YENİLİKÇİ ÇALIŞMA DAVRANIŞI GELİŞTİRMEDE İŞYERİ SOSYAL CESARETİNİN ROLÜ

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 411 - 432, 20.12.2023

Nurcan Çetiner , Ela Oğan

https://doi.org/10.54452/jrb.1253520

Öz

Gelişimin ve değişimin hızla yaşandığı günümüz dünyasında, değişime ayak uydurmanın daha da önemli
bir hal aldığı bilişim sektöründe, çalışanların yenilikçi iş davranışı sergileyerek, örgütlerine gereken
desteği vermeleri önem arz etmektedir. Çalışmanın temel amacı, bilişim sektörü çalışanlarının yenilikçi
iş davranışı geliştirmelerinde işyeri sosyal cesaretlerinin rolünü ortaya koyabilmek, çalışanların işyeri
sosyal cesaretlerinin yenilikçi iş davranışları üzerindeki etkilerini belirleyebilmektir. Bu kapsamda, ilk 100 bilişim sektörü çalışanlarından, veriler toplanmıştır. Kolayda örnekleme yöntemiyle belirlenen bilişim
sektörü çalışanlarından elde edilen verilerin analizi sonucunda, bilişim sektörü çalışanlarının, işyeri sosyal
cesareti ve yenilikçi iş davranışı düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte işyeri
sosyal cesaretinin çalışanların yenilikçi iş davranışı düzeyleri arasında pozitif yönde, olumlu ve anlamlı
bir ilişki olduğu, işyeri sosyal cesaretinin çalışanların yenilikçi iş davranışlarını olumlu yönde etkilediği
görülmektedir. Araştırmada bilişim sektöründe sosyal cesareti yüksek olan çalışanların daha fazla yenilikçi
iş davranışı sergilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bilişim sektörü çalışanlarının işyeri sosyal cesareti ve yenilikçi
çalışma davranışları cinsiyete ve mesleki deneyime göre farklılık göstermemektedir.

Anahtar Kelimeler

Yenilikçi iş davranışı, cesaret, iş yeri sosyal cesareti, bilişim sektörü

THE ROLE OF WORKPLACE SOCIAL COURAGE IN DEVELOPING INNOVATIVE WORK BEHAVIORS

Öz

In today's world where development and change are experienced rapidly, employees need to provide the necessary support to their organizations by displaying innovative work behavior (IWB) in the information sector, where keeping up with the change has become even more important. It is aim to reveal the role of workplace social courage (WSC) in developing the IWB of IT sector employees and to determine the effects of the WSC of employees on IWB. In this context, data were collected from the first 100 IT sector employees. Data obtained from the information sector employees determined by the convenience sampling method, it was concluded that the level of WSC and IWB of the information sector employees is high. It is seen that WSC has a positive, and significant relationship with the IWB levels of the employees, and WSC positively affects the IWB of the employees. In the research, it was concluded that employees with high WSC in the IT sector exhibit more IWB. It was concluded that gender and professional experience, which are among demographic variables, do not differ in the WSC and IWB of IT sector employees.
Keywords: Innovative wor behavior, courage, workplace social courage, it industry.

Anahtar Kelimeler

Innovative Behavior, courage, social courage, workplace social courage, IT

Kaynakça

• Adair, J. (2008). Yenilikçi liderlik. İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılığı.
• Akgül, İ. (2019). Bilgi paylaşımının çalışan yaratıcılığı ve yenilik yapma davranışı üzerindeki etkisinde algılanan örgütsel desteğin aracı rolü: Bilişim teknolojileri çalışanları üzerine bir araştırma. [Doktora Tezi].
• Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akgül, İ. & Yavuz, U. (2019). BT çalışanlarının yenilikçi davranışlarının demografik özellikler açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 54-72.
• Akkoç, İ., Turunç, Ö. & Çalışkan, A. (2011). Gelişim kültürü ve lider desteğinin yenilikçi davranış ve iş performansına etkisi: iş-aile çatışmasının aracılık rolü: sağlık sektöründe bir araştırma. “İşGüç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(4), 83-114.
• Aksu, G., Eser, M. T. & Güzeller, C. O. (2017), Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile yapısal eşitlik uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Angadi, A.B. & Naik, D.M. (2011). Impact of employee’s behavior and culture on organizations productivity in pharmaceutical industries of Bangaluru. Science and Technology, 3(7), 55-57.
• Ayas, S. (2015). Entelektüel sermaye ve yenilikçi iş davranışının işletme performansına etkisi: Bilişim sektöründe bir uygulama. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Barker, A. (2002). Yenilikçiliğin simyası, Çev: Ahmet Kardam, İstanbul: MESS Yayınları.
• Biçer, M. (2021). Lider-üye etkileşimi ve yenilikçi davranış ilişkisinde personel güçlendirmenin aracılık etkisi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(1), 330-342.
• BThaber, (2021). Bilişim500plus, ilk beş yüz bilişim şirketi, bilişim şirketi Türkiye 2021 bilişim pazarının gelişimi, eğilimler ve beklentiler, Retrieved from, https://bthaber.com/b500pdf /B5002021DIJITAL.pdf (04.01.2023).
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-433.
• Carmeli, A., Sheaffer, Z., Binyamin, G., Reiter-Palmon, R. & Shimoni, T. (2014). Transformational leadership and creative problem-solving: the mediating role of psychological safety and reflexivity. J. Creat. Behav. 48, 115–135.
• Çalışkan, A. (2013). İç odaklı örgüt kültürünün yenilikçi davranışa etkisinde personel güçlendirmenin aracılık rolü. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 15(1), 88-112.
• Çalışkan, A., & Akkoç, İ. (2012). Girişimci ve yenilikçi davranışın iş performansına etkisinde çevresel belirsizliğin rolü. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 1-28.
• Çevik Tekin, İ., & Akgemci, T. (2019). Psikolojik güçlendirmenin yenilikçi iş davranışına etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1674-1692.
• Damanpour, F., & Wischnevsky, J. D. (2006). Research on innovation in organizations: Distinguishing innovationgenerating from innovation-adopting organizations, Journal of Eng. Technology Management, 23, 269–291.
• De Jong, J. & Kemp. R. (2003). Determinants of co-workers’ innovative behaviour: an investigation into knowledge intensive services. International Journal of Innovation Management, 7(2), 189-212.
• De Jong, J. P. J. (2014). Individual innovation: the connection between leadership and employees’ innovative work behavior, University of Amsterdam, 2007, http://dare.uva.nl/document/2/52860 (27.01.2023).
• Detert, J. R. & Bruno, E. A. (2017). Workplace courage: review, synthesis, and future agenda for a complex construct. Academy of Management Annals, 11(2), 593-639. https://doi.org/10.5465/annals.2015.0155.
• Drucker, P. (1998). The discipline of innovation, Executive Forum Summer 1998, 13-15.
• Dyer, J., Gregersen, H. & Christensen, C. (2011). The Innovator’s DNA: Mastering the five skills of disruptive innovators, Harvard Business Press Boston MA USA.
• Erdem, A. T. (2021). Güçlendirici liderliğin yenilikçi iş davranışına etkisinde bilgi paylaşiminin aracilik rolü: bilişim sektöründe bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(1), 119-131.
• Ginevra, M. C., Santilli, S., Camussi, E., Magnano, P., Capozza, D., & Nota, L. (2020). The Italian adaptation of courage measure. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 20(20), 457-475.
• Heinze, K. L., & Heinze, J. E. (2018). Individual innovation adoption and the role of organizational Culture. Review of Managerial Science: Springer.
• Holman, D., Totterdell, P., Axtell, C., Stride, C., Port, R., Svensson, R. & Zibarras, L. (2012). Job design and the employee ınnovation process: the mediating role of learning strategies. Journal of Business and Psychology, 27(2), 177-191.
• Howard, M. C. & Fox, F. R. (2020). Does gender have a significant relationship with social courage? Test of dual sequentially mediated pathways. Personality and Individual Differences, 159, 109904. https://doi. org/10.1016/j.paid.2020.109904.
• Howard, M. C., & Holmes, P. E. (2019). Social courage fosters both voice and slience in the workplace: a study on multidimensional voice and slience with boundary conditions. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 7(1), 53-73.
• Howard, M. C., Farr, J. L., Grandey, A. A. & Gutworth, M. B. (2017). The creation of the workplace social courage scale (WSCS): An investigation of internal consistency, psychometric properties, validity, and utility, Journal of Business and Psychology, 32, 673-690. https://doi.org/10.1007/s10869.016.9463-8.
• İmamoğlu, E. B., & Turan, A. D. (2019). Güçlendirici liderliğin bilgi paylaşımı davranışı üzerindeki etkisinde algılanan örgütsel destek davranışının aracı rolü: bilişim sektöründe bir araştırma. Istanbul Management Journal, (87), 27-48.
• İraz, R., (2005). Yaratıcılık ve yenilik bağlamında girişimcilik ve kobi’ler, Konya: Çizgi Yayınevi.
• Jafri, M. H. (2010). Organizational commitment and employee’s innovative behavior: A study in retail sector. Journal of Management Research, 10(1), 62.
• Janssen, O. (2000). Job demands, perceptions of effort-reward fairness, and innovative work behavior. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73, 287–302.
• Kanter, P., Pazarcık, Y., Durmaz, M.G. & Arda, B. (2022). İşyerinde sosyal cesaretin prososyal ses çıkarma davranışı üzerindeki etkisinde proaktif kişiliğin aracılık rolünün belirlenmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(4), 2867-2877.
• Kanter, R. (1988). When a thousand flowers bloom: Structural, collective, and social conditions for innovation in organizations. In B. M. Staw & L. L. Cummings (Eds.), Research in organizational behavior, 10, 169– 211, Greenwich, CT: JAI Press.
• Kilmann, R. H., O’Hara, L. A. & Strauss, J.P. (2010). Developing and validating a quantitative measure of organizational courage. Journal of Business and Psychology, 25, 15–23, https://doi.org/10.1007/ s10869.009.9125-1.
• Klein, M., & Napier, R. (2003). The Courage to Act: 5 Factors of Courage to Transform Business. Palo Alto, CA: Davies – Black Publishing.
• Koerner, M. M. (2014). Courage as identity work: accounts of workplac courage. Academy of Management Journal, 57(1), 63-93. https://doi.org/10.5465/amj.2010.0641.
• Köksal, K., Mert, İ. S. & Gürsoy, A. (2022). İşyeri sosyal cesareti ile örgütsel adalet ilişkisi: cinsiyete göre çoklu grup analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(30), 29-41. https://doi.org/10.21076/ vizyoner.1136016.
• Kramer, A., & Zinbarg, R. (2019). Recalling courage: An initial test of a brief writing intervention to activate a ‘courageous mindset’and courageous behavior. The Journal of Positive Psychology, 14(4), 528-537.
• Li, X., & Zheng, Y. (2014). The influential factors of employees’ innovative behavior and the management advices. Journal of Service Science and Management, 7, 446-450.
• Lopez, S. J. (2007). Profiling courage: introduction to the special issue on courage. The Journal of Positive Psychology, 2(2), 79.
• Maddi, S. R. (2006). Hardiness: the courage to grow from stresses. Journal of Positive Psychology, (1), 160-168.
• Magnano, P., Santisi, G., Zammitti, A., Zarbo, R., Scuderi, V. E., Valenti, G. D. & Faraci, P. (2022). The relationship between subjective risk intelligence and courage with working performance: the potential mediating effect of workplace social courage. European Journal of Investigation in Health, Psychology and Education, 12(4), 431-444.
• Mert, I. S., Sen, C. & Alzghoul, A. (2021). Organizational justice, life satisfaction, and happiness: the mediating role of workplace social courage. Kybernetes, 51(7), 2215-2232.
• Mert, I. S., Sen, C. & Arun, K. (2021). İş yeri sosyal cesaretinin bir öncülü olarak kişilerarası/ilişkisel güç. 30.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Isparta, Türkiye.
• Mert, İ. S. (2021). Cesaret ve bileşenlerinin keşfine ilişkin nitel bir araştırma: eski bir erdemin yeniden keşfi. İş ve İnsan Dergisi, 8(1), 19-31.
• Mert, İ. S. & Aydemir, M. (2019). Yönetsel cesaretin tarihi kaynakları üzerine bir inceleme: eski Türk yazıtlarında cesaret. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(6), 331-340.
• Mogee, M. E. & Schacht, W. H. (1980). Industrial innovation: major issues system. Issue brief, (1B80005).
• Obeso, M., Luengo M. J. & Intxausti M. A. (2013). Managing intellectual capital in the information and communication industry: the spanish case”, (edi:Lidia Garcia, Arturo Rodrigues-Castellanos and Jon Barrutia-Guenaga) Proceeding of The 5th European Conference on Intellectual Capital, University of The Basque Country, 581-589, Bilbao.
• Oğan, E. (2022). Yenilik yönetimi yeterlikleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: öğretmenler üzerine bir araştırma, Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(11): 1583-1602.
• Oğan, Y. (2021). Mutfak çalışanlarının yaratıcılık algı düzeyleri üzerine bir araştırma. Fiscaoeconomia, 5(2), 756-768. doi: 10.25295/fsecon.891984.
• Oslo Kılavuzu, (2005). Yenilik Verilerinin Toplanması ve Uygulanması İçin İlkeler.
• Özbezek, B. D. (2021). Psikolojik sermayenin yenilikçi davranış üzerindeki etkisinde psikolojik güvenliğin aracılık rolü. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 16(64), 1720-1740.
• Özcan, U. (2021). The relationship between metacognitive skills and innovative work behaviours of information communication technologies sector employees. [Master Thesis]. Yeditepe University Graduate School of Educational Sciences Directorate.
• Palmer, D., & Kaplan, S. (2007). A Framework for Strategic Innovation: Blending strategy and creative exploration to discover future business opportunities. Retrieved May, 15, 2009. https://www.peterfisk. com/wp-content/uploads/2016/02/Strategic-Innovation-White-Paper.pdf
• Rate, C. R., Clarke, J. A., Lindsay, D. R. & Sternberg, R. J. (2007). Implicit theories of courage, The Journal of Positive Psychology: Dedicated to furthering research and promoting good practice, 2(2), 80-98, http:// dx.doi.org/10.1080/174.397.6070122875.
• Shayah, M.H. & Zehou, S. (2019). Organizational culture and innovation: A literature review. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 344, 465-472.
• Sözbilir, F. (2018). İşbaşı eğitim uygulamaları, öz-yeterlilik ve yenilikçilik davranışı arasındaki ilişki. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 119-142.
• Şenol, L. (2022). Örgüt kültürü, çalışan davranışı ve yenilikçi davranış ilişkisi üzerine bir araştırma. JOEEP: Journal of Emerging Economies and Policy, 7(1), 149-159.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics, Boston: Pearson.
• TDK (2022). Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/. Erişim Tarihi: 20.12.2022.
• Töre, E. (2017). Yenilikçi davranış ölçeği: entelektüel sermayenin yenilikçi iş davranışına etkisinin bilgi paylaşımı, öz yeterlilik ve iç denetim odağı perspektifinden incelenmesi üzerine bir araştırma. [Doktora Tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Töre, E. (2019). Entelektüel sermayenin yenilikçi iş davranışına etkisinde bilgi paylaşımının aracı rolü, Yönetim Bilimleri Dergisi, 17(34), 275-299.
• TUİK, (2022). Ücretli çalışan istatistikleri, Kasım 2022, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Ucretli-Calisan- Istatistikleri-Kasim-2022-49358.
• Uysal, E. & Bayramoğlu, G. (2022). İşyerinde sosyal cesaret davranışı ölçeğinin Türkçe’ye uyarlama çalışması, İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(1), 54-71. https://doi.org/ 10.20491/isarder.2022.1366.
• Wang, Y. L. (2013). R & D Employees’ innovative behaviors in Taiwan: hrm and managerial coaching as moderators, Asia Pasific Joarnal of Human Resources, 51, 491-515.
• West, M. A. & Farr, J. L. (1989). Innovation at work: psychological perspectives, Social Behaviour, 4(1), 15-30.
• Youn, F. & Marquard, D.J. (2021). Innovative behavior. Retrieved from https://www.oxfordbibliographies.com/ view/document/obo-978.019.9846740/obo-978.019.9846740-0054.xml.