Osmanlı Devleti’nde Yırtıcı ve Yabani Hayvanlar İçin İhdas Edilmiş Bir Kurum: Arslanhane

Yıl 2020, , 120 - 139, 26.12.2020

Aziz Altı

https://doi.org/10.38060/kare.835253

Cited By: 1

Öz

Osmanlı Devleti’nde Arslanhane’nin varlığına yönelik ilk tespitler 15. yüzyıl dönemine aittir. Arslanhane içerisinde sadece arslanları bulundurmamış aynı zamanda başta kaplan, kurt, sırtlan, ayı, zürafa, maymun, gergedan gibi yabani ve yırtıcı hayvanları da bünyesinde barındırmıştır. Arslanhane’nin kuruluş amacı tam olarak bilinmese de işlevlerine bakıldığında bu husus hakkında ipuçları elde edilmektedir. Arslanhane’nin işlevlerinin başında iç ve dış arenada Arslanhanedeki hayvanları psikolojik güç unsuru olarak kullanmak, kişisel merak ve zevkleri gidermek ile ülkeler arasında takdim edilen hayvan temalı hediyeler için muhafaza sorununu çözmek gelmektedir. Arslanhane kendi iç dizaynıyla bir teşkilatlanma oluşturmuş ve atama-terfi hususunda İç hazinedarbaşı’na bağlanılmıştır. 1835 yılına kadar kesintisiz şekilde varlığını devam ettiren Arslanhane, II. Mahmut tarafından gereksiz bir kurum olarak algılandığı için kaldırılmıştır. Ancak Arslanhane daha sonraki padişahlar tarafından yeniden ihya edilmiş hatta buraya Sultan Abdülaziz tarafından bilhassa ayrı bir önem verilmiştir. Arslanhane, 19. yüzyılın ikinci yarısında eski teşkilat ve güçlü yapısında olmasa da Beylerbeyi, Çırağan ve Yıldız gibi saraylarda da varlığını sürdürmüştür. 20. yüzyılın başında çeşitli köşklerde varlığına rastlanılan Arslanhane muhtemelen devletin son yıllarına kadar devam etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Devleti, Arslanhane, Kurum, Hayvan

An Institution For The Ferocious and Wildlife Animals in The Ottoman State: Lionhome

Öz

The first detections regarding the existence of Lionhome (Arslanhane) in the Ottoman Empire belong to the 15th century period. Lionhome did not only contain lions, but also wild and predatory animals such as tigers, wolves, hyenas, bears, giraffes, monkeys and rhinoceroses. Although the purpose of establishment of Lionhome is not known exactly, when its functions are examined, clues about this issue are obtained. One of the main functions of Lionhome is to use the animals in the Lionhome as a psychological power element in the internal and external arena, to satisfy personal curiosity and pleasures, and to solve the conservation problem for animal-themed gifts offered between countries. Lionhome has created an organization with its own interior design and has been linked to İç hazinerdarbaşı regarding appointment and promotion. Lionhome, which continued its existence uninterruptedly until 1835, II. It was removed as it was perceived as an unnecessary institution by Mahmut. However, Lionhome was revived by the later sultans and even a special importance was given here by Sultan Abdulaziz. Lionhome, although not in its old organization and strong structure in the second half of the 19th century, continued its existence in palaces Beylerbeyi, Çırağan and Yıldız. Arslanhane continued its existence in various mansions at the beginning of the 20th century.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Empire, Lionhome, Institution, Animal

Kaynakça

• Ahmed Lûtfî Efendi. Vak’anüvîs Ahmed Lûtfî Efendi Tarihi 2-3, Haz. Yücel Demirel-Tamer Erdoğan, İstanbul: YKY, 1999.