Öğretmenlerin Teknoloji Kullanımı ile İlgili Türkiye Kaynaklı Dergilerde Yayımlanmış Makalelerin İncelenmesi

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 3 - ISSUE 3, - , 09.05.2014

Meltem Kurtoğlu S. Sadi Seferoğlu

Öz

Bu araştırma, öğretmenlerin teknoloji kullanım durumları üzerine son 5 yılda Türkiye’de yapılan çalışmaları incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) Sosyal ve Beşeri Bilimler veri tabanına 2013 yılında (Nisan ayına kadar) kayıtlı olan 177 dergi içerisinden eğitim fakülteleri ve sosyal bilimler enstitüleri tarafından yayımlanan dergiler incelenerek toplam 33 dergi belirlenmiştir. Bu dergilerde yayımlanan makaleler “öğretmenlerin teknoloji kullanımı, öğrenme-öğretme sürecinde teknoloji kullanımı, teknolojinin eğitimle kaynaştırılması” konularında yayımlanmış olup olmadıklarına göre incelenmiştir. Bu incelemeden sonra, 6 derginin konu dışı olduğu ve bu dergilerde ilgili konularda yayımlanmış makalenin olmadığı görülmüştür. Elemeden sonra yayımladıkları makaleler incelenmek üzere seçilen dergi sayısı 27 olmuştur. Bu 27 dergiden, öğretmenlerin teknoloji kullanım durumları ile ilgili olan 33 makale belirlenmiştir. Araştırmacılar tarafından belirlenen makaleler; araştırma konusu, çalışma grubunu belirleme türü, çalışma grubu büyüklüğü, araştırma türü, araştırma modelleri, veri toplama araçları ve veri analiz yöntemleri gibi değişkenler açısından incelenerek Türkiye’deki mevcut durum ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, en fazla çalışılan konuların “öğretmenlerin bilişim teknolojilerini öğretim amaçlı kullanım durumu, öğretmenlerin teknoloji kullanım başarıları, tutumları, algıları ve inançları ile öğretmenlerin teknoloji kullanımına ilişkin görüşleri” başlıkları altında toplandığı görülmüştür. Ayrıca, makalelerde en fazla kullanılan araştırma türünün nicel araştırma olduğu, en fazla kullanılan araştırma modellerinin ise tarama modeli ve betimsel model olduğu belirlenmiştir. İncelenen makalelerde, çalışma grupları belirlenirken genellikle kolay ulaşılabilir örneklem gruplarıyla çalışıldığı gözlenmiştir. Bu araştırmada ulaşılan sonuçlar ışığında çalışma grubu öğretmenler olan araştırmaların sayısının arttırılması gerektiği söylenebilir. Ayrıca öğretmenlerin teknoloji kullanırken karşılaştıkları sorunların üstesinden nasıl gelebileceklerine dair çalışmaların yapılması da önerilebilir.

Anahtar sözcükler: öğretmen, teknoloji, öğrenme-öğretme süreci, teknoloji kullanımı, öğretmenlerin teknoloji kullanımı, içerik analizi

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Alper, A., & Gülbahar, Y. (2009). Trends and issues in educational technologies: A review of recent research in TOJET. Turkish Online Journal of Educational Technology, 8(2), 124-135.
• Ottenbreit-Leftwich, A., Glazewski, K. D., Newby, T. J., & Ertmer, P. A. (2010). Teacher value beliefs associated with using technology: Addressing professional and student needs. Computers & Education, 55(3), 1321-1335. [doi: 10.1016/j.compedu.2010.06.002].
• Bozkaya, M., Erdem Aydın, İ., & Genç Kumtepe, E. (2012). Research trends and issues in educational technology: A content analysis of TOJET (2008-2011). Turkish Online Journal of Educational Technology, 11(2), 264-277.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York, NY: Routledge.
• Cüre, F. ve Özdener, N. (2008). Öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) uygulama başarıları ve BİT’e yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 34(2), 41-53.
• Çakıroğlu, Ü., Güven, B. ve Akkan, Y. (2008). Matematik öğretmenlerinin matematik eğitiminde bilgisayar kullanımına yönelik inançlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 38-52.
• Demir, S. ve Bozkurt, A. (2011). İlköğretim matematik öğretmenlerinin teknoloji entegrasyonundaki öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 10(3), 850-860.
• Edyburn, D. L. (2000). 1999 in review: A synthesis of the special education technology literature. Journal of Special Education Technology, 15(1), 7–18.
• Edyburn, D. L. (2004). 2003 in review: A synthesis of the special education technology literature. Journal of Special Education Technology, 19(4), 57-80.
• Ekiz, D. (2004). Eğitim dünyasının nitel araştırma paradigmasıyla incelenmesi: Doğal ya da yapay. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 415-439.
• Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005-2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: Betimsel bir analiz. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
• Evrekli, E., İnel, D., Deniş, H. ve Balım, A. G. (2011). Fen eğitimi alanındaki lisansüstü tezlerdeki yöntemsel ve istatistiksel sorunlar. İlköğretim Online, 10(1), 206-218.
• Göktaş, B. ve Erdem, R. (2006). Sağlık yönetimi alanında yapılan tezlerin profili. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(1), 53-63.
• Göktaş, Y., Yıldırım, Z. ve Yıldırım, S. (2008). Bilişim teknolojilerinin ilköğretim ve ortaöğretim ile bütünleştirilmesindeki anahtarlar: Öğretmenlerin algıları ve kullanımları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 127-139.
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M., & Sözbilir, M. (2012). Trends in educational research in Turkey: A content analysis. Educational Science: Theory & Practice, 12(1), 455- 459.
• Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G., & Reisoğlu, İ. (2012). Educational technology research trends in Turkey: A content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Science: Theory & Practice, 12(1), 191-196.
• Gülbahar, Y. ve Alper, A. (2009). Öğretim teknolojileri alanında yapılan araştırmalar konusunda bir içerik analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 93-111.
• Hsu, S. (2011). Who assigns the most ICT activities? Examining the relationship between teacher and student usage. Computers & Education, 56(3), 847–855. [doi: 10.1016/j.compedu.2010.10.026]
• Krippendorff, K. (1980). Content analysis: An introduction to methodology. Sage, Beverly Hills.
• Kücük, S., Aydemir, M., Yıldırım, G., Arpacık, O., & Göktaş, Y. (2013). Educational technology research trends & in 10.1016/j.compedu.2013.04.016 Computers Education, 68(October 2013), 42-50. doi:
• Kurtoğlu, M. ve Seferoğlu, S. S. (2012). BÖTE alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. IV. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, 4-7 Mayıs 2012, Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Seferoğlu, S. S., Akbıyık, C. ve Bulut, M. (2008) İlköğretim öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının bilgisayarların öğrenme/öğretme sürecinde kullanımı ile ilgili görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 273-283.
• Sert, G. (2010). Öğretim teknolojileri eğitiminde yayınlanmış Türkiye adresli makalelerin içerik analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sert, G., Kurtoğlu, M., Akıncı, A. ve Seferoğlu, S. S. (2012). Öğretmenlerin teknoloji kullanma durumlarını inceleyen araştırmalara bir bakış: Bir içerik analizi çalışması. Akademik Bilişim, 1-3 Şubat 2012, Uşak Üniversitesi.
• Ulusoy, K. ve Gülüm, K. (2009). Sosyal bilgiler dersinde tarih ve coğrafya konuları işlerken öğretmenlerin materyal kullanma durumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 85-99.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6.baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.