Prospective Teachers’ Metaphoric Perceptions of “Student, Teacher and School”

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 2, 403 - 417, 25.05.2021

Ümit Dilekçi , İbrahim Limon , Şenay Sezgin Nartgün

Öz

This study aimed to determine pedagogic formation students' metaphorical images of “students, teachers, and schools.” The study sample consisted of 101 pedagogical formation students of Bolu Abant Izzet Baysal University in 2019-2020 academic year. Participants were recruited using convenience sampling. Metaphors were used a means of qualitative data collection. Data were collected using a semi-structured metaphor form and analyzed using content analysis. Participants generated 48 different (80 in total), 45 different (86 in total), and 42 different (82 in total) metaphors for students, teachers, and schools, respectively. Conceptual categories concerning students, teachers, and schools were developed based on literature and participants' justifications for their metaphors. Conceptual categories were ranked based on their frequency. The categories for students were “Students as individuals who are molded, Students as information providers/receivers, Students as developing individuals, Students as obedient individuals, Students as unique individuals, Students as inhibited individuals, Students as individuals who are on their way/looking for a way, and Students as selfless individuals.” The categories for teachers were “Teachers as guides, Teachers as sources and transmitters of knowledge, Teachers as sources of love and trust, Teachers as sources of authority, Teachers as role models, Teachers as molders, Teachers as self-sacrificing individuals, and Teachers as sources of improvement.” The categories for schools were “Schools as sources of information, Schools as part of life, Schools as places of change, development, and maturation, Schools as places of trust and happiness, Schools as places of inclusion, Schools as places of inhibition, Schools as places of molding, Schools as places of guiding and leading, Schools as indispensable places, Schools as complex places, Schools as places of socialization, and Schools as places that have lost their purpose.”

Anahtar Kelimeler

student, teacher, school, metaphor

Kaynakça

• Akan, D., Yalçın, S., & Yıldırım, İ. (2014). “Okul müdürü” kavramına ilişkin öğretmenlerin metaforik algıları. İlköğretim Online, 13(1), 169-179.
• Akan, D., & Yarım, M. A. (2019). İlkokul öğrencilerinin okul ve okul müdürü kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 223-233.
• Akbaba Altun, S., & Apaydın, C. (2013). Kız ve erkek öğretmen adaylarının “eğitim” kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(3), 331-354.
• Akın Kösterelioğlu, M. (2018). Sınıf yönetiminin temelleri. İçinde T. Argon & Ş. S. Nartgün (Ed). Sınıf yönetimi (11-35). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Alım, M., Şahin, İ. F., & Meral, E. (2018). Coğrafya öğretmen adaylarının (pedagojik formasyon) öğretmen kavramına ilişkin algıları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 1113-1127.
• Arslan, M. M., & Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 35(171), 100-108.
• Aydın, A. (2017). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aydın, İ. (2015). Alternatif okullar. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aydın, İ. S., & Pehlivan, A. (2010). Türkçe öğretmen adaylarının “öğretmen” ve “öğrenci” kavramlarına ilişkin kullandıkları metaforlar. Turkish Studies, 5(3), 812-842.
• Bakioğlu, A., & Korumaz, M. (2019). Eğitim politikaları. Ankara: Nobel Akademi Kitabevi Yayınları.
• Balcı, A. (2016). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ben-Peretz, M., Mendelson N., & Kron F. W. (2003). How teachers in different educational context view their roles. Teaching and Teacher Education, 19, 277-290.
• Bursalıoğlu, Z. (2010a). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bursalıoğlu, Z. (2010b). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bülbül, T., & Toker Gökçe, A. (2015). Meslek lisesi öğrencilerinin metaforik okul algıları: İşlevselci bir yaklaşım. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(2), 273-291.
• Can, N. (2018) (Editör). Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cemaloğlu, N., Sezgin, F., Şahin, F., & Sönmez, E. (2016). Okul müdürlerinin okul, öğretmen, öğrenci ve veli kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Milli Eğitim Dergisi, 216, 79-101.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
• Cüceloğlu, D., & Erdoğan, İ. (2018). Öğretmen olmak. İstanbul: Final Kültür Sanat Yayınları.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 269-283.
• Çevik Kılıç, D. B. (2017). Müzik öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin metaforları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1099-1118.
• Çırak, S. (2014). Ortaokul öğretmenlerinin “öğrenci” kavramına ilişkin metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 221-236.
• Çırak Kurt, S. (2017). Ortaokul öğretmenlerinin “öğretim programı” kavramına ilişkin metaforik algıları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 631-641.
• Çırak Kurt, S., & Yıldırım, İ. (2019). İlköğretim matematik öğretmenleri ile öğretmen adaylarının çeşitli kavramlara ilişkin metaforik algıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 174-198. doi: 10.9779/pauefd.450048
• Çiçek Sağlam, A. (2019). Okul örgütü ve yönetimi. İçinde H. B. Memduhoğlu & K. Yılmaz (Eds.), Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çobanoğlu, N., & Gökalp, S. (2015). Öğretmen adaylarının okul müdürüne ilişkin metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 279-295.
• Çocuk, H. E., Yokuş, G., & Tanrıseven, I. (2015). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenliğe ilişkin özyeterlik ve metaforik algıları: Mersin üniversitesi örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 373-387.
• De Guerrero, M., & Villamil, S. (2002). Metaphorical conceptualizations of ESL teaching and learning. Language Teaching Research, 6, 95-120.
• Demirel, R. (2016). Ortaokul ve lise öğrencilerinin okula ait kavramlara yönelik metaforik algıları: İlçe örneği. İçinde Ö. Demirel & S. Dinçer (Eds.), Eğitim bilimlerinde yenilikler ve nitelik arayışı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Dewey, J. (2019). Okul ve toplum (Çev: H.A. Başman). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Doğan, D. (2014). Analysis of the school concept through the perspectives of candidate teachers via metaphors. Journal of Theoretical Educational Science, 7(3), 361-382. doi: 10.5578/keg.7127
• Dönmez, B. (2016). Okulda personel ve öğrenci hizmetleri. İçinde S. Özdemir (Ed.), Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Egüz, Ş., & Öntaş, T. (2018). Ortaokul öğrencilerinin öğretmen kavramına ilişkin kullandıkları metaforlar. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 79-91. doi: 10.21666/muefd.336181
• Eroğlu, M., & Özbek, R. (2018). Öğretmenlerin mesleki gelişim kavramına ilişkin metaforik algılar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 754-765. doi: 10.17719/jisr.2018.2684
• Ertürk, R. (2017). İlkokul öğrencilerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforik algıları. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(3), 1-15. doi: 10.19160/ijer.285232
• Gök, M. (2017). Bişkek Türk ilk ve ortaokulu öğrencileri ve öğretmenlerinin "okul" kavramı algılarına ilişkin metaforların incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 23-44.
• Göksoy, S., & Arıcan, K. (2015). Öğretmenlik mesleği. İçinde K. Kıroğlu & C. Elma (Ed.), Eğitim bilimine giriş, 262-279. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Güçlü, N., & Duran, A. (2017). Okul yöneticilerinin okul ve ideal okula ilişkin metaforik algıları. Journal of Human Sciences, 14(4), 3968-3989. doi:10.14687/jhs.v14i4.4778
• Işık, Ö. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen, öğretme ve öğrenme kavramları ile ilgili metaforik algılarının yapılandırıcı yaklaşım açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Kalyoncu, R. (2012). Görsel sanatlar öğretmeni adaylarının “öğretmenlik” kavramına ilişkin metaforları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 471-484.
• Kara, M., & Bozbayındır, F. (2019). Aday öğretmenlerin okul kavramına ilişkin algıları: Bir metafor çalışması. Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 1(1), 18-34.
• Karadağ, E., & Dulay, S. (2017). Öğretmen tipolojileri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kart, M. (2016). Pedagojik formasyon öğrencileri ile eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmen kavramına ilişkin metaforik algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Kıral, E. (2015). Öğretmen adaylarının algılarına göre öğretmen metaforları. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 57-65.
• Koç, E. S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-72. doi: 10.17679/iuefd.79408
• Korkmaz, M., & Çevik, M. S. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin müdür kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4), 973-1002. doi: 10.30831/akukeg.393339
• Kuyumcu, F. N., & Özsarı, İ. (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin öğretmen ve okul kavramlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 396-407.
• Lala, Ö., Yazar, T., & Çolak, A. (2017). Öğretmenlerin yetişkin eğitimi kavramına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 80-99.
• Limon, İ., & Durnalı, M. (2018). Doktora öğrencilerinin doktora eğitimi ve öğretim üyelerine yönelik metaforik algıları. Sakarya University Journal of Education, 8(1), 26-40. doi: 10.19126/suje.336878
• McBer, H. (2000). A model of teacher effectiveness. Departmant for Education and Emloyment, UK. Merriam, S. (2013). Nitel araştırma (Çev Ed: S. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Nalçacı, A., & Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 239-258.
• Neyişci, N., & Özdiyar, Ö. (2019). Öğretmen adaylarının okul, öğretmen ve öğrenci kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 50-67. doi: 10.17556/erziefd.464080
• Ocak, G., & Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 293-310.
• Ogurlu, Ü., Öpengin, E., & Hızlı, E. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin okul ve öğretmene ilişkin metaforik algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 46(Ekim), 67-83.
• Örücü, D. (2014). Öğretmen adaylarının okul, okul yönetimi ve Türk eğitim sistemine yönelik metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20(3), 327-358. doi: 10.14527/kuey.2014.014
• Özdemir S., & Akkaya E. (2013). Genel lise öğrenci ve öğretmenlerinin okul ve ideal okul algılarının metafor yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(2), 295-322.
• Özdemir, M. (2018a). Eğitim yönetimi: Alanın temelleri ve çağdaş yönelimler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özdemir, S. (2018b). Üniversite öğrencilerinin öğretmen kavramına ilişkin metaforik algıları. Journal of International Social Research, 11(59). doi: 10.17719/jisr.2018.2743
• Özdemir, T. Y., & Erol, Y. C. (2015). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının okul, öğretmenlik ve öğrenci kavramlarına ilişkin algıları. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 215-244. doi: 10.18026/cbusos.48652
• Özdemir, T. Y., & Orhan, M. (2019). Öğretmenlerin okul, okul yöneticisi ve öğrenci velisi kavramlarına yönelik metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(2), 701-726. doi: 10.30831/akukeg.453716
• Özgenel, M., & Gökçe, B. D. (2019). Metaphorical analysis of the perceptions of the primary school students on the concepts of "school, teacher and principal”. International Online Journal of Educational Sciences, 11(1), 100-122. doi: 10.15345/iojes.2019.01.008
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Saban, A., Koçbeker, B. N., & Saban, A. (2006).Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
• Sarıkaya, B. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmen kavramına ilişkin metaforik algıları. Türkiye Eğitim Dergisi, 3(2), 1-16.
• Schreglmann, S. (2019). Eğitim fakültesinde görevli akademisyenlerin alternatif eğitim/okul hakkındaki görüşleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 1218-1247. doi: 10.23891/efdyyu.2019.159
• Sezgin, F. (2013). Sosyal bir sistem olarak okul. İçinde S. Özdemir (Ed.), Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Sezgin, F., Koşar, D., Koşar, S., & Er, E. (2017). Öğretmenlerin öğrenciye yönelik metaforlarının belirlenmesine ilişkin nitel bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 600-611. doi: 10.16986/HUJE.2016018864
• Taşgın, A. (2018). Bir eğitim ve öğrenme ortamı olarak okul ve sınıf. İçinde Demirel, Ö. ve Kaya Z. (Ed.) Eğitime giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Taymaz, H. (2015). Eğitim sisteminde teftiş: Kavramlar, ilkeler, yöntemler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• TEDMEM, (2014). Öğretmen gözüyle öğretmenlik mesleği. Ankara: Türk Eğitim Derneği.
• Tekin, A., & Yılmaz, S. (2012). İlk ve orta öğretim kurumu öğretmenlerinin teftişe ilişkin metaforik algıları. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 1(4), 36-44.
• Tulunay Ateş, Ö. (2016). Öğrencilerin öğretmen ve okul metaforları. International Journal of Contemporary Educational Studies, 2(1), 78-93.
• Turan, M., Yıldırım, E., & Tıkman, F. (2016). Öğretmen adaylarının eğitim ve bazı temel kavramlara ilişkin metaforik algıları. Education Sciences, 11(5), 217-242. doi: 10.12739/NWSA.2016.11.4.1C0663
• Turhan, M., & Yaraş, Z. (2013). Öğretmen ve öğrencilerin öğretmen, disiplin, müdür, sınıf kuralları, ödül ve ceza kavramlarına ilişkin metafor algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 129-145.
• Turkish Language Association [TLA] (2019). Büyük Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, F., Göçen, S., & Yılmaz, F. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algıları: Bir metaforik çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 151-164. doi: 10.17860/efd.49273
• Yob, I. M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127-138. doi: 10.1023/A:1022289113443
• Yüksel, M., & Hayırsever, F. (2019). Lise öğrencilerinin okula yönelik algılarının ve öğrenim gördükleri okullarına ilişkin duygularının belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 52(2), 401-434. doi: 10.30964/auebfd.526881