AN ANALYSIS ON TEACHERS’ VIEWS REGARDING THE TEACHER DEVELOPMENT PROGRAM FOR RELIGIOUS CULTURE AND MORAL KNOWLEDGE COURSE (DPRCMK)

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 959 - 997, 31.12.2020

Ali Güngör

https://doi.org/10.46353/k7auifd.802671

Cited By: 1

Öz

Developing the professional knowledge and skills is an indispensable necessity for today’s teachers in line with the changing world conditions. Throughout this process, teachers are often provided with the institutional support that they need by the various departments of the Ministry of National Education. It is of particular importance to provide in-service training for Religious Culture and Moral Knowledge (RCMK) teachers, who are in charge of teaching a sensitive phenomenon like religion as a school subject in Turkey, and who still experience some problems in the pre-service education despite all efforts for improvement. In this context, the General Directorate of Religious Education prepared the Teacher Development Program for Religious Culture and Moral Knowledge Course (DPRCMK). The aims of this program are: enabling the RCMK teachers to update their field knowledge, ensuring that they have a command curriculum and planning, implementing and evaluating educational processes, and informing teachers about some necessary issues that will contribute to their general knowledge. The topics included in the program were determined in such a way that they would be compatible with the program objectives. Relevant suggestions were made on methods and techniques regarding how teachers should be trained on the subjects. Consequently, a variety of methods were suggested, including questionnaires, observations, and interviews etc. in order to evaluate the training provided.

The current study aimed to reveal the views of the RCMK teachers about the aforementioned program. Based on this main concern, it is aimed to determine the views of the RCMK teachers about the time, duration, and place of the DPRCMK activities as well as the subjects dealt with, the trainers involved in the activities, the methods and techniques used in the trainings, as well as the sustainability of the activities.
A questionnaire form consisting of open and closed-ended questions were prepared in order to determine the opinions of RCMK teachers. Prepared by the researcher based on the literature review and the focus group interviews with the participants, the questionnaire form was completed so that it would be ready to be used for application upon performing the necessary procedures for validity and reliability. (
Questionnaire form prepared by the researcher based on literature review and focus group interview with teachers, and the necessary procedures for the validity and reliability of the questionnaire have been completed and made ready for application. In May in the academic year 2018/2019, the questionnaires were given to 450 participating teachers working in different geographical regions and school types across the country, and with a variety of professional seniority and gender, and thereafter, the results were analyzed. The answers to the questionnaires were compiled using the SPSS.25 program, and the results were tabulated to interpret. Chi-square test analyzes were conducted to determine the presence of significant differences according to variables such as school type, gender, professional seniority, and geographical area of duty. Also, the answers given to the open-ended questions were analyzed in order to clarify some issues that remained unresolved, and to make the data more significant.
At the end of the research, most of the participants stated that it would be more appropriate to conduct DPRCMK activities right before and after academic year , and during the semesters. Some participants stated that performing the activities during working hours on weekdays caused some problems such as inefficiency in seminar work, disruption in the lessons at school, failing to get time off from the school administration, and lack of discipline in the classes where the teacher has to left. Some other participants, on the other hand, stated that they had difficulty taking care of their young children as their spouses also worked.
Besides, the participants stated that the duration of an activity during the DPRCMK is not fixed, lasts an hour on average, and should be between 40 minutes and 1 hour. Some participants stated that the duration of activities may be arranged to differ depending on the content, time and method of the activity. Most of the participants found the venues where DPRCMK activities were held suitable.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Religious Culture and Moral Knowledge Teacher, In-service Education, Professional Development, The Religious Culture and Moral Knowledge Teaching Development Program (DPRCMK)

DKAB ÖĞRETMEN GELİŞİMİ PROGRAMI HAKKINDA DKAB ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Öz

Değişen dünya şartlarına uygun olarak öğretmenlerin mesleki bilgi ve becerilerinin geliştirmeleri bir zorunluluktur. Bu süreçte öğretmenlerin ihtiyaç duyduğu kurumsal destek, bağlı bulundukları bakanlığın farklı birimleri tarafından sağlanmaktadır. Türkiye şartlarında, din gibi hassas bir olguyu öğretim konusu yapan ve bütün iyileştirme çabalarına rağmen, hizmet öncesi eğitiminde halen bazı sorunlar yaşanan DKAB öğretmenlerinin hizmet içi eğitimi ise ayrı bir önem taşımaktadır Bu bağlamda, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü tarafından Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) öğretmenlerine yönelik, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Gelişim Programı (DÖGEP) hazırlanmıştır. Hazırlanan bu programın amaçları, DKAB öğretmenlerinin; alan bilgilerini güncellemeleri, öğretim programına hâkim olmalarının sağlanması, eğitim-öğretim süreçlerinin planlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve öğretmenlerin genel kültürlerine katkı sağlayacak bazı konularda bilgilenmeleri olarak ifade edilmiştir. Programda ele alınacak konular, program amaçlarıyla uyumlu konular olarak belirlenmiştir. Konuların öğretmenlere nasıl verilebileceği ile ilgili yöntem ve teknik önerilerinde bulunulmuştur. Ayrıca verilen eğitimin değerlendirmesi için anket, gözlem, görüşme vb. yollara başvurulması istenilmiştir.
Bu araştırmada, ilgili genel müdürlük tarafından hazırlanan bu programın uygulaması hakkında DKAB öğretmenlerinin görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu ana problemden hareketle DKAB öğretmenlerinin; (DÖGEP) faaliyetlerinin zamanı ve süresi, faaliyetlerinin yapıldığı mekanlar, ele alınan konular, faaliyetlerde görevli eğiticiler, eğitimlerde kullanılan yöntem ve teknikler ve faaliyetlerinin devam etmesi ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi hedeflenmektedir.
DKAB öğretmenlerinin görüşlerini tespit için, açık ve kapalı uçlu sorulardan oluşan anket formu hazırlanmıştır. Araştırmacı tarafından, literatür taraması ve öğretmenlerle yapılan odak grup görüşmesine dayalı olarak hazırlanan anket formunun, geçerlik ve güvenirlik için gerekli işlemleri yapılarak uygulamaya hazır hale getirilmiştir. Anketler, 2018-2019 öğretim yılı mayıs ayında, ülke genelinde farklı coğrafi bölge, mesleki kıdem, cinsiyet ve okul türünde görev yapan 450 öğretmene uygulanmış ve sonuçlar analiz edilmiştir. Anket sorularından alınan cevaplar SPSS.25 programına aktarılmış ve sonuçlar tablolaştırılarak yorumlanmıştır. DKAB öğretmenlerinin cevaplarında; görev yapılan okul türü, cinsiyet, mesleki kıdem ve görev yapılan coğrafi bölge gibi değişkenlere göre, anlamlı farklılıkları varlığını belirlemek için, ki-kare test analizleri yapılmıştır Ayrıca açık uçlu soruların cevapları analiz edilerek, kapalı bırakılan bazı hususlar açıklığa kavuşturulmaya ve veriler daha anlamlı hale getirilmeye çalışılmıştır.
Araştırma sonunda, öğretmenlerin çoğunluğu DÖGEP faaliyetlerinin sene başında, sene sonunda ve dönem içinde yapılan mesleki çalışmalar döneminde yapılmasının daha uygun olacağını belirtmiştir. Ayrıca bazı öğretmenler, çalışmaların hafta içi mesai zamanlarında yapılmasının; seminer çalışmalarında verimsizlik, okuldaki derslerde aksamalar, idarecilerden izin alamama ve dersi boş geçen sınıflardaki disiplinsizlik gibi sorunlara yol açtığı ifade edilmiştir. Bazı öğretmenler ise eşleri de çalıştığı için küçük çocuklarının bakımıyla ile sorunlar yaşadıklarını dile getirmişlerdir.
Öğretmenler DÖGEP çalışmalarındaki etkinlik sürelerinin sabit olmadığını, ortalama bir saat sürdüğünü, 40 dakika ile 1 saat arasında olması gerektiğini belirtmişler, Bazı öğretmenler, etkinlik sürelerinin; etkinlik içeriğine, yapılma zamanına ve etkinlikte uygulanan yönteme göre farklı sürelerde yapılabileceğini ifade etmişlerdir. Öğretmenlerin çoğunluğu, DÖGEP etkinliklerinin yapıldığı mekanların uygun olduğunu belirtmiştir.
Öğretmenler, DÖGEP bağlamında yapılan etkinliklerin, öğrenme ihtiyacında oldukları konular olduğunu belirtmiştir. Bununla birlikte bazı öğretmenler; DKAB konularının öğretiminde öğrenci katılımını sağlayacak farklı öğretim yöntemleri, eğitim teknolojisi ve materyal geliştirme, sınıf yönetimi ve iletişim, gençlerin inanç problemleri ile ilgili soru ve sorunları ve çözüm yolları, değerler eğitimi ve bazı sanatsal faaliyetler konularında da bilgi ve becerilerini geliştirme isteğinde olduklarını belirtmişlerdir.
Öğretmenler, bazı sorunlar olmasına rağmen etkinliklerde uygun kişilerin eğitici olarak görevlendirildiğini belirtmiştir. DKAB öğretmenlerine, DÖGEP çalışmalarında eğitici olarak kimlerin görev almasını istersiniz, sorusuna verdikleri cevaplarda, çoğunlukla akademisyenlerin görev alması gerektiğini belirtmişlerdir. Akademisyenler içinde de en fazla din eğitimi bilimci hocaların isimlerini vermişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni, Hizmet İçi Eğitim, Mesleki Gelişim, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Gelişim Programı (DÖGEP)

Kaynakça

• Aydın, Muhammet Şevki. Cumhuriyet Döneminde Din Eğitimi Öğretmeni Yetiştirme ve İstihdamı. İstanbul: Değerler Eğitim Merkezi, 2016.
• Bümen, Nilay T vd. “Türkiye Bağlamında Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi: Sorunlar ve Öneriler”. Millî Eğitim Dergisi 194 (2012), 31-50.
• Can, Abdullah. SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 7. Basım, 2019.
• Demirel, Özcan. Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem Akademi, 21. Basım, 2014.
• Erden, Münire. Sınıf Yönetimi. Ankara: Arkadaş Yayınevi, 2. Basım, 2014.
• Gönen, Selahattin - Kocakaya, Serhat. “Fizik Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitimler Üzerine Görüşlerinin Değerlendirilmesi”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19 (2006), 37-44.
• Gültekin, Mehmet - Çubukçu, Zühal. “İlköğretim Öğretmenlerinin Hizmetiçi Eğitime İlişkin Görüşleri”. Sosyal Bilimler Dergisi 19 (2008), 185-201.
• Güngör, Ali. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Okul Müdürlerince Denetimine İlişkin Tarafların Görüşlerinin Değerlendirilmesi (Kilis-Gaziantep Örneği). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2020.
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Tekışık Matbası, 6. Baskı., 1994.
• Kayıkçı, Kemal - Turan, Ümran. “Öğretmenlerin Milli Eğitim Bakanlığı Tarafından Hazırlanan Hizmet İçi Eğitim Çalışmalarına İlişkin Görüşleri”. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi 4/2 (2017).
• Keser Özmantar, Zehra. “Örnekleme Yöntemleri ve Örneklem Süreci”. Eğitim Yönetiminde Araştırma. Ankara: Pegem Akademi, 1. Basım, 2018.
• MEB. “Din Öğretimi Genel Müdürlüğünün ‘Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Gelişim Programı’ konulu yazısı (26/09/2019 tarih ve 52532194-602.05-E.18148460 sayı)”, 2019.
• MEB. “Din Öğretimi Genel Müdürlüğünün ‘Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Gelişim Programı’ konulu yazısı (27/09/2018 tarih ve 52532194-602.05-E.17685864 sayı)”, 2018.
• Öz, Ayhan. “Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenlerinin Mesleki Gelişiminde Hizmet İçi Eğitimin Yeri (İstanbul Örneği)”. Değerler Eğitimi Dergisi 12/28 (2014), 121-168.
• Öz, Ayhan. Milli Eğitim Bakanlığı Bünyesinde Düzenlenen Hizmet İçi Eğitimlerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Mesleki Gelişimine Katkısı (İstanbul İli Örneği). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2012.
• Saban, Ahmet. “Hizmet İçi Eğitimde Yeni Yaklaşımlar”. Milli Eğitim Dergisi 145 (2000).
• Şahin, Ümran - Türkoğlu, Adil. “Sınıf Öğretmenlerine Yönelik Hizmet İçi Eğitim Model Önerisi”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14/37 (2017), 90-104.
• Şimşek, Hasan - Yıldırım, Ali. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 9. Basım, 2013.
• Taymaz, Haydar. Hizmet İçi Eğitim. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 1992.
• Yayla, Deniz - Sayın, Mustafa. “Millî Eğitim Bakanlığı Hizmetiçi Eğitim Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi”. Meb Earged, 2006.
• Yıldız, Sevgi. “Sosyal Bilimlerde Örnekleme Sorunu: Nicel ve Nitel Paradigmalardan Örnekleme Kuramına Bütüncül Bir Bakış”. Kesit Akademi Dergisi 3/11 (2017), 421-442.
• Zengi̇n, Mahmut. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Eğitim Öğretim Yeterlik Algıları”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi XV/1-28 (2013), 1-28.