Kentleşme Sürecinde Binaların ve Kentsel Mekanların Yeniden Üretimi: Çoruh Kıyısının Değişen-Dönüşen Yüzü

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 4, 2472 - 2490, 16.12.2023

Zehra Eminağaoğlu

https://doi.org/10.35674/kent.1298827

Öz

Kentlerde değişim ve dönüşüm kentlerin varoluşundan beri devam etmektedir. Zamanın gereklilikleriyle değişen yaşam koşulları yeni ihtiyaçlar, yeni fonksiyonlar, yeni mekanlar ortaya çıkartmaktadır. Bu değişim, öncelikle kentlerin fiziksel kimliğini oluşturan mimari yapısında kendini göstermektedir. Bir kenti ayrıcalıklı kılan en önemli husus, kentin kendine özgü karakteristik değerlere sahip olmasıdır. Bir kenti farklılaştıran bu gibi ayırıcı özellikler kent kimliğini meydana getirir. Kentsel kimlik pek çok açıdan önemli bileşenler içerir. Kentin algısını artıran, belleğe yerleştiren, imgeler oluşturan yapılar ve belirledikleri kentsel mekanlar, tek tek ve bütün olarak kent kimliğinin dolayısıyla kentlerin var olmasını sağlayan önemli bir bileşendir. Bu Çalışma, Artvin Merkez İlçe içerisinde, Kentin girişi noktası olarak önemli bir konuma sahip olan, Çoruh Nehri kıyı yerleşmesindeki değişim ve dönüşümü değerlendirmektedir. Bu kapsamda, bu bölgede yer alan Üniversite Yerleşkesi içindeki yapılar, İl Jandarma Komutanlığı yapısı, bir lise yapısı üzerinden görsel bir değerlendirme yapılmaktadır. Çalışmanın sonucunda; Bölgede son on yıl içinde inşa edilen yapıların ne çevresi ile ne de birbirleri ile ilişki kuramadığı görülmektedir. Aslında bölgede herhangi bir yapılaşma karakteri de yoktur. Farklı mimari üsluplar, farklı ölçekler, farklı renk ve doku özelliklerine sahip Kamusal Yapılar Nehir Kıyısında karmaşa yaratmaktadır. Çalışmada, Kamusal Yapıları içeren bu değerlendirmeler sonucunda yapıların ve kentsel mekanların kentin kimliğine ve gelişimine olası etkileri ve önemi vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

kent, kentsel mekan, kent kimliği, kentsel imge, sürdürülebilirlik

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

Yok

The Reproduction of Buildings and Urban Spaces in the Urbanization Process: The Changing - Transforming Face of the Coruh Coast

Öz

Change and transformation in cities have been going on since its existence. Changing living conditions with the necessities of time creates new needs, new functions and new spaces. This change firstly manifests itself in the architectural structure of cities, which constitutes their physical identity. The most important thing that makes a city privileged is that the city has its own characteristic values. Such distinctive features that make a city different create the urban identity. Urban identity includes important components in many respects. The buildings that increase the perceptibility of the city, place it in memory, create images, and the urban spaces they determine are an important component that ensures the existence of the urban identity, thus the cities. This study evaluates the change and transformation of the coastal settlement of Çoruh River, which has an important position as the entrance point of the city in Artvin Central District. In this context, a visual evaluation was made on the buildings in the University Campus, the Provincial Gendarmerie Command building and a high school building in this region. As a result of the study, It has been observed that the structures built in the last ten years in the region have not been able to establish a relationship with their surroundings or with each other. In fact, there is no building character in the region. Public Buildings with different architectural styles, different scales, different colors and textures create confusion on the Riverside. In the study, as a result of these evaluations including Public Buildings, the possible effects and importance of buildings and urban spaces on the identity and development of the city are emphasized.

Anahtar Kelimeler

City, urban space, urban identity, urban image, sustainibility

Kaynakça

• Al, M. (2011), Kentte Bellek Yıkımı ve Kimlik İnşası–Palimpsest: Ankara Atatürk Bulvarı Bağlamında Bir İnceleme, İdealkent, Sayı: 4, 2011, 22-36.
• Asiliskender, İ. (2009). Cumhuriyet Sonrası Kalkınma Hareketi olarak Sanayileşme ve Mekânsal Değişim, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 7 (13), 153-169.
• Aslanoğlu, R. A. (1998), Kent, Kimlik ve Küreselleşme, Bursa, Asa Kitabevi.
• Aytaç, Ö. (2017), Kent, Metropol ve Değişen Yer/Mekân İmajlar. Mukaddime, 8 (1), 1 – 23.
• Anonim, (1973). Cumhuriyetin 50. Yılında Artvin 1973 İl Yıllığı.
• Artvin Belediyesi (2021). Belediye Meclis Kararları. https://artvin.bel.tr/MeclisKararlari.aspx Erişim Tarihi: 07.04.2023
• Artvin Kültür ve Tarih Araştırmaları (2016). Fotoğraflar. https://www.facebook.com/profile.php?id:100069893350702 Erişim Tarihi: 10. 04.2023
• Aytekin, O. (2013). Çoruh Irmağı Üzerinde Yapılan Tarihi Kayık Taşımacılığı Üzerine Bir Değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (25), 58-8.
• Batuman, B. (2014). Saraçoğlu 2013: Kentsel Bellekte ve Kent Mücadelesinde bir Mevzi. Mimarlık, Mimarlar Odası, Ocak-Şubat, 375, 22-23.
• Basa, İ. (2015). Kentsel Hafızanın Sürdürülebilirliği: Bir Mimarlık Stüdyosu Deneyimi. Sanat Tarihi Dergisi, 15, 27-42.
• Boyer, M. C. (1996). The City of Collective Memory, Its Historical Imagery and Architectural Entertainments, Cambridge, MIT Press.
• Çağal, E. (2016). Lif Levha Fabrikasının Hikayesi,
• http:/serhadartvin.com/?page=makale&file=makaleGoster&id=1793
• Çay, T. ve Kandemir, E. S. (2022). Türkiye'de imar uygulama mevzuatındaki gelişim süreci. Geomatik Dergisi, 7(1), 26-40.
• Coğrafya Harita (2023). Türkiye İl Haritası 2, http://cografyaharita.com/haritalarim/4o-artvin-ilinin-lokasyon-haritasi.png Erişim Tarihi: 31.03.2007
• Çubukçu, E. (2021). Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarisinde Ulusal Kimlik Arayışı: Ankara’daki Kamu Yapıları. Kültür Araştırmaları Dergisi, Sayı: 9, 359-378.
• Dai, C. M. (2012). Yer Kuramının Temellerine Göre, Yerin Dönüşümü: Atatürk Bulvarı. Dosya, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, 28, s. 32-37.
• Demir, E. (2002). “Kamusal Alan ve İmge: Gençlik Parkının Değişen Anlamı”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı: 94, 109-110.
• DSİ (2020). Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. https://www.dsi.gov.tr/Haber/Detay/619 Erişim Tarihi:
• Eminağaoğlu, Z. ve Muhacir, S. (2017). Artvin Çoruh Üniversitesi Kampüs Alanlarının Planlama ve Tasarım İlkeleri Kapsamında Değerlendirilmesi. Artium, 6 (1) , 38-43.
• Erol, Ö. (2019), Kent Belleğinin Değişkenleri ve Mekânın Algısına Etkisi, Mimaran Dergisi, 18, 31-37.
• Harvey, D. (2003), The Rıght To The Cıty. İnternational Journal of Urban And Regional Research, 27 (4), 939-941.
• Keleş, R. (2005). Kent ve Kültür Üzerine, Mülkiye Dergisi, 29 (246), 9-18.
• Keleş, R. ve Mengi A. (2017). Kent hukuku, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Kiper, P. (2004). Küreselleşme Sürecinde Kentlerimize Giren Yeni Tüketim Mekânları ve Yitirilen Kent Kimlikleri, Planlama, 2004 (4), 14-18.
• Köseoğlu, K. B. ve Aydın, D. (2009). Müstakil konut alanlarında morfolojik ve bağlamsal değişim: Konya Meram Öğretmen Evleri. BAÜ FBE Dergisi, 11(2), 110-123.
• Lefebvre H. (1991). The Production of Space, Blackwell Publishers Ltd.
• Lynch, K. (2012), Kent İmgesi, 12. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Çeviren: İrem Başaran.
• Massey, D. (l984). Spatial divisions of labour, London, Macmillan.
• Mevzuat, (2005). Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Kaldırılması Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5286.pdf Erişim Tarihi:
• Mutlu, G. (2019). Eskiçağda Artvin, Artvin Tarihi Araştırmaları – I (1.Baskı, s. 17-58) içinde. Kriterya Yayınevi.
• Oldenburg, R. (1999). The great good place: cafes, coffee shops, book stores, bars, hair salons, and other hangouts at the heart of a community. Philadelphia: Da Capo Press, 41-42
• Özgen, K. Y. (2015). Kentsel Kimliğin Değişen Görüntüleri: Eski Kent, Yeni Merkez-İzmit. NWSA-Social Sciences, 10 (1), 1-19.
• Öztürk, A. (2007). Eğitim Tarihinde Artvin. http://artvinrehberi.blogspot.com/2007/12/eitim-tarihinde-artvin.html Erişim Tarihi: 13. 04.2023
• Parker, P. M. ve Richards, C. (1994). Architecture and Order: Approaches to Social Space, Ordering the World: perceptions of architecture, space and time. London: Routledge, 1–37,
• Rossi, A. (2006). Şehrin Mimarisi, Kanat Kitap, İstanbul, Çeviren: Nurdan Gürbilek.
• Saçlı, A. (2022), Küreselleşmenin Mekânsal Etkileri ve Kent Kimliği, idealkent, 37 (13), 2110-2128.
• Tekeli, İ. (1991). Bir Kentin Kimliği Üzerine Düşünceler, Kent Planlaması Konuşmaları, TMMOB Mimarlar Odası Yayınları, Ankara.
• Tekeş, A. ve Cürebal, İ. (2019). Arazi Kullanımı İle Yükselti Ve Eğim Özellikleri Arasındaki İlişkinin Analizi: Şehzadeler (Manisa) İlçesi. Turkish Studies - Social Sciences, 14 (4), 1-18.
• Tümaş (2019). T.C. Tarım Ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Taşkın Ve Kuraklık Yönetimi Daire Başkanlığı Taşkın Yönetimi Şube Müdürlüğü (2019). Çoruh Havzası Taşkın Yönetim Planı Stratejik Çevresel Değerlendirme Taslak Kapsam Belirleme Raporu. https://webdosya.csb.gov.tr/db/scd/icerikler/coruh_kapsam_bel-rleme_raporu_v2-20200728080944.pdf Erişim Tarihi: 28.03.2023
• Uğurlu, Ö. (2013). Neoliberal Politikalar Ekseninde Türkiye’de Kentsel Mekânın Yeniden Üretimi, Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık Ve Güvenlik Dergisi, 47 (13), 2-12.
• Ulu, A. ve Karakoç, İ. 2004. Kentsel Değişimin Kent Kimliğine Etkisi. Planlama, 2004 (3), 59-66.
• Ünlü, T. S. (2017). Kent Kimliğinin Oluşumunda Kentsel Bellek ve Kentsel Mekan İlişkisi: Mersin Örneği, Planlama,27(1), 75–93.
• Yıldız, M., ve Alaeddinoğlu, F. (2011). Küreselleşme Çağında Değişen Mekân Algılayışları, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 845-862.