determine
the level of perception of job motivation and organizational identification of
teachers working in public schools and the relationship between variables. The
study was conducted with the participation of 219 teachers in 2015-2016
academic year. "Work Motivation Scale" and "Organizational
Identification Scale" were used as data collection tools. Data were
analyzed by descriptive statistics, correlation analysis and multiple linear
regression analysis with SPSS 22.0 and Lisrel 8.8 programs. As a result of the
study, teachers' job motivation was relatively moderate and organizational
identification was relatively high. In addition, there was a positive, low and
significant relationship between job motivation and organizational
identification. Finally, it was determined that job motivation is a significant
predictor of organizational identification and various suggestions were made
according to the results of the study.

Anahtar Kelimeler

work motivation, organizational identification, teacher, perception

Öğretmenlerin Algılarına Göre İş Motivasyonu ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişki

Öz

Bu çalışmada kamu okullarında görev yapan
öğretmenlerin iş motivasyonu ve örgütsel özdeşleşme algı düzeyleri ve
değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, 2015-2016
eğitim-öğretim yılında 219 öğretmenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veri
toplama araçları olarak “İş Motivasyonu Ölçeği” ve “Örgütsel Özdeşleşme Ölçeği”
kullanılmıştır. Veriler betimsel istatistikler, korelasyon analizi ve çoklu
doğrusal regresyon analizi ile çözümlenmiştir. Veriler SPSS 22.0 ve Lisrel 8.8
programı ile analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, öğretmenlerin iş motivasyonu
görece orta düzeyde ve örgütsel özdeşleşme de görece yüksek düzeyde tespit
edilmiştir. Ayrıca iş motivasyonu ile örgütsel özdeşleşme arasında pozitif
yönde, düşük ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Son olarak iş motivasyonunun
örgütsel özdeşleşmenin anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Çalışma
sonuçlarına göre çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

iş motivasyonu, örgütsel özdeşleşme, öğretmen, algı

Kaynakça

• Akman, Y. (2015). Örgütsel depresyonun, iş motivasyonu ve işle bütünleşmeyle ilişkisi. VII. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
• Akpınar, A. (2014). Okullardaki insan ilişkileri düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak).
• Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
• Ashforth, B. E., Harrison, A. H., & Corley, K. G. (2008). Identification in organizations: An examination of four fundamental questions. Journal of Management, 34(3), 325-374.
• Asor, A. (2001). Fostering internal motivation to learn in school. In E. Kaplan & E. Asor (Eds.). Motivation to learn: New concepts of motivation, teaching to think. Jerusalem: The Branco Weiss Institute.
• Bullis, C. (1991). Communication practices as unobtrusive control: An observational study. Communication Studies, 42(3), 254-271.
• Canipe, J. S. (2006). Relationships among trust, organizational commitment, perceived organizational support, and turnover intentions. (Unpublished doctoral dissertation, Alliant International University, San Diego, CA).
• De Rijk, A., Janssen, N., Van Lierop, B., Alexanderson, K., & Nijhuis, F. A. (2009). Behavioral approach to RTW after sickness absence: The development of instruments for the assessment of motivational determinants, motivation and key actors’ attitudes. Work, 33, 273-285.
• Dutton, J. E., Dukerich, J. M., & Harquail, C. V. (1994). Organizational images and member identification. Administrative Science Quarterly, 39(2), 239-263.
• Erdoğdu, M. Y. ve Aydındağ, Z. (2013). Öğretmenlerin kurumsal özdeşleşme ve bağlılıklarının algılanan yönetici davranışı açısından incelenmesi. http://www.izu.edu.tr/Assets/Content/file/20130613-10.pdf, Erişim tarihi: 10.12.2016.
• Erel Yetim, A. E. (2010). Genel liselerde örgütsel iletişim ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmeleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Ertürk, R. (2014). Öğretmenlerin iş motivasyonları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Bolu ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu).
• Feather, N. T., & Rauter, K. A. (2004). Organizational citizenship behaviours in relation to job status, job insecurity, organizational commitment and identification, job satisfaction and work values. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 81-94.
• Gibson, J. L., Ivancevich, J. M., & Donnelly, J. H. (1988). Organizations: Behavior Structure Processes. Illinois: BPI-IRWIN.
• Güzel, H. (2011). Fizik öğretmenlerinin demografik özellikleri ve motivasyon faktörlerinin araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 1031-1054.
• Herzberg, F. (1964). The motivation-hygiene concept and problems of manpower. Personnel Administration, 27, 3-7.
• Hitt, M. A., Miller, C. C., & Colella, A. (2006). Organizational behavior: A strategic approach. San Francisco: Wiley
• Hogg, M. A., & Terry, D. J. (2001). Social identity processes in organizational contexts. Philadelphia, PA: Psychology Press.
• Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi, teori, araştırma ve uygulama (7. Baskıdan çeviri), S. Turan (Çeviri Ed.), Ankara: Nobel.
• Jackson, G. T., & McNamara, D. S. (2013). Motivation and performance in a game-based intelligent tutoring system. Journal of Educational Psychology, 105(4), 1036-1049.
• Jesus, S. N., & Lens, W. (2005). An integrated model for the study of teacher motivation. Applied Psychology: An International Review, 54, 119-134.
• Karadağ, E., Baloğlu, N. ve Küçük, E. (2010). Yönetici denetimi algısının öğretmenlerin mesleki motivasyon düzeyine etkisi: Bir path analizi çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 417-437.
• Karadeniz, B. C. ve Yavuz, C. (2009). Sınıf öğretmenlerinin motivasyonunun iş tatmini üzerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 507-509.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi (6. bs.). Ankara: Nobel Kitabevi.
• Kaş, L. (2012). Herzberg’in içsel ve dışsal motivasyon etmenleri ile işgörenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki: Belek’teki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Kocabaş, İ. ve Karaköse, T. (2005). Okul müdürlerinin tutum ve davranışlarının öğretmenlerin motivasyonuna etkisi (Özel ve devlet okulu örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 79-93.
• Kurtulmuş, M. ve Karabıyık, H. (2016). Farklılıkların yönetiminin öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmesine ve işten ayrılma niyetine etkisi. International Journal of Human Sciences, 13(1), 1324-1341.
• Lunenburg, F. C. (2011). Self-efficacy in the workplace: Implications for motivation and performance. International Journal of Management, Business and Administration, 14(1), 1-6.
• Mael, F. A., & Ashforth, B. E. (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 13, 103-123.
• Mael, F. A., & Ashforth, B. E. (1995). Loyal from day one: Biodata, organizational identification, and turnover among newcomers. Personnel Psychology, 48(2), 309-333.
• Marique, G., & Stinglhamber, F. (2011). Identification to proximal targets and affective organizational commitment: The mediating role of organizational identification. Journal of Personnel Psychology, 10, 107-117.
• Moynihan, D. P., & Pandey, S. J. (2007). Finding workable levers over work motivation: comparing job satisfaction, job involvement, and organizational commitment. Administration & Society, 39(7), 803-832.
• Oplatka, I. (2010). Motivation, satisfaction and commitment to educational work. Fundamentals of Educational Administration and Management Leadership in the Educational Organization. Haifa: Pardes.
• Oran, F. Ç., Güler, S. B. ve Bilir, P. (2016). İş motivasyonunun örgütsel bağlılığa olan etkinin incelenmesi: Sultangazi/İstanbul ilköğretim okullarında bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 236-252.
• Ouchi, W. G. (1980). Markets, bureaucracies, and clans. Administrative Science Quarterly, 25(1), 129-141.
• Özdemir, A. (2013). Öğretim elemanlarının kullandıkları güç kaynakları ile öğretmen adaylarının örgütsel özdeşleşmeleri arasındaki ilişki: İç motivasyonun aracılık rolü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 269-291.
• Özgür, E. Ö. (2015). Algılanan örgütsel prestij, örgütsel özdeşleşme ve öğrenci başarısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mevlana Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya).
• Özüdoğru, M. ve Aydın, B. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin karara katılma durumları ve istekleri ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 357-367.
• Paarlberg, L. E., Perry, J. L., & Hondeghem, A. (2008). From theory to practice: Strategies for applying public service motivation. In J. L. Perry and A. Hondeghem (Eds.), Motivation in public management: The call of public service (pp. 268-293). Oxford: Oxford University Press.
• Pinder, C. C. (1998). Motivation in work organizations. NJ: Upper Saddle River.
• Prati, L. M., McMillan-Capehart, A., & Karriker, J. H. (2009). Affecting organizational identity: A manager’s influence. Journal of Leadership and Organizational Studies, 15(4), 404-415.
• Raelin, J. A. (2011). The end of managerial control?. Group and Organization Management, 36(2), 135-160.
• Rainey, H. G., & Steinbauer, P. (1999). Galloping elephants: Development elements of a theory of effective government organizations. Journal of Public Administration Research and Theory, 9(1), 1-32.
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmenlerin iş motivasyonlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 575-588.
• Richardson, P. W., & Watt, H. M. G. (2006). Who chooses teaching and why? Profiling characteristics and motivations across three Australian universities. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 34, 27-56.
• Richardson, M., & Abraham, C. (2009). Conscientiousness and achievement motivation predict performance. European Journal of Personality, 23, 589-605.
• Riketta, M. (2005). Organizational identification: A metaanalysis. Journal of Vocational Behavior, 66, 358-384.
• Rosenblat, Z., & Robin, A. (2000). Lack of job security among teachers of secondary education in Israel: A multi-dimensional approach. Megamot, 3, 483-511.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54-67.
• Shen, J. (1997). Teacher retention and attrition in public schools: Evidence from SASS91. Journal of Educational Research, 91(2), 81-88.
• Silah, M. (2001). Eğitim örgütlerinde hizmetin niteliğini arttırmak için personelin ödüllendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2), 95-109.
• Şahin, E. (2014). Ortaöğretim kurumlarında örgütsel kimlik, örgütsel imaj, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel adalet (Bursa örneği). (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir).
• Tak, B. ve Aydemir, B. A. (2004). Örgütsel özdeşleşme üzerine iki görgül çalışma. 12. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Terzi, A. R. ve Kurt, T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi, Milli Eğitim, 33(166).
• Tüzün, İ. K. (2006). Örgütsel güven, örgütsel kimlik ve örgütsel özdeşleşme ilişkisi: Uygulamalı bir çalışma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara).
• Tyler, T. R., & Blader, S. L. (2003). The group engagement model: Procedural justice, social identity, and cooperative behavior. Personality & Social Psychology Review, 7, 349-361.
• Van Dick, R., & Wagner, U. (2002). Social identification among school teachers: Dimensions, foci, and correlates. European Journal of Work and Organizational Psychology, 11, 129-149.
• Van Dick, R., Ullrich, J., & Tissington, P. A. (2006). Working under a black cloud: How to sustain organizational identification after a merger. British Journal of Management, 17, 69-79.
• Van Knippenberg, D., & Sleebos, E. (2006). Organizational identification versus organizational commitment: Self-definition, social exchange, and job attitudes, Journal of Organizational Behavior, 27(5), 585-605.
• Yaman, E., Vidinlioğlu, Ö., ve Çitemel, N. (2010). İşyerinde psikoşiddet, motivasyon ve huzur: Öğretmenler çok şey mi bekliyor? psikoşiddet mağduru öğretmenler üzerine. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1136-1151.
• Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kuramsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 33-46.
• Yetim, A. E. E. (2010). Genel liselerde örgütsel iletişim ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmeleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Yılmaz, F. (2009). Eğitim örgütlerinde örgüt kültürünün öğretmenlerin iş motivasyonu üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya).