ÜSTÜN ZEKÂLI VE YETENEKLİ ÇOCUKLARDA MÜKEMMELİYETÇİLİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2014, Cilt: 11 Sayı: 1, 31 - 45, 03.05.2014

Marilena Leana-taşçılar , Marilena Z. Leana Taşcılar , Melodi Özyaprak , Melodi Özyaprak , Şule Güçyeter Şule Güçyeter Esra Kanlı , Esra Kanlı , Sezen Camcı Erdoğan , Sezen Camcı Erdoğan

Öz

Bu araştırmanın amacı üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin mükemmeliyetçilik
düzeylerinin incelenmesidir. Bu çalışmaya 10-13 yaş aralığında bulunan üstün zekalı
ve yetenekli öğrenciler katılmıştır. Verilerin toplanması aşamasında demografik
özellikler ile çocukların kendilerini, anne-babalarını ve öğretmenlerini ne kadar
mükemmeliyetçi bulduklarıyla ilgili soruların yer aldığı, araştırmacılar tarafından
geliştirilen, Kişisel Bilgi Formu; ve mükemmeliyetçilik düzeylerinin belirlenmesi için
de “kendine yönelik mükemmeliyetçilik” (KY) ve “sosyal kaynaklı mükemmeliyetçilik”
(SK) olmak üzere iki alt boyuttan oluşan “Çocuk ve Ergen Mükemmeliyetçilik
Ölçeği - ÇEMÖ” (Uz-Baş & Siyez, 2010) kullanılmıştır. Betimsel araştırma modelinin
benimsendiği araştırmada kendine yönelik mükemmeliyetçilik alt boyutu için
cinsiyet değişkeni açısından bir farklılık gözlenmezken; sosyal kaynaklı alt boyutta
erkeklerin kızlara oranla yüksek puanlar aldıkları bulgulanmıştır. Bununla birlikte
çocukların kendilerini ve annelerini mükemmeliyetçi olarak algılamalarının her iki
alt boyutu da etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üstün Zeka, Mükemmeliyetçilik, Çocuk ve Ergen Mükemmeliyetçilik Ölçeği – ÇEMÖ

Kaynakça

• Adkins, K. & Parker, W. D. (1996). Perfectionism and suicidal preoccupation. Journal of Personality, 64, 529-543.
• Antony, M. M. & Swinson, R. P. (2000). Mükemmeliyetçilik Dost Sandığımız Düşman. İstanbul: Kuraldışı Yayıncılık.
• Baker, J. A. (1996). Everyday stressors of academically gifted adolescents. Journal of Secondary Gifted Education, 7, 356-368.
• Bencik, S., (2006). “Üstün Yetenekli Çocuklarda Mükemmeliyetçilik ve Benlik Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bieling, P. J., Israeli, A., Smith, J. & Antony, M. M. (2003). Making the grade: the behavioural consequences of perfectionism in the classroom. Personality and Individual Differences, 35, 163–178.
• Chan, D.W. (2009). Perfectionism and goal orientations among Chinese gifted student in Hong Kong. Roeper Review, 31, 9–17.
• Clark, B. (2002). Growing up gifted (6th Ed.). New Jersey: Pearson Education Inc.
• Davaslıgil, U. (2004). “Üstün Çocuklar”, Yer aldığı eser R. Şirin, A. Kulaksızoğlu ve A. E. Bilgili (Ed.), Üstün Yetenekli Çocuklar: Seçilmiş Makaleler Kitabı, (ss. 211- 218). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları: 63, I. Türkiye ÜstünYetenekli Çocuklar Kongresi Yayın Dizisi:1.
• Davis, G. A. & Rimm, S. B. (1998). Education of the gifted and talented (4th Ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Davis, G.A. (2006). Gifted children and gifted education: a practical guide for teacher and parents. Scottsdale, AZ: Great Potential Press, Inc.
• Flett, G.L., Hewitt, P.L., Boucher, D.J., Davidson, L.A., & Munro, Y. (2000). The child and adolescent perfectionism scale: development, validation, and association with adjustment.Unpublished Manuscript.
• Frost, R. O., Marten, P., Lahart, C. & Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy and Research, 14, 449–468.
• Gardner, H. (1999). Multiple intelligences for the 21. century. New York: Basic Books.
• Greenspan, T. S. (2000). Healthy perfectionism is an oxymoron. Journal of Secondary Gifted Education, 11(4), 197-209.
• Hamachek, D. E. (1978). Psychodynamics of normal and neurotic perfectionism. Psychology, 15, 27-33.
• Hollingworth, L.S. (1926). Gifted children: their nature and nurture. New York: Macmillan. Hollingworth, L.S. (1942). Children above 180 IQ Stanford-Binetorigin and development. Yonkerson-Hudson, NY: World Book.
• Kanlı, E. (2007). “Fen ve Teknoloji Öğretiminde Probleme Dayalı Öğrenmenin Üstün ve Normal Zihin Düzeyindeki Öğrencilerin Erişi, Yaratıcı Düşünme ve Motivasyon Düzeylerine Etkisi.” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kanlı, E. (2011). Üstün zekalı ve normal ergenlerin mükemmeliyetçilik, depresyon ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33(1), 103-121.
• Leana, M. Z. (2005). “Üstün Zekalı ve Normal Çocuklarda Yönetsel Fonksiyonlar: Londra Kulesi Testi.” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Leana-Taşcılar, M.Z. ve Kanlı, E. (baskıda) Üstün zekalı ve normal gelişim gösteren çocukların, mükemmeliyetçilik ve öz saygı düzeylerinin incelenmesi. Ankara Eğitim Fakültesi Dergisi, (baskıda). Litauer, F. & Litauer, M. (1997), Kişilik Bulmacası: Birlikte Çalıştığımız İnsanları Anlamak (Personality Puzzle, Understanding The People You Work With), Çev. H. Betül Çelik, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• LoCicero, K. & Ashby, J.S. (2000). Multidimensional perfectionism in middle school age gifted students: a comparison to peers from the general cohort. Roeper Review, 22 (3),12-17.
• Maker, J. (2003). New directions in enrichment and acceleration. In N. Colangelo & G. Davis (Eds.), Handbook of gifted education, (pp. 163 - 173). Boston: Allyn and Bacon.
• Mısırlı–Taşdemir, Ö. (2003). “Üstün Yetenekli Çocuklarda, Mükemmeliyetçilik, Sınav Kaygısı, Benlik Saygısı, Kontrol Odağı, Öz Yeterlilik ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Nugent, S. A. (2000). Perfectionism: its manifestations and classroom-based interventions. Journal of Secondary Gifted Education, 11(4), 215-222.
• Oran-Pamir, Ç. (2008). “Lise Öğrencilerinin Mükemmeliyetçilik Düzeyleri ile Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişki.” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Parker, W. D. (2000). Healthy perfectionism in the gifted. Journal of Secondary Gifted Education, 11,173–183.
• Rice, K.G., Ashby, J.S. & Slaney, R. (1998). Self esteem as a mediator between perfectionism and depression: A structural equations analysis. Journal of Counselling Psychology, 45, 393-398.
• Rimm, S.B. (1994). Keys to parenting gifted child. Hauppauge, NY: Barron’s Educational Series, Inc.
• Robinson, A., Clinkenbeard, & P. R. (1998). Giftedness: an exceptionality. Annual Review of Psychology, 49, 117-39.
• Sak, U. (2011). Üstün zekalılar: Özellikleri tanılanmaları eğitimleri. Ankara: Maya Akademi.
• Saranlı, A. G. ve Metin, N. (2012). Üstün Yetenekli Çocuklarda Gözlenen Sosyal-Duygusal Sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45 (1), 139-163. Schuler, P. A. (2000). Perfectionism and gifted adolescents. Journal of Secondary Gifted Education, 11, 183–197.
• Silverman, L. K. (1993). Social development, leadership, and gender issues. In L. K. Silverman (Ed.), Counselling the gifted and talented, (s. 291 – 327). Denver, CO: Love Publishing.
• Sternberg, R. (1997). Successful intelligence: how practical and creative intelligence determine success in life. USA: Plume Pub.
• Sternberg, R. J. (2003). Wisdom, intelligence and creativity synthesized. New York: Cambridge University Press.
• Stoeber, J., & Stoeber, F.S. (2009). Domains of perfectionism: Prevalence and relationships with perfectionism, gender, age and satisfaction with life. Personality and Individual Differences, 46, 530-535.
• Strip, C.A. & Hirsch, G. (2000). Helping gifted children soar: a practical guide for parents and teachers. Scottsdale, AZ: Great Potential Press, Inc.
• Uz-Baş, A. U. & Siyez, D. M. (2010). Adaptation of the child and adolescent perfectionism scale to Turkish: The validity and reliability study. Elementary Education Online, 9 (3), 898-909.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz-Çelik, D. (2013).”Üstün zekalı olan ve olmayan öğrencilerin mükemmeliyetçilik ve akademik özyeterlikleri arasındaki ilişki”. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.