Kentsel Dönüşümde Toplumsal Mekânsal Adaletin Boyutlarının Değerlendirilmesi: Ankara İmrahor Vadisi, Güneypark Kentsel Dönüşüm Projesi Örneği

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 4, 2175 - 2195, 16.12.2023

Emine Tığlı , Mehmet Tuncer

https://doi.org/10.35674/kent.1316944

Öz

Kentsel dönüşüm kentin eskiyen kısımlarının yenilenmesi, yeniden geliştirilmesidir. Genellikle kentin merkezinde yer alan, mülk sahipleri ve farklı kullanıcıları bulunan kentsel dönüşüm alanlarında mülkiyet hakkı, barınma hakkı gibi temel haklara müdahaleler gerçekleştirilmektedir. Bu sebeple kentsel dönüşüm alanlarında sosyal ve mekânsal adaletin sağlanması tüm dünyada büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, Ankara İli, İmrahor Vadisi, Güneypark Kentsel Dönüşüm Projesi incelenmiştir. Araştırmanın amacı kentsel dönüşüm alanlarında mekânsal toplumsal adaletin boyutlarının sürdürülebilir kalkınma anlayışı çatısı altında seçilen proje üzerinden tartışılmasıdır. Araştırmayı özgün kılan yaklaşımdan ilki, toplumsal mekânsal adaletin boyutlarının Gündem 2030 çerçevesindeki sürdürülebilir kalkınma amaçlarına dayandırılarak belirlenmesidir. İkincisi ise şemqlaştırılan sürdürülebilir kentsel dönüşümün süreç adımları sistematiği içerisinde araştırma sahasındaki verilerin tartışılmasıdır. Böylece toplumsal mekânsal adalet gibi soyut bir kavram, kentsel dönüşüm gibi kapsamlı bir uygulama içerisinde analiz edilerek, çalışmanın bulgularıyla ve yöntem yaklaşımıyla literatüre katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ankara İmrahor Vadisi, Güneypark Kentsel Dönüşüm Projesi, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, Mekânsal Toplumsal Adalet.

Evaluation of Dimensions of Social Spatial Justice in Urban Transformation: The Case of Ankara İmrahor Valley, Güneypark Urban Transformation Project

Öz

Urban transformation is the renewal and redevelopment of the old parts of the city. In urban transformation areas, which are generally located in the center of the city and have property owners and different users there are interferences with fundamental rights such as the right to property and the right to housing. For this reason, ensuring social and spatial justice in urban transformation areas is of great importance all over the world. In this study, Ankara Province, Imrahor Valley Güneypark Urban Transformation Project has been examined. The aim of the research is to discuss the dimensions of spatial social justice in urban transformation areas through the selected project under the umbrella of sustainable development. The first approach that makes the research unique is to determine the dimensions of social and spatial justice based on the sustainable development goals in the Agenda 2030 framework. The second is to discuss the data in the research field within the systematic process steps of sustainable urban transformation. Thus contributed to the literature with this study’s findings and methodological approach.

Anahtar Kelimeler

Ankara İmrahor Valley, Güneypark Trasformation Project, Sustainable Development Goals, Spatial Social Justice.

Kaynakça

• Akipek Öcal, Ş., & İhtiyarlıoğlu, U. (2020). Yargı Kararları Işığında Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının İncelenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 477-495.
• Albrechts, L. (2006). Bridge the gap: From spatial planning to strategic projects. European Planning Studies, 14(10), 1486-1500.
• Ataöv, A., & Osmay, S. (2017). Türkiye’de Kentsel Dönüşüme Yöntemsel Bir Yaklaşım. METU, JFA, 24(2), 52-87.
• Aytekin, Ö. (2019). Ankara’nın son nefesi imrahor. Gazi Kitabevi.
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2016). Güneypark kentsel dönüşüm gelişim proje alanı bİlgi notu. Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2019). Kentsel dönüşüm eylem planı. Çevre, Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı, resmi web sitesi. https://csb.gov.tr/kentsel-donusum-eylem-plani-aciklandi-bakanlik-faaliyetleri-28602.
• Fainstein, S. S. (2009). Spatial justice and planning. JSSJ, 1-13.
• Harvey, D. (2019). Sosyal adalet ve şehir M. Moralı (Çev.). (6. Baskı) Metiş Yayınları. (Orijinal Basım 1973).
• Keleş, R. (2021). Kent bilim terimleri sözlüğü (3. Baskı). İmge Kitabevi.
• Keskinok, H. Ç. (2022). Kamu yararı ve kentsel planlama. E. Çongur (Ed.), İçinde Kentsel rantlar planlama ve kamu yararı. İmge Kitabevi.
• Koç, Y. (2006). İmrahor vadisi’nin rekreasyon potansiyelinin saptanması [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Lefebvre, H. (2016). Şehir hakkı. Ergüden I., (Çev). Sel Yayıncılık. (Orijinal basım 1967).
• Lefebvre, H. (2003). Urban Regeneration (9. Press ). Minneapolis, Minnesota. (Orijinal Basım 1970).
• Roberts, P. (2000). The evolution, definition and purpose of urban regeneration P. Roberts & H. Sykes (Ed.); (9. bs). Sage Publications.
• Sakaklı, K. (2012). Metropoliten Alanda Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Yoksulluk ve Mülkiyete Yönelik Bir Model Önerisi [Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Sİnpaş Altın Oran Çankaya Konut Projesi Reklam Kampanyası (2023). https://www.sinpasaltinoran.com.tr/
• Soja, E. W. (2008, Mart 12). The city and spatial justice. Conference of Spatial Justice, Nanterre, Paris, France. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.jssj.org/wp-content/uploads/2012/12/ JSSJ1-1en2.pdf.
• Thorns, D. C. (2005). The transformation of cities: Urban theory and urban life. (1. Edition). Printed in Turkey by CSA Global Publishing Agency. (Orijinal basım 2002).
• Tığlı, E. (2021). Kentsel Dönüşüm Projelerinde Değer Esaslı İmar Uygulamasının Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Anabilim Dalı.
• Tığlı, E., Armatlı Köroğlu, B., Erol, D. (2022). Kentsel dönüşüm alanlarının öncelikli müdahale sıralamasının belirlenmesine ilişkin yeni bir yöntem önerisi: Tekirdağ ili, süleymanpaşa ilçesi örneği. İdealKent Dergisi, 13(Bölgesel çalışmalar özel sayısı), 568-602.
• Tığlı, E., Erol, D., Armatlı Köroğlu, B. (2023). Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında kentsel dönüşümün yeri ve önemi. İnternational conference of real estate development and management (ICREDM) bildiri kitabı. Basım aşamasındadır.
• Toplu Konut İdaresi Başkanlığı. (2020). Ankara İli, Çankaya İlçesi, Mühye Mahallesi, İmrahor Millet Bahçesi 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Açıklama Raporu.
• Tuncer, M. (2019). Doğal Çevre Yok Olurken (1. baskı). Alter Yayıncılık.
• United Nations. (2015). Agenda 2030 sustainable development goals. https://sdgs.un.org/goals